Czy otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie sądowe, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 czerwca 2011 r. (data wpływu 20 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego z tytułu zaniżonej ilości akcji pracowniczych ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego z tytułu zaniżonej ilości akcji pracowniczych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2010 r. Sąd Rejonowy zasądził od Spółki na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie tytułem zaniżonej ilości akcji pracowniczych wraz z odsetkami ustawowymi.

Powyższe było wynikiem tego, iż Spółka, w dniu przyznania na rzecz Wnioskodawcy akcji pracowniczych, błędnie zakwalifikowała wykonywaną przez Niego pracę górniczą i w konsekwencji otrzymał mniejszy pakiet akcji pracowniczych. Jednakże powołana w 2008 roku przez pracodawcę komisja weryfikacyjna, zweryfikowała charakter faktycznie wykonywanej przez Wnioskodawcę pracy górniczej, w konsekwencji czego okazało się, że rodzaj wykonywanej przez Niego pracy górniczej, uprawniał do nabycia większej ilości akcji pracowniczych niż te, które faktycznie zostały przyznane przez pracodawcę. Spółka bowiem, błędnie kwalifikując faktycznie świadczoną przez Wnioskodawcę pracę, pozbawiła świadczonej pracy ? przymiotu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym. Konsekwencją było to, iż staż pracy uprawniający Wnioskodawcę do nabycia akcji, został przez pracodawcę zaniżony.

Z uwagi na to, że nie było możliwe fizyczne wydanie brakującej ilości akcji, Wnioskodawca wystąpił do Sądu Rejonowego z powództwem przeciwko Spółce o zapłatę stosownego odszkodowania za zaniżoną ilości akcji pracowniczych.

Według Wnioskodawcy, podstawą dochodzonego roszczenia był art. 471 Kodeksu cywilnego w związku z treścią art. 300 Kodeksu pracy, zgodnie z którymi ?Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi?. Zasada ustalenia odszkodowania wynika zatem wprost z art. 471 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy. Wysokość należytego odszkodowania stanowiła różnicę między ilością akcji, którą faktycznie Wnioskodawca otrzymał, a tą którą powinien był otrzymać, gdyby pracodawca prawidłowo zakwalifikował wykonywaną przez Niego pracę górniczą i tym samym prawidłowo wyliczył staż pracy uprawniający do nabycia akcji ? pomnożoną przez wartość nominalną akcji, tj. xxx zł.

Zdaniem Sądu Rejonowego, Spółka nie wykonała ciążących na niej obowiązków w sposób należyty, bowiem w dniu przyznania akcji pracowniczych nie wskazała, iż Wnioskodawca wykonywał pracę górniczą podlegającą zaliczeniu w wymiarze półtorakrotnym, wskutek czego poniósł szkodę w postaci przyznania zaniżonej ilości akcji.

W konsekwencji Spółka była zobligowana do wypłaty na rzecz Wnioskodawcy odszkodowania w kwocie xxx zł wraz z należnymi odsetkami ustawowymi. Podkreślenia wymaga nadto fakt, iż według wiedzy Wnioskodawcy, Sąd Rejonowy, zasadzając na Jego rzecz odszkodowanie, wystąpił uprzednio do Ministra Finansów z zapytaniem, czy przedmiotowe odszkodowanie będzie korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpowiedź Ministra Finansów w tym zakresie była twierdząca.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie jest - zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zasądzone wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2010 r. przez Sąd Rejonowy odszkodowanie w kwocie xxx zł, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione jest z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z treści art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wynika bowiem, iż ?wolne od podatku dochodowego są: inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

• otrzymywanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

• dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono?.
  
  

Szkoda, którą w wyniku nienależytego wywiązania się przez pracodawcę ze swoich obowiązków poniósł Wnioskodawca, spowodowała, iż otrzymał On mniejszą ilość akcji pracowniczych, iż ta, do której był faktycznie uprawniony ze względu na rodzaj wykonywanej pracy górniczej. Szkoda ta mieści się zatem, w ocenie Wnioskodawcy, w zakresie tzw. damnum emergens ? szkody rzeczywiście poniesionej i w związku z tym jej naprawienie obejmuje stratę, którą w jej wyniku On poniósł, o którą został pomniejszony przyznany Jemu przez Spółkę pakiet akcji pracowniczych.

Zasadą jest bowiem, że w razie niewykonania ważnego zobowiązania z przyczyn, za które dłużnik odpowiada ? tak jak w niniejszej sprawie pracodawca (Spółka), odszkodowanie ma przywrócić sytuację majątkową poszkodowanego ? czyli Wnioskodawcy ? do takiej, w jakiej znajdowałyby się, gdyby mu szkody nie wyrządzono, tj.

gdyby zobowiązanie zostało wykonane, a zatem obejmuje wszystko to, co poszkodowany uzyskałby wskutek wykonania zobowiązania (vide pismo z dnia 3 sierpnia 2007 r. IS w Warszawie, 1410/BF-II/415-46/07/JO). Wypłacone na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie stanowiło jedynie kwotę, o którą pomniejszony został Jego majątek, tj. kwotę odszkodowania za przyznanie zaniżonej ilości akcji pracowniczych.

Szkoda, o której naprawienie Wnioskodawca wnosił, z całą pewnością nie miała charakteru korzyści. Gdyby bowiem pracodawca prawidłowo zakwalifikował faktycznie wykonywaną przez Wnioskodawcę pracę górniczą, staż pracy uprawniający do nabycia akcji zostałby wyliczony w wymiarze półtorakrotnym i otrzymałby tym samym większą ilość akcji pracowniczych.

To oznacza z kolei, iż wyrządzona przez pracodawcę szkoda podlegała na zmniejszeniu tego, co należało się Wnioskodawcy, a więc na zaniżeniu należnej ilości akcji pracowniczych, zasądzone zaś przez Sąd odszkodowanie miało na celu zrekompensowanie tej szkody.

Jak wynika zaś z utrwalonej w tym zakresie linii orzeczniczej: (?) funkcja społeczno - gospodarcza odszkodowania polega na wyrównaniu, a nie polepszeniu pozycji majątkowej poszkodowanego. Stratą (damnum emergens) jest zmniejszenie aktywów lub zwiększenie pasywów majątku, utraconym zaś zyskiem (lucrum cessans) ? udaremnienie zwiększenia się majątku (?) istotą zwolnienia podatkowego jest fakt, iż świadczenie takie nie wzbogaca beneficjenta w żaden sposób, lecz jedynie rekompensują poniesioną stratę ? w tym także w sferze niematerialnej. W konsekwencji uznania, że kwota, o której mowa w interpretacji stanowi odszkodowanie dla skarżącego, jej wysokość została określona w orzeczeniu sądu i nie dotyczy prowadzonej działalności gospodarczej ani korzyści (lucrum cessans) oznacza, że spełnione są warunki zwolnienia przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy (vide wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 17 lutego 2010 r. sygn. akt I SA/BD 680/09).

Skoro tak, to przedmiotowe odszkodowanie korzysta ze zwolnienia podatkowego wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednakże, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

• określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

• odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

• odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

• odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

• odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

• odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

• odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
  
  

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, zwalnia się z opodatkowania inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

• otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

• dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
  
  

Zgodnie z art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Natomiast w art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zm.) wskazano, iż w sprawach nie unormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy.

Jak wskazano we wniosku, odszkodowanie zostało zasądzone wyrokiem sądu rejonowego. Podstawą wypłaty ww. odszkodowania były postanowienia art. 471 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy. Wysokość odszkodowania stanowiła różnicę między ilością akcji, którą faktycznie Wnioskodawca otrzymał, a tą, którą powinien był otrzymywać, gdyby pracodawca prawidłowo zakwalifikował wykonywaną przez Niego pracę. Obejmuje ono wyłącznie stratę, jakiej doznał Wnioskodawca w związku z błędami popełnionymi przez byłego pracodawcę, a nie utratę zarobku, który byłby się urzeczywistnił gdyby zdarzenie wywołujące szkodę nie nastąpiło.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, iż przedmiotowe odszkodowanie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji jego wypłata nie rodzi u Wnioskodawcy obowiązku podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, Piotrków Trybunalski 97-300.