1. Czy w związku z tym, że Wnioskodawczyni na podstawie zawartej ugody dokonała częściowego zwrotu (...)

UZASADNIENIE

W dniu 19 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu rozliczenia zadatku, który na skutek zawartej ugody został częściowo zwrócony.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W wyniku zawarcia w 2009 r. umowy przedwstępnej sporządzonej w formie aktu notarialnego sprzedaży mieszkania Wnioskodawczyni otrzymała zadatek w kwocie 10.000 zł. Do zawarcia umowy przenoszącej własność przedmiotowego mieszkania jednak nie doszło, a otrzymany zadatek został zatrzymany przez Wnioskodawczynię. W zeznaniu podatkowym za 2009 r. Wnioskodawczyni zaliczyła do dochodu kwotę zadatku i uregulowała podatek dochodowy. W związku z tym, że osoby które zapłaciły zadatek wystąpiły o jego zwrot na drogę postępowania sądowego ? Wnioskodawczyni zawarła z nimi ugodę sądową, w wyniku której zobowiązała się do zwrotu połowy otrzymanej kwoty, tj. 5.000 zł w trzech ratach. Pierwsza rata w kwocie 2.000 zł została zapłacona w grudniu 2011 r., a termin zapłaty pozostałej kwoty przypada na styczeń i luty 2012 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w związku z tym, że Wnioskodawczyni na podstawie zawartej ugody dokonała częściowego zwrotu zadatku - w 2011 kwoty 2.000 zł i w 2012 r. kwoty 3. 000 zł, powinna dokonać korekty złożonego zeznania podatkowego za 2009 r. i wystąpić o zwrot podatku dochodowego...
2. Czy też zwracane kwoty winny zostać wykazane jako pomniejszenie dochodu w załączniku PIT/O w poz. ? zwrot nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu (w kwotach uwzględniających podatek) odpowiednio w zeznaniu za rok 2011 ? zwrócone w 2011 r. i w zeznaniu za 2012 r. ? zwrócone w 2012 r.

Zdaniem Wnioskodawczyni zgodnie z treścią art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwracane kwoty winny zostać wykazane jako pomniejszenie dochodu w załączniku PIT/O w pozycji zwrot nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu (w kwotach uwzględniających podatek) w rozliczeniu za 2011 i 2012 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Art. 11 ust.1 ww. ustawy stanowił natomiast, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów i w myśl pkt 9 ww. przepisu, źródłem przychodów są inne źródła. Stosownie zaś do art. 20 ust. 1 ww. ustawy ? w brzmieniu obowiązującym w 2009 r. - za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Z przytoczonych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychód jest w istocie przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Nie mogą być uznane za przychód, takie świadczenia, które mają charakter zwrotny.

Treść wniosku wskazuje, że na skutek zawarcia w 2009 r.

umowy przedwstępnej sporządzonej w formie aktu notarialnego sprzedaży mieszkania Wnioskodawczyni otrzymała zadatek w kwocie 10.000 zł. Do zawarcia umowy przenoszącej własność przedmiotowego mieszkania jednak nie doszło, a otrzymany zadatek został zatrzymany przez Wnioskodawczynię. W zeznaniu podatkowym za 2009 r. Wnioskodawczyni zaliczyła do dochodu kwotę zadatku i uregulowała podatek dochodowy. W związku z tym, że osoby które zapłaciły zadatek wystąpiły o jego zwrot na drogę postępowania sądowego ? Wnioskodawczyni zawarła z nimi ugodę sądową, w wyniku której zobowiązała się do zwrotu połowy otrzymanej kwoty, tj. 5.000 zł w trzech ratach. Pierwsza rata w kwocie 2.000 zł została zapłacona w grudniu 2011 r., a termin zapłaty pozostałej kwoty przypada na styczeń i luty 2012 r.

W myśl art. 394 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) w przypadku braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Z art. 394 § 2 Kodeksu cywilnego wynika natomiast, że w razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony (art. 394 § 3 ww. ustawy).

Stosownie zaś do art. 410 § 2 ww. ustawy, świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Mając na uwadze powyższe zasadnym jest zatem zmniejszenie przychodów do opodatkowania, w stosunku do tego okresu, w którym wykazane zostały przychody nienależne. Jeżeli bowiem Wnioskodawczyni wykazała i opodatkowała nienależny dochód, to podatek dochodowy mógł zostać odprowadzony w kwocie wyższej od należnej, a złożone zeznanie podatkowe jest nieprawidłowe. Nieprawidłowość ta powinna zatem zostać skorygowana w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za 2009 r.

Możliwość złożenia korekty deklaracji (zeznania podatkowego) wynika z art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.). Zgodnie z ww. przepisem, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Z § 2 tego artykułu, wynika zaś, że skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.

Przepisy Ordynacji podatkowej nie określają szczególnych terminów, w których przysługuje powyższe uprawnienie. Należy więc powiązać tę możliwość z zobowiązaniem podatkowym, którego deklaracja (zeznanie) dotyczy. Prawo do korekty deklaracji (zeznania) istnieje tak długo, jak długo istnieje zobowiązanie podatkowe czyli 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej).

Wskazać również należy, iż wbrew stanowisku Wnioskodawczyni - w przedmiotowej sprawie - nie będzie miał zastosowania art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.

Z treści powyższego przepisu wynika bowiem, że dotyczy on tych nienależnie pobranych świadczeń, które wpłacane są za pośrednictwem płatnika i od których pobierany jest podatek dochodowy (zaliczki na podatek). Natomiast w przedmiotowej sprawie dochód do opodatkowania z tytułu zatrzymanego zadatku, jest dochodem z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla których ustawa nie przewiduje poboru zaliczek na podatek dochodowy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-218 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.