Czy dokonanie darowizny Udziałów obydwu spółek z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...)

UZASADNIENIE

W dniu 21 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu w związku z dokonaniem darowizny udziałów w spółce kapitałowej na rzecz spółki cypryjskiej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą, która posiada miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z tym podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (art. 3 ust. 1 ustawy PIT).

W przyszłości Wnioskodawca zamierza objąć udziały lub akcje (dalej: udziały) w spółce kapitałowej z siedzibą na terytorium Polski (dalej: spółka polska). Następnie, po objęciu tych udziałów zamierza je przekazać w formie darowizny spółce kapitałowej z siedzibą na Cyprze (dalej: spółka cypryjska). Spółka cypryjska, będąca osobą prawną, jest rezydentem podatkowym Cypru, tzn. podlega tam opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia ich źródeł, z zastrzeżeniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Cypr.

W zamian za dokonanie darowizny Wnioskodawca nie otrzyma od spółki cypryjskiej żadnego świadczenia, w szczególności nie otrzyma zapłaty za udziały, ani nie obejmie nowo-wyemitowanych udziałów w spółce cypryjskiej. Ponadto, w związku z otrzymaniem darowizny spółka cypryjska nie będzie ani teraz, ani w przyszłości zobowiązana do dokonania jakichkolwiek świadczeń na rzecz Wnioskodawcy.

Jest natomiast możliwe, że w przyszłości, w związku z funkcjonowaniem spółki cypryjskiej Wnioskodawca będzie pełnił w niej funkcję dyrektora bądź będzie stroną transakcji z tą spółką (np. będzie świadczył na jej rzecz usługi, nabywał dobra materialne bądź niematerialne). Okoliczności te nie będą jednak powiązane z dokonaną darowizną udziałów, ani w sposób prawny, a w sposób faktyczny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dokonanie przez Wnioskodawcę opisanej w stanie faktycznym darowizny będzie dla niego neutralne podatkowo, tj. nie spowoduje u niego powstania dochodu (przychodu) podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonanie przez niego darowizny udziałów na rzecz spółki cypryjskiej będzie dla niego neutralne podatkowo - nie wywoła żadnych skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z art. 9 ust. 2 ww. ustawy za dochód ze źródła przychodów należy rozumieć nadwyżkę sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągniętą w roku podatkowym.

Katalog przychodów podlegających opodatkowaniu zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 10 ust 1 pkt 7 ustawy, jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)- c). Natomiast ogólna definicja przychodu zawarta została w art. 11 ust. 1 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Podkreślenia wymaga fakt, że powyższe świadczenia muszą być przez podatnika otrzymane lub postawione do jego dyspozycji.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Przepis art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19 % uzyskanego dochodu. Zgodnie z art. 30b ust. 2 ww. ustawy, dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1 f lub ust. 1 g, lub art. 23 ust. 2 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14.

Planowane przeniesienie własności udziałów ma nastąpić w formie darowizny. Przez umowę darowizny należy rozumieć umowę, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku (art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm., dalej: Kodeks cywilny). Podstawową cechą takiej umowy jest jej nieodpłatność. Poprzez nieodpłatność należy rozumieć taką sytuację, gdy obdarowany w zamian za otrzymaną darowiznę lub w związku z jej otrzymaniem nie jest zobowiązany do jakichkolwiek świadczeń na rzecz darczyńcy - ani w chwili otrzymania darowizny, ani w przyszłości. Innymi słowy darczyńca w związku z dokonaniem darowizny nie otrzymuje od obdarowanego nic w zamian. Tym samym, skutkiem darowizny jest wyłącznie jednostronne przysporzenie po stronie podmiotu obdarowanego.

Z przedstawionego przez wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wynika, że jego zamiarem jest przekazanie udziałów na rzecz spółki cypryjskiej w formie darowizny oraz, iż w związku z tą darowizną nie otrzyma żadnego świadczenia, ani ekwiwalentu takiego świadczenia od spółki, ani teraz ani w przyszłości.

Brak przysporzenia po stronie wnioskodawcy wyklucza możliwość uznania, iż uzyska w związku z darowizną jakikolwiek przychód podlegający opodatkowaniu. W szczególności, nie powstanie u niego przychód, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychód z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych. Przepis ten wyraźnie stanowi, iż źródłem przychodu jest jedynie odpłatne zbycie udziałów bądź akcji w spółkach kapitałowych. Nie może być również mowy o żadnym innym dochodzie (przychodzie) w rozumieniu ww. ustawy, bowiem w wyniku darowizny udziałów nie dojdzie do żadnego przysporzenia majątkowego po stronie wnioskodawcy jako darczyńcy.

W opisanym zdarzeniu przyszłym nie powstanie również przychód z praw majątkowych zgodnie bowiem z treścią art. 18 ww. ustawy za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów praw do projektów wynalazczych praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Darowizna udziałów na rzecz spółki cypryjskiej nie spowoduje także powstania przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Mając na uwadze wskazane powyżej regulacje podatkowe należy stwierdzić, że wskutek przekazania w formie darowizny udziałów na rzecz spółki cypryjskiej, nie powstanie po stronie Wnioskodawcy zobowiązanie podatkowe (przychód lub dochód do opodatkowania) w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Warte podkreślenia jest też to, że darowizna nie będzie dokonana w zakresie działalności gospodarczej Wnioskodawcy gdyż nie prowadzi on działalności gospodarczej w zakresie obrotu papierami wartościowymi, w tym udziałami i akcjami w spółkach kapitałowych. Jest to jedynie czynność związana z przekształceniami własnościowymi w spółce.

