Skutki podatkowe otrzymania kwoty pieniężnej od jednego za spadkobierców.

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2012 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 3 stycznia 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania kwoty pieniężnej od jednego ze spadkobierców.

We wniosku tym został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Po śmierci dziadków (Marianny Z. zmarłej w dniu ? września 1995 r. i Mariana Z. zmarłego w dniu ? grudnia 2009 r.), Wnioskodawczyni została wraz z trojgiem rodzeństwa swojego ojca spadkobiercą nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym. Stało się tak dlatego, ponieważ ojciec Wnioskodawczyni zmarł wcześniej niż jego rodzice (1981 r.) Wnioskodawczyni wraz z trojgiem rodzeństwa ojca odziedziczyła po 1/4 części każdy majątku spadkowego (postanowienie Sądu Rejonowego z dnia ? października 2010 r.).

Podatek od spadków i darowizn po zmarłej Mariannie Z. został zapłacony w całości.

W dniu ? sierpnia 2011 r. Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi spadkobiercami podpisała akt notarialny, w którym dokonano nieodpłatnego działu spadku po Marianie i Mariannie Z. na rzecz jednego z synów spadkodawców ? Mirosława Z. W akcie notarialnym zawarto zapis: Mirosław Z. oświadcza, że w przypadku sprzedaży przedmiotowej nieruchomości z uzyskanej ceny sprzedaży zachowa dla siebie kwotę sto tysięcy złotych, a pozostałą kwotę podzieli równo między siebie i pozostałe strony tej umowy lub ich zstępnych. Ww. nieruchomość została sprzedana przez brata ojca Wnioskodawczyni przed upływem pięciu lat od dnia kiedy stał się jej właścicielem, w związku z czym musi zapłacić podatek. Ze względu na sprzedaż nieruchomości, chce wywiązać się z podzielenia między byłych spadkobierców części kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości, ale też obciążyć pozostałych spadkobierców podatkiem, który według Wnioskodawczyni powinien zapłacić on.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy na skutek sprzedaży nieruchomości przez jednego ze spadkobierców i wypłaceniem Wnioskodawczyni części kwoty będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych nie wystąpi a jeżeli wystąpi, to po wydatkowaniu ww. kwoty na budowę domu jednorodzinnego w ciągu dwóch lat od dnia sprzedaży, Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zmianami) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy, ustawodawca wymienia źródła przychodów, którymi m.in. są:

• odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie ? pkt 8 lit. a),
  

• inne źródła ? pkt 9.
  

W myśl art. 20 ust. 1 wyżej powołanej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie ?w szczególności? dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi spadkobiercami dokonała nieodpłatnego działu spadku w ten sposób, że jeden ze spadkobierców otrzymał nieruchomość, będącą przedmiotem spadku, na wyłączną własność. W umowie o dział spadku zawarto zapis, zgodnie z którym w wypadku sprzedaży ww. nieruchomości sprzedający zachowa dla siebie sto tysięcy złotych a pozostałą kwotę podzieli równo między siebie i pozostałe strony tej umowy lub ich zstępnych.

Spadkobierca, który ww. nieruchomość sprzedał, obecnie chce się wywiązać z powyższego zobowiązania.

Zgodnie z art. 1035 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów art. 1036-1046. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W wyniku działu spadku rzeczy i prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Warto przy tym dodać, że przedmiotem działu spadku mogą być tylko te rzeczy lub prawa, które należą do masy spadkowej.

W wyniku działu spadku możliwym jest przyznanie rzeczy jednemu ze spadkobierców. Dział spadku może przy tym nastąpić za odpłatnością w formie spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców albo nieodpłatnie bez spłat.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy oraz mając na względzie opisany stan faktyczny stwierdzić należy, że otrzymanie kwoty pieniężnej w związku z wykonaniem przez spadkobiercę przyjętego zobowiązania, skutkować będzie po stronie Wnioskodawczyni powstaniem przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych. Przy czym ww. kwoty nie sposób utożsamiać z uzyskaniem przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, gdyż Wnioskodawczyni nie była stroną umowy jej sprzedaży. Zatem wydatkowanie tych środków pieniężnych na cele mieszkaniowe nie spowoduje możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ dotyczy ono wyłącznie dochodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r. poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.