Określenie podstawy opodatkowania czynności ustanowienia odrębnej własności lokali na rzecz członków (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 lipca 2013 r. (data wpływu 8 sierpnia 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 23 października 2013 r. (data wpływu 28 października 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania czynności ustanowienia odrębnej własności lokali na rzecz członków spółdzielni ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 sierpnia 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• określenia podstawy opodatkowania czynności ustanowienia odrębnej własności lokali na rzecz członków spółdzielni oraz
  

• ustalenia rodzaju dokumentów, na podstawie których Wnioskodawca winien określić wartość wkładu budowlanego.
  
  

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 23 października 2013 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy, sformułowanie pytań oraz własnego stanowiska w sprawie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółdzielnia (Wnioskodawca) w dniu 15.12.2011 r. zawarła z 2 osobami (członkami spółdzielni) umowę o budowę spółdzielczego lokalu użytkowego. W ramach umowy Spółdzielnia zobowiązała się do ustanowienia na rzecz kontrahentów prawa odrębnej własności 2 lokali, znajdujących się w pawilonie usytuowanym na terenie, do którego Wnioskodawca posiada prawo użytkowania wieczystego.

Lokale te wyczerpują powierzchnię całkowitą budynku. Członkowie spółdzielni zobowiązali się do m.in. fizycznego wybudowania pawilonu na własny koszt.

1. Czy przed ustanowieniem prawa odrębnej własności lokali dopuszczalne jest wystawienie przez członków spółdzielni na Spółdzielnię faktury VAT odpowiadającej wartości poczynionych przez nich prac budowlanych? Czy Spółdzielnia przy ustanowieniu prawa własności lokali powinna kwotę wynikającą z faktury VAT członków spółdzielni (brutto czy netto?) uwzględnić przy wystawieniu nabywcom lokali faktury VAT, obejmującej wszystkie koszty realizacji inwestycji?
2. Czy przed ustanowieniem prawa własności lokali dopuszczalne jest jedynie określenie wartości kosztów poniesionych przez członków spółdzielni na wykonanie prac budowlanych (brutto czy netto?) i czy Wnioskodawca przy ustanowieniu prawa własności lokali może uznać te koszty w wystawianej przez siebie fakturze VAT za zapłacone?
   
   

Ponadto w uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że:

1. jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT,
2. koszty poniesione przez członków spółdzielni na budowę przedmiotowego pawilonu będą stanowiły należne wkłady budowlane tych członków spółdzielni;
3. zgodnie z postanowieniami statutu członkowie spółdzielni, z którymi została zawarta umowa nie są i nie będą zobowiązani do wnoszenia innych opłat, które nie są wkładami budowlanymi ? nie uczestniczą oni w zobowiązaniach Spółdzielni niezwiązanych z budową przedmiotowego pawilonu. Budowa ta nie ma powiązań z innymi inwestycjami. Ostateczne rozliczenie kosztów budowy pawilonu nastąpi przed przeniesieniem odrębnej własności lokali. Nabywcy są zobowiązani do poniesienia wszystkich kosztów związanych z budową i przeniesieniem własności lokali, w tym kosztów uzyskania niezbędnych dokumentów, oraz wartości udziałów w prawie użytkowania wieczystego gruntu związanych z lokalami;
4. w umowie o budowę spółdzielczych lokali użytkowych zostało zawarte postanowienie, że koszty poniesione przez członków spółdzielni na budowę przedmiotowego pawilonu zostaną zaliczone na poczet wkładu budowlanego.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytania (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 23 października 2013 r.).

1. Czy Spółdzielnia przenosząc odrębną własność lokali na członków spółdzielni powinna wystawić nabywcom fakturę VAT obejmującą cały wkład budowlany mimo, że część kosztów stanowiących wkład budowlany ponieśli we własnym zakresie nabywcy lokali, finansując wykonane przez nich prace?
2. Jeżeli tak, to czy przy określeniu wartości wkładu budowlanego objętego fakturą VAT Spółdzielnia powinna posiadać fakturę VAT wystawioną przez przyszłych nabywców lokali, odpowiadającą wartości wykonanych przez nich prac, czy też wystarczające jest sporządzenie przez strony rozliczenia kosztów budowy poniesionych przez nabywców?
3. Jeżeli faktura dotycząca przeniesienia odrębnej własności lokali nie powinna obejmować kosztów poniesionych we własnym zakresie przez nabywców lokali, to czy Spółdzielnia ma obowiązek naliczyć od tych kosztów podatek VAT, pobrać go od nabywców i odprowadzić do Urzędu Skarbowego? Jeśli tak, to jakie wówczas dokumenty powinny określić podstawę naliczenia tego podatku?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 23 października 2013 r.), faktura VAT wystawiana przez Spółdzielnię powinna zawierać, zgodnie z art. 29 ust. 6, 7, całą wartość wkładu budowlanego niezależnie od tego, że część kosztów budowy została poniesiona bezpośrednio przez przyszłych nabywców. Spółdzielnia powinna posiadać fakturę obejmującą prace wykonane przez przyszłych nabywców.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Otrzymana zapłata powinna być zatem konsekwencją wykonanego świadczenia.

Z powyższych przepisów wynika, że ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu traktuje się jako dostawę towarów.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Według art. 29 ust. 6 ustawy, w przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 10, jako kwotę należną, o której mowa w ust. 1, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Do wniesienia wkładu w formie innej niż pieniężna przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio. W przypadku gdy część wkładu budowlanego lub mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię mieszkaniową kredytu na sfinansowanie kosztów budowy, podstawę opodatkowania powiększa się o kwotę kredytu, w części przypadającej na dany lokal.

Do podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 6, wlicza się również inne opłaty wnoszone przez członków spółdzielni, które nie są wkładami budowlanymi lub mieszkaniowymi, wynikające z uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową lub wynikające z ostatecznego rozliczenia kosztów budowy ? zgodnie z postanowieniami statutu (art. 29 ust. 7 ustawy).

W myśl ust. 10 powołanego powyżej artykułu ustawy, w przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Natomiast w myśl art. 19 ust. 4 ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Stosownie do treści art. 19 ust. 13 pkt 10 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub wydania albo przeniesienia własności lokalu lub własności domów jednorodzinnych w przypadku czynności:

1. ustanowienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia na rzecz członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub ustanowienia na rzecz członka odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub przeniesienia własności lokalu w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych;
2. przeniesienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej własności domu jednorodzinnego w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych.
   
   

Stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca będący zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, w dniu 15 grudnia 2011 r. zawarł z dwoma członkami spółdzielni umowę o budowę spółdzielczego lokalu użytkowego. W ramach umowy Spółdzielnia zobowiązała się do ustanowienia na rzecz kontrahentów prawa odrębnej własności dwóch lokali, znajdujących się w pawilonie usytuowanym na terenie, do którego Wnioskodawca posiada prawo użytkowania wieczystego. Lokale te wyczerpują powierzchnię całkowitą budynku. Członkowie spółdzielni zobowiązali się m.in. do fizycznego wybudowania pawilonu na własny koszt. Koszty poniesione przez członków spółdzielni na budowę przedmiotowego pawilonu będą stanowiły należne wkłady budowlane tych członków spółdzielni. Zgodnie z postanowieniami statutu członkowie spółdzielni, z którymi została zawarta umowa nie są i nie będą zobowiązani do wnoszenia innych opłat, które nie są wkładami budowlanymi ? nie uczestniczą oni w zobowiązaniach Spółdzielni niezwiązanych z budową przedmiotowego pawilonu. Budowa ta nie ma powiązań z innymi inwestycjami. Ostateczne rozliczenie kosztów budowy pawilonu nastąpi przed przeniesieniem odrębnej własności lokali. Nabywcy są zobowiązani do poniesienia wszystkich kosztów związanych z budową i przeniesieniem własności lokali, w tym kosztów uzyskania niezbędnych dokumentów, oraz wartości udziałów w prawie użytkowania wieczystego gruntu związanych z lokalami. W umowie o budowę spółdzielczych lokali użytkowych zostało zawarte postanowienie, że koszty poniesione przez członków spółdzielni na budowę przedmiotowego pawilonu zostaną zaliczone na poczet wkładu budowlanego.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że jeżeli w umowie o budowę spółdzielczych lokali użytkowych strony zawarły postanowienie, iż koszty poniesione przez członków spółdzielni na budowę przedmiotowego pawilonu zostaną zaliczone na poczet wkładu budowlanego, który stosownie do art. 29 ust. 6 ustawy przyjmuje się za podstawę opodatkowania, a ponadto zgodnie z postanowieniami statutu członkowie spółdzielni nie są i nie będą zobowiązani do wnoszenia innych opłat, które nie są wkładami budowlanymi (art. 29 ust. 7 ustawy), to ? pomimo, że część kosztów budowy nabywcy lokali ponieśli we własnym zakresie ? Spółdzielnia, wystawiając fakturę dokumentującą czynność ustanowienia odrębnej własności lokali na rzecz członków spółdzielni, winna przyjąć za podstawę opodatkowania wartość należnego wkładu budowlanego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku.

Reasumując, Wnioskodawca w przypadku ustanowienia odrębnej własności lokali na rzecz członków spółdzielni winien przyjąć za podstawę opodatkowania ww. czynności wartość należnego wkładu budowlanego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku.

Oceniając zatem całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, zgodnie z którym faktura wystawiana przez Spółdzielnię powinna zawierać całą wartość wkładu budowlanego, zgodnie z art. 29 ust. 6 i ust. 7 ustawy, uznaje się za prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do kwestii poruszonych w pytaniu nr 2 dotyczących ustalenia rodzaju dokumentów, na podstawie których Spółdzielnia winna określić wartość wkładu budowlanego, należy zauważyć, że kwestie te nie mieszczą się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Podkreślić należy, że organy podatkowe nie mają prawa ingerować w treść zawieranych umów i przyjęty w nich sposób rozliczeń, chyba że postanowienia umów naruszają przepisy podatkowe, co może być stwierdzone jedynie w trakcie przeprowadzonego przez organ pierwszej instancji postępowania podatkowego.

Ponadto należy wskazać, że w związku z uznaniem stanowiska Zainteresowanego w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie pytania nr 1 za prawidłowe, odpowiedź na pytanie nr 3, które zostało postawione pod warunkiem negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, stała się bezprzedmiotowa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być ? zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej ? rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.