Brak prawa do odzyskania podatku VAT i obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...)

UZASADNIENIE

W dniu 26 sierpnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odzyskania podatku VAT i obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją operacji pn. ?...?. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 29 września 2014 r. poprzez doprecyzowanie zaistniałego stanu faktycznego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Ochotnicza Straż Pożarna w ... (forma prawna: Stowarzyszenie) w oparciu o ogłoszony nabór wniosków podjęła w m-cu czerwcu 2014 r. starania o dofinansowanie ze środków unijnych operacji pn.: ?...?. Wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projektów, tj. operacji, które nie odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach osi 3, ale przyczyniają się do osiągnięcia celów tej osi objętego PROW na lata 2007-2013 złożony został do Lokalnej Grupy Działania ... w ... w dniu 2 lipca 2014 r. Lokalna Grupa Działania Ziemi ..., pismem z dnia 28 lipca 2014 r. zawiadomiła Ochotniczą Straż Pożarną, że wniosek zakwalifikowany został na listę operacji wybranych. W chwili obecnej wniosek przekazany został przez LGD ... do Urzędu Marszałkowskiego województwa ... w ... i podlega dalszej weryfikacji, po zakończeniu której Wnioskodawca oczekiwać będzie na podpisanie umowy z Samorządem Województwa ... w ... na dofinansowanie operacji. Po podpisaniu umowy Wnioskodawca rozpocznie realizację zadania. Zakończenie realizacji operacji określono we wniosku na m-c grudzień 2014 r. W m-cu grudniu 2014 r. upływa również termin rozliczenia operacji i złożenia wniosku o płatność ostateczną. W zapisach wniosku oraz integralnej jego części, jaką stanowi zestawienie rzeczowo finansowe operacji przyjęto, że kosztem kwalifikowalnym operacji, od której to wartości ustalona zostanie kwota pomocy stanowi całkowity koszt operacji, łącznie z podatkiem VAT. Ochotnicza Straż Pożarna złożyła w przedmiotowej sprawie załącznik nr 17a do wniosku o przyznanie pomocy ? ?oświadczenie o kwalifikowalności VAT dla Wnioskodawcy, będącego osobą prawną lub jednostką nieposiadającą osobowości prawnej, jeżeli Wnioskodawca będzie ubiegał się o włączenie VAT do kosztów kwalifikowalnych?, oświadczając, że nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT oraz nie figuruje w ewidencji podatników podatku VAT i realizując powyższą operację nie będzie mogła odzyskać uiszczonego podatku VAT z powodu: art. 86 ust. 1 i art. 113 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.).

Planuje się, że w wyniku realizacji operacji wyremontowany zostanie budynek OSP i oddany lokalnej społeczności jako obiekt infrastruktury publicznej, dobro całej wsi ? świetlica wiejska. Celem operacji jest umożliwienie mieszkańcom wsi uczestnictwa w wydarzeniach społeczno-kulturalnych oraz podniesienia stopnia świadomości i edukacji poprzez udostępnienie świetlicy wiejskiej, jedynego we wsi miejsca, które integrować będzie mieszkańców, aktywizować ich, angażować do działania na rzecz rozwoju swojego środowiska, sprzyjać utworzeniu wspólnoty wiejskiej dbającej o rozwój wsi.

Ochotnicza Straż Pożarna - jedyna we wsi organizacja społeczna, składająca się z grupy ochotników, przeznaczona w szczególności do walki z klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami widzi również, że wieś starzeje się, nie rozwija, poziom życia jej mieszkańców spada, następuje degradacja terenu. W sytuacji tej Ochotnicza Straż Pożarna pragnie zapobiec dalszej degradacji oraz wspomagać działania zmierzające do pozytywnego zmieniania swojego otoczenia. To Straż Pożarna do chwili obecnej jest inicjatorem wszelkich działań społecznych i kulturalnych na wsi. Problemem jest brak miejsca we wsi, w którym mieszkańcy mogliby się spotykać, rozmawiać i wspólnie rozwiązywać problemy. Wieś nie posiada żadnej infrastruktury publicznej. Stary, zdewastowany budynek Straży zagraża bezpieczeństwu, wymaga remontu i przystosowania do prowadzenia działalności społeczno-kulturalnej. W wyniku zrealizowania opisanej operacji, współfinansowanej ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Ochotnicza Straż Pożarna podejmie społecznie energicznie czynności nieopodatkowane podatkiem VAT, a zmierzające do ratowania wsi przed dalszą degradacją.

Ochotnicza Straż Pożarna oczekując na podpisanie umowy o dofinansowanie operacji z samorządem województwa ... w ..., realizując operację oraz składając wniosek o płatność będzie ubiegała się o zaliczenie w całości uiszczonego podczas remontu budynku OSP z przeznaczeniem na świetlicę wiejską podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych, co oznaczałoby, że również od tej kwoty przysługiwałoby naliczenie pomocy. Całkowity koszt operacji wg złożonego wniosku o dofinansowanie wynosi 45 382,14 zł, w tym: podatek VAT: 8 486,09 zł. W sytuacji tej Ochotnicza Straż Pożarna ubiegając się o refundację należnej kwoty dofinansowania, w wysokości 80% poniesionych kosztów całkowitych operacji zobligowana będzie do przedłożenia wraz z wnioskiem o płatność załącznika, jakim jest interpretacja indywidualna dotycząca podatku VAT. Potrzeba uzyskania tego dokumentu jest przedmiotem niniejszego wniosku.

W piśmie z dnia 29 września 2014 r., stanowiącym uzupełnienie przedmiotowego wniosku Wnioskodawca wskazał, iż w ramach realizowanej operacji pn.: ?...?, dokonane zakupy i usługi będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktury dokumentujące poniesione wydatki w ramach realizacji operacji wystawiane będą na Wnioskodawcę operacji, tj. Ochotniczą Straż Pożarną w ....

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowym jest stanowisko, że Ochotnicza Straż Pożarna - funkcjonująca w oparciu o przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach nie posiada możliwości do odzyskania uiszczonego podatku VAT, jak również prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupu towarów i usług wynikających z faktury wystawionej w związku z realizacją operacji pn.: ?...?, współfinansowanej ze środków unijnych, w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projektów objętego PROW na lata 2007-2013, w sytuacji, gdy Ochotnicza Straż Pożarna ubiegać się będzie o refundację poniesionych kosztów operacji?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT, nie figuruje w ewidencji podatników podatku VAT, a w związku z tym realizując powyższą operację nie może odzyskać uiszczonego podatku VAT.

Art. 113 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zmianami). Ochotnicza Straż Pożarna nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, nie dokonuje żadnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności, prowadzi nieodpłatnie, niepodlegającą opodatkowaniu działalność społeczną na rzecz ogółu mieszkańców i na rzecz rozwoju wsi, wobec czego nie jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, w konsekwencji czego nie spełnia warunków umożliwiających jej skorzystanie z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Nie może również odzyskać uiszczonego podatku VAT.

Art. 86 ust. 1 w nawiązaniu do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zmianami). Przeprowadzony przez Ochotniczą Straż Pożarną remont budynku OSP, w wyniku którego mieszkańcy wsi, zgodnie z założonym celem operacji otrzymają świetlicę wiejską, współfinansowaną ze środków działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projektów objętego PROW na lata 2007-2013 nigdy nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych. Świetlica wiejska służyć będzie nieodpłatnie lokalnej społeczności, stanowić będzie własność Ochotniczej Straży Pożarnej. Art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zmianami).

Operacja pn.: ?...? nie jest i nie będzie związana na żadnym z etapów realizacji, ani też po zakończeniu zadania z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zakupione usługi będą służyły upowszechnianiu oraz prowadzeniu szeroko rozumianej działalności kulturalnej i oświatowej, jak również wspomaganiu rozwoju wsi i lokalnej społeczności. Ochotnicza Straż Pożarna nie mając możliwości odzyskania uiszczonego przy remoncie budynku podatku VAT zalicza go podczas rozliczenia operacji i wystąpienia z wnioskiem o płatność ostateczną do kosztów kwalifikowalnych, od których to naliczona zostanie pomoc unijna.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza ? mocą ust. 2 powołanego artykułu ? obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według art. 34 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855, z późn. zm.), stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków.

Stosownie do przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższych przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko w przypadku, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy dokonywane zakupy towarów i usług mają związek z czynnościami opodatkowanymi podatnika, tj. takimi których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, niebędący czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, podjął starania o dofinansowanie ze środków unijnych operacji pn.: ?...?. Wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projektów, tj. operacji, które nie odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach osi 3, ale przyczyniają się do osiągnięcia celów tej osi objętego PROW na lata 2007-2013 złożony został do Lokalnej Grupy Działania ... w ... w dniu 2 lipca 2014 r. Planuje się, że w wyniku realizacji operacji wyremontowany zostanie budynek OSP i oddany lokalnej społeczności jako obiekt infrastruktury publicznej, dobro całej wsi ? świetlica wiejska. Celem operacji jest umożliwienie mieszkańcom wsi uczestnictwa w wydarzeniach społeczno-kulturalnych oraz podniesienia stopnia świadomości i edukacji poprzez udostępnienie świetlicy wiejskiej, jedynego we wsi miejsca, które integrować będzie mieszkańców, aktywizować ich, angażować do działania na rzecz rozwoju swojego środowiska, sprzyjać utworzeniu wspólnoty wiejskiej dbającej o rozwój wsi. Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż w ramach realizowanej operacji dokonane zakupy i usługi będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktury dokumentujące poniesione wydatki w ramach realizacji operacji wystawiane będą na Wnioskodawcę operacji, tj. Ochotniczą Straż Pożarną.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponadto art. 88 ust. 4 ustawy wyklucza odliczenie w stosunku do podmiotów niebędących zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi. W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie są spełnione, ponieważ ? jak wskazał Wnioskodawca ? dokonane zakupy będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz Zainteresowany nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. W związku z powyższym Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione z tytułu realizacji przedmiotowej operacji. Tym samym Zainteresowanemu z tego tytułu nie przysługuje prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W zakresie przedmiotowych wydatków Zainteresowany nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U., poz. 1656). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego, pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Wnioskodawca nie spełnia tych warunków, nie ma zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Reasumując, Wnioskodawca nie ma prawa do odzyskania podatku VAT i obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją operacji pn. ?...?, ponieważ wydatki poniesione w ramach realizacji operacji nie mają związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług oraz Zainteresowany nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pojęcie ?kosztu kwalifikowalnego? nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację ? w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.