Czy otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie jest ? zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia (...)

Czy otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie jest ? zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 1 lipca 2011 r. (data wpływu 6 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego z tytułu zaniżonego świadczenia emerytalnego ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 6 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego z tytułu zaniżonego świadczenia emerytalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w dniu 15 kwietnia 2010 r. złożył wniosek o indywidualną interpretację w zakresie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania z tytułu odszkodowania pobierania emerytury w zaniżonym wymiarze. W dniu 23 lipca 2010 r. ustosunkował się do wniosku Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w imieniu Ministra Finansów wydając decyzję negatywną. W związku ze zmianą stanowiska Ministra Finansów w zakresie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania z tytułu odszkodowania pobierania emerytury w zaniżonym wymiarze Wnioskodawca prosi o ponowne rozpatrzenie Jego wniosku.

Wyrokiem z dnia 23 września 2008 r. Sąd Rejonowy zasądził od Spółki na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie tytułem pobierania emerytury w zaniżonym wymiarze wraz z należnymi odsetkami ustawowymi. Powyższe było wynikiem tego, iż w okresie od 1 grudnia 2005 r. do 31 grudnia 2006 r., na skutek błędnego zakwalifikowania przez pracodawcę wykonywanej przez Wnioskodawcę w okresie zatrudnienia w Spółce pracy, pobierał zaniżone świadczenie emerytalne. Spółka w wystawionym na rzecz Wnioskodawcy świadectwie pracy nie wykazała, iż wykonywana przez Wnioskodawcę praca miała charakter pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym, wskutek czego organ rentowy przyznając mu prawo do emerytury górniczej, do jej wysokości nie zastosował przelicznika 1.8 lecz 1.2 i w konsekwencji pobierał niższą emeryturę niż powinien.

Wnioskodawca, powyższej okoliczności dowiódł w postępowaniu przed Sądem Okręgowym, gdzie w wyroku Sąd postanowił o przeliczeniu przyznanej Wnioskodawcy emerytury z zastosowaniem współczynnika 1.8. Decyzją z dnia 10 stycznia 2008 r. organ rentowy ponownie przeliczył wysokość przyznanej emerytury, tym razem z zastosowaniem przelicznika 1.8. W konsekwencji, po ponownym przeliczeniu, przyznana Wnioskodawcy emerytura była wyższa od tej pierwotnie przyznanej. Z uwagi zatem na fakt, iż w okresie od 1 grudnia 2005 r. do 31 grudnia 2006 r. otrzymywał zaniżone świadczenie emerytalne, wystąpił do Sądu Rejonowego z powództwem przeciwko Spółce o zapłatę stosownego odszkodowania za okres pobierania zaniżonej emerytury.

Podstawą dochodzonego przez Wnioskodawcę roszczenia był art. 471 kodeksu cywilnego w związku z treścią art. 300 kodeksu pracy, zgodnie z którymi: ??Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi??. Zasady ustalania odszkodowania wynikają zatem wprost z art. 471 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 kodeksu pracy. Wysokość należnego odszkodowania stanowiła zaś różnicę między emeryturą, którą faktycznie Wnioskodawca otrzymał, a tą którą powinien był otrzymywać, gdyby pracodawca wystawił mu prawidłowe dokumenty, ustaliła opinia biegłego sądowego, dopuszczona przez Sąd Rejonowy. Biegły sądowy wyliczył, iż powinien otrzymać odszkodowanie w kwocie xxx zł brutto. Roszczenie Wnioskodawcy miało charakter cywilnoprawny, niemniej jednak wynikało z nienależytego wykonania obowiązków przez pracodawcę, w związku z tym związane było ze stosunkiem pracy, dlatego też stosownie do art. 300 kodeksu pracy zastosowanie miał art. 471 kodeksu cywilnego. Zdaniem Sądu Rejonowego, Spółka nie wykonała ciążących na niej obowiązków w sposób należyty, bowiem w wystawionym Wnioskodawcy świadectwie pracy nie wskazała, iż Wnioskodawca wykonywał pracę górniczą podlegającą zaliczeniu do wysokości emerytury w wymiarze półtorakrotnym, wskutek czego poniósł szkodę w postaci obniżonej wysokości emerytury.

W konsekwencji Spółka była zobligowana do wypłaty na rzecz Wnioskodawcy odszkodowania w kwocie xxx zł wraz z należnymi odsetkami ustawowymi w kwocie xxx zł.

W dniu 18 lutego 2010 r. Wnioskodawca otrzymał od pracodawcy informację o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych w roku 2009, PIT 8C wraz z informacją, iż otrzymane od Spółki na podstawie ww. wyroku sądowego odszkodowanie wraz z odsetkami z tytułu zaniżenia emerytury, nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w ocenie spółki stanowią przychód z innych źródeł określonych w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Konsekwencją takiego stanowiska jest obowiązek rozliczenia przez Wnioskodawcę przedmiotowych kwot wraz z innymi dochodami w zeznaniu rocznym za 2009 r. i tym samym obowiązek uregulowania należnego podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie jest ? zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zasądzone wyrokiem z dnia 23 września 2008 r. przez Sąd Rejonowy na Jego rzecz odszkodowanie w kwocie 7.888,00 zł brutto, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, w przekonaniu Wnioskodawcy, pracodawca nie powinien wystawić deklaracji PIT 8C i obciążyć obowiązkiem rozliczenia przedmiotowego odszkodowania wraz z innymi dochodami osiągniętymi w 2009r.