Prezentowane przeze Wnioskodawcę stanowisko ugruntowane jest również w interpretacjach prawa podatkowego wydawanych przez organy podatkowe. Jako przykład Wnioskodawca pragnie wskazać m.in. interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 24 marca 2011 r. (sygn. ILPB1/415-26/11-2/AP), interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: z dnia 10 czerwca 2011 r. (sygn. IPPB2/415-355/11-2/AS), z dnia 18 sierpnia 2009 r. (sygn. IPPB4/415-495/09-2/JK), z dnia 7 lipca 2009 r. (sygn. IPPB4/415-394/09-2/JK), z dnia 11 lutego 2009 r. (sygn. IPPB4/415-229/08-2/MO) oraz z dnia 26 listopada 2008 r. (sygn. IPPB2/415-1284/08-2/MG). W interpretacjach tych potwierdzono, iż przeniesienie przez Wnioskodawców udziałów i akcji na rzecz spółki cypryjskiej w formie darowizny nie będzie się wiązało z powstaniem przychodu na postawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51 poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)?c).

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:

1. odsetki od pożyczek,
2. odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, z wyjątkiem środków pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą,
3. odsetki (dyskonto) od papierów wartościowych,
4. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni, w tym również:
   
   
   1. dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,
   2. oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,
   3. podział majątku likwidowanej spółki (spółdzielni),
   4. wartość dokonanych na rzecz udziałowców i akcjonariuszy nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust.
      2-2b,
      
      
5. przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c,
6. należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z:
   
   
   1. odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych,
   2. realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
      
      
7. przychody z odpłatnego zbycia prawa poboru, w tym również ze zbycia prawa poboru akcji nowej emisji przez pracowniczy fundusz emerytalny w imieniu członka funduszu,
8. przychody członków pracowniczych funduszy emerytalnych z tytułu przeniesienia akcji złożonych na rachunkach ilościowych do aktywów tych funduszy,
9. nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny,
10. przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Artykuł 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14.

Przez pojęcie ?darowizny? należy rozumieć typ umowy nazwanej, określonej w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), na mocy której (stosownie do art. 888 ustawy Kodeks cywilny) darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotą darowizny, jako czynności nieodpłatnej jest brak po stronie darczyńcy ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Celem, jaki leży u podstaw darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie obdarowanego ? do zwiększenia jego majątku (zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów). Dla oceny charakteru prawnego umowy darowizny nie ma znaczenia motyw dokonanego nieodpłatnie świadczenia, w tym także określone racje gospodarcze.

Z przedstawionego w złożonym wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza dokonać darowizny udziałów (akcji), które będzie posiadał w spółce kapitałowej, na rzecz spółki kapitałowej na Cyprze. W związku z darowizną Wnioskodawca nie otrzyma żadnego świadczenia, w szczególności nie otrzyma zapłaty za darowane udziały.

Z treści wskazanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż ustawodawca enumeratywnie określił przypadki i zdarzenia, w wyniku których powstaje przychód z kapitałów pieniężnych. W tych przypadkach jest mowa o odpłatnym zbyciu, realizacji praw, objęciu w zamian. Wśród sytuacji skutkujących powstaniem przychodu z kapitałów pieniężnych nie wymieniono przypadków, w których podatnik daruje udziały (akcje). Tak, więc wśród zdarzeń, które skutkują powstaniem dochodu z kapitałów pieniężnych nie ma przypadków zbycia udziałów w spółce w formie darowizny.

Mając na uwadze powyższe uregulowania zawarte w cytowanej ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że wskutek przekazania w formie darowizny na rzecz spółki cypryjskiej udziałów, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli Wnioskodawca nie obejmie w zamian udziałów bądź nie otrzyma jakiegokolwiek ekwiwalentu za darowane udziały (akcje), tak w momencie zawarcia umowy, jak i w przyszłości.

W konsekwencji powyższych uregulowań stwierdzić należy, iż jeżeli w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, przekazanie przez Wnioskodawcę darowizny w postaci udziałów (akcji) na rzecz kapitałowej spółki cypryjskiej będzie stanowiło darowiznę o której mowa w art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, to powyższe oznaczać będzie, iż fakt dokonania tej darowizny, czyli nieodpłatne zbycie udziałów lub akcji nie będzie skutkować po stronie Wnioskodawcy powstaniem przychodu w rozumieniu ustawy i w związku z tym obowiązkiem podatkowym w podatku dochodowym od osób fizycznych. Gdyby jednak okazało się, że przedmiotowa ?darowizna? ma charakter zwrotny np. będzie elementem jakiegokolwiek rozliczenia w teraźniejszości bądź przyszłości, wówczas należałoby uznać, że nie wystąpi tu przypadek darowizny w rozumieniu Kodeksu cywilnego i w związku z tym organ podatkowy może wywieść skutki podatkowe adekwatne do ustalonej sytuacji faktycznej.

Należy przy tym zastrzec, iż rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest ustalanie, czy opisana ?darowizna? ma charakter bezzwrotnego świadczenia, bowiem stanowi to domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Jeżeli jednak przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różnić się od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, w szczególności, jeżeli umowa darowizny będzie związana ze świadczeniem wzajemnym spółki cypryjskiej w jakiejkolwiek formie, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.