1. Czy świadczenie wypłacone Wnioskodawcy (jako akcjonariuszowi L), z tytułu obniżenia kapitału (...)

1. Czy świadczenie wypłacone Wnioskodawcy (jako akcjonariuszowi L), z tytułu obniżenia kapitału ? dokonanego poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji L, będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce, jako dochód, który nie został objęty postanowieniami któregokolwiek z artykułów Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodów i majątku (Dz. U. z 1996 r., Nr 110, poz. 527), które to artykuły jasno regulują określone kategorie dochodów? 2. W jaki sposób należy opodatkować w Polsce opisane w niniejszym stanie faktycznym obniżenie kapitału? Tzn. czy dochód uzyskany przez Wnioskodawcę z ww. tytułu będzie traktowany tak jak przychody z kapitałów pieniężnych (tj. inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych), o których mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 i art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegać będzie 19% podatkowi od uzyskanego dochodu? 3. Jak i na jakiej podstawie Wnioskodawca powinien ustalić przychody i koszty uzyskania przychodów dla transakcji obniżenia kapitału zakładowego w L? W szczególności, czy przychody i koszty uzyskania przychodów mogą zostać ustalone w oparciu o przepis art. 24 ust. 5d oraz art. 22 ust. 1f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. czy takimi kosztami byłaby proporcjonalnie ustalona wartość nominalna akcji objętych przez Wnioskodawcę w L, w wyniku wniesienia aportem do L akcji spółek belgijskich?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA



Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z poźn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z poźn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko ? przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2013 r. (data wpływu 17 października 2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych ? w zakresie:


  • kwalifikacji do odpowiedniego źródła z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (pyt. 1) ? jest prawidłowe,
  • zasad opodatkowania świadczenia z tytułu obniżenia kapitału zakładowego spółki luksemburskiej (pyt. 2) ? jest prawidłowe,
  • kosztów uzyskania przychodów z tytułu obniżenia kapitału (pyt. 3) - jest nieprawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 17 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania świadczenia z tytułu obniżenia kapitału zakładowego w spółce luksemburskiej.


We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.


Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym - osobą fizyczną (w dalszej części wniosku oznaczonym jako ?OS? lub ?Wnioskodawca?). OS posiada 100 % akcji na okaziciela w trzech spółkach belgijskich (dalej zwane ?B 1?, ?B 2? i ?B 3? lub też zwane łącznie ?spółki belgijskie?). OS rozważa możliwość wniesienia aportem ww. akcji spółek belgijskich do spółki akcyjnej w Luksemburgu (dalej zwana ?L? lub ?spółka luksemburska?). W zamian za wniesione aportem akcje spółek belgijskich (które stanowiłyby wkład na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego spółki L), OS objąłby akcje L. Łącznie OS posiadałby 100% akcji w L.

Z kolei L, po zakończeniu tejże operacji posiadałaby 100% akcji w B 1, B 2, i B 3. Akcje spółek belgijskich wniesione zostałyby aportem do L wg ich wartości rynkowej, która przewyższa ich wartość nominalną lub księgową (wg prawa belgijskiego akcja nie zawsze posiada swą wartość nominalną).

Akcje w spółkach belgijskich były nabywane przez OS w następujący sposób:


  • Akcje w B 1 ? zostały nabyte przez OS w części za wkład gotówkowy, a w części za wkład niepieniężny (w postaci akcji innej spółki belgijskiej);
  • Akcje w B 2 ?? zostały nabyte przez OS za gotówkę;
  • Akcje w B 3 ? zostały nabyte przez OS za gotówkę.


Jak wynika z powyższego, podwyższenie kapitału w L (pokryte aportem w postaci akcji spółek belgijskich) wiązałoby się z emisją nowych akcji przez L, które to akcje zostałyby objęte przez OS. Aport wnoszony przez OS zostałby wyceniony wg wartość rynkowej akcji spółek belgijskich. O taką też wartość zostałby podwyższony kapitał zakładowy L. Wartość akcji L, wyemitowanych przez L, a objętych przez OS w zamian za wniesiony aport, równałaby się także wartości rynkowej akcji spółek belgijskich.

Z uwagi na fakt, iż wartość aportu byłaby równa wartości nominalnej objętych w zamian akcji, w wyniku tegoż podwyższenia w L nie powstałaby nadwyżka zwana agio.

Wartość nominalna (lub księgowa) akcji spółek belgijskich - odpowiadająca wydatkom na objęcie lub nabycie tychże akcji przez OS ? jest niższa niż ich obecna wartość rynkowa. W związku z tym, przy wniesieniu aportem akcji spółek belgijskich do L powstałaby różnica pomiędzy tymi wartościami, która mogłaby stanowić dochód (zysk kapitałowy) dla OS. Jednakże do przychodów podatkowych Wnioskodawcy nie będzie się zaliczać wartości objętych przez niego akcji w L (na moment ich objęcia), gdyż objęcie tychże akcji nastąpi na zasadzie wymiany udziałów, w rozumieniu przepisów art. 24 ust. 8a i ust. 8b ustawy o podatku od osób fizycznych.

Zarówno spółka nabywająca (L) oraz spółki belgijskie, których akcje są nabywane, są spółkami z siedzibą w państwach członkowskich Unii Europejskiej i w państwach swojej siedziby podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia (nieograniczony obowiązek podatkowy). Innymi słowy spółki belgijskie podlegają podatkowi dochodowemu od osób prawnych w Belgii, a L podlega takiemu podatkowi w Luksemburgu. Ponadto, L nie jest spółką holdingową w rozumieniu art. 29 Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. zawartej pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodów i majątku (dalej zwana ?Konwencją?).

Oznacza to, iż L nie jest spółką holdingową w rozumieniu szczególnego ustawodawstwa Luksemburga, opartego na ustawie z dnia 31 lipca 1929 r. i dekrecie wielkoksiążęcym z dnia 17 grudnia 1938 r.

Kiedy wszystkie akcje w B 1, B 2 i B 3 zostaną wniesione do L, nowy akcjonariusz L (tj. OS) obejmie nowo wyemitowane akcje spółki luksemburskiej. Innymi słowy, L nabędzie 100% akcji w B 1, B 2 i B 3, co oznacza, że uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółkach belgijskich, których akcje są nabywane. Stąd też powyższa transakcja będzie spełniać przesłanki uznania jej za tzw. transakcje wymiany udziałów w rozumieniu art. 24 ust. 8a oraz art. 24 ust. 8b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W późniejszym okresie, może zaistnieć sytuacja, w której zostałby obniżony kapitał zakładowy w L. W spółce luksemburskiej obniżony zostałby kapitał zakładowy poprzez obniżenie nominalnej wartości akcji. W tej sytuacji akcje w L nie byłyby umarzane, ani też nabywane przez L celem umorzenia. Takie obniżenie kapitału następowałoby za wynagrodzeniem. Np. L dokonałaby obniżenia kapitału o 70% wartości nominalnej jednej akcji, np. z 10 EUR na 3 EUR i dokonywałaby wypłaty akcjonariuszowi w wysokości 7 EUR za każdą akcję. Wg prawa luksemburskiego obniżenie kapitału w spółce luksemburskiej jest jedynie zwrotem wkładów wniesionych na pokrycie kapitału, stąd też jest zwolnione z podatku w Luksemburgu. Wypłata środków uzyskanych przez akcjonariusza w wyniku obniżenia kapitału (poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji) nie jest także traktowana w Luksemburgu jak wypłata dywidendy dla akcjonariusza.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.


  1. Czy świadczenie wypłacone Wnioskodawcy (jako akcjonariuszowi L), z tytułu obniżenia kapitału ? dokonanego poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji L, będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce, jako dochód, który nie został objęty postanowieniami któregokolwiek z artykułów Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodów i majątku (Dz. U. z 1996 r., Nr 110, poz. 527), które to artykuły jasno regulują określone kategorie dochodów?
  2. W jaki sposób należy opodatkować w Polsce opisane w niniejszym stanie faktycznym obniżenie kapitału? Tzn. czy dochód uzyskany przez Wnioskodawcę z ww. tytułu będzie traktowany tak jak przychody z kapitałów pieniężnych (tj. inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych), o których mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 i art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegać będzie 19% podatkowi od uzyskanego dochodu?
  3. Jak i na jakiej podstawie Wnioskodawca powinien ustalić przychody i koszty uzyskania przychodów dla transakcji obniżenia kapitału zakładowego w L? W szczególności, czy przychody i koszty uzyskania przychodów mogą zostać ustalone w oparciu o przepis art. 24 ust. 5d oraz art. 22 ust. 1f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. czy takimi kosztami byłaby proporcjonalnie ustalona wartość nominalna akcji objętych przez Wnioskodawcę w L, w wyniku wniesienia aportem do L akcji spółek belgijskich?


Ad. 1


Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie wypłacone mu jako akcjonariuszowi L, z tytułu obniżenia kapitału ? dokonanego poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji L, będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce, jako dochód, który nie został objęty postanowieniami któregokolwiek z artykułów Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodów i majątku (dalej zwana ?Konwencją?).

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Stosownie do art. 4a ww. ustawy, powyższy przepis stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. Konwencji dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.


Jednakże, zgodnie z art. 10 ust. 2 Konwencji, dywidendy te mogą być opodatkowane także w Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę (w niniejszej sprawie w Luksemburgu), ale jeżeli odbiorca dywidend jest ich właścicielem, podatek ten nie może przekroczyć:


  1. 0 procent kwoty dywidend brutto, jeżeli właścicielem dywidend jest spółka (inna niż spółka osobowa), której bezpośredni udział w kapitale spółki wypłacającej dywidendy wynosi co najmniej 10 procent i posiada ona ten udział przez nieprzerwany 24 miesięczny okres poprzedzający dzień wypłaty dywidendy,
  2. 15 procent kwoty dywidend brutto we wszystkich pozostałych przypadkach.


Stosownie do art. 10 ust. 3 Konwencji określenie "dywidendy" oznacza dochód z akcji, akcji gratisowych lub prawa do pobierania korzyści, akcji w kopalnictwie, akcji członków założycieli lub innych praw, z wyjątkiem wierzytelności, do udziału w zyskach, jak również dochód z innych praw spółki, które według prawa podatkowego Państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.