Z treści art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wynika bowiem, iż: ??wolne od podatku dochodowego są: inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono?.

Szkoda, którą w wyniku nienależytego wywiązania się przez pracodawcę ze swoich obowiązków poniósł spowodowała, iż w spornym okresie otrzymał emeryturę niższą od tej, do której faktycznie był uprawniony. Szkoda ta mieści się w Jego ocenie w tzw. damnum emergens ? szkody rzeczywiście poniesionej i w związku z tym jej naprawienie powinno obejmować stratę, którą w jej wyniku poniósł, czyli wypłatę kwoty, o którą została pomniejszona faktycznie wypłacona przez organ rentowy emerytura. Zasadą jest bowiem, że w razie niewykonania ważnego zobowiązania z przyczyn, za które dłużnik odpowiada ? tak jak w niniejszej sprawie pracodawca (Spółka), odszkodowanie ma przywrócić sytuację majątkową Wnioskodawcy do takiej, w jakiej znajdowałby się, gdyby mu szkody nie wyrządzono, tj. gdyby zobowiązanie zostało wykonane, a zatem obejmuje wszystko to, co poszkodowany uzyskałby wskutek wykonania zobowiązania (vide pismo z dnia 03 sierpnia 2007 r. IS w W-wie, 1401/BF-II/415-46/07/JO).

Wypłacone Wnioskodawcy odszkodowanie stanowiło jedynie kwotę, o którą w okresie od 1 grudnia 2005 r. do 31 grudnia 2006 r. została pomniejszona Jego emerytura. Szkoda, o której naprawienie wnosił, z całą pewnością nie miała zatem charakteru korzyści. Gdyby bowiem pracodawca wystawił na Jego rzecz prawidłowe dokumenty, to od momentu przejścia na emeryturę otrzymywałby wyższą emeryturę. Wyrządzona przez pracodawcę szkoda polegała na zmniejszeniu tego, co się należało, a więc na zaniżeniu należnego świadczenia emerytalnego, zasądzone zaś przez Sąd odszkodowanie miało na celu zrekompensowanie tej szkody.

Jak wynika zaś z utrwalonej w tym zakresie linii orzeczniczej: (?) funkcja społeczno-gospodarcza odszkodowania polega na wyrównaniu, a nie polepszeniu pozycji majątkowej poszkodowanego. Stratą (damnum emergens) jest zmniejszenie aktywów lub zwiększenie pasywów majątku, utraconym zaś zyskiem (lucrum cessans) ? udaremnienie zwiększenia się majątku. (?.) istotą zwolnienia podatkowego jest fakt, iż świadczenie takie nie wzbogaca beneficjenta w żaden sposób, lecz jedynie rekompensuje poniesioną stratę ? w tym także w sferze niematerialnej.

W konsekwencji uznania, że kwota, o której mowa w interpretacji stanowi odszkodowanie dla skarżącego, jej wysokość została określona w orzeczeniu Sądu i nie dotyczy prowadzonej działalności gospodarczej ani korzyści oznacza, że spełnione są warunki zwolnienia przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy (vide wyrok WSA/Bydgoszcz z dnia 17 lutego 2010 r., I SA/BD 680/09).

Skoro tak, to przedmiotowe odszkodowanie zdaniem Wnioskodawcy korzysta ze zwolnienia podatkowego wymienionego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Takie stanowisko prezentuje również Sąd Najwyższy, który na skutek wniesienia przez Spółkę skargi kasacyjnej w analogicznej sprawie, wypowiedział się wprost, iż zasądzone odszkodowanie z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania do wystawienia dokumentu w celu udowodnienia pracy górniczej ? z mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy ? jest wolne od podatku (vide wyrok SN z dnia 25 maja 2010 r., I PK 190/09). Ministerstwo Finansów w piśmie skierowanym do Sądu Rejonowego z dnia 31 marca 2011 r, również stanęło na stanowisku, iż zasadzone na rzecz byłych pracowników odszkodowania za zaniżoną emeryturę korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie ww. przepisów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednakże, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy zwalnia się z opodatkowania inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.) dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Natomiast w art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21 poz. 94 ze zm.) wskazano, iż w sprawach nie unormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy.

Jak wskazano we wniosku, odszkodowanie zostało zasądzone wyrokiem sądu rejonowego. Podstawą wypłaty ww. odszkodowania były postanowienia art. 471 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy. Wysokość odszkodowania stanowiła różnica pomiędzy emeryturą jaką Wnioskodawca winien otrzymać, gdyby pracodawca wystawił prawidłowe dokumenty, a emeryturą otrzymaną w okresie objętym żądaniem. Obejmuje ono wyłącznie stratę, jakiej doznał Wnioskodawca w związku z błędami popełnionymi przez byłego pracodawcę, a nie utratę zarobku, który byłby się urzeczywistnił gdyby zdarzenie wywołujące szkodę nie nastąpiło.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, iż przedmiotowe odszkodowanie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji jego wypłata nie rodzi u Wnioskodawcy obowiązku podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97 300 Piotrków Trybunalski.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika