Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym wypłata dywidendy przez Spółkę na rzecz wspólnika (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 10 lutego 2012 r. (data wpływu 13 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu w związku z wypłatą dywidendy w formie niepieniężnej #61485; jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: ?Spółka?) posiada zatrzymane zyski z lat ubiegłych. Wspólnik Spółki - Spółka Akcyjna (dalej: ,,Wspólnik?) planuje podział zysku (w tym zysku wypracowanego za 2011 r.).

Wspólnik jest 100% udziałowcem Spółki i posiada bezpośrednio Jej udziały przez nieprzerwany okres dłuższy niż 2 lata (udziały Spółki zostały zakupione na własność przez Wspólnika w 2009 r.).

Spółka i Wspólnik posiadają siedzibę w Polsce i podlegają w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Wspólnik nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

W związku z brakiem wystarczających środków pieniężnych na wypłatę dywidendy, rozważana jest wypłata przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej. W tym celu planowane jest podjęcie uchwały Zgromadzenia Wspólników, zgodnie z którą dywidenda zostanie wypłacona w formie rzeczowej w drodze transferu posiadanych przez Spółkę udziałów w spółce zależnej ?V? Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: ?spółce zależnej?).

Dokonanie przez Spółkę wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej będzie zgodne z umową spółki. Transfer własności udziałów w spółce zależnej nastąpi zgodnie z art. 180 Kodeksu spółek handlowych, w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, nie będzie to jednak umowa sprzedaży.

Wysokość dywidendy podlegającej wypłacie będzie odpowiadała wartości rynkowej posiadanych przez Spółkę udziałów w spółce zależnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym wypłata dywidendy przez Spółkę na rzecz wspólnika w formie rzeczowej w drodze transferu udziałów w spółce zależnej nie powoduje powstania dla Spółki przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych...
2. Czy w związku ze spełnieniem przesłanek do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych, Spółka nie będzie zobowiązana do poboru 19% zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie dywidendy rzeczowej na rzecz Wspólnika...
3. Czy wypłata dywidendy przez Spółkę na rzecz Wspólnika w formie rzeczowej w drodze transferu udziałów w spółce zależnej będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: ?PCC?)...
   
   

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi odpowiedź na pytanie nr 1.

Wniosek Spółki w zakresie pytań nr 2 i nr 3 zostanie rozpatrzony odrębnymi interpretacjami indywidualnymi.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata dywidendy rzeczowej przez Spółkę na rzecz Wspólnika w drodze transferu udziałów w spółce zależnej nie spowoduje powstania dla Spółki przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wnioskodawca zwraca uwagę na charakter prawny wypłaty dywidendy rzeczowej wskazując, iż wypłata dywidendy przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością uregulowana została w art. 191-198 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm., dalej: ?KSH').

Dywidenda jest formą partycypowania przez wspólnika w zysku netto spółki, czyli w zysku po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Na podstawie art. 191 KSH, wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników.

Wnioskodawca zaznacza, iż prawo do wypłaty dywidendy stanowi jedno z podstawowych praw majątkowych wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, które konkretyzuje się wraz z uchwałą o wypłacie dywidendy. Spółka natomiast, z tytułu wypłaty dywidendy, nie ma względem wspólnika żadnych roszczeń. Wypłata dywidendy stanowi zatem jednostronne świadczenie spółki na rzecz wspólnika.

Doktryna prawa handlowego wskazuje na dopuszczalność wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej (zwanej również ?dywidendą rzeczową? lub ?dywidendą w naturze?), choć nie zostało to wyrażone wprost żadnymi przepisami (por. Komentarz do art. 191 Kodeksu spółek handlowych, Kidyba A., Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tom I. Komentarz do art. 1 - 300 k.s.h., LEX 2011). KSH reguluje ogólnie zasady wypłaty udziału w zysku, spółki, nie wyróżniając przy tym jej form.

Zdaniem Wnioskodawcy, należy zauważyć, że KSH nie preferuje żadnej z form wypłaty dywidendy, w szczególności nie ustanawia pierwszeństwa formy pieniężnej nad niepieniężną ani nie wprowadza zakazu dywidendy niepieniężnej. Postanowienia KSH mogą być odnoszone w równym stopniu zarówno do dywidend w pieniądzu, jak i niepieniężnych. Skoro postanowienia ustawowe nie przesądzają o wyższości jednej formy wypłaty dywidendy nad drugą, należy przyjąć, że obie formy są równorzędne.

Forma wypłaty dywidendy uzależniona jest od treści uchwały postanawiającej o jej wypłacie. W przypadku podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy w gotówce, zobowiązanie spółki ma od początku charakter pieniężny, natomiast, jeżeli podjęta jest uchwała o wypłacie dywidendy w postaci niepieniężnej, zobowiązanie ma od początku charakter niepieniężny.

Wnioskodawca wskazuje, iż komentatorzy są również zgodni, co do tego, że wypłata dywidendy w formie rzeczowej jest możliwa, o ile dana umowa spółki jej nie zabrania. Jak wskazano w stanie faktycznym, dokonanie przez Spółkę wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej będzie zgodne z brzmieniem umowy Spółki.

W świetle postanowień KSH, wypłata dywidendy jest szczególnym rodzajem czynności prawnej. Źródłem nabycia przedmiotu dywidendy i tytułem do uzyskania świadczenia przez wspólnika nie jest umowa cywilnoprawna, lecz uchwała zgromadzenia wspólników, w oparciu o odpowiednie zapisy umowy spółki. Jest to czynność, która została ściśle uregulowana w przepisach KSH i nie mają do niej zastosowania przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące sprzedaży lub zamiany.

Wnioskodawca również dodaje, iż w przypadku podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy w formie rzeczowej, Spółka powinna wykonać taką uchwałę oraz wypłacić dywidendę.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, wypłata dywidendy nie powinna być klasyfikowana jako czynność polegająca na dysponowaniu majątkiem Spółki w drodze sprzedaży.

Ponadto Wnioskodawca wskazuje na konsekwencje wypłaty dywidendy rzeczowej dla podmiotu wypłacającego.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania jest - co do zasady - dochód, bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty.

Dochodem jest co do zasady nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie posiada definicji przychodu podatkowego, zawiera ona jedynie w art. 12 ust. 1 otwarty katalog przysporzeń majątkowych stanowiących przychody podatnika. Zgodnie z tym przepisem przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze i wartości pieniężne, w tym różnice kursowe.

Jak natomiast wskazuje się w doktrynie oraz orzecznictwie, przychodem jest każde przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, które definitywnie powiększa majątek podatnika (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 2003 r., sygn. III SA 3382/02; wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2011 r., sygn. I SA/Wr 1294/10; interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w imieniu Ministra Finansów w dniu 4 grudnia 2009 r., znak ILPB3/423-777/09-2/JG).

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata dywidendy jest jednostronnym świadczeniem, któremu nie towarzyszy żadne przysporzenie majątkowe po stronie Spółki. Co więcej, wiąże się ona z trwałym pomniejszeniem majątku Spółki bez względu na to, czy dokonywana jest w formie pieniężnej czy niepieniężnej. Jedynym podmiotem, u którego dochodzi do przysporzenia majątkowego w wyniku wypłaty dywidendy jest Wspólnik.

Wnioskodawca również zwraca uwagę na fakt, iż przepisy podatkowe, podobnie jak przepisy KSH, nie przewidują przepisów szczególnych w kwestii wypłaty dywidendy. Zgodnie z powszechnym stanowiskiem wypłata dywidendy w formie pieniężnej, nie ma wpływu na rozliczenia w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych podmiotu wypłacającego dywidendę (tj. w żadnym przypadku nie dochodzi do powstania przychodu tego podmiotu).

Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, nieuzasadnione byłoby dopatrywanie się różnicy pomiędzy wypłatą dywidendy w formie pieniężnej i niepieniężnej. Nie można bowiem różnicować sytuacji podatkowej spółki dokonującej podziału zysków na rzecz wspólnika w naturze od sytuacji spółki, która wypłaca gotówkę. Oznaczałoby to bowiem, iż pomimo braku regulacji normatywnej w tym zakresie, w zależności od tego, czy podatnik wypłaca dywidendę w gotówce, czy w formie rzeczowej, wystąpią dla niego odmienne skutki podatkowe.

Zatem, jeżeli Spółka planuje wypłatę dywidendy w formie niepieniężnej, forma jej wypłaty nie może wpływać na kwalifikację podatkową tego zdarzenia.

Natomiast uzyskanie przychodu z tytułu otrzymania dywidendy jest wyraźnie unormowane w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 22 tej ustawy, dywidenda stanowić może przychód wyłącznie podmiotu uprawnionego do otrzymania dywidendy. W oparciu o cytowany powyżej przepis należy skonkludować, że podatnikiem jest jedynie podmiot otrzymujący dywidendę. Oznacza to zatem, iż wypłata dywidendy w formie transferu udziałów spółki zależnej jest dla Spółki neutralna z punktu widzenia Jej rozliczeń podatkowych, tj. nie generuje przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Dodatkowo Wnioskodawca zaznacza, iż zysk, z którego wypłacana będzie dywidenda rzeczowa podlega opodatkowaniu u Spółki z tytułu osiągnięcia zysku zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych. Wspólnik otrzymujący dywidendę również może być opodatkowany z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (w tym zakresie Spółka byłaby ewentualnie płatnikiem o podatku dochodowym od osób prawnych należnego od wspólnika).

Zdaniem Wnioskodawcy, za podstawę prawną powstania przychodu z tytułu wypłaty dywidendy w formie rzeczowej nie można również uznać art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten stanowi, że przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie; jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Wnioskodawca podkreśla, iż cytowana regulacja jest normą uzupełniającą w stosunku do art. 7 i art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która konkretyzuje sposób ustalenia wysokości przychodu dla transakcji odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych. Możliwość zastosowania tego przepisu uzależniona jest w pierwszej kolejności od wystąpienia przychodu, jak również od istnienia transakcji odpłatnego zbycia. Przytoczony przepis wiąże zatem powstanie przychodu z czynnością polegającą na zbyciu rzeczy lub praw za cenę określoną w umowie. Czynność ta wypełnia treść umowy sprzedaży, która w prawie cywilnym jest umową dwustronnie zobowiązującą - sprzedawcę do wydania rzeczy, a nabywcę do zapłaty za nią określonej w umowie ceny. W związku z faktem, że podjęcie uchwały o wypłacie dywidendy jest czynnością jednostronnie zobowiązującą, przepis art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie przystaje do stanu faktycznego występującego w niniejszej sprawie.

Zdaniem Wnioskodawcy, we wskazanym stanie faktycznym nie może być także mowy o cenie za zbywany majątek. To bowiem Spółka jest dłużnikiem i musi spełnić swoje świadczenie nieodpłatnie, tj. nie żądając niczego w zamian. Inaczej mówiąc, Spółka nie ma ani roszczenia, ani wierzytelności wobec wspólnika.

Wnioskodawca podkreśla, że stanowisko przedstawione w niniejszym wniosku jest w pełni zgodne z jednolitą linią orzeczniczą prezentowaną przez sądy administracyjne w wyrokach rozstrzygających w sprawach opodatkowania dywidendy rzeczowej przez spółkę wypłacającą.

Przykładowo, w orzeczeniu WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 3 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Po 912/10 (orzeczenie nieprawomocne), Sąd potwierdził, iż: ?skoro wprost z przepisów prawa nie wynika, aby wypłacenie dywidendy niepieniężnej powodowało powstanie po stronie podatnika obowiązku podatkowego, to a contrario nie można a priori rozszerzać katalogu źródeł przychodu dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.?

Podobny pogląd zaprezentowany został w następujących wyrokach:

• WSA we Wrocławiu z dnia 7 lipca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 707/11,

• WSA w Warszawie z dnia 1 lutego 2012 r., sygn. III SA/Wa 1375/11,

• WSA w Poznaniu z dnia 8 kwietnia 2011 r., sygn. I SA/Po 140/11,

• WSA w Kielcach z dnia 25 marca 2010 r., sygn. I SA/Ke 120/10,

• WSA w Poznaniu z dnia 7 kwietnia 2011 r., sygn. I SA/Po 98/11,

• WSA we Wrocławiu z dnia 23 lutego 2011 r., sygn. I SAWr 1461/10,

• WSA w Warszawie z dnia 25 stycznia 2011 r., sygn. III SA/Wa 3068/10,

• WSA w Warszawie z dnia 29 kwietnia 2010 r., sygn. III SA/Wa 374/10.
  
  

Z uwagi na powyższe, w opinii Wnioskodawcy, w przedstawionym powyżej stanie faktycznym wypłata dywidendy przez Spółkę na rzecz Wspólnika w formie rzeczowej w drodze transferu udziałów w spółce zależnej nie spowoduje powstania dla Spółki przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Zgodnie z ww. przepisem, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań (art. 12 ust. 1 pkt 1 - 3 powołanej ustawy). Na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy można stwierdzić, że co do zasady przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną.

Należy jednocześnie zwrócić uwagę, co potwierdza orzecznictwo sądowe, że przychodem podatkowym jest zarówno nabycie rzeczy, prawa czyli zwiększenie aktywów podmiotu gospodarczego, jak i zwolnienie się z obowiązku ciążącego na tym podmiocie czyli zmniejszenie pasywów. Czynność prawna jest odpłatna, jeżeli podmiot, który dokonał przysporzenia otrzymuje w zamian korzyść majątkową stanowiącą ekwiwalent tego przysporzenia.

Jednym z przepisów o charakterze szczególnym w stosunku do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest art. 14 tej ustawy, stanowiący w przepisie ust. 1, iż przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie - jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Użyte przez ustawodawcę pojęcie ?odpłatnego zbycia? obejmuje zarówno klasyczną sprzedaż, czyli zobowiązanie się zbywcy do przeniesienia na nabywcę prawa własności rzeczy lub prawa majątkowego w zamian za zobowiązanie się nabywcy do zapłaty ceny ustalonej przez strony w umowie, jak i czynności prawne o podobnym charakterze (zamiana, inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych). W szczególności, posługując się terminem ?wartość wyrażona w cenie?, przepisy nie przesądzają o dopuszczalnej formie zapłaty tej należności. Może ona nastąpić zarówno w pieniądzu, jak i w innej postaci, np. w formie zwolnienia zbywającego z ciążących na nim zobowiązań wobec nabywcy lub przeniesienia na niego prawa własności rzeczy. Każde z wymienionych rozwiązań będzie prowadziło do uiszczenia ?ceny? zbywanej rzeczy lub prawa majątkowego.

W przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca wskazuje, iż posiada zatrzymane zyski z lat ubiegłych. Wspólnik Spółki planuje podział zysku. Wspólnik jest 100% udziałowcem Spółki i posiada bezpośrednio Jej udziały przez nieprzerwany okres dłuższy niż 2 lata (udziały Spółki zostały zakupione na własność przez Wspólnika w 2009 r.).

Spółka i Wspólnik posiadają siedzibę w Polsce i podlegają w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Wspólnik nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

W związku z brakiem wystarczających środków pieniężnych na wypłatę dywidendy rozważana jest wypłata przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej. W tym celu planowane jest podjęcie uchwały zgromadzenia wspólników, zgodnie z którą dywidenda zostanie wypłacona w formie rzeczowej w drodze transferu posiadanych przez Spółkę udziałów w spółce zależnej. Dokonanie przez Spółkę wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej będzie zgodne z umową spółki.

Transfer własności udziałów w spółce zależnej nastąpi zgodnie z art. 180 Kodeksu spółek handlowych, w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, nie będzie to jednak umowa sprzedaży. Wysokość dywidendy podlegającej wypłacie będzie odpowiadała wartości rynkowej posiadanych przez Spółkę udziałów w spółce zależnej.

Prawo do dywidendy i sposób jego realizacji zostały unormowane ustawą z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Zgodnie z art. 191 § 1 tej ustawy, wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników, z uwzględnieniem przepisu art. 195 § 1. Na mocy art. 193 § 1 Kodeksu spółek handlowych, uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są co do zasady wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Niemniej jednak, umowa spółki może upoważniać zgromadzenie wspólników do określenia dnia, według którego ustala się listę wspólników uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy). Dzień dywidendy wyznacza się w ciągu dwóch miesięcy od dnia powzięcia uchwały, o której mowa w art. 191 § 1 (art. 193 § 2 - 3 ww. ustawy).

Jak wynika z powołanych unormowań, dywidenda jest dochodem z udziału w zyskach osoby prawnej, należnym wspólnikom spółki. Realizacja prawa do dywidendy w konkretnym roku zależna jest od tego, czy uchwałą walnego zgromadzenia wspólników zysk zostanie przeznaczony do podziału. Pozyskanie przez spółkę kapitałową środków na wypłatę dywidendy ma bezpośredni związek z wypracowaniem przez nią czystego zysku, podlegającego podziałowi. Wypłacając dywidendę spółka realizuje skonkretyzowane prawo wspólnika do udziału w zysku, kosztem wypracowanego przez nią dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Przepisy prawa handlowego nie określają, w jakiej formie ma być wypłacona dywidenda na rzecz wspólników spółki. Przepisy te nie zabraniają, aby przedmiotem dywidendy były aktywa inne niż środki pieniężne. Dopuszczalna jest zatem wypłata dywidendy zarówno w formie pieniężnej, jak i niepieniężnej.

Należy jednakże zauważyć, że wypłata dywidendy w formie pieniężnej i niepieniężnej ma odrębny charakter, w szczególności prowadzi do odrębnych zmian w majątku spółki kapitałowej.

Dywidenda w formie pieniężnej obejmuje bowiem środki pieniężne w określonej wartości nominalnej. Środki pieniężne przeznaczone na wypłatę dywidendy zostały uprzednio odpowiednio ujęte (jako przychody albo przysporzenia niestanowiące przychodu) ? w tej samej wartości nominalnej ? dla celów rozliczeń podatkowych spółki jako wartości wchodzące do jej majątku.

Dywidenda w formie niepieniężnej, tj. w formie przeniesienia własności środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych lub udziałów i papierów wartościowych ? obejmuje składniki majątku, których wartość odpowiada ustalonej wartości dywidendy, ale których wejście do majątku spółki (poprzez nabycie, objęcie albo wytworzenie) wiązało się z poniesieniem kosztu, który nie musi odpowiadać wartości rynkowej tych składników na dzień przekazania ich udziałowcowi.

Gdyby zatem Spółka zdecydowała się najpierw dokonać zbycia tych składników majątkowych, a następnie przekazać uzyskane z tej transakcji środki pieniężne na wypłatę dywidendy, uzyskałaby przychód ze zbycia tych składników, prawo do ujęcia jako koszty uzyskania przychodów ze zbycia nierozliczonych podatkowo kosztów ich nabycia, objęcia albo wytworzenia oraz poniosła niestanowiący kosztu podatkowego wydatek na zapłatę dywidendy. W konsekwencji, Spółka osiągnęłaby dochód albo poniosła stratę na transakcji zbycia składników majątku.

Oceniając charakter wypłaty dywidendy niepieniężnej, należy zauważyć, że także w tym przypadku Spółka niejako decyduje się na zbycie składników majątku na rzecz udziałowca w zamian za cenę odpowiadającą wartości dywidendy. Wobec powyższego, uzasadnionym jest rozpoznanie w takiej sytuacji po stronie Spółki przychodu ze zbycia rzeczy lub prawa majątkowego, o którym mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przychodem tym będzie wartość dywidendy. Jednocześnie, w związku z odpłatnym zbyciem składników majątkowych Spółka będzie mogła rozliczyć nieuwzględnione dotąd w jej rozliczeniach podatkowych koszty ich nabycia, objęcia, wytworzenia (art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 pkt 1, art. 16 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy).

W opisanym zdarzeniu przyszłym, podjęcie uchwały przez zgromadzenie wspólników o wypłacie zysku (dywidendy) w formie niepieniężnej, tj. w postaci udziałów w zależnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, skutkuje powstaniem zobowiązania Spółki do zaspokojenia roszczeń udziałowca o wypłatę dywidendy. Wykonanie zobowiązania w formie przeniesienia przez Spółkę ww. udziałów prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania Spółki. W ten sposób Spółka jako dłużnik zwolni się z długu, a ww. udziały będą przysługiwały Wspólnikowi (zmienią właściciela).

Przeniesienie prawa własności w drodze wypłaty dywidendy w postaci niepieniężnej należy traktować na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na równi ze zbyciem tego prawa. Należy zauważyć, że z punktu widzenia konsekwencji podatkowych sytuacja jest taka sama, jak ta, w której podatnik dokonuje odpłatnego zbycia, osiągając przychód do opodatkowania. Uznanie, że przeniesienie w drodze wypłaty dywidendy prawa własności udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością należy traktować na równi z wypłatą dywidendy w gotówce spowodowałoby nierówne traktowanie podatników. Podatnik, który najpierw dokonuje sprzedaży rzeczy lub praw majątkowych, a następnie reguluje swoje zobowiązania z tytułu dywidendy w formie pieniężnej byłby opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych, natomiast podatnik, który bezpośrednio dokonuje przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych w ramach dywidendy niepieniężnej, nie osiągnąłby żadnego przychodu.

Wobec powyższego, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym ? wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy ? wypłata dywidendy w formie rzeczowej poprzez przeniesienie na rzecz Wspólnika udziałów z zależnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, spowoduje po stronie Spółki wypłacającej dywidendę powstanie przychodu z odpłatnego zbycia praw rozpoznanego na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Ponadto należy wskazać, iż powołane w treści wniosku orzeczenia sądu nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa należy stwierdzić, iż nie stanowią one źródła prawa i nie są wiążące dla tutejszego Organu, dotyczą bowiem indywidualnych spraw innych podmiotów.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Referencje

IPTPB3/423-53/12-3/MF, interpretacja indywidualna