Czy płatnik słusznie postąpił pobierając zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych przy (...)

UZASADNIENIE

W dniu 4 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek uzupełnionym pismami w dniu 6 kwietnia 2010 r., 29 kwietnia 2010 r. oraz 10 maja 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania i odsetek wypłaconych byłemu pracownikowi.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniach przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, pobrał należną jego zdaniem zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych przy wypłacie odszkodowania należnego byłemu pracownikowi, zasądzonego wyrokiem Sądu Okręgowego. Odszkodowanie zasądzone zostało w oparciu o art. 16 umowy społecznej w związku z art. 8 Kodeksu Pracy. Umowa społeczna powołana w wyroku zawarta została dnia 19 lipca 2007 r. pomiędzy Pracodawcami Grupy Kapitałowej (w tym również Wnioskodawcą) a stroną związków zawodowych. Zapisy umowy społecznej gwarantują pracownikom okres zatrudnienia w czasie 120 miesięcy od wejścia w życie umowy społecznej, a w przypadku naruszenia Gwarancji Zatrudnienia pracownikowi na mocy Umowy Społecznej przysługuje odpowiednie odszkodowanie.

Art. 15 ust. 4 umowy stanowi, że ?Wypłata odszkodowania następuje w formie pieniężnej nie później niż w terminie 30 dni od daty ustania stosunku pracy, lub na wniosek Pracownika, w dwóch ratach, w dwu kolejnych okresach podatkowych, w wysokości i terminach przez niego ustalonych. Przekroczenie ustalonych terminów powoduje naliczanie odsetek ustawowych. Wniesienie przez Pracownika odwołania do sądu pracy od wypowiedzenia umowy o pracę wstrzymuje bieg terminu wypłaty odszkodowania do czasu prawomocnego zakończenia sprawy sądowej?.

Z żądaniem wypłaty odszkodowania pracownik, z którym w nieprawidłowy i nieuzasadniony sposób rozwiązano umowę o pracę, wystąpił na drogę postępowania sądowego przed Sądem Pracy. Sąd Okręgowy zasądził odszkodowanie w oparciu o zapisy umowy społecznej w związku art. 8 Kodeksu Pracy.

Daty od których naliczane były odsetki (11 listopada 2008 r. i 11 stycznia 2009r.) to daty wynikające ze złożonego przez Pracownika wezwania do zapłaty odszkodowania w dwóch ratach: pierwsza w terminie do 10 listopada 2008 r., druga w terminie do 10 stycznia 2009 r. Sąd w wyroku potwierdził zasadność tych dat i naliczania odsetek, jako zgodne z zapisem art. 15 ust. 4 umowy społecznej.

Przy wypłacie przelewem bankowym odszkodowania na rzecz byłego pracownika, płatnik pobrał zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, traktując to odszkodowanie jako związane ze stosunkiem pracy. Płatnik w swoim postępowaniu oparł się na wyroku sądowym w podobnej sprawie NSA w Warszawie z dnia 1 grudnia 2006, sygn. II FSK 1515/05.

Odszkodowanie zostało wypłacone w dwóch częściach, 1 rata odszkodowania wraz z należnymi odsetkami w dniu 8 czerwca 2009 r., 2 rata odszkodowania wraz z należnymi odsetkami w dniu 28 stycznia 2010 r.

Odsetki natomiast należne wraz z odszkodowaniem płatnik uznał za zwolnione opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy płatnik słusznie postąpił pobierając zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych przy wypłacie odszkodowania, a odsetki od tego odszkodowania traktując jako zwolnione z opodatkowania...

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z wyrokiem NSA w Warszawie sygn. II FSK 1515/05 przedmiotowe odszkodowanie związane jest ze stosunkiem pracy i jako takie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Odsetki natomiast korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2010 r., Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52 a i 52 c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast w przepisie art. 10 ust. 1 wymienionej ustawy został zawarty katalog źródeł przychodów, w którym w pkt 1 wymieniono m.in.: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyte w tym przepisie sformułowanie ?w szczególności? oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, ze stosunku pracy, za które uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne dokonane przez pracodawcę.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a i b ustawy.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Ponadto, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95 cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1ustawy.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawca, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, pobrał zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych przy wypłacie odszkodowania należnego byłemu pracownikowi, zasądzonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie. Odszkodowanie zasądzone zostało w oparciu o art. 16 umowy społecznej w związku z art. 8 Kodeksu Pracy. Umowa społeczna powołana w wyroku zawarta została dnia 19 lipca 2007 roku pomiędzy Pracodawcami Grupy Kapitałowej (w tym również Wnioskodawcą) a stroną związków zawodowych. Zapisy umowy społecznej gwarantują pracownikom okres zatrudnienia w czasie 120 miesięcy od wejścia w życie umowy społecznej, a w przypadku naruszenia Gwarancji Zatrudnienia pracownikowi na mocy Umowy Społecznej przysługuje odpowiednie odszkodowanie. Art. 15 ust. 4 umowy stanowi, że ?Wypłata odszkodowania następuje w formie pieniężnej nie później niż w terminie 30 dni od daty ustania stosunku pracy, lub na wniosek Pracownika, w dwóch ratach, w dwu kolejnych okresach podatkowych, w wysokości i terminach przez niego ustalonych. Przekroczenie ustalonych terminów powoduje naliczanie odsetek ustawowych. Wniesienie przez Pracownika odwołania do sądu pracy od wypowiedzenia umowy o pracę wstrzymuje bieg terminu wypłaty odszkodowania do czasu prawomocnego zakończenia sprawy sądowej?.

Z żądaniem wypłaty odszkodowania pracownik, z którym w nieprawidłowy i nieuzasadniony sposób rozwiązano umowę o pracę, wystąpił na drogę postępowania sądowego przed Sądem Pracy. Sąd Okręgowy zasądził odszkodowanie w oparciu o zapisy umowy społecznej w związku z art. 8 Kodeksu Pracy.

Daty od których naliczane były odsetki (11 listopada 2008 r. i 11 stycznia 2009 r.) to daty wynikające ze złożonego przez Pracownika wezwania do zapłaty odszkodowania w dwóch ratach: pierwsza w terminie do 10 listopada 2008 r., druga w terminie do 10 stycznia 2009 r. Sąd w wyroku potwierdził zasadność tych dat i naliczania odsetek, jako zgodne z zapisem art. 15 ust. 4 umowy społecznej.

Przy wypłacie przelewem bankowym odszkodowania na rzecz byłego pracownika, Wnioskodawca pobrał zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, traktując to odszkodowanie jako związane ze stosunkiem pracy. Płatnik w swoim postępowaniu oparł się na wyroku sądowym w podobnej sprawie z dnia 1 grudnia 2006 NSA w Warszawie, sygn. II FSK 1515/05.

Odsetki natomiast należne wraz z odszkodowaniem płatnik uznał za zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Umowa Społeczna jest źródłem prawa pracy w rozumieniu art. 9 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) i kształtuje nową treść indywidualnych stosunków pracy, z których pracownicy mogą wywodzić ewentualne roszczenia.

Niemniej jednak na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ze zwolnienia korzystają tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że zasądzone należności z tytułu naruszenia gwarancji zatrudnienia nie są odszkodowaniem zwolnionym na podstawie tego przepisu, ponieważ stanowią wypłatę pieniężną, której podstawą prawną są postanowienia Umowy Społecznej nie posiadającej rangi ustawy lub przepisu wykonawczego wydanego na podstawie ustawy.

Zatem, wypłacone przez Wnioskodawcę odszkodowanie należy rozpatrywać w kontekście wyłączenia jakie ustawodawca zawarł w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy. W podanym przepisie ustawodawca zawarł regulację, mocą której nie korzystają ze zwolnienia od opodatkowania odszkodowania dotyczące korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W przedstawionym stanie faktycznym, szkodą była niewątpliwie utrata spodziewanych zarobków spowodowana rozwiązaniem umowy o pracę przed upływem okresu gwarancyjnego określonego w Umowie Społecznej. Zatem wypłacone pracownikowi odszkodowanie dotyczy korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć (w postaci wynagrodzenia za pracę), w przypadku gdyby nie doszło do rozwiązania umowy o pracę przed upływem okresu zawartego w gwarancji zatrudnienia.

Mając na uwadze powyższe, wypłacona przez Wnioskodawcę kwota należności głównej odszkodowania zasądzonego wyrokiem sądu na podstawie postanowień Umowy Społecznej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, zasądzone odszkodowanie z tytułu naruszenia postanowień Umowy Społecznej stanowi wypłatę pieniężną mającą swe źródło w stosunku pracy, której podstawą prawną są postanowienia Umowy Społecznej nie posiadającej rangi ustawy zatem odsetki wskazane we wniosku, spełniają łącznie przesłanki wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 95 cytowanej ustawy, są bowiem odsetkami należnymi z tytułu nieterminowego wypłacenia świadczenia mającego swe źródło w stosunku pracy i tym samym korzystają ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie tego przepisu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.