Na podstawie art. 10 ust. 4 Konwencji postanowień ustępów 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli właściciel dywidend mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Państwie, w którym znajduje się siedziba spółki wypłacającej dywidendy, działalność zarobkową przez zakład położony w tym Państwie bądź wykonuje w tym drugim Państwie wolny zawód w oparciu o położoną w nim stałą placówkę i gdy udział, z którego tytułu wypłaca się dywidendy, rzeczywiście wiąże się z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W tym przypadku, w zależności od konkretnej sytuacji, stosuje się postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.

W świetle powyższego, dochód z tytułu obniżenia kapitału ? dokonanego poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji w spółce kapitałowej z siedzibą w Luksemburgu, o ile prawo luksemburskie zrównuje ww. dochody z wpływami z akcji, podlegałby dyspozycji art. 10 Konwencji, a zatem dochody te mogłyby podlegać opodatkowaniu w Polsce i Luksemburgu. W tym przypadku, w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania, zastosowanie znalazłby art. 24 ust. 1 lit. b) Konwencji.

Jak wynika z informacji uzyskanych przez Wnioskodawcę, wg prawa luksemburskiego obniżenie kapitału w spółce luksemburskiej jest jedynie zwrotem wkładów wniesionych na pokrycie kapitału, stąd też jest zwolnione z podatku w Luksemburgu. Wypłata środków uzyskanych przez akcjonariusza w wyniku obniżenia kapitału (poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji) nie jest także traktowana w Luksemburgu jak wypłata dywidendy dla akcjonariusza. W przypadku, kiedy prawo luksemburskie nie zrównuje dochodów z tytułu obniżenia kapitału w spółce z wpływami z akcji, a tym samym dochody te nie podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 10 Konwencji, należy dokonać dalszej, właściwej kwalifikacji dochodu na gruncie Konwencji.

Art. 13 Konwencji reguluje zasady opodatkowania zysków ze sprzedaży majątku (przeniesienia własności majątku). Stosownie do art. 13 ust. 1 Konwencji, zyski osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6, a położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

W myśl art. 13 ust. 3 Konwencji, zyski osiągnięte z przeniesienia tytułu własności statków morskich, statków powietrznych lub pojazdów drogowych eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej, barek eksploatowanych w transporcie na wodach śródlądowych lub majątku ruchomego związanego z eksploatacją takich statków morskich, powietrznych pojazdów drogowych albo barek podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego przedsiębiorstwa.

Zgodnie natomiast z art. 13 ust. 5 Konwencji, zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1, 2, 3 i 4 podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym przenoszący własność ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Zgodnie z pkt 5 uwag ogólnych do art. 13 Modelowej Konwencji OECD, artykuł ten nie zawiera dokładnej definicji określenia zysków majątkowych. Wyrazy ?przeniesienie własności majątku? są użyte w celu objęcia nimi szczególnie zysków z majątku pochodzących ze sprzedaży, zamiany, a również z częściowej sprzedaży, wywłaszczenia, przekazania spółce w zamian za akcje, sprzedaży praw, darowizny, a nawet pośmiertnego przekazania majątku (str. 201 Komentarza do Modelowej Konwencji OECD).

Z treści art. 13 Konwencji wynika, że dotyczy on sytuacji, w której muszą być spełnione dwa warunki jednocześnie, musi nastąpić przeniesienie własności majątku i osoba dokonująca przeniesienia składników majątkowych musi osiągnąć w związku z tym zysk.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż dochód który byłby uzyskany przez Wnioskodawcę nie powstałby w związku z przeniesieniem własności składników majątkowych na inne osoby, lecz z tytułu przysługujących Wnioskodawcy praw w spółce. Zatem nie zostały spełnione kryteria przewidziane w art. 13 Konwencji, aby dochód uzyskany przez Wnioskodawcę podlegał opodatkowaniu na zasadach w nim określonych.

W konsekwencji powyższego, dochód osiągnięty w wyniku obniżenia kapitału zakładowego poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji w spółce luksemburskiej nie został objęty postanowieniami któregokolwiek z artykułów Konwencji, regulujących jasno określone kategorie dochodów. Zatem do tak uzyskanego dochodu znajdą zastosowanie postanowienia art. 22 ust. 1 Konwencji, zgodnie z którym części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce bez względu na to, skąd one pochodzą, które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej Konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.


Ad. 2


Zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskany z obniżenia kapitału zakładowego (poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji) powinien być traktowany dla celów podatkowych tak jak przychody z kapitałów pieniężnych, tj. inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych), o których mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 i art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegać 19% podatkowi dochodowemu od uzyskanego dochodu.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe. Za przychód z ww. źródła, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, uważa się m.in. dywidendy i inne przychody z udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są akcje w spółce mającej osobowość prawną.

Stosownie natomiast do art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie otrzymany z tego udziału, m.in. dochód z umorzenia udziałów/akcji. Ze względu na brak szczegółowych przepisów w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujących skutki obniżenia kapitału zakładowego poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji, w opinii Wnioskodawcy, uzasadnionym jest odniesienie przepisów dotyczących podatkowych skutków umorzenia akcji do obniżenia wartości nominalnej akcji, ze względu na efekt tej czynności w postaci obniżenia kapitału, taki sam jak umorzenie akcji przez ich unicestwienie.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy od uzyskanych dochodów z tytułu umorzenia akcji pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Na podstawie art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodem z umorzenia akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem akcji nad kosztami uzyskania przychodów obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy. Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 38 kosztem uzyskania przychodu, przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych akcji, są wydatki na objęcie lub nabycie akcji w spółce mającej osobowość prawną. Zaś art. 22 ust. 1f ww. ustawy stanowi, iż w przypadku odpłatnego zbycia akcji w spółce, objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych akcji koszt podatkowy ustala się w wysokości nominalnej wartości objętych akcji z dnia ich objęcia, jeżeli akcje te zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

W świetle powyższych przepisów, zdaniem Wnioskodawcy, opodatkowaniu będzie podlegała różnica pomiędzy przychodem uzyskanym w związku z obniżeniem wartości nominalnej akcji, a kosztami uzyskania przychodów obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak więc koszt podatkowy w opisywanym stanie faktycznym ustalany byłby w oparciu o wartość nominalną akcji L. Spółka L nie będzie jednakże w tym przypadku płatnikiem zobowiązanym do pobrania podatku, Wnioskodawca będzie zobowiązany sam zadeklarować i opodatkować uzyskany dochód w Polsce.


Ad. 3


Zdaniem Wnioskodawcy, skoro dochód uzyskany w wyniku obniżenia kapitału zakładowego w spółce luksemburskiej, będzie traktowany w Polsce tak jak inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 i art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to koszty uzyskania przychodów mogą zostać ustalone w oparciu o przepis art. 24 ust. 5d oraz art. 22 ust. 1f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. takimi kosztami byłaby proporcjonalnie ustalona wartość nominalna akcji objętych przez Wnioskodawcę w L, w wyniku wniesienia aportem do L akcji spółek belgijskich.

W opinii Wnioskodawcy, powinien on zadeklarować do opodatkowania dochód z tytułu świadczeń otrzymanych w wyniku obniżenia kapitału zakładowego poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji. Dochód taki stanowiłby różnicę między kwotą przychodów z tytułu obniżenia wartości nominalnej akcji (tj. kwotą de facto postawioną do dyspozycji lub wypłaconą Wnioskodawcy), a kwotą wydatków na nabycie akcji przez akcjonariusza. W przedstawionym przypadku, ww. kwota wydatków, będąca kosztami podatkowymi, obliczona byłaby w sposób specyficzny, tak jak nakazuje przepis art. 24 ust. 5d w związku z art. 22 ust. 1f ww. ustawy.

Mianowicie kosztami podatkowymi nie byłaby kwota wydatków pieniężnych na nabycie akcji w L, gdyż akcje te nie były nabywane przez Wnioskodawcę za gotówkę. Akcje te zostały nabyte w zamian za akcje spółek belgijskich, tj. zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny (aport) w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. W takich przypadkach, zgodnie z przepisami wyżej powołanych przepisów art. 24 ust. 5d i art. 22 ust. 1f ww. ustawy, należy koszty podatkowe obliczać jako nominalną wartość akcji objętych w L.

Jednakże, w związku z tym, iż w analizowanym stanie faktycznym nie zachodziłoby całkowite unicestwienie akcji, a jedynie obniżenie ich wartości nominalnej, zdaniem Wnioskodawcy, jedynym racjonalnym rozwiązaniem, w celu ustalenia wysokości kosztów uzyskania przychodów, byłoby ustalenie kosztów w wysokości odpowiadającej proporcji, w jakiej pozostają przychody uzyskane z tytułu obniżenia wartości nominalnej akcji do wartości nominalnej akcji sprzed umorzenia.

Np. w sytuacji, gdy całkowity koszt nabycia jednej akcji wyniósł 10 EUR i wartość nominalna jednej akcji, przed jej obniżeniem, wynosiła także 10 EUR, a akcjonariusz w związku z obniżeniem wartości nominalnej akcji o 70%, otrzymał wynagrodzenie w wysokości 7 EUR, to zdaniem Wnioskodawcy koszt powinien wynieść 7 EUR, tj. 70% z wartości 10 EUR (tu: 70% kosztu nabycia). Należy zaznaczyć, iż przepisy ww. ustawy nie regulują bezpośrednio powyższej kwestii. Natomiast ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych poprzez art. 22 ust. 3 dopuszcza możliwość proporcjonalnego rozliczenia kosztów w sytuacji, gdy podatnik nie jest w stanie wyodrębnić kosztów przypadających na poszczególne źródła przychodów lub gdy część podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, istnieją podstawy do zastosowania powyższego rozwiązania.

Jednocześnie zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania art. 23 ust. 1 pkt 38c ww. ustawy. Zgodnie z przepisem tego artykułu, nie zalicza się do kosztów podatkowych wydatków poniesionych przez akcjonariusza (tu potencjalnie: Wnioskodawca) na nabycie (objęcie) akcji (tu potencjalnie: akcje spółek belgijskich) przekazywanych spółce nabywającej w drodze wymiany udziałów (tu potencjalnie: L); wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia otrzymanych za nie akcji spółki nabywającej (tu potencjalnie: zbycie akcji L), ustalony zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 i art. 22 ust. 1f ww. ustawy.

Innymi słowy, przy ustalaniu kosztów podatkowych Wnioskodawca nie powinien stosować art. 23 ust. 1 pkt 38c ww. ustawy, gdyż przepis ten dotyczy sytuacji, w której Wnioskodawca zbywałby (sprzedaż, zamiana, itp.) swoje akcje posiadane w L na rzecz innego podmiotu lub L.

Natomiast w opisywanym stanie faktycznym nie dochodzi w żadnym przypadku do zbycia akcji, bowiem żadna z akcji nie zmienia właściciela. Akcje nie są także zbywane na rzecz L celem ich umorzenia. Zmienia się jedynie (obniża) ich wartość nominalna i to jest źródłem otrzymania świadczenia przez akcjonariusza. W związku z tym, iż przepisy prawa podatkowego należy interpretować ściśle, zgodnie z wykładnią gramatyczną, nie można ? zdaniem Wnioskodawcy ?zastosować przepisu art. 23 ust. 1 pkt 38c ww. ustawy do przedmiotowej sytuacji, tj. nie znajdzie zastosowania tzw. kurs historyczny nabycia akcji w spółkach belgijskich.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe w zakresie pytania trzeciego, dotyczącego kosztów uzyskania przychodów z tytułu obniżenia kapitału zakładowego. W pozostałym zaś zakresie stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.


Z uwagi na zakres wniosku (zdarzenie przyszłe) skutki podatkowe obniżenia kapitału zakładowego należy oceniać według stanu prawnego obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z poźn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).


Stosownie do art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:


  • posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
  • przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.


Zgodnie z art. 4a ww. ustawy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska.

W przypadku obniżenia kapitału zakładowego w spółce kapitałowej z siedzibą w Luksemburgu w przedstawionym zdarzeniu przyszłym zastosowanie znajdzie Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzona w Luksemburgu dnia 14 czerwca 1995 r. (Dz. U. z 1996 r. Nr 110, poz. 527 z poźn. zm.). Z dniem 25 lipca 2013 r. wszedł w życie Protokół zmieniający Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzoną w Luksemburgu dnia 14 czerwca 1995 r. podpisany 7 czerwca 2012 r. (Dz. U. z dnia 26 sierpnia 2013 r., poz. 964). Protokół ten ma zastosowanie do podatków potrącanych u źródła, do dochodu osiąganego w pierwszym dniu, lub po tym dniu, drugiego miesiąca następującego po dacie, w której niniejszy Protokół wejdzie w życie, tj. od 1 września 2013 r. (art. 9 ust. 2 lit. a Protokołu).

Na mocy art. 9 ust. 2 lit. b Protokołu ? stosuje się jego postanowienia ? w odniesieniu do pozostałych podatków od dochodu oraz podatków od majątku, do podatków pobieranych za jakikolwiek rok podatkowy rozpoczynający się w dniu 1 stycznia lub po tym dniu, w roku kalendarzowym następującym po roku, w którym niniejszy Protokół wejdzie w życie.

W związku z tym, przy rozstrzygnięciu sprawy należy uwzględnić przepisy Konwencji w brzmieniu zmienionym ww. Protokołem.

Stosownie do postanowień art. 10 ust. 1 ww. Konwencji dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.



Jednakże, zgodnie z art. 10 ust. 2 Konwencji, dywidendy te mogą być opodatkowane także w Umawiającym się Państwie, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę i zgodnie z prawem tego Państwa, ale jeżeli właściciel dywidend ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek tak ustalony nie może przekroczyć:


  1. 0 procent kwoty dywidend brutto, jeżeli właścicielem jest spółka (inna, niż spółka osobowa), której bezpośredni udział w kapitale spółki wypłacającej dywidendy wynosi co najmniej 10 procent i posiadała ona ten udział przez nieprzerwany 24 miesięczny okres poprzedzający dzień wypłaty dywidend;
  2. 15 procent kwoty dywidend brutto we wszystkich pozostałych przypadkach.


Postanowienia niniejszego ustępu nie dotyczą opodatkowania spółki w odniesieniu do zysków, z których dywidendy są wypłacane.

Stosownie do art. 10 ust. 3 Konwencji określenie ?dywidendy? oznacza dochód z akcji, akcji gratisowych lub prawa do pobierania korzyści, akcji w kopalnictwie, akcji członków założycieli lub innych praw, z wyjątkiem wierzytelności, do udziału w zyskach, jak również dochód z innych praw spółki, które według prawa podatkowego Państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.

Zatem, dochód z tytułu obniżenia kapitału zakładowego w spółce luksemburskiej, o ile prawo luksemburskie zrównuje ww. dochód z wpływami z akcji, będzie podlegał dyspozycji art. 10 Konwencji, a zatem dochód ten może podlegać opodatkowaniu w Polsce i Luksemburgu. W tym przypadku, w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania, zastosowanie znajdzie art. 24 ust. 2 lit. b) Konwencji.

