Opodatkowania podatkiem od towarów i usług wpłat ? udziałów finansowych mieszkańców w związku (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 września 2013 r. (data wpływu 26 września 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 listopada 2013 r. (data wpływu 2 grudnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania podatkiem od towarów i usług wpłat ? udziałów finansowych mieszkańców w związku z realizacją inwestycji pn. ???,
  

• prawa do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług i jego zwrotu w związku z ww. inwestycją
  

? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania podatkiem od towarów i usług wpłat udziałów finansowych mieszkańców w związku z realizacją inwestycji pn. ?Przydomowe oczyszczalnie ścieków ? Etap II?;
  

• prawa do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług i jego zwrotu w związku z ww. inwestycją.
  
  

Wniosek uzupełniono w dniu 28 listopada 2013 r o doprecyzowanie zdarzenia przyszłego i przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oraz o dodatkową opłatę.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe. (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

Gmina zamierza w 2014 r. realizować zadanie inwestycyjne pn. ???. Zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy, zgodnie z ustawą z dnia 07 czerwca 2010 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r., Nr 123, poz. 858, z późn. zm.). Gmina realizując zadanie własne w terenach o rozproszonej zabudowie zamierza wybudować przydomowe oczyszczalnie ścieków. Źródłem finansowania projektu będą środki własne Gminy, pożyczka z WFOŚiGW oraz dobrowolny udział pieniężny mieszkańców.

W kosztach inwestycji uczestniczyć będą mieszkańcy (osoby fizyczne), dla których budowane będą przydomowe oczyszczalnie ścieków, poprzez wpłatę do Gminy udziału finansowego na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Podpisanie umowy zobowiązuje osoby fizyczne (właściciela nieruchomości) do dokonania wpłaty swojego udziału. Dokonywane wpłaty przez mieszkańców nie będą dokumentowane fakturami VAT. Inwestycja realizowana będzie tylko dla tych mieszkańców, z którymi Gmina zawarła umowy. Wnoszone przez mieszkańców udziały finansowe stanowią współfinansowanie inwestycji i zostaną ujęte w dochodach budżetu gminy na 2014 r. w § 6290 tj. środki na dofinansowanie własnych inwestycji gmin (związków gmin), powiatów (związków powiatów), samorządów województw, pozyskane z innych źródeł.

Po zakończeniu budowy przydomowe oczyszczalnie ścieków pozostaną własnością Gminy, natomiast zostaną przekazane mieszkańcom w nieodpłatne użytkowanie. Gmina nie będzie pobierała opłat ani też nie będzie ponosiła żadnych wydatków związanych z eksploatacją tych oczyszczalni.

Koszty związane z utrzymaniem oraz korzystaniem z oczyszczalni, w tym koszty wynikające z bieżących napraw (po okresie gwarancji) i konserwacji ponosi odbiorca ? właściciel nieruchomości. Wydatki na realizacje projektu zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na rzecz Gminy, która jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Dokonanie przez mieszkańców Gminy, wpłat udziału finansowego jako partycypacja w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków jest dobrowolna. Dokonanie ww. wpłaty warunkuje wybudowanie przez Gminę przydomowych oczyszczalni ścieków (§ 8 ust. 3 zawartej umowy brzmi ?nie spełnienie zobowiązań określonych ust. 1 i 2 eliminuje Odbiorcę z realizacji przydomowej oczyszczalni ścieków?). Dokonane wpłaty zostaną wprowadzone do budżetu 2014 r. w § 6290 z przeznaczeniem na pokrycie kosztów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Warunki umowy cywilnoprawnej zawartej z mieszkańcami, którzy zadeklarowali swój udział w projekcie pn. ??? i partycypację w kosztach jej budowy są dla wszystkich jednakowe.

Kwota wpłaty udziału finansowego dla wszystkich mieszkańców jest taka sama, tj. 2.000,00 zł. Każdy właściciel działki, na której będzie budowana przydomowa oczyszczalnia ścieków przed przystąpieniem do projektu i podpisaniem umowy cywilnoprawnej podpisał deklarację uczestnictwa w projekcie i partycypacji w kosztach budowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług i jego zwrotu w związku z planowaną do realizacji inwestycji pn. ??? na terenie rozproszonym gminy a wnoszone udziały finansowe mieszkańców będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy (doprecyzowanym w uzupełnieniu wniosku), przydomowe oczyszczalnie ścieków budowane będą dla zgłaszających się dobrowolnie mieszkańców z terenu gminy. Z osobami zainteresowanymi gmina zawiera umowy cywilnoprawne, na podstawie których określa prawa i obowiązki stron, jak również wysokość partycypacji w kosztach. Inwestycja realizowana będzie tylko dla tych mieszkańców, z którymi gmina zawarła umowy i którzy uiszczą ustaloną w umowach kwotę udziału własnego w przeprowadzonej inwestycji.

Gmina po zakończeniu inwestycji pozostawać będzie właścicielem przydomowych oczyszczalni ścieków, natomiast poprzez nieodpłatne przekazanie nastąpi wydanie przedmiotu transakcji na rzecz osoby będącej uczestnikiem projektu, która od tego momentu dysponować będzie przydomową oczyszczalnią ścieków jak właściciel / art. 7 ust. 1 /. Wobec powyższego z chwilą faktycznego wydania towaru (przydomowych oczyszczalni ścieków) dojdzie do dostawy towarów w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług ( art. 5 ust. 1 pkt 1).

Zgodnie z art. 86 ustawy rozliczenie podatku naliczonego uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Gmina jako czynny zarejestrowany podatnik będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług i jego zwrotu w związku z planowaną budową przydomowych oczyszczalni ścieków, ponieważ po stronie gminy dojdzie do dostawy towarów realizowanej na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Wnoszone udziały na podstawie zawartych umów cywilno-prawnych stanowią partycypację w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Wpłaty uiszczają wyłącznie mieszkańcy, którzy zadeklarowali chęć przystąpienia do projektu, a następnie korzystać będą jako uczestnicy inwestycji z przydomowych oczyszczalni, które wybudowane będą na działkach stanowiących ich własność, (wybudowane na gruncie użyczonym na podstawie umowy). Nakłady na nieruchomość wybudowaną na cudzym gruncie, stanowią część składową gruntu. W konsekwencji Gmina, która poniosła nakłady na nieruchomość nie może ich sprzedać. Niemniej jednak ma prawo do tych nakładów, które może przenieść na rzecz innego podmiotu. Wprawdzie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT ?przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel? nie uzależnia dostawy towarów od tytułu własności, jednak nakłady poniesione na wybudowanie przydomowych oczyszczalni nie stanowią odrębnych rzeczy ? towarów (art. 2 pkt 6 ustawy), a więc ich zwrot nie może uchodzić za dostawę towarów (art. 5 ust. 1 pkt 1) i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Odnosząc się do przedmiotu zadanego pytania, w pierwszej kolejności należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem polegającym na tym, że faktura dokumentuje zapłatę jest faktura dokumentująca uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług, natomiast w pozostałych przypadkach faktura zawsze dokumentuje czynność, a nie płatność, gdyż opodatkowaniu podlega właśnie czynność.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Podatnikami - według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Natomiast, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ? (Dz. Urz. UE. L. Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W świetle wskazanych regulacji, organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług, wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału, stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013r., poz. 594, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

W szczególności do zadań własnych gminy należy zaspokajanie potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują zadania w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Odnosząc się do kwestii, czy wpłaty mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków podlegają opodatkowaniu VAT, należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie czynnością jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańców, biorących udział w projekcie będzie budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, na poczet wykonania której Gmina pobiera określone wpłaty, zgodnie z zawartymi umowami. Wykonanie tej usługi nastąpi wraz z użyczeniem przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcom, na podstawie umów użyczenia.

Należy w tym miejscu rozważyć, czy faktycznie oddanie przydomowych oczyszczalni ścieków mieszkańcom w użyczenie jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte ? w przypadku dostawy towarów ? w art. 7 ust. 2 oraz ? w przypadku świadczenia usług ? w art. 8 ust. 2 ustawy.

Jak wyżej wskazano, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. .
   
   

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 2a ww. ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę (inny podmiot), nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Zatem, konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ww. ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane ?po kosztach? ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Należy zauważyć, iż umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną, bowiem zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Istotnymi cechami tej umowy są zatem dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas oraz nieodpłatność. Jednakże jeśli pojawia się jakakolwiek płatność związana z użytkowaniem rzeczy oddanej w używanie, to na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług umowa ta przestaje być umową nieodpłatną i staje się czynnością odpłatną, a więc jako taka podlega opodatkowaniu.

Z treści wniosku wynika, że Gmina zamierza zrealizować zadanie inwestycyjne pn. ???, w ramach którego w terenach o rozproszonej zabudowie zamierza wybudować przydomowe oczyszczalnie ścieków. Źródłem finansowania projektu będą środki własne Gminy, pożyczka z WFOŚiGW oraz dobrowolny udział pieniężny mieszkańców. W kosztach inwestycji uczestniczyć będą mieszkańcy (osoby fizyczne), dla których budowane będą przydomowe oczyszczalnie ścieków, poprzez wpłatę do Gminy udziału finansowego na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Podpisanie umowy zobowiązuje osoby fizyczne (właściciela nieruchomości) do dokonania wpłaty swojego udziału. Inwestycja realizowana będzie tylko dla tych mieszkańców, z którymi Gmina zawarła umowy. Po zakończeniu budowy przydomowe oczyszczalnie ścieków pozostaną własnością gminy, natomiast zostaną przekazane mieszkańcom w nieodpłatne użytkowanie. Gmina nie będzie pobierała opłat ani też nie będzie ponosiła żadnych wydatków związanych z eksploatacją tych oczyszczalni. Koszty związane z utrzymaniem oraz korzystaniem z oczyszczalni, w tym koszty wynikające z bieżących napraw (po okresie gwarancji) i konserwacji ponosi odbiorca ? właściciel nieruchomości. Wydatki na realizacje projektu zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na rzecz Gminy, która jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Dokonanie przez mieszkańców gminy wpłaty udziału finansowego jako partycypacja w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków warunkuje wybudowanie przez Gminę przydomowych oczyszczalni ścieków (§ 8 ust. 3 zawartej umowy brzmi ?nie spełnienie zobowiązań określonych ust. 1 i 2 eliminuje Odbiorcę z realizacji przydomowej oczyszczalni ścieków?). Warunki umowy cywilno-prawnej zawartej z mieszkańcami, którzy zadeklarowali swój udział w projekcie pn. ??? i partycypację w kosztach jej budowy są dla wszystkich jednakowe. Kwota wpłaty udziału finansowego dla wszystkich mieszkańców jest taka sama, tj. 2.000,00 zł. Każdy właściciel działki, na której będzie budowana przydomowa oczyszczalnia ścieków przed przystąpieniem do projektu i podpisaniem umowy cywilnoprawnej podpisał deklarację uczestnictwa w projekcie i partycypacji w kosztach budowy.

Wskazać należy, iż ww. wpłaty z tytułu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków są należnością Wnioskodawcy, za późniejsze udostępnienie obiektu, a więc są należnościami z tytułu odpłatnego świadczenia usługi.

Należy także podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług w zakresie określenia czy dana czynność podlega opodatkowaniu, nie jest istotna nazwa zastosowana przez dostawcę towarów czy świadczącego usługę dla wykonywanej czynności, lecz najistotniejsze jest to, czym dana czynność jest w rzeczywistości.

Strony stosunku cywilnoprawnego mogą w ramach swobody w kształtowaniu łączących je stosunków zobowiązaniowych zawrzeć w umowie postanowienie, co do rozliczenia kosztów korzystania z obiektu. A zatem stanowi to zobowiązanie cywilnoprawne, uregulowane w zawartej umowie, a więc należy je traktować jako należność otrzymaną z tytułu odpłatnego świadczenia ww. usługi. Należy jednakże zaznaczyć, iż postanowienia umów nie mogą pozostawać w sprzeczności z innymi przepisami prawa, do stosowania których strony są zobowiązane.

Wobec powyższego w ocenie tut. Organu w omawianej sprawie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług, a zatem do czynności podlegającej opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z powyższego wynika więc, że wpłaty uiszczane przez mieszkańców na poczet wykonania przez Gminę budowy przydomowych oczyszczalni ścieków stanowią zaliczki, w związku z otrzymaniem których po stronie Gminy powstaje obowiązek podatkowy.

Gmina podpisując umowy z wykonawcą robót realizującym inwestycję tj. budowę przydomowych oczyszczalni ścieków wchodzi w rolę podmiotu świadczącego tą usługę.

Powyższe wskazuje, że świadczenia, co do których zobowiązał się Wnioskodawca stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy zauważyć, iż we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaną wpłatą, a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz mieszkańca. Skoro zatem Gmina zawierając umowę z wykonawcą na wykonanie przydomowych oczyszczalni ścieków wchodzi w rolę świadczącego usługę wykonywaną w ramach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, wpłaty dokonywane przez mieszkańców podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki właściwej dla ww. świadczenia.

Mając na względzie powyższe stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wpłaty wnoszone przez mieszkańców stanowią partycypację w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, należało uznać za nieprawidłowe. Zauważyć jednak należy, że jak podano w niniejszej interpretacji opodatkowaniu podlega nie sama wpłata, ale czynność, na poczet której ta wpłata jest uiszczana.

Odnośnie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków stwierdzić należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Jak stanowi, art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Ponadto jak wyżej wykazano budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach mieszkańców jest odpłatnym świadczeniem usług, podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem, z uwagi na związek dokonanych zakupów na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, Wnioskodawcy, zgodnie z cyt. wyżej art. 86 ust. 1 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków.

Biorąc pod uwagę ww. przepisy oraz opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż Zainteresowanemu będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług w związku z realizacją inwestycji pn. ???. W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, będzie w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy, zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisu art. 87 ustawy.

Jednakże oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w którym wskazano, iż ?Gmina jako czynny zarejestrowany podatnik będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług i jego zwrotu w związku z planowaną budową przydomowych oczyszczalni ścieków, ponieważ po stronie gminy dojdzie do dostawy towarów realizowanej na podstawie umowy cywilnoprawnej, należało uznać je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualny błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy zauważyć, iż zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U., Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Tak więc strony mogą dowolnie ustalać stosunki cywilnoprawne, jednakże postanowienia umów nie mogą pozostawać w sprzeczności z innymi przepisami prawa, do stosowania których strony są zobowiązane. Należy podkreślić, że organy podatkowe nie mają prawa ingerować w treść zawieranych umów cywilnoprawnych, chyba że postanowienia umów naruszają przepisy podatkowe, a to może być stwierdzone jedynie w drodze postępowania podatkowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.