Czy umowa sprzedaży, oznacza osiągnięcie przychodu ze sprzedaży udziałów, a w ślad za tym czy (...)

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 20 kwietnia 2011 r. zawarł Pan umowę sprzedaży 30 udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością - po 100 zł wartości nominalnej każdy. Umowa została zawarta na piśmie, prawdziwość podpisów stron potwierdził notariusz. W treści umowy, jako sprzedający, oświadczył Pan, że na mocy uchwały Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest Pan uprawniony do zbycia przysługujących Panu udziałów na rzecz osoby, która nie jest wspólnikiem. Kupujący oświadczył, że udziały kupuje. W następnym paragrafie umowy (paragraf 3) zapisano, że przeniesienie udziałów na kupującego nastąpi w dniu zapłaty ceny udziałów. Cenę sprzedaży udziałów ustalono na 900 zł za jeden udział, a łączna cena sprzedaży wynosi 27.000 zł, płatna w ciągu 14 dni od dnia zawarcia umowy sprzedaży. Cena ma być wpłacona na rachunek bankowy sprzedającego (w treści umowy został podany nr rachunku bankowego sprzedającego). Za datę zapłaty uważa się dzień obciążenia rachunku kupującego. W paragrafie 4 umowy zapisano, że jeżeli cena nie zostanie zapłacona w terminie, to sprzedający w ciągu 14 dni od zaistnienia zwłoki, jest uprawniony do odstąpienia od umowy. Zapłata ceny nie nastąpiła do dnia złożenia niniejszego wniosku. Oczekując zapłaty, nawet opóźnionej nie odstąpił Pan dotąd od umowy. Jest Pan emerytem (na emeryturę odszedł z wymienionej spółki) liczył Pan, że za sprzedane udziały podreperuje swoje zdrowie. Przeniesienie udziałów na kupującego też nie nastąpiło, bo nie został spełniony warunek zapłaty ceny udziałów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisana przez Pana umowa sprzedaży, oznacza osiągnięcie przychodu ze sprzedaży udziałów, a w ślad za tym czy powstał obowiązek zapłaty podatku...

Uważa Pan, że nie osiągnął przychodu ze sprzedaży udziałów, gdyż zawarta umowa okazała się bezskuteczna, bowiem wobec niedotrzymania warunku zapłaty ceny nie nastąpiło przeniesienie udziałów na kupującego. Faktyczne zbycie udziałów nie nastąpiło, pozostaje Pan nadal wspólnikiem spółki (co znajduje potwierdzenie w KRS gdzie nadal wpisany jest Pan jako wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Wobec powyższego, w Pana ocenie, nie powstał obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) - wyrażającym zasadę powszechności opodatkowania - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zatem o przychodzie można mówić wtedy, gdy ma on charakter trwałego przysporzenia majątkowego, tj. ma konkretny wymiar finansowy.

Z kolei art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy stanowi, iż jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym, odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Uszczegółowieniem ww. przepisu jest przepis art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że zawarł Pan umowę sprzedaży udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Kupujący oświadczył, że udziały kupuje. W umowie zapisano, że przeniesienie udziałów na kupującego nastąpi w dniu zapłaty ceny udziałów. Zapłata ceny nie nastąpiła do dnia złożenia przedmiotowego wniosku.

Przez umowę sprzedaży ? w myśl art. 535 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.) ? sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Na mocy art. 555 Kodeksu cywilnego w związku z art. 180 ustawy z dnia z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. nr 94 poz. 1037 ze zm.) przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz do sprzedaży praw (w tym sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością). Uregulowana we wskazanych przepisach umowa sprzedaży ma charakter konsensualny, odpłatny, wzajemny oraz zobowiązujący. Dochodzi do skutku w efekcie złożonych przez strony zgodnych oświadczeń woli. Przedmiotem świadczenia sprzedawcy jest przeniesienie własności rzeczy (prawa), a kupującego zapłata ceny. Wysokość ceny - świadczenia pieniężnego - ma odpowiadać wartości przedmiotu sprzedaży i podlega uzgodnieniu pomiędzy stronami. Oświadczenia stron umowy (zgodne co do zamierzonych skutków) są skierowane wzajemnie do siebie przez strony umowy i winny zmierzać do osiągnięcia zamierzonego rezultatu.

Tak więc większość zawieranych umów sprzedaży wywiera od razu, tj. z chwilą zawarcia umowy skutek rzeczowy w postaci przeniesienia prawa własności rzeczy na kupującego.

Jednakże strony umowy sprzedaży nie muszą godzić się na ustawowe rozwiązanie, bowiem stosownie do art. 589 Kodeksu cywilnego moment, w którym dochodzi do przeniesienia własności rzeczy można oddalić w czasie. Zgodnie z treścią tego przepisu bowiem, jeżeli sprzedawca zastrzegł sobie własność sprzedanej rzeczy ruchomej aż do uiszczenia ceny, poczytuje się w razie wątpliwości, że przeniesienie własności rzeczy nastąpiło pod warunkiem zawieszającym.

Kodeks cywilny ujmuje zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej jako klauzulę umowy sprzedaży, uzależniającą skutek prawny w postaci przeniesienia własności rzeczy ruchomej (prawa) ze sprzedawcy na kupującego od uiszczenia w terminie całej umówionej ceny.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w umowie zawarto zastrzeżenie, że udziały przejdą na kupującego dopiero w chwili obciążenia ceną sprzedaży rachunku bankowego kupującego. Natomiast w treści wniosku wyraźnie Pan wskazał, iż nie dokonano faktycznego przeniesienia praw własności udziałów na nabywcę, bowiem nie dokonał on należnej (umówionej) zapłaty ceny za udziały.

Z powyższego wynika, iż w przedmiotowej sprawie obowiązek podatkowy wynikający z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie w momencie przeniesienia własności udziałów na kupującego, czyli z chwilą dokonania zapłaty z udziały.

Na podstawie art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Dochodem tym, zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub art. 23 ust. 1 pkt 38 ? osiągnięta w roku podatkowym.

W myśl art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy, w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznanie podatkowe, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b (PIT-38).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż całokształt przedstawionego stanu faktycznego wskazuje, że w chwili zawarcia umowy nie doszło do faktycznego zbycia przedmiotowych udziałów, gdyż nie nastąpiło przeniesienie ich własności (przeniesienie własności nie nastąpiło do czasu złożenia niniejszego wniosku). Tym samym wartość określona w cenie będzie stanowiła przychód ? na wyżej określonych zasadach - w roku, w którym nastąpi przeniesienie własności udziałów na nabywcę. Tym samym stanowisko Pana należało uznać za prawidłowe.

Końcowo zauważyć należy, iż tut. organ nie odniósł się co do stwierdzenia zawartego we własnym stanowisku o bezskuteczności umowy, bowiem istotnym dla przedmiotowej sprawy zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym jest brak przeniesienia własności udziałów na kupującego.

Jednocześnie zastrzec należy, iż przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.