Czy w przypadku zakupu przez Spółkę akcji własnych na Giełdzie Papierów Wartościowych w ramach (...)

Czy w przypadku zakupu przez Spółkę akcji własnych na Giełdzie Papierów Wartościowych w ramach realizacji przyjętego przez władze Spółki programu ich umorzenia, w sytuacji, gdy zbywca składając biuru maklerskiemu zlecenie zbycia akcji Spółki nie posiada wiedzy zarówno co do faktu, kto będzie nabywcą jego akcji, ani też w jakim celu je nabywa, na Spółce ciążą obowiązki płatnika, o których mowa w art. 14 ust. 4 i art. 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


W związku ze skargą z dnia 1 marca 2010 r. (data wpływu 3 marca 2010 r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy na indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 15 grudnia 2010 r. znak ITPB1/415-634/08/09-S/MM w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wykupem notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych akcji własnych celem ich umorzenia, doręczoną w dniu 16 grudnia 2009 r. (data potwierdzenia odbioru), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, w trybie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) oraz na podstawie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) w związku z § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r., w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), uwzględniając skargę w całości, zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 15 grudnia 2009 r. znak: ITPB1/415-634/08/09-S/MM, uznając stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 5 listopada 2008 r. (data wpływu) został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wykupem notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych akcji własnych celem ich umorzenia.


W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Wnioskodawcą jest Spółka Akcyjna notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych ?GPW? i zgodnie z Uchwałą Rady Nadzorczej Spółki nr 31/2008 z dnia 8 lipca 2008 roku została podjęta decyzja w sprawie Programu odkupu akcji własnych przez Spółkę w celu ich umorzenia i obniżenia kapitału zakładowego.

Program ten został wprowadzony m. in. na podstawie uchwały Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki nr 18/2008 z dnia 23 czerwca 2008 roku, zmieniającej uchwalę nr 14/2007 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 11 czerwca 2007 roku.

Celem Programu odkupu (nabywania) akcji własnych jest doprowadzenie do obniżenia kapitału zakładowego Spółki. Zgodnie z założeniami programu Spółka może nabywać akcje imienne oraz akcje na okaziciela zarówno na rynku regulowanym: w trakcie sesji giełdowej oraz w transakcjach pozasesyjnych, jak i poza rynkiem regulowanym. Maksymalna liczba akcji własnych do nabycia w ramach Programu wynosi 1.250.000 akcji, co stanowi 3,54% kapitału zakładowego Spółki.


W związku z powyższym zadano następujące pytanie.


Czy w przypadku zakupu przez Spółkę akcji własnych na Giełdzie Papierów Wartościowych w ramach realizacji przyjętego przez władze Spółki programu ich umorzenia, w sytuacji, gdy zbywca składając biuru maklerskiemu zlecenie zbycia akcji Spółki nie posiada wiedzy zarówno co do faktu, kto będzie nabywcą jego akcji, ani też w jakim celu je nabywa, na Spółce ciążą obowiązki płatnika, o których mowa w art. 14 ust. 4 i art. 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...


Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku zakupu przez Spółkę akcji własnych na GPW w ramach realizacji przyjętego przez władze Spółki programu ich umorzenia, w sytuacji, gdy zbywca składając biuru maklerskiemu zlecenie zbycia akcji Spółki nie posiada wiedzy zarówno co do faktu kto będzie nabywcą jego akcji ani też w jakim celu je nabywa, na Spółce nie ciążą obowiązki płatnika, o których mowa w art. 41 ust. 4 i art. 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. nie powstanie po stronie spółki obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 41 ust. 4 i art. 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (?ustawa PIT?).

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są kapitały pieniężne. Za przychody z kapitałów pieniężnych ? stosownie do postanowień art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? uważa się m.in. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną, jak również należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych (w tym akcji).

Dochody uzyskane przez osoby fizyczne ze zbycia papierów wartościowych (w tym akcji) podlegają opodatkowaniu co do zasady według stawki 19% uzyskanego dochodu. Podatnik jest zobowiązany w rocznym zeznaniu podatkowym do samodzielnego zadeklarowania wysokości uzyskanego dochodu ze zbycia akcji oraz określenia zobowiązania podatkowego z tego tytułu, po zakończeniu roku podatkowego.

Zwrócić należy jednak uwagę, że w myśl art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji). Oznacza to, że powyżej przedstawiona generalna zasada opodatkowania dochodów ze zbycia papierów wartościowych doznaje jednego wyjątku, który dotyczy zbycia tylko jednego rodzaju papierów wartościowych (akcji), na rzecz konkretnego nabywcy (spółki będącej emitentem akcji) oraz w ściśle zdefiniowanych okolicznościach faktycznych (podatnik zbywa w celu umorzenia); przy czym wszystkie te warunki spełnione muszą być łącznie, a zgodnie z fundamentalnymi zasadami prawa podatkowego należy je interpretować zawężająco. Przesłanka zbycia ?w celu umorzenia? akcentuje intencje i stan wiedzy podatnika dokonującego zbycia. Nawet bowiem jeśli spółka nabywająca akcje własne w celu umorzenia, faktycznie takiego umorzenia nie dokona np. zbędzie nabyte akcje osobie trzeciej, nie zmienia to kwalifikacji źródła dochodu.

Jeżeli powyższe przesłanki są spełnione wówczas zgodnie z art. 30a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19-sto procentowy zryczałtowany podatek dochodowy. Konsekwencją opodatkowania dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych w sposób zryczałtowany oraz odwołania się do mechanizmu ?poboru podatku? było wprowadzenie przez ustawodawcę instytucji płatnika. Na mocy art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy będący osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą, osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 30a ust. 1 tej ustawy. Konsekwentnie, stosownie do art. 42 ust. 1 ustawy, płatnicy o których mowa w art. 41 przekazują kwoty zryczałtowanego podatku, w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną ? według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności ? przesyłając równocześnie deklaracje według ustalonego wzoru. Jak wynika z powyższego, powstanie obowiązków płatnika występuje tylko w przypadku gdy akcje zostaną sprzedane w celu umorzenia. W konsekwencji istotna jest świadomość i wola sprzedającego do zbycia akcji na rzecz Spółki w celu ich umorzenia. Na fakt ten może wskazywać również literalna wykładnia art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który określa, że dochodem (przychodem) (?) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji)?. Rozwiązanie zrównania przez ustawodawcę zasad opodatkowania dochodów ze sprzedaży akcji w celu umorzenia z innymi dochodami z tytułu udziału w zyskach osób prawnych oraz przyjęcie konieczności istnienia świadomości podatnika co do celu zbycia jako elementu definiującego kwalifikację do tego źródła przychodu jest logiczne i systemowo uzasadnione. Całkowicie bowiem odmienne są bowiem skutki zbycia ?zwykłego? i w ?celu umorzenia?. W tym pierwszym przypadku zmienia się tylko charakter akcjonariuszy spółki bez bezpośredniego wpływu na jej sytuację prawną, ekonomiczną czy gospodarczą. Źródłem finansowania nabycia akcji są środki osób trzecich. Bezpośrednią konsekwencją zaś zbycia akcji w celu umorzenia jest obniżenie kapitału zakładowego spółki i przede wszystkim zredukowanie środków finansowych spółki, co bezpośrednio determinuje jej sytuację prawną i finansową (np. ogranicza czy kierunkuje dalszy rozwój, w czym z ekonomicznego punktu widzenia zbliżone jest do poboru dywidendy). Przekłada się to zazwyczaj na sytuację ekonomiczną samego akcjonariusza ? właściciela spółki, w szczególności gdy przedmiotem zbycia jest tylko część z posiadanych przez niego akcji. Stąd też cel zbycia akcji, który przyświeca podatnikowi decydującemu się na sprzedaż akcji ma tak fundamentalne znaczenie dla kwalifikacji danego źródła dochodu. O tym czy podatnik dokonał sprzedaży akcji w celu ich umorzenia będzie decydowała jego świadomość i przekonanie o dokonaniu tej czynności, które ? o ile nie zostały wyrażone wprost w dokumencie sprzedaży ? wynikać winno z okoliczności i charakteru zbycia. W związku z przyjętym w ustawie zryczałtowanym modelem opodatkowania dochodów z tytułu zbycia akcji w celu umorzenia, to na spółce jako potencjalnym płatniku ciąży obowiązek dokonania oceny istnienia owych przesłanek. Spółka zobowiązana jest zatem do odpowiedzi na to czy podatnik dokonując zbycia akcji zrobił to w celu umorzenia i czy miał świadomość, że zbywa swoje akcje wyłącznie na rzecz spółki. O ile istnienie rzeczowych przesłanek łatwo jest ustalić w obrocie prywatnym czy też w przypadku tzw. wezwania, to kwestia ta kształtuje się zasadniczo odrębnie w przypadku nabywania przez Spółkę akcji w obrocie giełdowym.

W tym miejscu Spółka zwraca uwagę, że przyjęty w Polsce system zawierania i rozliczeń transakcji akcjami dopuszczonymi do obrotu na rynku regulowanym dokonywanych na urzędowym rynku giełdowym, zakłada anonimowość takiego obrotu. Przez ?anonimowość? obrotu rozumieć należy w tym wypadku brak wiedzy, świadomości i możliwości ustalenia przez zbywcę akcji osoby nabywcy i odwrotnie. Sytuacja, w której zbywca akcji zna dane nabywcy jest wyjątkiem związanym najczęściej ze szczególnym trybem sprzedaży papierów wartościowych na rynku urzędowym.

W omawianym przypadku nabycie akcji własnych w trybie transakcji na GPW w systemie notowań ciągłych oznacza, że zbywca tych akcji nie zna celu nabycia ich przez drugą stronę transakcji, a zatem nie wie czy akcje te nabywane są ?celem umorzenia?, jak również nie zna osoby nabywcy. Powyższa ?niemożność? wynika z systemowego rozwiązania sposobu zawierania takich transakcji na GPW i ich rozliczenia dokonywanego w ramach systemu rozliczeń Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. (?KDPW?).


Istotą zawierania transakcji na rynku regulowanym jest obowiązkowe pośrednictwo domów maklerskich przy składaniu zleceń nabycia i zbycia akcji notowanych na tym rynku. W celu złożenia zlecenia zainteresowana w pierwszej kolejności powinna zawrzeć z domem maklerskim umowę o świadczenie usług brokerskich. Zgodnie z treścią art. 73 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (?UOIF?) przedmiotem takiej umowy jest zobowiązanie domu maklerskiego do zawierania umów zlecenia nabycia lub zbycia papierów wartościowych na rynku regulowanym, na warunkach określonych w tej umowie. Z kolei zgodnie z art. 73 ust. 3 UOIF w umowach zleceniach zawieranych w wykonaniu umowy o świadczenie usług brokerskich dom maklerski zobowiązuje się wobec dającego zlecenie do nabycia lub zbycia oznaczonych papierów wartościowych w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie. W zakresie nieuregulowanym treścią art. 73 ust. 1 do 4 UOIF do umowy:


  • świadczenie usług brokerskich ? stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego (?KC?) dotyczące umowy zlecenia, z wyłączeniem art. 737 KC,
  • zlecenia nabycia lub zbycia papierów wartościowych ? stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy komisu, z wyłączeniem art. 768 § 3 KC.


Z istoty obowiązkowego pośrednictwa domów maklerskich i trybu zawierania umów zlecenia na rynku regulowanym w wykonaniu umów o świadczenie usług brokerskich wynika, że na rynku regulowanym dom maklerski działa w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie. Co do zasady zatem uczestnikami obrotu na rynku regulowanym są wyłącznie domy maklerskie pełniące rolę przymusowego pośrednika pomiędzy składającymi zlecenie kupna/sprzedaży papierów wartościowych notowanych na tym rynku.

Obowiązkowe pośrednictwo domów maklerskich w przypadku zawierania transakcji na GPW oznacza, z jednej strony, że nie dochodzi do zawarcia umowy bezpośrednio między ?starym?, a ?nowym? akcjonariuszem oraz z drugiej, że składający zlecenie nie dysponuje wiedzą o stronie składającej przeciwstawne zlecenie, ponieważ stronę tą reprezentuje członek giełdy ? działa on w imieniu własnym, lecz na rachunek składającego zlecenie. W przypadku transakcji giełdowych wiadomo jedynie, który z uczestników giełdy przekazał zlecenie ? nie wiadomo zaś nic o osobie zleceniodawcy.

Dom maklerski przekazujący zlecenie nie może z kolei informować strony składającej przeciwstawne zlecenie o osobie swojego zleceniodawcy, ponieważ maklerzy tego domu maklerskiego związani są tajemnicą zawodową. Dopuszczalne przypadki ujawnienia maklerskiej tajemnicy zawodowej wskazane w przepisach prawa (głównie art. 150 UOIF) nie obejmują bowiem sytuacji przekazania spółce informacji o akcjonariuszach, którzy zbyli na rzecz spółki akcje własne.

Jak wynika z powyższego opisu mechanizmu zawierania transakcji na rynku giełdowym akcjonariusz nie ma świadomości, że sprzedaje swoje akcje na rzecz Spółki w celu ich późniejszego umorzenia. Brak istnienia świadomości ?celu? wyklucza możliwość kwalifikacji dochodów ze sprzedaży akcji jako dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Jak łatwo zauważyć wykup akcji na GPW za pośrednictwem domu maklerskiego istotnie różni się od zakupu akcji na rynku pozagiełdowym. W przypadku zakupu akcji na rynku pozagiełdowym po obu stronach transakcji jest świadomość w jakim celu odkupywane są akcje i w konsekwencji podmiot skupujący swoje akcje w celu ich umorzenia będzie zobowiązany jako płatnik do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego. W przedmiotowej sytuacji jednak zakup akcji będzie dokonywany na GPW za pośrednictwem domu maklerskiego i w konsekwencji nie można mówić o świadomości sprzedającego, że sprzedawane przez niego akcje są nabywane przez Spółkę w celu ich umorzenia. Dla spełnienia przesłanki wymagana jest bowiem wiedza podatnika o umorzeniu jako celu zbycia, który to cel stanowi i determinuje zawarcie umowy przenoszącej własność akcji. Cel dokonywania zbycia na rzecz spółki lub innego podmiotu ma bowiem znaczenie i rzutuje na decyzję o zbyciu akcji. Niezależnie od wyżej sygnalizowanych konsekwencji dla spółki, także ze względu na odmienne swoje konsekwencje podatkowe ?zwykłego? zbycia akcji oraz zbycia w celu umorzenia, podatnik dysponując wiedzą o zamiarze zbycia w zależności od spodziewanych rezultatów ocenia jej efekt finansowy podejmując decyzję o zbyciu. Tymczasem w opisywanej sytuacji, ze względu na specyfikę dokonywania transakcji na rynku giełdowym, przy wykorzystaniu (obligatoryjnym) biur maklerskich, podatnik nie ma możliwości ustalenia, czy jego akcje nabywane są w związku z realizacją celu umorzenia (bez naruszenia zasad dotyczących tajemnicy maklerskiej). Brak jest bowiem po stronie podatnika wiedzy kto jest de facto nabywcą akcji i w jakim celu je nabywa. Wynika to z podstawowej zasady, na jakiej oparte jest funkcjonowanie rynku regulowanego ? zasady anonimowości oraz braku bezpośrednich rozliczeń transakcji między stronami. Spółka nie jest bowiem jedynym podmiotem dokonującym nabycia akcji. Równolegle dokonywane są transakcje między pozostałymi uczestnikami obrotu giełdowego, przy czym w praktyce wolumen obrotu dokonywanego między akcjonariuszami, a osobami trzecimi jest zazwyczaj wyższy niż wartość zakupów dokonanych przez emitenta. Tym samym akcje zbyte przez podatnika mogą zostać zakupione przez podmiot inny niż Spółka. Podatnik składając zlecenie zbycia akcji nie mając bezpośredniej wiedzy o tym, że nabywcą jest Spółka nie dokonuje zatem ich sprzedaży na rzecz Spółki w celu umorzenia (inaczej niż w obrocie prywatnym lub zbywając akcje w odpowiedzi na wezwanie co akurat w sytuacji Spółki nie ma miejsca). Przepisy nie nakazują czy wręcz nie pozwalają na stosowanie domniemań prawnych w tym zakresie.

Dodatkowo, Spółka zauważa, że przesłanka zbycia na jej rzecz wymaga, aby beneficjentem rozporządzania akcjami przez podatnika była spółka, przy czym z punktu widzenia podatnika, zbyciu akcji winien towarzyszyć zamiar przeniesienia własności wyłącznie na rzecz spółki dokonującej umorzenia. Oznacza to, że zbycie na rzecz osoby trzeciej, która nawet w okresie późniejszym dokona zbycia na rzecz spółki w celu umorzenia nie spełnia powyższego warunku. Istnieją uzasadnione wątpliwości, czy w opisywanej sytuacji przesłanka zbycia na rzecz spółki została wyczerpana. Z punktu widzenia podatnika zbywającego akcje w obrocie giełdowym, drugą stronę transakcji reprezentuje biuro maklerskie, które dokonuje jej faktycznego rozliczenia (poprzez system Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych). Nabywca, składający zlecenie kupna pozostaje nie ujawniony. Podatnik nie ma zatem możliwości ustalenia, czy dokonane zostało zbycie na rzecz Spółki, czy innego podmiotu.

Spółka zwraca uwagę, że w przypadku braku świadomości po stronie podatnika, że sprzedaje on akcje w celu ich umorzenia przez Spółkę sytuacja taka prowadziłaby de facto do podwójnego opodatkowania dochodu ze zbycia akcji przez podatnika. Niezależnie od faktu pobrania podatku zryczałtowanego przez Spółkę, podatnik nie będąc świadomym, że zbył akcje na rzecz Spółki w celu ich umorzenia zobowiązany byłby bowiem ? na podstawie otrzymanej z biura maklerskiego informacji ? do złożenia rocznego zeznania podatkowego i wykazania dochodów ze zbycia akcji.

W dniu 4 lutego 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydał interpretację indywidualną nr ITPB1/415-634/08/MM stwierdzając, iż stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 5 listopada 2008 r. jest nieprawidłowe. Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniesiono w dniu 18 lutego 2009 r. Odpowiedź na ww. wezwanie została udzielona pismem z dnia 19 marca 2009 roku znak ITPB1/415W-9/09. W dniu 21 kwietnia 2009 r. wpłynęła do tutejszego organu podatkowego skarga na ww. interpretację, w której wniesiono o uchylenie jej w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 21 lipca 2009 r. sygn. akt I SA/Bd 315/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy uchylił zaskarżoną interpretację i stwierdził, że nie może być wykonana w całości oraz zasądził od Ministra Finansów na rzecz Spółki jako Strony Skarżącej kwotę zwrot kosztów postępowania.

Dnia 28 września 2009 roku do tutejszego organu wpłynął odpis prawomocnego orzeczenia, o którym mowa.

W uzasadnieniu przytoczonego orzeczenia Sąd wskazał, że prawo podatkowe określa konsekwencje prawnopodatkowe w związku ze zdarzeniami regulowanymi przez inne dziedziny prawa.

Nie funkcjonuje bowiem ono w oderwaniu od innych gałęzi prawa, zwłaszcza tych, które normują stosunki społeczne zaistniałe pomiędzy podmiotami cywilnymi, głównie zaś pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Prawo podatkowe jest zatem ściśle związane z obrotem prawnym, w tym gospodarczym, bez zaistnienia którego, nie powstałyby stosunku prawnopodatkowe. Podczas interpretacji przepisów prawa podatkowego nie można zatem nie uzwględniać regulacji prawnych, które normują stosunki z zakresu obrotu gospodarczego.

W przeciwnym wypadku ograniczenie się do sfery podatkowej narusza przepisy regulujące wydawanie indywidualnych interpretacji. Zatem dokonane w ten sposób uzasadnienie interpretacji ma szczególne znaczenie w przypadku negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy. Stąd też musi ono dla niego stanowić rzetelną informację, dlaczego w jego sprawie ww. przepisy znajdują zastosowanie, a także dlaczego wyrażony przez niego podgląd nie zasługuje na uwzględnienie.

Tym samym ? w opinii Sądu ? tutejszy organ, kwestionując wyrażone przez Wnioskodawcę stanowisko, nie wyjaśnił zgodnie z art. 14c § 2 Ordynacji podatkowej, w jaki sposób Spółka ma zrealizować obowiązki wynikające z art. 8 Ordynacji podatkowej.

Nadto, aby ustalić, że dany podmiot posiada status płatnika niezbędne jest, według Sądu, wskazanie regulacji prawnych umożliwiających wykonanie obowiązków wynikających z tego tytułu. Płatnik musi mieć zatem dostęp do informacji, które pozwolą na wykonanie nałożonych nań obowiązków.

