Czy dokonując darowizny przedmiotowego budynku mieszkalnego na rzecz córki, urząd skarbowy naliczy (...)

UZASADNIENIE

W dniu 9 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie stosowania ?ulgi mieszkaniowej?.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Matka Wnioskodawczyni zmarła w dniu 5 marca 1996 r. Spadek po niej na mocy ustawy nabyła w całości Wnioskodawczyni. Fakt ten został potwierdzony w prawomocnym postanowieniem Sadu Rejonowego I Wydział Cywilny z dnia 29 kwietnia 2011 r. Następnie Wnioskodawczyni zgłosiła masę spadkową w skład, której wchodzi między innymi jednorodzinny dom mieszkalny, podlegający opodatkowaniu.

Właściwy urząd skarbowy dokonał wymiaru podatku na podstawie art. 9 ust. 1 i art. 15 ust. 1 z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 pkt 1 oraz ust 2 i ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni w całości uregulowała naliczony podatek. Jednak na otrzymanym zaświadczeniu zezwalającym na dysponowanie masą spadkową po zmarłej nadmieniono, że w razie zbycia przez Wnioskodawczynię budynku mieszkalnego przed upływem terminu, określonego w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy powiadomić naczelnika urzędu skarbowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dokonując darowizny przedmiotowego budynku mieszkalnego na rzecz córki, urząd skarbowy naliczy Wnioskodawczyni podatek w związku z niedotrzymaniem terminu, o którym mowa w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W przedmiotowym lokalu ustanowiona będzie na rzecz Wnioskodawczyni służebność mieszkania i będzie Ona tam zamieszkiwać, będąc zameldowana. ?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z treścią art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, sprzed zmiany z dnia 1 stycznia 2007 r., podatek przy nieodpłatnym zbyciu w formie darowizny dla córki, nie należy się. Art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn do dnia 1 stycznia 2007 r. brzmi ?ulga, o której mowa w ust. 1 przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki: pkt 5 będą zamieszkiwać, będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku, nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat?

W przedmiotowym lokalu Wnioskodawczyni będzie zamieszkiwać, a ponadto jest zameldowana i nadal będzie zameldowana.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.), podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Jak stanowi art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Stosownie do treści art. 925 K.c., spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. W związku z tym, Wnioskodawczyni nabyła spadek w dniu śmierci Danuty Czwalińskiej tj. 5 marca 1996 r.

Ponieważ nabycie budynku w drodze spadku nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r., w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629), do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Stosownie do art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. - w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym:

1. w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,
2. w drodze spadku przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,
3. w drodze spadku przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, sprawujące przez co najmniej dwa lata opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie umowy zawartej z nim przed organem gminy,

- nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Według zapisu art. 16 ust. 2 ww. ustawy, z omawianej ulgi mogą skorzystać nabywcy, którzy łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dysponowania spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu,
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego ? jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,
   2. od dnia zamieszkiwania w nabytym lokalu lub budynku ? jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.
   
   
   

W związku z powyższym stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą mieszkać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat.

W myśl art. 16 ust. 7 omawianej ustawy ? w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. - nie stanowi jednak podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia.

Na tle powyższego stwierdzić należy, że wśród enumeratywnie wymienionych warunków art. 16 ust. 2 ww. ustawy, nie wymieniono zakazu zbycia nabytego w drodze dziedziczenia mieszkania.

Ponadto prawo do tej ulgi przysługuje również w przypadkach, gdy wymienione osoby ? po zamieszkaniu w nabytym w ten sposób budynku lub lokalu - znajdują się w sytuacji życiowej powodującej konieczność zmiany warunków mieszkaniowych, skutkującą zbyciem przedmiotu darowizny czy masy spadkowej, przed upływem okresu określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy. Zatem jeżeli spadkobierca - nabywca budynku lub lokalu nadal będzie w nim zamieszkiwał, pomimo zbycia tytułu prawnego do tego budynku lub lokalu, to zostanie spełniony warunek, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że matka Wnioskodawczyni zmarła w dniu 5 marca 1996 r. Spadek po niej na mocy ustawy nabyła w całości Wnioskodawczyni. Fakt ten został potwierdzony w prawomocnym postanowieniem Sadu Rejonowego I Wydział Cywilny z dniu 29 kwietnia 2011 r., Sygn. akt. Następnie Wnioskodawczyni zgłosiła masę spadkową w skład, której wchodzi między innymi jednorodzinny dom mieszkalny, podlegający opodatkowaniu.

Właściwy urząd skarbowy dokonał wymiaru podatku na podstawie art. 9 ust. 1 i art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 pkt 1 oraz ust 2 i 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni w całości uregulowała naliczony podatek. Jednak na otrzymanym zaświadczeniu zezwalającym na dysponowanie masą spadkową po zmarłej nadmieniono, że w razie zbycia przez Wnioskodawczynię budynku mieszkalnego przed upływem terminu, określonego w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn należy powiadomić naczelnika urzędu skarbowego.

Wnioskodawczyni zamierza dokonać darowizny przedmiotowego budynku mieszkalnego na rzecz córki. W przedmiotowym lokalu ustanowiona będzie na rzecz Wnioskodawczyni służebność mieszkania i będzie Ona tam zamieszkiwać, będąc zameldowana.

Reasumując, stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni, która daruje nabyty w drodze spadku budynek mieszkalny córce, nie utraci z tego powodu prawa do ulgi przewidzianej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli będzie nadal w tym budynku mieszkała przez okres 5 lat od dnia określonego w ust. 2 pkt 5 lit. a) lub b) tego artykułu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalskim.