Czy wypłacany przez pracodawcę ekwiwalent z tytułu używania przez pracowników prywatnych samochodów (...)

Czy wypłacany przez pracodawcę ekwiwalent z tytułu używania przez pracowników prywatnych samochodów w celach służbowych podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 28 września 2007 r. (data wpływu 16 października 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłacanego przez pracodawcę ekwiwalentu z tytułu używania przez pracowników prywatnych samochodów w celach służbowych - jest nieprawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 16 października 2007 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłacanego przez pracodawcę ekwiwalentu z tytułu używania przez pracowników prywatnych samochodów w celach służbowych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług geodezyjnych i w związku z tym zatrudnia geodetów. Z uwagi na charakter wykonywanej pracy pracownicy korzystają zarówno z samochodów służbowych, jaki i prywatnych. Należy nadmienić, iż posiadanie przez pracownika własnego samochodu było warunkiem zawarcia umowy o pracę. Stąd też, Wnioskodawca zmuszony jest do wypłacania pracownikom ekwiwalentu za korzystanie z prywatnych samochodów, którego wysokość nie przekracza stawek za kilometr przebiegu pojazdu ustalonych odrębnymi przepisami. Przejazdy są odpowiednio udokumentowane (stosownie do obowiązujących przepisów).


W związku z powyższym zadano następujące pytania.


Czy wypłacany ekwiwalent jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych...


Zdaniem Wnioskodawcy wypłacany pracownikom ekwiwalent nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Biorąc pod uwagę definicję słownikową, określającą ?ekwiwalent? jako kwotę lub rzecz równą wartością czemuś, użycie w art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyrażenia ekwiwalent pieniężny za używane wykonywaniu pracy narzędzia, materiały lub sprzęt, należy traktować jako kwotę będącą faktycznie opłatą za korzystanie przez pracodawcę ze sprzętu będącego własnością pracownika. Na poparcie swojej argumentacji Spółka przytacza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 lutego 1999 r. sygn. akt SA/Sz 370/98. Mając powyższe na uwadze ? w ocenie Wnioskodawcy ? nie nalicza się podatku dochodowego z tytułu wypłaconego ekwiwalentu, tym bardziej, że stawki za korzystanie z samochodu, ustalone odrębnymi przepisami, stanowią tylko rekompensatę poniesionych wydatków.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.


Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Natomiast w świetle art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 13 ww. ustawy, na który powołuje się Spółka, stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są ekwiwalenty pieniężne za używane przez pracowników przy wykonywaniu pracy narzędzia, materiały lub sprzęt, stanowiące ich własność.

Rozważając zakres przytoczonego zwolnienia przedmiotowego, należy ustalić znaczenie pojęć ?narzędzie? i ?sprzęt?. Z definicji słownikowych wynika, iż za ?narzędzie? uważa się urządzenie umożliwiające ręczne wykonanie jakiejś czynności lub pracy, natomiast ?sprzęt? to przedmiot używany do jakichś prac lub w jakichś okolicznościach. Pojęcia te należy interpretować ściśle i nie można uznać, że przepis ten dotyczy także używania przez pracowników samochodów osobowych. Powyższe znajduje także potwierdzenie w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (Dz. U. z 1999 r. Nr 112, poz. 1317 ze zm.), gdzie samochód został sklasyfikowany w grupie 7 jako środek transportu, zaś narzędzia, wyposażenia czy inne przyrządy ? w grupie 8. Stąd też przepis art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania do zwrotu kosztów używania przez pracowników samochodów dla potrzeb pracy.

Regulacje dotyczące zwolnienia świadczeń związanych ze zwrotem wydatków z tytułu wykorzystywania samochodów dla potrzeb zakładu pracy zostały ujęte innych punktach art. 21 ust. 1 cytowanej ustawy.

Do dnia 31 grudnia 2003 r. obowiązywał art. 21 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolnymi od podatku dochodowego były kwoty otrzymane przez pracowników z tytułu kosztów używania pojazdów samochodowych dla potrzeb zakładu pracy:


  1. w celu odbycia podróży służbowej (jazdy zamiejscowe) - do wysokości nie przekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za jeden kilometr przebiegu pojazdu,
  2. w jazdach lokalnych - do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nie przekraczającej stawek za 1 km przebiegu pojazdu,


- określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika według obowiązującego wzoru.


Od dnia 1 stycznia 2004 r. obowiązuje przepis art. 21 ust. 1 pkt 23b cytowanej ustawy stanowiący, iż wolnym od podatku dochodowego jest zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw - do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika.


Zatem w świetle obecnie obowiązujących przepisów nieopodatkowane są tylko te świadczenia (dotyczące jazd lokalnych), wypłatę których przewidują przepisy innych ustaw:


  • wyznaczając pracodawcy obowiązek ich wypłaty, bądź
  • wskazując możliwość zwrotu kosztów używania samochodu w pracy.


Przepisami innych ustaw o których mowa w cytowanym wyżej art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są:


  • art. 6a ustawy z dnia 30 lipca 1997 r. o państwowym przedsiębiorstwie użyteczności publicznej 'Poczta Polska' (Dz. U. z 1997 r. Nr 106, poz. 675 ze zm.), oraz
  • art. 46a ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U z 2005 r. Nr 45, poz.435 ze zm.).


W pozostałych przypadkach ryczałt samochodowy za tzw. jazdy lokalne jest opodatkowany.

Natomiast w kwestii jazd zamiejscowych (rozumianych jako podróże służbowe) zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Należy również zauważyć, iż stosownie do postanowień art. 34a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874) na podstawie umów cywilnoprawnych mogą być używane, dla celów służbowych, samochody osobowe, motocykle i motorowery niebędące własnością pracodawcy.

Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określa, w drodze rozporządzenia, warunki ustalania oraz sposób dokonywania zwrotu kosztów używania pojazdów, uwzględniając rodzaj pojazdu mechanicznego, jego pojemność oraz limit kilometrów w zależności od liczby mieszkańców w danej gminie lub mieście, właściwych ze względu na miejsce zatrudnienia pracownika. Obecnie w tym zakresie obowiązują przepisy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. z 2002 r. Nr 27, poz. 271 ze zm.). Dokonywany na tej podstawie zwrot kosztów używania samochodów osobowych nie może jednak być uznany za ekwiwalent w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwrot kosztów z tytułu używania pojazdów mechanicznych, przyznawany pracownikom na podstawie art. 34a ustawy o transporcie drogowym, nie mieści się również w dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie podkreślenia wymaga fakt, że funkcjonujący w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych katalog zwolnień przedmiotowych stanowi odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, co wielokrotnie w swym orzecznictwie podkreślał Trybunał Konstytucyjny (np. wyrok z dnia 25 listopada 1997 r., sygn. akt K26/97). Zgodnie z opinią Trybunału Konstytucyjnego: ?zwolnienia podatkowe nie stanowią uznanego przez ustawodawcę standardu prawnego, lecz są ustawowym wyjątkiem od zasady powszechności i równości obowiązków podatkowych (...). Stąd ustawodawcy należy przyznać znaczną swobodę w określaniu w ustawie stanów faktycznych stanowiących podstawę opodatkowania lub podstawę ulgi podatkowej oraz generalnie znaczną swobodę w kształtowaniu poszczególnych konstrukcji prawno-podatkowych?.

W świetle przytoczonego przez Spółkę stanu faktycznego (przy uwzględnieniu wyżej ustalonego stanu prawnego) zakwalifikowanie wypłacanego pracownikom świadczenia z tytułu używania przez nich samochodów prywatnych w celach służbowych jako ekwiwalentu w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe. Wprawdzie Wnioskodawca stwierdził jedynie, że dokumentowanie i rozliczanie świadczeń z tytułu korzystania z prywatnych samochodów odbywa się zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, jednakże nie ulega wątpliwości, że tymi przepisami jest art. 34a wspomnianej ustawy o transporcie drogowym i wydane na jego podstawie przepisy wykonawcze.

Brak jest również przepisów odrębnych ustaw, które gwarantowałyby pracodawcom zatrudniającym geodetów możliwość przyznania prawa do zwrotu poniesionych kosztów, albo nakładających na nich obowiązek ich zwrotu. Wobec tego przyznany zwrot nie mieści w dyspozycji cytowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.


Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.


Informuje się, że w razie złożenia przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej ? niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika