Czy otrzymane świadczenie jest przychodem wolnym od podatku dochodowego?

UZASADNIENIE

W dniu 9 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku oraz uzupełnieniu z dnia 28 września 2010 r. (data wpływu 30 września 2010 r.) przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jako osoba niepełnosprawna, od kwietnia bieżącego roku prowadzi działalność gospodarczą. W związku z orzeczonym stopniem niepełnosprawności, korzysta z refundacji PFRON składek ZUS na ubezpieczania emerytalne i rentowe. Wnioskodawca wskazuje, iż jest to pomoc publiczna udzielana na podstawie art. 25a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92 z późn. zm,).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane świadczenie jest przychodem wolnym od podatku dochodowego...

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód ten jest wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 27a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten stanowi, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane zgodnie z odrębnymi przepisami świadczenia na rehabilitację, społeczną i leczniczą osób niepełnosprawnych ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących.

Wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub od dochodu na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 13a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ww. ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Powołane wyżej przepisy dają osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą możliwość wyboru w jaki sposób będą odliczać składki zapłacone na ubezpieczenie społeczne. Mogą dokonać tego poprzez odliczenie od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych lub poprzez bezpośrednie zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej poniesionych na ten cel wydatków.

Zgodnie z art. 25a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2008 r. nr 14, poz. 92) fundusz refunduje osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do wysokości odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota określona w art. 18 ust. 8 oraz w art. 18a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.).

Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług (art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W myśl art. 14 ust.

2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej są również dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a-22o, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.

Jednocześnie w myśl art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy do przychodów z działalności gospodarczej, nie zalicza się zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 45 ust. 3a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku otrzymania zwrotu uprzednio zapłaconych i odliczonych składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w ust. 1 lub ust. 1a pkt 2, składanym za rok podatkowy, w którym wystąpiły te okoliczności, podatnik jest obowiązany doliczyć odpowiednio do dochodu lub podatku, obliczonego zgodnie z art. 27 albo art. 30c, kwoty uprzednio odliczone.

Otrzymane wsparcie w postaci refundacji składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z PFRON nie jest zwolnione z opodatkowania. Szczegółowy katalog zwolnień od podatku dochodowego od osób fizycznych przedstawia art. 21 ww. ustawy. Ten zamknięty katalog nie zawiera przedstawionej wyżej refundacji jako zwolnionej z opodatkowania. W szczególności świadczenie to nie mieści się w dyspozycji przepisu art. 21 ust. 1 pkt 27 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zapis ten stanowi, że wolne od podatku dochodowego są otrzymywane zgodnie z odrębnymi przepisami świadczenia na rehabilitację zawodową, społeczną i leczniczą osób niepełnosprawnych ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, z zakładowych funduszy rehabilitacji osób niepełnosprawnych lub zakładowych funduszy aktywności.

W myśl art. 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92 ze zm.) rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działań, w szczególności organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych, zmierzających do osiągnięcia, przy aktywnym uczestnictwie tych osób, możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej.

Rehabilitacja lecznicza osób niepełnosprawnych odbywa się na podstawie odrębnych przepisów.

Stosownie od treści art. 8 ust. 1 ww. ustawy rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa pracy.

Natomiast rehabilitacja społeczna ma na celu umożliwianie osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu społecznym, a realizowana jest przede wszystkim przez:

1. wyrabianie zaradności osobistej i pobudzanie aktywności społecznej osoby niepełnosprawnej,
2. wyrabianie umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych,
3. likwidację barier, w szczególności architektonicznych, urbanistycznych, transportowych. technicznych, w komunikowaniu się i dostępie do informacji,
4. kształtowanie w społeczeństwie właściwych postaw i zachowań sprzyjających integracji z osobami niepełnosprawnymi (art. 9 ust. 1 i 2 ustawy).

Pod pojęciem rehabilitacji społecznej rozumie się różne działania pozwalające osobie niepełnosprawnej możliwie najlepiej uczestniczyć w życiu społeczności lokalnej i poza nią. Służy temu stwarzanie sytuacji umożliwiających udział w różnorodnych wydarzeniach społecznych i kulturalnych w roli odbiorcy i twórcy kultury w bliższym i dalszym środowisku, czy też sprzyjających poznawaniu bliskiego otoczenia, w tym instytucji, urzędów placówek kulturalnych, sklepów, punktów usługowych i innych, z których osoba niepełnosprawna będzie korzystała.

Rehabilitacja społeczna to również nauka współżycia i współdziałania w grupie, wyrabiania nawyków kulturalnego zachowania, kształtowania poczucia obowiązku i odpowiedzialności, przestrzegania dyscypliny, wdrażania do sumiennej i systematycznej pracy.

Zatem dokonana ze środków PFRON refundacja osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi - w myśl przytoczonych przepisów - świadczenia na rehabilitację zawodową, społeczną lub leczniczą osób niepełnosprawnych i tym samym nie korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 27 lit. a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skutki w podatku dochodowym refundacji składek ZUS z PFRON osobom niepełnosprawnym prowadzącym działalność gospodarczą są uzależnione od faktu, czy składki te były uprzednio odliczone od dochodu (przychodu), czy zaliczone do kosztów podatkowych prowadzonej działalności gospodarczej.

Jeżeli bowiem zapłacone składki ZUS zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, to ich refundacja z PFRON stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Refundacja tych składek podlega opodatkowaniu stosownie do wybranej przez Wnioskodawcę formy opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jeżeli zaś składki te zostały odliczone od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwotę refundacji składek na ubezpieczenie społeczne z PFRON należy doliczyć do dochodu na warunkach określonych w art. 45 ust. 3a pkt 1 ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.