Czy używanie znaku towarowego będącego własnością jednostki organizacyjnej samorządu zawodowego (...)

UZASADNIENIE

W dniu 16 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych używania znaku towarowego.

We wniosku oraz jego uzupełnieniach przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca ubiega się o członkostwo w Izbie Architektów RP. Izba zachęca swoich członków do posługiwania się znakiem towarowym ?Architekt IARP?. Znak ten jest własnością Izby. Izba używa wobec członków określenia ?Architekt IARP?. Izba uważa, że posługiwanie się znakiem towarowym ?Architekt IARP? wyróżnia danego architekta i umacnia jego pozycję na rynku usług projektowych.

W uzupełnieniu na wezwanie organu podano, że na podstawie informacji Sekretarza Krajowej Rady Izby Architektów RP głoszącej, że nazwa ?Architekt IARP? została oficjalnie zarejestrowana (Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego nr 010968378) mogą się nim posługiwać wyłącznie członkowie Izby Architektów. Tytułem tym mogą posługiwać się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Nie ma żadnej umowy ani licencji. Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i przedmiotowy znak będzie wykorzystywał w tej działalności. Korzystanie ze wskazanego znaku będzie polegało na umieszczaniu znaku w materiałach informacyjnych i reklamowych oraz w ofertach jako potwierdzenie wyższej wiarygodności i gwarancji jakości świadczonych usług. Wykorzystanie znaku towarowego w działalności gospodarczej może przyczyniać się do uzyskiwania konkretnych jednostkowych zleceń i do wynegocjowania wyższych cen za niektóre usługi. Znakiem mogą posługiwać się wyłącznie członkowie Izby. Innym podmiotom nie jest udostępniany. Członkowie nie wnoszą z tego tytułu żadnej dodatkowej opłaty.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy używanie znaku towarowego będącego własnością jednostki organizacyjnej samorządu zawodowego w sposób nieodpłatny stanowi przychód podlegający opodatkowaniu?

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne posługiwanie się znakiem towarowym stanowi przychód i podlega opodatkowaniu. Podatek powinien być naliczony w wysokości stosownej do zwiększonych dochodów uzyskiwanych z racji posługiwania się danym znakiem towarowym. Wnioskodawca uznaje to za inne nieodpłatne świadczenie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl natomiast art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy przychodem z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Zgodnie z art. 11 ust. 2a ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Przepis art. 11 ust. 2b ustawy stanowi, że jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia nieodpłatnego świadczenia. Zgodnie z ugruntowanym poglądem, pojęcie to ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (taką definicję zawierają m.in. uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt II FPS 1/06). Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu.

Należy przy tym podkreślić, że otrzymanie nieodpłatnego świadczenia następuje w stosunku dwustronnym ? świadczeniodawca ma wolę przekazania czegoś nieodpłatnie, a świadczeniobiorca godzi się na przyjęcie takiego świadczenia. Uzyskaniem nieodpłatnego świadczenia nie może być zatem sytuacja niezależna od woli świadczeniobiorcy.

Wobec powyższego, ustalenie, czy określone świadczenie uzyskane przez podatnika nieodpłatnie stanowi dla niego przychód, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 8 omawianej ustawy, wymaga oceny charakteru dokonanego rodzaju czynności, w szczególności zbadania, czy należy ona do czynności przysparzających, w przypadku których strona dokonująca przysporzenia otrzymuje w zamian korzyść majątkową (świadczenie wzajemne).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca będzie wykorzystywał nieodpłatnie w prowadzonej działalności gospodarczej znak towarowy. Korzystanie ze wskazanego znaku będzie polegało na umieszczaniu znaku w materiałach informacyjnych i reklamowych oraz w ofertach jako potwierdzenie wyższej wiarygodności i gwarancji jakości świadczonych usług. Wykorzystanie znaku towarowego w działalności gospodarczej może przyczyniać się do uzyskiwania konkretnych jednostkowych zleceń i do wynegocjowania wyższych cen za niektóre usługi. Znakiem mogą posługiwać się wyłącznie członkowie Izby. Innym podmiotom nie jest udostępniany. Członkowie nie wnoszą z tego tytułu żadnej dodatkowej opłaty.

Odnosząc powyżej zanalizowane przepisy do zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku stwierdzić należy, że w związku z możliwością posługiwania się znakiem towarowym, w sposób nieodpłatny, nie dojdzie po stronie Wnioskodawcy do uzyskania przychodu z nieodpłatnych świadczeń. Oferta wykorzystania tego znaku nie została bowiem skierowana wyłącznie do Wnioskodawcy, lecz do szerszej grupy osób zainteresowanych ? członków Izby. Izba udzieliła swoim członkom prawa do używania znaku bezpłatnie (bez żadnej dodatkowej opłaty), bez dokonania wyceny tej usługi. Podmiot udostępniający znak nie wykonał nieodpłatnego świadczenia na rzecz innego, skonkretyzowanego podmiotu. Umożliwił natomiast korzystanie ze znaku przez wszystkie potencjalnie zainteresowane podmioty spełniające określone kryteria, tj. członków Izby. Należy ponadto zauważyć, że przepis art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy powinien być rozpatrywany łącznie z postanowieniami art. 11 ust. 2a tej ustawy, który określa, w jaki sposób ustalana jest wartość świadczenia stanowiącego przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

W sytuacji nieodpłatnie otrzymanych praw, przychód określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie prawami tego samego rodzaju, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania. Przepisy podatkowe określające wartość przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnie otrzymanych świadczeń nie przewidują sytuacji, gdy wskazane świadczenie jest z założenia bezpłatne dla wszystkich zainteresowanych podmiotów. W art. 11 ust. 2a pkt 4 ww. ustawy, zostały określone te przypadki, w których istnieje możliwość porównania wartości nieodpłatnego świadczenia z innymi odpłatnymi świadczeniami dokonywanymi przez podatnika. Możliwość ustalenia wartości ?porównywalnych? świadczeń (wskazanego rodzaju) w przypadku bezpłatnego udostępnienia znaku towarowego, który jest dostępny dla wszystkich spełniających określone kryteria na jednakowych (nieodpłatnych) zasadach, nie może być zrealizowana, a tym samym brak jest podstaw do ustalenia wartości przychodu.

Reasumując, w przypadku, gdy określone świadczenie ? umożliwienie korzystania ze znaku towarowego ? jest z założenia bezpłatne dla wszystkich podatników ? członków Izby, a nie jednostkowym przypadkiem stosowanym w stosunku do indywidualnego podmiotu ? Wnioskodawcy, to wówczas nie należy ustalać w związku z zaistnieniem takiego zdarzenia przychodów podatkowych, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację ? w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.