Czy w przedstawionym stanie faktycznym Spółka była zobowiązana do ustalenia pracownikom, w tym Prezesowi (...)

Czy w przedstawionym stanie faktycznym Spółka była zobowiązana do ustalenia pracownikom, w tym Prezesowi Zarządu, wartości nieodpłatnego świadczenia, zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przejazdy samochodem służbowym za odcinki: z miejsca pracy do miejsca zamieszkania oraz z miejsca zamieszkania do miejsca pracy, jeżeli przejazdy te związane były z podróżą służbową, a tym samym Spółka jako płatnik była zobowiązana do ich zaliczenia do źródła przychodów określonego w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko ? Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 14 kwietnia 2011 r. (data wpływu 20 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania nieodpłatnego udostępnienia pracownikom samochodów służbowych ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 20 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania nieodpłatnego udostępnienia pracownikom samochodów służbowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis stanu faktycznego:

Wnioskodawca do dnia 30 grudnia 2010 r. był Spółką, w której Skarb Państwa posiadał 100% udziałów.

W okresie tym Wnioskodawca posiadał dwa samochody osobowe, z których jeden stanowił jego własność, natomiast drugi był i jest nadal przedmiotem leasingu od dnia 1 czerwca 2007 r. Samochody były i są wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Jednakże zdarzało się, że pracownicy, w tym Prezes Zarządu w czasie odbywania podróży służbowej, korzystali z samochodu służbowego z miejsca pracy do miejsca zamieszkania, aby kontynuować podróż służbową z miejsca zamieszkania do miejsca docelowego, a następnie z miejsca docelowego do miejsca zamieszkania, a dniu następnym do miejsca pracy.

Układ Zbiorowy Pracy - dalej: UZP, jak i umowy o pracę, nie przewidują udostępniania pracownikom samochodów służbowych do celów prywatnych. Odstępstwem od umów o pracę zawieranych na podstawie UZP jest umowa o pracę zawarta z Prezesem Zarządu przez Radę Nadzorczą powołaną przez Ministra Skarbu.

W umowie tej w § 3 ust. 1 lit. b) tiret drugie zapisano: ?Do wysokości wynagrodzenia, o którym mowa w pkt a) nie wlicza się równowartości świadczeń z tytułu podpisanych z pracownikiem umów cywilno-prawnych w przypadku, gdy w myśl takich umów: (...).- Pracownik jest zobowiązany do zwrotu równowartości świadczeń poniesionych przez Spółkę z tytułu korzystania z mienia Spółki do celów prywatnych (korzystanie z samochodu służbowego, telefonu)?. Wnioskodawca nie zawierał z Prezesem Zarządu umów cywilnoprawnych na korzystanie z mienia.

Natomiast w § 3 ust. 3 tej umowy strony postanowiły, że: ?Prezesowi Zarządu - Dyrektorowi Generalnemu mogą być przyznane świadczenia dodatkowe z tytułu zatrudnienia, w tym świadczenia bytowe, socjalne, komunikacyjne, ubezpieczenia majątkowe i osobowe - inne lub wyższe niż w regulaminach wynagradzania, zakładowych i ponadzakładowych układach zbiorowych pracy oraz odrębnych przepisach, zgodnie z wykazem świadczeń dodatkowych oraz trybem ich przyznawania określonych przez Prezesa Rady Ministrów w drodze rozporządzenia z dnia 21 stycznia 2003 r.? Jednakże, pomimo przywołanego zapisu umownego Rada Nadzorcza nie przyznała Prezesowi Zarządu żadnych dodatkowych świadczeń, w tym komunikacyjnych, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. z 2000 r. Nr 26, poz. 306 z późn. zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym Spółka była zobowiązana do ustalenia pracownikom, w tym Prezesowi Zarządu, wartości nieodpłatnego świadczenia, zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przejazdy samochodem służbowym za odcinki: z miejsca pracy do miejsca zamieszkania oraz z miejsca zamieszkania do miejsca pracy, jeżeli przejazdy te związane były z podróżą służbową, a tym samym Spółka, jako płatnik, była zobowiązana do ich zaliczenia do źródła przychodów określonego w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...
  2. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 będzie twierdząca, tzn. Spółka była zobowiązana do ustalenia pracownikom, w tym Prezesowi Zarządu, wartości nieodpłatnego świadczenia, zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to czy wartość tych świadczeń stanowi koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie pierwsze. Wniosek Spółki w zakresie pytania nr 2 zostanie załatwiony pismem nr IPTPB3/423-20/11-2/KJ.

Zdaniem Wnioskodawcy, (w zakresie pytania Nr 1) Spółka nie była zobowiązana do ustalenia pracownikom, w tym Prezesowi Zarządu, wartości nieodpłatnego świadczenia zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przejazdy samochodem służbowym za odcinki: z miejsca pracy do miejsca zamieszkania oraz miejsca zamieszkania do miejsca pracy, albowiem przejazdy te związane były z podróżą służbową i stanowiły ich nierozłączny element, a tym samym Spółka, jako płatnik, nie była zobowiązana do ich zaliczenia do źródła przychodów, określonego w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jako uzasadnienie powyższego stanowiska Wnioskodawca wskazał:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub częściowo odpłatnych. Przepisy dotyczące określania przychodu ze stosunku pracy, w szczególności dotyczące innych nieodpłatnych świadczeń należy rozpatrywać w kontekście przepisów obowiązujących pracowników.

Wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń ustala się na zasadach ogólnych, z tym jednak wyjątkiem, że wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi - wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Nieodpłatne świadczenia (w tym rzeczowe) powodują sporo niejasności interpretacyjnych. Często trudno jest określić w ich przypadku wysokość przychodu. Za przychody w naturze należy uznać przychody o charakterze rzeczowym (ich przedmiotem jest coś, co ma materialną postać). Przychodami z innych nieodpłatnych świadczeń są przede wszystkim korzyści wynikające z nieodpłatnego korzystania z różnych form. Po stronie pracownika powstanie przychód, jeżeli uzyska on przysporzenie majątkowe od swojego pracodawcy. Najczęściej będą to otrzymane (postawione do dyspozycji) środki pieniężne, ale może to także być użyczenie samochodu służbowego do celów prywatnych. Oczywiście o przysporzeniu nie może być mowy jeżeli składnik majątku Wnioskodawcy używany jest wyłącznie do celów służbowych, na przykład: korzystanie z samochodu służbowego w celu odbycia podróży służbowej (delegacji) lub korzystanie z samochodu służbowego w celu załatwiania spraw związanych z działalnością Spółki, w przypadku gdy nie jest to podróż służbowa w rozumieniu art. 77.5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.- Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej Kodeks pracy. Zgodnie z tym przepisem pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Oznacza to, że aby mieć do czynienia z podróżą służbową musi być spełniony szereg warunków;

  1. pracownik musi otrzymać polecenie wyjazdu służbowego (polecenie nie musi być na piśmie),
  2. pracownik musi wykonywać w trakcie wyjazdu zadanie służbowe,
  3. zadanie powinno być wykonywane poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy.

Od podróży służbowej należy odróżnić wykonywanie pracy w zwykłym miejscu pracy (np. dotyczy to Prezesa działającego na terenie całego kraju, jak również poza jego granicami). Miejsce pracy dla Prezesa nie zostało określone w umowie o pracę. Jak wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 19 listopada 2008 r., II PZP 11/08, można wpisać na umowie, jako miejsce pracy, np. cały kraj albo Europa, gdyż żaden przepis nie wyklucza takiego postanowienia umowy.

?Wypada też zasygnalizować, iż interpretacja przeciwna, zgodnie z którą nie byłoby możliwości określenia miejsca świadczenia pracy na zasadzie określenia obszaru, na którym wykonuje swą pracę pracownik mobilny, prowadziłaby do sytuacji, w której pracownicy mobilni nie mieliby w ogóle oznaczonego miejsca pracy, co dyskryminowałoby tę grupę pracujących. Mówiąc o obszarowo określonym miejscu świadczenia pracy trzeba jednak poczynić pewne zastrzeżenie. Mianowicie, miejsce świadczenia pracy pracownika mobilnego, oznaczające pewien obszar jego aktywności zawodowej musi odzwierciedlać rzeczywisty stan rzeczy?.

Zatem, jeżeli pracownik wykonywał pracę w swoim zwykłym miejscu pracy, nie była to podróż służbowa. Jednocześnie z tego tytułu u pracownika nie powstawał przychód z nieodpłatnych świadczeń.

W przypadku, gdy wyjazd stanowił podróż służbową, to pracownikowi przysługiwały, co do zasady:

  1. diety;
  2. zwrot kosztów:
      1. przejazdów i dojazdów,
      2. noclegów,
      3. innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.

    Natomiast w przypadku gdy przy wyjazdach służbowych nie zostały spełnione warunki określone w art. 77.5 Kodeksu pracy, świadczeń powyższych nie wypłacano.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

    Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

    Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

    W myśl art. 12 ust.

    1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub częściowo odpłatnych.

    Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne (tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

    Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego pracownicy, w tym Prezes Zarządu (będący również pracownikiem na podstawie umowy o pracę), w czasie odbywania podróży służbowej, korzystali z samochodu służbowego z miejsca pracy do miejsca zamieszkania, aby kontynuować podróż służbową z miejsca zamieszkania do miejsca docelowego, a następnie z miejsca docelowego do miejsca zamieszkania, a w dniu następnym do miejsca pracy.

    W przypadku takiego udostępnienia i wykorzystywania składników majątkowych nie sposób uznać, iż pracownicy, w tym Prezes Zarządu, uzyskują przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pracownicy uzyskiwaliby nieodpłatne świadczenia, które podlegałyby opodatkowaniu w sytuacji, gdyby korzystali z tego samochodu dla celów prywatnych, natomiast Spółka ponosiłaby koszty takiego korzystania w całości lub w części.

    Zatem, gdy samochód wykorzystywany jest jako narzędzie pracy (służy wyłącznie celom służbowym) ? wydatki ponoszone przez Spółkę, związane z jego udostępnieniem i eksploatacją, nie stanowią przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

    Udostępnienie przez Wnioskodawcę pracownikowi Spółki samochodu służbowego w celu umożliwienia mu właściwej realizacji obowiązków służbowych nie może generować dla tego pracownika dodatkowego przychodu ze stosunku pracy.

    Reasumując, należy stwierdzić, iż przejazdy pracowników samochodem służbowym na trasie pomiędzy wyznaczonym miejscem parkowania (miejscem zamieszkania), a miejscem pracy ? o ile nie służą osobistym celom pracowników, lecz wykorzystywane są w ramach realizacji zadań służbowych - nie stanowią nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem ich wartości nie można uważać za przychód pracowników ze stosunku pracy. Spółka nie jest więc obowiązana do wystąpienia w roli płatnika podatku dochodowego.

    Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

    Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.


    Masz inne pytanie do prawnika?

    Potrzebujesz pomocy prawnej?

    Zapytaj prawnika