Czy umorzenie akcji/udziałów w Spółkach kontrolowanych przez Wnioskodawcę bez wynagrodzenia, w trybie (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 10 grudnia 2009 r. (data wpływu 14 grudnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania dochodu z tytułu umorzenia udziałów w spółkach kapitałowych przeprowadzonego bez wynagrodzenia - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania dochodu z tytułu umorzenia udziałów w spółkach kapitałowych przeprowadzonego bez wynagrodzenia.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Jest Pani właścicielem akcji/udziałów w spółkach kapitałowych (dalej Spółki). Akcje i udziały, których jest właścicielem mają zostać umorzone. Umorzenie zostanie przeprowadzone w trybie przewidzianym w art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych. Z cytowanego przepisu wynika, że za zgodą akcjonariusza umorzenie akcji może nastąpić bez wynagrodzenia. Umorzenie może być też przeprowadzone za wypłatą wynagrodzenia, przy czym wartość ta może być niższa od rynkowej wartości umarzanych akcji w przypadku spółki akcyjnej lub na podstawie art. 199 § 2 w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Proces umarzania należących do Pani akcji/udziałów w Spółkach może jednocześnie zbiec się w czasie z przystąpieniem do Spółek kontrolowanych przez Panią osoby prawnej z siedzibą na terytorium Unii Europejskiej albo funduszu inwestycyjnego zamkniętego działającego na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, w którym będzie Pani posiadała wraz z małżonkiem, bezpośrednio lub pośrednio, znaczący pakiet certyfikatów inwestycyjnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 1).

Czy umorzenie akcji/udziałów w Spółkach kontrolowanych przez Panią bez wynagrodzenia, w trybie przewidzianym w art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych w przypadku spółki akcyjnej i art. 199 § 2, spowoduje po Pani stronie powstanie dochodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Pani zdaniem, w związku z nieodpłatnym umorzeniem akcji/udziałów w Spółce nie powstanie dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W Pani ocenie, pomimo faktu, iż w przypadku powstania obowiązku podatkowego w związku z umorzeniem akcji/udziałów Spółka pełnić będzie rolę płatnika zobowiązanego do poboru podatku, przysługuje mu prawo, jako podatnikowi (podmiotowi zainteresowanemu, w rozumieniu art. 14b Ordynacji podatkowej), do wystąpienia z wnioskiem o wiążącą interpretację przepisów w opisanym wyżej stanie faktycznym. Powstanie obowiązku podatkowego w powyższej sytuacji będzie miało wpływ na przyszłe decyzje dotyczące planowanego umorzenia. Ciężar ekonomiczny podatku spoczywać będzie bowiem na podatniku, czyli na akcjonariuszu Spółki. Zgodnie z art. 24 ust. 5. pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa z 26 lipca 1991 r., Dz. U. z 3 marca 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm., dalej: UPDOF) dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji/udziałów).

Z powyższego przepisu wynika, iż dochód z umorzenia akcji/udziałów jest na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowany na zasadach przewidzianych dla dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych. Z przepisu tego wynika ponadto, iż opodatkowaniu podlega dochód faktycznie uzyskany przez podatnika. Na gruncie powołanego przepisu UPDOF należy zatem stwierdzić, iż w sytuacji, gdy w wyniku umorzenia w trybie przewidzianym w art. 359 § 2 Kodeksu spółek handlowych bądź art. 199 § 2 Kodeksu spółek handlowych, nie jest wypłacane wynagrodzenie na rzecz akcjonariusza/udziałowca, którego akcje/udziały są umarzane, po stronie tego akcjonariusza/udziałowca nie dojdzie do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nie otrzymuje bowiem Pani w związku z umorzeniem wynagrodzenia, zgodnie zaś z powołanym przepisem UPDOF, w przypadku umorzenia akcji/udziałów, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód faktycznie uzyskany.

Wskazuje Pani, iż wymaga podkreślenia, że w omawianej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 19 UPDOF, przyznający prawo organom podatkowym do szacowania dochodu podatnika. Zgodnie z tym przepisem, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Omawiany przepis ma zastosowanie nie tylko do określania wysokości dochodu w przypadku zbycia rzeczy i praw majątkowych, o których mowa jest w art. 10 ust. 1 pkt 8 UPDOF. Zgodnie z art. 17 ust. 2 UPDOF, przepis ten ma także zastosowanie w przypadku opodatkowania określonych przychodów z kapitałów pieniężnych.

Zgodnie z powołanym art. 17 ust. 2 UPDOF, zasady określania dochodów zawarte w art. 19 UPDOF, znajdują zastosowanie do opodatkowania następujących przychodów z kapitałów pieniężnych:

• przychody z majątku likwidowanej spółki,
• przychody z tytułu zbycia udziałów oraz papierów wartościowych,
• przychody z odpłatnego zbycia praw poboru,
• przychody w związku z wniesieniem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej,
• przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych.

Dochody z tytułu zbycia akcji/udziałów celem ich umorzenia są, w świetle omawianego art. 17 UPDOF, traktowane jako dochody z udziałów w zyskach osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 4 UPDOF). Wspomniany art. 17 ust. 2 UPDOF, określając kategorie dochodów do których zastosowanie znajduje art. 19 UPDOF, nie wymienia dochodów z tytułu zbycia akcji/udziałów celem ich umorzenia. Zgodnie z art. 17 ust. 2 UPDOF, przepis ten odwołuje się wyłącznie do jednego rodzaju dochodów z tytułu w zyskach osób prawnych, a mianowicie do przychodów z majątku likwidowanej spółki.

Na gruncie omówionych wyżej przepisów UPDOF należy zatem stwierdzić, iż UPDOF nie przewiduje możliwości szacowania dochodów w przypadku zbycia akcji/udziałów celem ich umorzenia.

Stanowisko, zgodnie z którym w przypadku nieodpłatnego umorzenia akcji/udziałów po stronie podatnika będącego osobą fizyczną nie dochodzi do powstania dochodu, znajduje potwierdzenie w pismach organów podatkowych. W tym miejscu powołuje Pani interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 2009 r. nr ILPB1/415-171/09-2/AMN, gdzie został wyrażony następujący pogląd: ?Z literalnego brzmienia cytowanego powyżej przepisu jednoznacznie wynika, że dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów na rzecz spółki w celu ich umorzenia.

Zgodnie z przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego zbycie udziałów na rzecz spółki, w celu ich umorzenia, nastąpi nieodpłatnie, tj. Wnioskujący nie uzyska z tego tytułu wynagrodzenia. W ten sposób nieodpłatne zbycie udziałów nie wiąże się z konkretnym przysporzeniem majątkowym po stronie Wnioskującego. Tym samym w przedmiotowej sprawie nie sposób mówić o dochodzie z umorzenia udziałów w spółce mającej osobowość prawną, jakim jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny (art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)'.

Analogiczne stanowisko, Pani zdaniem zostało również przedstawione m. in. w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 czerwca 2009 r. nr IPPB2/415-258/09-2/MK, z dnia 20 maja 2009 r. nr IPPB2/415-147/09-2/MK, Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 grudnia 2008 r. nr ILPB1/415-777/08-5/AMN, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 listopada 2008 r. nr IBPB3/423-698/08/PC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej datowania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Referencje

IBPB3/423-698/08/PC, interpretacja indywidualna

ILPB1/415-171/09-2/AMN, interpretacja indywidualna

ILPB1/415-777/08-5/AMN, interpretacja indywidualna

IPPB2/415-147/09-2/MK, interpretacja indywidualna

IPPB2/415-258/09-2/MK, interpretacja indywidualna