W przypadku, kiedy prawo luksemburskie nie zrównuje dochodów tego typu z wpływami z akcji, a tym samym dochód ten nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 10 Konwencji, należy dokonać dalszej, właściwej kwalifikacji dochodu na gruncie Konwencji.

Artykuł 13 Konwencji reguluje zasady opodatkowania zysków ze sprzedaży majątku (przeniesienia własności majątku).

Stosownie do art. 13 ust. 1 Konwencji zyski osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6, a położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego stanowiącego część majątku zakładu, który przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo z przeniesienia własności majątku ruchomego należącego do stałej placówki, którą osoba zamieszkała w Umawiającym się Państwie posiada w drugim Umawiającym się Państwie dla wykonywania wolnego zawodu, łącznie z zyskami uzyskanymi z przeniesienia własności takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie (art. 13 ust. 2 Konwencji).

W myśl art. 13 ust. 3 Konwencji zyski osiągnięte z przeniesienia tytułu własności statków morskich, statków powietrznych lub pojazdów drogowych eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej, barek eksploatowanych w transporcie na wodach śródlądowych lub majątku ruchomego związanego z eksploatacją takich statków morskich, powietrznych pojazdów drogowych albo barek podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego przedsiębiorstwa.

Zgodnie natomiast z art. 13 ust. 4 Konwencji zyski osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, z tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), których wartość w więcej niż 50 procentach pochodzi bezpośrednio lub pośrednio z majątku nieruchomego położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Zyski z tytułu przeniesienia własności jakiegokolwiek innego majątku, niż wymieniony w ustępach 1, 2, 3 i 4 podlegają opodatkowaniu wyłącznie w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący własność ma miejsce zamieszkania lub siedzibę (art. 13 ust. 5 Konwencji).

Punkt 5 uwag ogólnych do art. 13 Modelowej Konwencji OECD stanowi, iż artykuł ten nie zawiera dokładnej definicji określenia zysków majątkowych. Wyrazy ?przeniesienie własności majątku? są użyte w celu objęcia nimi szczególnie zysków z majątku pochodzących ze sprzedaży, zamiany, a również z częściowej sprzedaży, wywłaszczenia, przekazania spółce w zamian za akcje, sprzedaży praw, darowizny, a nawet pośmiertnego przekazania majątku.

Z treści art. 13 Konwencji wynika, że dotyczy on sytuacji, w której muszą być spełnione dwa warunki jednocześnie, musi nastąpić przeniesienie własności majątku i osoba dokonująca przeniesienia składników majątkowych musi osiągnąć w związku z tym zysk.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż jeżeli dochód uzyskany przez Wnioskodawcę nie ma być osiągnięty przez niego w związku z przeniesieniem własności składników majątkowych na inne osoby, lecz z tytułu przysługujących mu praw w spółce, w której będzie udziałowcem, to nie będą spełnione kryteria przewidziane w art. 13 Konwencji, by dochód uzyskany przez Wnioskodawcę podlegał opodatkowaniu na zasadach w nim określonych.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 Konwencji części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Postanowienia umowy zmierzają do unikania podwójnego opodatkowania nie tylko poprzez zastosowanie odpowiedniej metody, ale także poprzez ustanowienie prawa do opodatkowania dochodu tylko w jednym z umawiających się państw.

W sytuacji, kiedy zgodnie z Konwencją dochód podlega opodatkowaniu tylko w jednym państwie (w tym przypadku w państwie rezydencji) nie zachodzi sytuacja podwójnego opodatkowania, zatem nie znajduje zastosowania przewidziana w konwencji metoda unikania podwójnego opodatkowania.

W rezultacie dochód uzyskany w wyniku obniżenia kapitału zakładowego spółki luksemburskiej ? w przypadku, kiedy prawo luksemburskie nie zrównuje dochodów tego typu z wpływami z akcji ? opodatkowany będzie w Polsce na zasadach dotyczących dochodu z udziału w zyskach osób prawnych.

Jak stanowi art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy źródłami przychodów są: kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).


Natomiast w świetle art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce lub spółdzielni, w tym również:


  1. dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,
  2. oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,
  3. podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki,
  4. wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b;


Od uzyskanych dochodów (przychodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy (art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy).

Pojęcie dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych zostało zdefiniowane w art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.


W myśl tego artykułu dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także:


1. dochód z umorzenia udziałów (akcji);


1a) dochód ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce, o której mowa w art. 5a pkt 28 lit. c albo d, które następuje w inny sposób niż określony w pkt 1;

1b) dochód z wystąpienia wspólnika ze spółki, o której mowa w art. 5a pkt 28 lit. c albo d, które następuje w inny sposób niż określony w pkt 1;


2. (uchylony);

3.wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki;

4. dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego, a w spółdzielniach - dochód przeznaczony na podwyższenie funduszu udziałowego oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) takiej spółki albo spółdzielni;

5. dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych;

6. w przypadku połączenia lub podziału spółek -dopłaty w gotówce otrzymane przez udziałowców (akcjonariuszy) spółki przejmowanej, spółek łączonych lub dzielonych;

7. w przypadku podziału spółek, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostający w spółce, nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa - ustalona na dzień podziału nadwyżka nominalnej wartości udziałów (akcji) przydzielonych w spółce przejmującej lub nowo zawiązanej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce dzielonej, obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli podział spółki następuje przez wydzielenie, kosztem uzyskania przychodów jest wartość lub kwota wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalona w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca wartość nominalna unicestwianych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem;

8. wartość niepodzielonych zysków w spółce w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną; przychód określa się na dzień przekształcenia;

9. odsetki od udziału kapitałowego wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę, o której mowa w art. 5a pkt 28 lit. c albo d.


Z powyższego wynika, że katalog przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest katalogiem otwartym, co oznacza, iż wymienione w przepisach przykłady nie stanowią jedynych kategorii przychodu podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wyrazem tego jest użycie w przepisie art. 24 ust. 5 sformułowania ?w tym także?. Faktycznie uzyskane mogą więc być także inne postacie przychodu z udziału w zyskach osób prawnych. Podstawowym kryterium uzyskania przychodu z udziału w zyskach osób prawnych jest jego faktyczne uzyskanie. Za przychód faktycznie otrzymany należy zaś uważać taki przychód, którym podatnik może sam rozporządzać, a więc przychód rzeczywiście mu wypłacony lub postawiony do dyspozycji. Obniżenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej może nastąpić m.in. poprzez zmniejszenie wartości nominalnej akcji.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca otrzyma świadczenie wypłacone w wyniku obniżenia kapitału zakładowego spółki luksemburskiej dokonanego poprzez obniżenie wartości nominalnej akcji.

Wobec tego należy stwierdzić, że otrzymana kwota stanowi przychód z tytułu udziału w zyskach osoby prawnej gdyż jest przychodem faktycznie otrzymanym. Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z udziału w zyskach osób prawnych, jest dochód faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Jakkolwiek powołany przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprost odnosi się tylko do ?umorzenia udziałów (akcji)?, to jednak - uwzględniając fakt, iż obniżenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej poprzez umorzenie udziałów i poprzez zmniejszenie wartości nominalnej istniejących udziałów (akcji) prowadzą do analogicznego efektu gospodarczego u wspólnika uzyskującego wynagrodzenie z tego tytułu - uznać należy, iż znajduje on również zastosowanie w przypadku zmniejszenia wartości nominalnej istniejących udziałów / akcji (umorzenia części wartości istniejących udziałów / akcji). Brak jest bowiem podstaw do innego traktowania obu tych przypadków obniżenia kapitału zakładowego.

W myśl art. 24 ust. 5d ww. ustawy dochodem, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo 1ł, albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, kosztami uzyskania przychodu są wydatki poniesione przez spadkodawcę lub darczyńcę na nabycie tych udziałów lub akcji.

Zgodnie z art. 22 ust. 1f pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji), koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości określonej zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 albo 9a - jeżeli przedmiotem wkładu są udziały (akcje) objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Przepis art. 22 ust. 1ł w. ustawy stanowi, że w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki powstałej z przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w spółkę kapitałową, koszt uzyskania przychodów ustala się na dzień zbycia tych udziałów (akcji) w wysokości przyjętej dla celów podatkowych wartości składników majątku, wynikającej z ksiąg, ewidencji i wykazu, o których mowa w art. 24 ust. 3a i art. 24a ust. 1, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższej jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia.

Z kolei w myśl art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

W sytuacji przedstawionej we wniosku Wnioskodawca otrzyma świadczenie z tytułu obniżenia kapitału w spółce akcyjnej z siedzibą w Luksemburgu. Akcje, których wartość nominalna ma być umorzona zostaną nabyte w zamian za wniesione aportem akcje spółek belgijskich.

Wnioskodawca wskazał, że wniesienie akcji spółek belgijskich do spółki kapitałowej (?L?) z siedzibą w Luksemburgu nastąpi na zasadzie wymiany udziałów mieści się w dyspozycji art. 24 ust. 8a i ust. 8b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.


Zgodnie z tym przepisem, jeżeli spółka nabywa od wspólników innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki oraz w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje wspólnikom tej innej spółki własne udziały (akcje) albo w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje wspólnikom tej innej spółki własne udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji), oraz jeżeli w wyniku nabycia:


  1. spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, albo
  2. spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, zwiększa ilość udziałów (akcji) w tej spółce


  • do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych wspólnikom tej innej spółki oraz wartości udziałów (akcji) nabytych przez spółkę, pod warunkiem że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów).


Przepis ust. 8a stosuje się, jeżeli spółka nabywająca oraz spółka, której udziały (akcje) są nabywane, jest podmiotem wymienionym w załączniku nr 3 do ustawy lub spółką mającą siedzibę lub zarząd w innym niż państwo członkowskie Unii Europejskiej państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Należy ponadto zwrócić uwagę na treść art. 23 ust. 1 pkt 38c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez wspólnika na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) przekazywanych spółce nabywającej w drodze wymiany udziałów; wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia otrzymanych za nie udziałów (akcji) spółki nabywającej, ustalony zgodnie z pkt 38 i art. 22 ust. 1f.

Przepis ten ? jak zasadnie stwierdził Wnioskodawca ? nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie, albowiem odnieść go należy wyłącznie w przypadku zbycia udziałów (akcji), a jak wykazano powyżej, w sytuacji przedstawionej we wniosku ma się do czynienia z obniżeniem wartości nominalnej akcji. Nie oznacza to jednak, że uprawnionym jest przyjęcie za koszt uzyskania przychodu z tytułu obniżenia kapitału zakładowego w spółce ?L? wartości nominalnej akcji tej spółki obliczonej proporcjonalnie do wysokości w jakiej pozostaje wartość obniżenia wartości nominalnej akcji do wartości sprzed umorzenia.

Podkreślenia wymaga bowiem, że cytowany uprzednio przepis art. 24 ust. 8a ustawy jednoznacznie wskazuje, że ?do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych wspólnikom tej innej spółki?. Zatem objęcie w zamian za wkład niepieniężny w postaci udziałów (akcji) nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku wymiany udziałów (akcji). Oznacza to, że przychodu odpowiadającego wartości nominalnej nabytych udziałów (akcji) dla celów podatkowych nie określa się.

W konsekwencji, w przypadku umorzenia przymusowego lub automatycznego udziałów (akcji) otrzymanych w następstwie wymiany - przy zaistnieniu okoliczności określonych w 24 ust. 8a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - opodatkowaniu podlegał będzie dochód obliczony według zasad wynikających z art. 24 ust. 5d ustawy.

Jednakże w przypadku udziałów (akcji) nabytych w sposób określony w art. 24 ust. 8a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie nie następuje zaliczenie do przychodów wartości otrzymanych udziałów lub akcji ? ustalanie kosztów uzyskania przychodów z umorzenia otrzymanych w wyniku wymiany udziałów (akcji) należy odnosić do wymienianych udziałów lub akcji. Tak więc kosztami uzyskania przychodów z umorzenia udziałów lub akcji otrzymanych od spółki nabywającej w drodze wymiany, są wydatki poniesione przez udziałowca (akcjonariusza) na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) w spółce, której udziały (akcje) są przekazywane spółce nabywającej, ustalone zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38, art. 22 ust. 1f lub art. 22 ust. 1ł ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W procesie wykładni i stosowania prawa podatkowego ? choć pierwszeństwo mają zasady wykładni językowej ? to nie są one jedynymi i wyłącznymi zasadami ustalania treści normy prawa podatkowego zwłaszcza w sytuacji, gdy ten rodzaj wykładni prowadzi do wniosków podważających spójność systemu prawa podatkowego. Równie istotne są dyrektywy wykładni systemowej i funkcjonalnej, wskazujące na konieczność uwzględniania wzajemnych relacji przepisów oraz respektowania zasad akceptowanych w tym systemie prawa.

Odnosząc się w tym kontekście do przepisów, mających znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, uznać należy, iż w analizowanej sprawie odniesienie kosztu podatkowego wyłącznie i jednoznacznie do ?nominalnej wartości objętych akcji?, nie jest dopuszczalne.

Jak bowiem słusznie wskazuje się w orzecznictwie ?jest rzeczą oczywistą, że wolą ustawodawcy było skorelowanie ze sobą wielkości przychodu do opodatkowania z tytułu objęcia udziałów z wielkością kosztów uzyskania przychodów z tytułu ich późniejszego zbycia. Zasadą jest, że opodatkowując wartość nominalną w pierwszym wypadku można ją następnie zaliczyć do kosztów w przypadku późniejszego zbycia. Przyjęcie odmiennego poglądu prowadziłoby bowiem do zaliczania w koszty wartości, które uprzednio nie stanowiły podlegającego opodatkowaniu przychodu z racji wyłączenia? (por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 11 września 2012 r., sygn. I SA/Kr 864/12).

Inaczej mówiąc, skoro na moment ?wymiany udziałów? (akcji) nie ustala się przychodów ani kosztów ich uzyskania (jest to transakcja neutralna podatkowo), to wartość nabytych w wyniku tej transakcji akcji musi pozostać neutralna podatkowo i nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu.

W przedmiotowej sytuacji należy mieć również na uwadze, iż jedynymi wydatkami jakie poniesie Wnioskodawca będą wydatki o charakterze historycznym. Nie sposób bowiem twierdzić, iż podmiot ponosi wydatki na objęcie akcji w wysokości ich wartości nominalnej z dnia wniesienia, skoro w rzeczywistości nabywa akcje za akcje, które nabył wcześniej. Zatem jedynym kosztem, który poniesie Wnioskodawca w przypadku objęcia akcji w Spółce L jest wydatek na nabycie lub objęcie akcji w spółkach belgijskich, stanowiących przedmiot wkładu niepieniężnego.

Reasumując, należy stwierdzić, że w opisanej sytuacji koszty uzyskania przychodów stanowić będą wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na nabycie lub objęcie akcji w spółkach belgijskich, wniesionych aportem do Spółki L. w ramach transakcji wymiany akcji.

Wartość kosztu należy usta

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika