1. Czy od otrzymanej darowizny pieniężnej Wnioskodawca będzie zobowiązany zapłacić podatek dochodowy (...)

UZASADNIENIE

W dniu 12 listopada 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych jakie dla obdarowanego powstaną w wyniku darowizny określonej kwoty pieniężnej.

Wniosek uzupełniono w dniu 11 lutego 2012 r.

W przedmiotowym wniosku oraz w piśmie uzupełniającym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Rodzice posiadają mieszkanie własnościowe, które zamierzają podarować Panu i bratu na początku 2013 r. Ustalona zostanie współwłasność w równych częściach ? każdy z Panów otrzyma po udziale wynoszącym ½ części w ww. prawie do lokalu. Otrzymany udział we własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego zamierza Pan ?przepisać? na podstawie umowy darowizny (art. 888 Kodeksu cywilnego) w formie aktu notarialnego na brata, który stanie się właścicielem mieszkania w całości. W zamian, w ramach rekompensaty, brat podaruje Panu kwotę pieniężną, stanowiąca równowartość ww. udziałów, co nastąpi również na podstawie umowy darowizny w formie aktu notarialnego (art. 888 K.c.).

Ponadto wspólnie z żoną posiada Pan działkę rolną, na której rozpoczęto budowę domu mieszkalnego, jednakże jej ukończenie przekracza Państwa możliwości finansowe, stąd też planowana jest sprzedaż tegoż gruntu wraz z rozpoczętą budową.

Część darowizny chciałby Pan przeznaczyć na spłatę hipoteki działki rolnej i dokończyć niezbędne prace budowlane przed sprzedażą tej nieruchomości. Hipoteka na wspomnianej działce rolnej została wpisana w 1928 r. i 1932 r. Jako, że nie istnieją jakiekolwiek dodatkowe dokumenty w tej sprawie (poza wpisem w księdze wieczystej) uważa Pan, że została ona wpisana w celu zabezpieczenia pożyczki udzielonej poprzednim właścicielom. Wraz z działką nie przejął Pan żadnych zobowiązań wobec jakichkolwiek banków. Hipoteka spłacona będzie poprzez depozyt sądowy, bowiem niemożliwym jest ustalenie spadkobierców wierzycieli oraz nie istniejących już instytucji finansowych.

Następnie pieniądze uzyskane z tej sprzedaży zamierza Pan przeznaczyć na budowę mniejszego domu na nowo nabytej działce. Natomiast pozostałą część otrzymanej darowizny pieniężnej planuje Pan wydatkować na zakup nowej działki budowlanej pod budowę mniejszego domu. Ponadto, nie posiada Pan wspólnie z żoną żadnych innych nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy od otrzymanej darowizny pieniężnej będzie Pan zobowiązany zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych?
   
2. Czy w przypadku konieczności zapłaty podatku dochodowego od powyższej darowizny, może Pan skorzystać z nowej ulgi mieszkaniowej, tak jak to ma miejsce przy zbyciu mieszkania z zawarciem umowy kupna-sprzedaży?
   
3. Czy przychód z otrzymanej darowizny pieniężnej, który wydatkowany będzie na zakup wcześniej wspomnianej nowej działki budowlanej, w ciągu dwóch lat od otrzymania darowizny, zwolniony będzie z podatku dochodowego w ramach ulgi mieszkaniowej?
   
4. Czy przychód z otrzymanej darowizny pieniężnej, który wydatkowany będzie na rozpoczętą budowę domu mieszkalnego na działce rolnej, w ciągu dwóch lat od otrzymania darowizny, zwolniony będzie z podatku dochodowego w ramach ulgi mieszkaniowej?
   
5. Czy koszty spłaty hipoteki ciążącej na powyższej działce rolnej można wliczyć do wydatków na cele mieszkaniowe w ramach nowej ulgi mieszkaniowej?
   

Pana zdaniem:

Ad. 1)

Darowizna pieniężna w tym przypadku stanowi odpłatne zniesienie współwłasności i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ad. 2)

Przy obciążeniu darowizny podatkiem dochodowym może Pan skorzystać z nowej ulgi mieszkaniowej na budowę własnego domu/zakup działki budowlanej. Przepisy nie narzucają formy umowy odpłatnego zbycia nieruchomości (art. 21 ust. 1 pkt 131).

Ad. 3)

Uzyskany przychód będzie zwolniony z podatku w ramach ulgi mieszkaniowej, ponieważ przeznaczony będzie na zakup działki budowlanej na własne cele mieszkaniowe.

Ad. 4)

Uzyskany przychód będzie zwolniony z podatku w ramach ulgi mieszkaniowej ponieważ wydatkowany będzie na budowę własnego budynku mieszkalnego.

Ad. 5)

Koszty spłaty hipoteki ciążącej na działce pod budowę domu można wliczyć do wydatków na cele mieszkaniowe w ramach ulgi mieszkaniowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Pana w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z brzmieniem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (j.t. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, rodzice posiadają mieszkanie własnościowe, które zamierzają podarować Panu i bratu na początku 2013 r. Ustalona zostanie współwłasność w równych częściach ? każdy z Panów otrzyma po udziale wynoszącym ½ części w ww. prawie do lokalu. Otrzymany udział we własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego zamierza Pan ?przepisać? na podstawie umowy darowizny (art. 888 Kodeksu cywilnego) w formie aktu notarialnego na brata, który stanie się właścicielem mieszkania w całości. W zamian, w ramach rekompensaty, brat podaruje Panu kwotę pieniężną, stanowiąca równowartość ww. udziałów, co nastąpi również na podstawie umowy darowizny w formie aktu notarialnego (art. 888 K.c.).

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego ? do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Świadczenie darczyńcy jest bezpłatne wtedy, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Zatem podstawowym elementem darowizny, niezbędnym do uznania, że dane świadczenie jest darowizną, jest jej nieodpłatność. Świadczenie jest nieodpłatne wówczas, gdy otrzymujący świadczenie nie świadczy nic w zamian, ani też nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w przyszłości. Jedynym celem, jaki leży u podstaw darowizny, jest chęć przysporzenia majątkowego na rzecz drugiej strony.

Z powyżej cytowanych przepisów wynika, iż nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy i praw majątkowych podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nabycie w formie darowizny określonej kwoty pieniężnej także podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Należy przy tym podkreślić, że decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania danej czynności podatkiem od spadków i darowizn lub podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma jej kwalifikacja prawna, przede wszystkim w oparciu o treść konkretnej umowy wiążącej strony, na podstawie której ma być spełnione świadczenie bądź już zostało dokonane.

Nieodzownym jest również wskazanie, że tutejszy organ nie posiada kompetencji do interpretacji przepisów prawa cywilnego, stąd też w niniejszej interpretacji nie rozstrzygano w świetle powołanych aktów prawnych prawidłowości kwalifikacji czynności, na podstawie której zostaną Panu wypłacone ww. środki pieniężne, jako określonej w przytoczonym przepisie darowizny, a jedynie ? choć podstawowym elementem darowizny jest jej nieodpłatność ? oparto się na przedstawionym zdarzeniu przyszłym, na które przede wszystkim składa się wskazana przez Pana podstawa prawna ww. świadczenia pieniężnego (tj. art. 888 K.c.).

Jednocześnie tutejszy organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się, nie mając kompetencji do prowadzenia postępowania dowodowego, wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Nie ulega również wątpliwości, że na skutek wszczęcia w toku kontroli podatkowej czy postępowania podatkowego lub czynności sprawdzających postępowania dowodowego podjęte przez Pana i jego rodzinę czynności w podany we wniosku sposób mogą zostać odmiennie ocenione przez uprawniony do tego organ podatkowy.

Ponadto, jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie się różniło od stanu faktycznego, który zaistnieje, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Zatem, w świetle opisanego zdarzenia przyszłego, w którym wskazano, że otrzyma Pan od brata określoną kwotę pieniędzy na podstawie umowy darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego oraz powołanych przepisów prawa, stwierdzić należy, iż w związku z planowanym otrzymaniem od brata darowizny (w rozumieniu ww. przepisu) w postaci kwoty pieniężnej, nie powstanie u Pana przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem tego rodzaju przychody obłożone są odrębną daniną w postaci podatku od spadków i darowizn, a ustawodawca uznał za niecelowe ich podwójne opodatkowywanie, co znalazło odzwierciedlenie w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji dokonywanie oceny zajętego przez Pana stanowiska w zakresie pytań od drugiego do piątego stało się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.