Niezasadną, w ocenie Sądu, była sugestia tutejszego organu, że wybierając metodę skupu własnych akcji w celu umorzenia Wnioskodawca powinien przewidywać możliwość realizacji obowiązków płatnika (tj. wybrać inny sposób wykupu). Jednocześnie podkreślenia wymaga dopuszczalny prawem wybór przez Spółkę drogi realizacji swoich uprawnień a obiektywna niemożność zrealizowania obowiązków podatkowych nie może jej w tym ograniczać. Jak zaznaczył przy tym Sąd, prawo podatkowe winno dostosowywać się do skomplikowanych czynności obrotu gospodarczego, uwzględniać skutki podejmowanych przez podmioty działań, nie zaś wyznaczać ich działania.


W świetle obowiązującego stanu prawnego ? biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku WSA z dnia 21 lipca 2009 r. sygn. akt I SA/Bd 315/07 ? Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 15 grudnia 2009 r. wydał interpretację indywidualną Nr ITPB1/415-634/08/09-S/MM w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.


Pismem z dnia 22 grudnia 2009 r. złożono wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w którym Strona wniosła o uchylenie interpretacji indywidualnej z dnia 15 grudnia 2009 r. oraz o wydanie interpretacji zgodnej ze stanowiskiem przedstawionym we wniosku o jej wydanie.

Odpowiedź na ww. wezwanie została udzielona pismem z dnia 28 stycznia 2010 r. znak ITPB1/415W-88/09/AD (doręczenie 5 lutego 2010 r.). W dniu 3 marca 2010 r. wpłynęła do tutejszego organu podatkowego skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy na ww. interpretację, w której wniesiono o uchylenie jej lub zmianę oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi przedstawiając stan faktyczny zawarty w złożonym wniosku oraz opisując dotychczasowy przebieg postępowania Skarżąca Spółka podnosi, iż kolejna interpretacja przepisów dokonana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy narusza obowiązujące prawo. W ocenie Spółki Jej stanowisko znajduje potwierdzenie w dołączonym do skargi piśmie Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych z dnia 15 lutego 2010 r. Zdaniem Strony Skarżącej, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy nie wyjaśnił należycie kwestii, do których wyjaśnienia został zobowiązany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 21 lipca 2009 r.

Spółka podnosi, iż organ działający w trybie art. 14a-14e Ordynacji podatkowej zobowiązany jest udzielić odpowiedzi, która pozwoli podatnikowi na wypełnienie wszystkich spoczywających na nim obowiązków nałożonych przez prawo podatkowe. Natomiast przedmiotowa interpretacja co prawda wskazuje stanowisko Spółki oraz podaje jego uzasadnienie prawne, ale nie jest to, zdaniem Strony, prawidłowe stanowisko oraz uzasadnienie prawne. Podstawową wadą tego stanowiska jest to, że nie wskazuje ono, w jaki sposób podatnik, a właściwie płatnik, ma wykonać ciążące na nim obowiązki... Jak ma ustalić, przy anonimowości rynku giełdowego, dane podatnika umożliwiające odprowadzenie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych... Jak ustalić koszty uzyskania przychodu podatnika, przy założeniu, iż kierował się on przy sprzedaży akcji na rynku giełdowym, zamiarem zbycia akcji lub nawet takiego zamiaru nie miał... Innymi słowy, w ocenie Strony Skarżącej, w istniejącym stanie prawnym z uwzględnieniem specyfiki obrotu giełdowego, interpretacja przedstawiona przez organ podatkowy jest w praktyce niewykonalna.

Spółka podaje również, iż fakt niemożności ustalenia zbywców i nabywców papierów wartościowych będących przedmiotem transakcji giełdowych potwierdził też Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych w załączonym do skargi piśmie. KDPW podkreślił, że wykup akcji własnych w celu ich umorzenia jest procesem, który jest organizowany indywidualnie przez każdego emitenta i nie jest koordynowany przez KDPW.

Zdaniem Spółki zgodzić się należy z tym, że spółka notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych, stosownie do treści art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (tj.: Dz. U. z 2009 r. Nr 185, poz. 1439) jest zobowiązana do przekazywania określonych informacji Komisji, spółce prowadzącej rynek regulowany oraz do publicznej wiadomości. Przekazywanie informacji przez spółki na podstawie ww. przepisu pozwala jedynie na sformułowanie wniosku, że publicznie wiadomo jest, iż spółka nabywa akcje własne w celu ich umorzenia. Trudno jednak z tego obowiązku informacyjnego spółki wyprowadzać wniosek, że sprzedający akcje akcjonariusz powinien mieć świadomość, że to spółka, a nie inny podmiot dokonuje nabycia jego akcji w celu umorzenia.

Strona Skarżąca zgadza się ze stanowiskiem tutejszego organu, iż obrót papierami wartościowymi na terytorium RP na rynku regulowanym wymaga pośrednictwa firmy inwestycyjnej, która działa w zakresie zbycia lub nabycia akcji w imieniu własnym na rachunek dającego zlecenie.

Nie mniej Jej zdaniem pośrednictwo firmy inwestycyjnej ma ten skutek, że obrót na rynku regulowanym jest anonimowy, a skoro tak, to nietrafnym jest mówienie o świadomości akcjonariuszy sprzedających akcje, skoro nie wiedzą oni nie tylko tego, komu sprzedają akcje, ale i w jakim celu. W sytuacji zaś, gdy osoba dokonująca zbycia akcji na giełdzie nie ma świadomości (zamiaru), iż następstwem tego zbycia jest wykup przez Spółkę akcji w celu ich umorzenia, co należy przyjąć za regułę, dochodzi do sytuacji, gdzie z jednej strony zbywca akcji uwzględni przychody z tego tytułu w rocznym zeznaniu podatkowym i zapłaci należny podatek, z drugiej zaś strony Spółka, zgodnie z prezentowaną interpretacją, również ma obowiązek zapłacić zryczałtowany podatek dochodowy z tego samego tytułu. Powyższe w ocenie Strony Skarżącej prowadzi wprost do podwójnego opodatkowania tych samych dochodów, co narusza podstawowe zasady prawa.

Spółka podnosi, iż powołany przez Dyrektora § 81 Regulaminu Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych nie uprawnia Krajowego Depozytu do przekazywania Spółce danych osobowych zbywców akcji i tym samym ich indywidualizacji. Ponadto podaje, że w art. 147 i nast. ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.) definiuje pojęcie tajemnicy zawodowej oraz wymienia osoby zobowiązane do jej zachowania. Według art. 147 powołanej ustawy tajemnica zawodowa obejmuje informację uzyskaną, przez osobę wymienioną w art. 148 ust. 1. w związku z podejmowanymi czynnościami służbowymi w ramach pozostawania w stosunku pracy, zlecenia lub w innym stosunku prawnym o podobnym charakterze, dotyczącą chronionych prawem interesów podmiotów dokonujących czynności związanych z obrotem instrumentami finansowymi, lub innych czynności w ramach regulowanej ustawą działalności objętej nadzorem Komisji lub zagranicznego organu nadzoru, jak również dotyczącą czynności podejmowanych w ramach wykonywania tego nadzoru, w szczególności informację zawierającą:


  1. dane osobowe strony umowy lub innej czynności prawnej;
  2. treść umowy lub przedmiot czynności prawnej;
  3. dane o sytuacji majątkowej strony umowy, w tym oznaczenie rachunku papierów wartościowych, innego rachunku, na którym zapisywane są instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi, lub rachunku pieniężnego służącego do obsługi tych rachunków, liczbę i oznaczenie instrumentów finansowych, oraz wartość środków zgromadzonych na tych rachunkach. Z kolei do osób związanych tą tajemnicą ustawa w art. 148 ust. 1 zalicza m.in. maklerów oraz osoby wchodzące w skład statutowych organów m.in. Krajowego Depozytu.


Spółka wskazuje, iż ujawnienie informacji objętych tą tajemnicą możliwe jest tylko na żądanie podmiotów wymienionych w ustawie, w art. 149-152 ustawy, do których to podmiotów ustawodawca nie zaliczył spółek nabywających akcje własne w celu umorzenia.

Spółka wskazuje, że od dnia 3 sierpnia 2009 r. obowiązują nowe Szczegółowe Zasady Działania KDPW S.A., stanowiące załącznik nr 1 do uchwały Zarządu Krajowego Depozytu Nr 176/09 z dnia 15 maja 2009 r., na co Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy nie zwrócił uwagi, pomimo że swoją interpretację wydał w dniu 15 grudnia 2009 r. W związku z tym w niniejszej sprawie winny mieć zastosowanie nowe Zasady, a te nie zawierają odpowiednika powołanego przez Dyrektora § 100 Szczegółowych Zasad Działania KDPW S.A., stanowiących załącznik do uchwały Zarządu KDPW S.A. nr 79/98 z dnia 29 stycznia 1998 r. Teza ta znajduje też potwierdzenie w załączonym piśmie KDPW, w którym informuje on, że poprzednie Szczegółowe Zasady zostały uchylone, w tym powoływany przez Dyrektora § 100, którego odpowiednik nie znalazł się w nowych Szczegółowych Zasadach. Strona Skarżąca podkreśla, że rezygnacja z tego przepisu była świadomym i celowym zabiegiem. KDPW podaje, że nastąpiła ona ?z uwagi na zauważone przez nas próby wywodzenia z faktu samego istnienia tego zapisu, że remitent wykupujący akcje własne w celu umorzenia może wykonać ciążące na nim obowiązki płatnika, i że zależy to tylko od zawarcia przez niego z Krajowym Depozytem odpowiedniej umowy'.

Zdaniem Spółki nie można się również zgodzić, ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, według którego osobą prawną, z rachunku której dokonuje się wypłat należności za akcje nabyte w celu ich umorzenia jest w każdym przypadku spółka, której akcje są skupowane. Otóż Spółka nie dokonuje wypłat za akcje z własnego rachunku, lecz czyni to za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, która co prawda działa na cudzy rachunek, ale we własnym imieniu. To firma inwestycyjna, a nie Spółka dokonuje wypłat poszczególnym zbywcom akcji i posiada w związku z tym wszystkie dane, które umożliwiają jej zapłatę należnego podatku. Natomiast żaden przepis nie stanowi expresis verbis, iż to Spółka, a nie firma inwestycyjna powinna być płatnikiem. Zgodnie bowiem z art. 8 ustawy Ordynacja Podatkowa płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Zgodnie zaś z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy, o których mowa w ust. 1 ww. przepisu, tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki nie mające osobowości prawnej są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, w art. 30 ust. 1 pkt 2, 4, 4a, 5 i 13 oraz art. 30a ust. 1.

W ocenie Spółki anonimowość stron transakcji zawieranych na rynku regulowanym oraz brak bezpośredniego rozliczenia przedmiotowych transakcji pomiędzy stronami tych transakcji przemawia zatem za przyjęciem stanowiska, że podmiotem zobowiązanym do obliczenia i pobrania podatku z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, w tym z tytułu nabycia akcji w celu ich umorzenia w przypadku akcji dopuszczonych do publicznego obrotu jest podmiot dokonujący wypłaty należności z tytułu odpłatnego zbycia akcji na rzecz Spółki w celu ich umorzenia, a nie Spółka. Zatem, zdaniem Strony Skarżącej, Spółka nabywająca własne akcje w celu ich umorzenia, które to nabycie następuje za pośrednictwem rynku regulowanego nie jest zobowiązana do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu uzyskanego przez podatników z tytułu odpłatnego zbycia akcji w celu ich umorzenia. W Jej ocenie podmiotem dokonującym wypłat należności jest podmiot prowadzący rachunek papierów wartościowych akcjonariusza, czyli biuro maklerskie. Stanowisko to znajduje również potwierdzenie w poglądzie wyrażonym przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku o sygn.

akt I SA/Bd 315/09, według którego organy nie mogą przy ustalaniu stanu faktycznego i określaniu na jego podstawie zobowiązania podatkowego wybierać zdarzeń jedynie kreujących zobowiązanie podatkowe, a pomijać okoliczności korzystne dla podatnika. Zdaniem Sądu, aby ustalić, że dany podmiot posiada status płatnika niezbędne jest także wskazanie regulacji prawnych umożliwiających wykonanie obowiązków wynikających z tego tytułu. Płatnik musi mieć zatem dostęp do informacji, które pozwolą na wykonanie nałożonych nań obowiązków, a w niniejszej sytuacji Spółka takowego dostępu nie ma.

Stosownie do art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów po rozpatrzeniu przedmiotowej skargi z dnia 1 marca 2010 r. uwzględnia skargę w całości i zmienia skarżoną interpretację indywidualną stwierdzając, że stanowisko Strony Skarżącej przedstawione we wniosku z dnia 5 listopada 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wykupem notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych akcji własnych celem ich umorzenia ? jest prawidłowe.


Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, rozpatrując ponownie przedmiotową sprawę stwierdza co następuje:


Zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym przed dniem 21 października 2009 r., obrót papierami wartościowymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na rynku regulowanym (w tym giełdowym) wymaga pośrednictwa firmy inwestycyjnej (w rozumieniu art. 3 pkt 33 jest nią również dom maklerski). Stosownie do treści art. 69 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 pkt 1 ustawy działalność maklerska, z zastrzeżeniem art. 70 i 71, obejmuje wykonywanie czynności polegających m.in. na: przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń nabycia lub zbycia maklerskich instrumentów finansowych, wykonywaniu zleceń, o których mowa w pkt 1, na rachunek dającego zlecenie oraz prowadzeniu rachunków papierów wartościowych oraz rachunków pieniężnych służących do ich obsługi, z wyłączeniem rachunków prowadzonych przez bank powierniczy. Z kolei zgodnie z art. 73 ust. 1 ww. ustawy firma inwestycyjna (m.in. dom maklerski) wykonuje zlecenia nabycia lub zbycia papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu zorganizowanego na podstawie umowy o świadczenie usług brokerskich, przy czym ? co do zasady ? w umowie firma inwestycyjna zobowiązuje się do przyjmowania i wykonywania, na warunkach określonych w tej umowie, zleceń nabycia lub zbycia we własnym imieniu na rachunek dającego zlecenie papierów wartościowych (ust. 2 pkt 1). W myśl art. 73 ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, firma inwestycyjna przyjmując do wykonania zlecenie nabycia lub zbycia papierów wartościowych, zobowiązuje się wobec dającego zlecenie do nabycia lub zbycia oznaczonych papierów wartościowych w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie. Natomiast stronami transakcji giełdowych są wyłącznie firmy inwestycyjne oraz Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych w przypadku wykorzystania zarządzanego przez niego systemu gwarantującego prawidłowe wykonanie zobowiązań wynikających z transakcji (art. 31 ust. 1 w związku z art. 59 ust. 3 ustawy). Do zadań wspomnianego Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych należy zgodnie z art. 48 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi prowadzenie depozytu papierów wartościowych, prowadzenie rozliczeń i rozrachunku transakcji w papierach wartościowych, prowadzenie systemu zabezpieczania płynności rozliczeń oraz wykonywanie czynności w zakresie prowadzenia systemu rejestracji, rozliczeń i rozrachunku instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi.


Zatem, obrót akcjami na rynku regulowanym cechuje zasada przymusu rynku regulowanego przy obrocie wtórnym akcjami dopuszczonymi do publicznego obrotu oraz zasada obowiązkowego pośrednictwa maklerskiego. Powyższe zasady skutkują anonimowością stron transakcji zawieranych na rynku regulowanym oraz brakiem bezpośredniego rozliczenia przedmiotowych transakcji pomiędzy stronami tych transakcji. Nadto należy wskazać, iż w myśl art. 147 ustawy maklerzy i doradcy uczestniczący w obrocie instrumentami finansowymi są obowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej, która obejmuje informację uzyskaną w związku z podejmowanymi czynnościami służbowymi w ramach zatrudnienia, stosunku zlecenia lub innego stosunku prawnego o podobnym charakterze, dotyczącą chronionych prawem interesów podmiotów dokonujących czynności związanych z obrotem instrumentami finansowymi, lub innych czynności w ramach regulowanej ustawą działalności objętej nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego lub zagranicznego organu nadzoru, jak również dotyczącą czynności podejmowanych w ramach wykonywania tego nadzoru, w szczególności informację zawierającą:


  1. dane osobowe strony umowy lub innej czynności prawnej;
  2. treść umowy lub przedmiot czynności prawnej;
  3. dane o sytuacji majątkowej strony umowy, w tym oznaczenie rachunku papierów wartościowych, innego rachunku, na którym zapisywane są instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi, lub rachunku pieniężnego służącego do obsługi tych rachunków, liczbę i oznaczenie instrumentów finansowych, oraz wartość środków zgromadzonych na tych rachunkach.


Na gruncie przepisów podatkowych, zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).


Przy czym na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 i pkt 6 lit. a) ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:


  • dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni (pkt 4),
  • należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych (pkt 6 lit. a).


Treść powyższych przepisów wskazuje, iż opodatkowanie ww. rodzaju przychodu zależy od sposobu dokonania zbycia akcji. Stąd należy rozróżnić dwa przypadki:


  1. odpłatne zbycie akcji następuje na giełdzie papierów wartościowych,
  2. akcje są zbywane przez podatnika w odpowiedzi na wezwanie spółki w celu umorzenia, gdzie podatnik deklaruje chęć zbycia spółce konkretnych papierów.


W przypadku uzyskania przychodu w związku z wykupem akcji przez spółkę w celu ich umorzenia (wezwanie spółki), przychód powstaje w dacie przeniesienia własności zbywanych papierów wartościowych. Natomiast dochodem jest różnica pomiędzy uzyskanym przychodem a kosztami jego uzyskania. Bez znaczenia dla powstania zobowiązania podatkowego pozostaje fakt, że podatnik pomimo dokonanej sprzedaży nie otrzymał jeszcze środków pieniężnych lub nie podjął środków z rachunku papierów wartościowych. W myśl bowiem art. 24 ust. 5 pkt 2 ww. ustawy, dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód uzyskany z odpłatnego zbycia akcji na rzecz spółki w celu umorzenia tych akcji. Zbycie akcji na rzecz spółki w celu umorzenia ma miejsce wtedy, gdy treść oświadczenia woli zbywcy obejmuje przeniesienie własności akcji na rzecz spółki i to właśnie w celu umorzenia tych akcji. Dochód uzyskany z tej sprzedaży podlega opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w przypadku gdy akcje sprzedawane są na giełdzie, nie można zidentyfikować bezpośrednio stron transakcji. Jak bowiem wynika z przytoczonych przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, zlecenie sprzedaży akcji na giełdzie złożone przez akcjonariusza jest dla firmy inwestycyjnej podstawą do sporządzenia w imieniu własnym (choć na rachunek akcjonariusza) zlecenia brokerskiego (oferty sprzedaży). Również zlecenie spółki akcyjnej jest dla firmy inwestycyjnej podstawą do sporządzenia w imieniu własnym, na rachunek spółki zlecenia brokerskiego, czyli oferty kupna akcji na giełdzie. Tym samym nie można stwierdzić, że akcje zbywane przez konkretnego podatnika nabywa spółka w celu ich umorzenia. Zatem uzyskany w ten sposób przychód należy traktować jako przychód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, który podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30b ust. 1 ww. ustawy, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Przy czym na podstawie art. 30b ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych jest różnica pomiędzy przychodami z tego zbycia a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 ? osiągnięta w roku podatkowym.

Jednocześnie wskazać należy, iż w przypadku gdy akcje sprzedawane są na giełdzie, na spółce, która zakupiła akcje na giełdzie nie ciążą obowiązki płatnika, o których mowa w art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takim przypadku biuro maklerskie, za pośrednictwem którego odbywa się obrót papierami wartościowymi na giełdzie, zobowiązane jest na podstawie art. 39 ust. 3 ww. ustawy do sporządzenia imiennej informacji o wysokości uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym dochodu (PIT-8C). Albowiem zgodnie z dyspozycją ust. 3 art. 39 cytowanej ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2, sporządzone według ustalonego wzoru.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż spółka-emitent ? na skutek uchwały Walnego Zgromadzenia ? nabyła własne akcje (celem umorzenia) notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, przy czym wniosek dotyczy sytuacji, gdy wykup akcji dokonywany jest na Giełdzie Papierów Wartościowych. Zatem, na podstawie przedstawionej powyżej analizy uznać należy, iż w tej sytuacji zbyciu akcji nie towarzyszy zamiar przeniesienia ich własności na rzecz Spółki, czy w ogóle na rzecz jakiegokolwiek skonkretyzowanego podmiotu. Nabywca pozostaje bowiem nieujawniony wobec zbywcy. Wobec powyższego, w takim przypadku nie można mówić o dokonaniu przez akcjonariuszy zbycia akcji na rzecz spółki celem umorzenia tych akcji, gdyż jak wskazano powyżej nieujawniony pozostaje zarówno nabywca akcji, jak i cel nabycia tych akcji. Przychód uzyskany przez akcjonariuszy z tytułu zbycia akcji za pośrednictwem firmy inwestycyjnej prowadzącej działalność maklerską, należy traktować jako przychód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, który podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, mając na uwadze stan faktyczny oraz przytoczone powyżej przepisy, stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w sytuacji nabycia akcji własnych na giełdzie (w celu umorzenia), na spółce nie ciążą obowiązki płatnika, należy uznać za prawidłowe.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w wyniku uwzględnienia skargi z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika