1. Czy Wnioskodawca może poniesione w latach 2006-2008 wydatki za opiekę i pielęgnację nad matką (...)

1. Czy Wnioskodawca może poniesione w latach 2006-2008 wydatki za opiekę i pielęgnację nad matką rozliczyć w zeznaniach podatkowych, z jednoczesnym sporządzeniem korekt zeznań za lata 2006-2007?
2. Czy Wnioskodawca może w latach 2006?2008 poniesione wydatki na opiekę nad matką rozliczyć w zeznaniach podatkowych na podstawie rachunków firmy 'R??

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2009 r. (data wpływu 20 marca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej opłat za pobyt Pana niepełnosprawnej matki w placówce zapewniającej jej opiekę? jest nieprawidłowe.

Porady prawne


UZASADNIENIE


W dniu 20 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej opłat za pobyt Pana niepełnosprawnej matki w placówce zapewniającej jej opiekę.


W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Ma Pan na utrzymaniu matkę, która ma 94 lata i jest osobą niepełnosprawną. Matka posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, wymaga stałej, długotrwałej opieki i pomocy innych osób, porusza się na wózku przy pomocy osób drugich. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 28 maja 2008 r., niepełnosprawność istnieje od 2005 r. (orzeczenie z 23 lipca 2008 r. znak). Natomiast jest niepełnosprawna po udarze mózgu od 2000 r. zgodnie z kartą informacyjną z 25 sierpnia 2000 r. wydaną przez szpital, gdzie przebywała od 3 sierpnia 2000 r. do 25 sierpnia 2000 r. Nadmienia Pan, iż jest synem i opiekunem mającym 74 lata, posiadającym II grupę inwalidztwa od 2002 r. Żona natomiast ma zdiagnozowaną chorobę tkanki łącznej, reumatoidalne zapalenie stawów i ograniczone możliwości poruszania się samodzielnie. Do czasu choroby żony, matka przebywała pod Państwa opieką. Ze względu na stan zdrowia nie byliście w stanie zabezpieczyć jej całodobowej opieki, co zmusiło Państwa do skorzystania z usług odpłatnej placówki, która tę opiekę będzie sprawowała. W dniu 30 czerwca 2006 r. zawarliście Państwo umowę z Firmą ?R?, z której § 3 wynika, iż za całkowitą opiekę uważa się: pełne wyżywienie, całodobowe zakwaterowanie, pełne usługi pralnicze, stałą opiekę pielęgniarską, podstawową opiekę lekarską. Informuje Pan również, iż w latach 2006?2007 firma świadczyła przedmiotowe usługi pod nazwą ? R? a w 2008 r. jako ?Dom Pomocy Społecznej?. Jednocześnie wskazuje Pan, iż dochód matki za lata 2006?2008 nie przekroczył obowiązującego limitu 9.120 zł, tj. w 2008 r. wynosił 7.935,66 zł.


W związku z powyższym zadano następujące pytania.


  1. Czy może Pan poniesione w latach 2006?2008 wydatki za opiekę i pielęgnację nad matką rozliczyć w zeznaniach podatkowych, z jednoczesnym sporządzeniem korekt zeznań za lata 2006-2007...
  2. Czy może Pan w latach 2006?2008 poniesione wydatki na opiekę nad matką rozliczyć w zeznaniach podatkowych na podstawie rachunków firmy ?R?...


Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) podlegają odliczeniu od dochodu w roku podatkowym wydatki na cele rehabilitacyjne i opiekuńcze poniesione przez podatnika na osobę niepełnosprawną (matkę). Jak stanowi art. 26 ust. 1 pkt 7d warunkiem odliczenia wydatków jest orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności. Ponadto osoba niepełnosprawna nie może przekroczyć kwoty limitu dochodu tj. w 2008 r. kwoty 9.120 zł. W Pana ocenie z przedstawionego stanu faktycznego wynika jednoznacznie, że zostały spełnione warunki do odliczenia omawianych wydatków, a mianowicie: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane w 2008 r., matka wymaga stałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji, niepełnosprawność zgodnie z orzeczeniem istnieje od 2005 r. Nadmienia Pan również, iż matka przebywała i przebywa w placówce specjalistycznej, zajmującą się opieką nad osobami starszymi ? niepełnosprawnymi. Reasumując uważa Pan, że istnieją podstawy do odliczenia poniesionych wydatków za lata 2006-2008 na opiekę nad matką ? osobą niepełnosprawną już od 2000 r.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.


Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29?30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a?4e ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Z cytowanego przepisu wynika zatem, że podatnik będący osobą niepełnosprawną lub podatnik, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne jest uprawniony do odliczenia od dochodu osiągniętego w danym roku podatkowym, kwot wydatków poniesionych w tym roku na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, które to ustawodawca określił wyraźnie w art. 26 ust.7a ww. ustawy. Katalog ten jest katalogiem zamkniętym, co wyklucza odliczenie wydatków innych niż w nim wymienione.

Wydatki na cele rehabilitacyjne, zgodnie z art. 26 ust. 7b tejże ustawy, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Zgodnie z art. 26 ust. 7c ww. ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 7a ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14 (wydatki limitowane).

W myśl art. 26 ust. 7d cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:


  1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
  2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
  3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.


Przepisy art. 26 ust. 7a-7d i ust. 7g ww. ustawy, stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe ? jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9.120 zł (art. 26 ust. 7e ww. ustawy).

Zgodnie z art. 26 ust. 7f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:


  1. I grupy inwalidztwa ? należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:


    1. całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
    2. znaczny stopień niepełnosprawności,

  2. II grupy inwalidztwa- należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:


    1. całkowitą niezdolność do pracy albo
    2. umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Jak wskazano powyżej katalog wydatków na cele rehabilitacyjne określa ust. 7a art. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za wydatki na cele rehabilitacyjne zgodnie z pkt 6 tegoż ustępu uważa się odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne. Z kolei pkt 9 stanowi, iż wydatkami, które uprawniają do skorzystania z przedmiotowej ulgi są wydatki poniesione na opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczanych do I grupy inwalidztwa.

Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje takich pojęć jak: ?zakład lecznictwa uzdrowiskowego?, ?zakład rehabilitacji leczniczej?, ?zakład opiekuńczo-leczniczy? czy też ?zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy?, w związku z tym należy posiłkować się ustawą z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89).

Według tej ustawy zakład opieki zdrowotnej jest wyodrębnionym organizacyjnie zespołem osób i środków majątkowych utworzonym i utrzymywanym w celu udzielania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia. Zakład opieki zdrowotnej może być również utworzony i utrzymywany w celu prowadzenia badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia (art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1).

Zakładem opieki zdrowotnej jest m.in. zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, sanatorium, prewentorium, hospicjum stacjonarne, inny niewymieniony z nazwy zakład przeznaczony dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych w odpowiednio urządzonym, stałym pomieszczeniu (art. 2 ust. 1 pkt 1).

Jednostki te udzielą całodobowych świadczeń zdrowotnych, które obejmują swoim zakresem pielęgnację i rehabilitację osób niewymagających hospitalizacji, oraz zapewniają im środki farmaceutyczne i materiały medyczne, pomieszczenie i wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia, a także opiekę w czasie organizowanych zajęć kulturalno-rekreacyjnych. Działania przez nie prowadzone mają na celu przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej, poprawę jakości życia, a także przystosowanie do nowych warunków, integrację w społeczeństwie.

Ustawodawca nie określił również w przepisach ustawy o podatku dochodowym, jakie czynności mieszczą się w pojęciu ?usług opiekuńczych?. W tym zakresie należy uwzględnić przepisy z innych dziedzin prawa szczegółowo charakteryzujących tego rodzaju usługi. W przypadku usług opiekuńczych przepisami tymi mogą być regulacje zawarte w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. 2008 r. Nr 115, poz. 728 ze zmianami).

Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem (art. 50 ust. 3 ww. ustawy).

Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym (art. 50 ust. 4 ww. ustawy).

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż ma Pan na utrzymaniu 94 letnią matkę, która jest osobą niepełnosprawną, posiadającą orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, poruszającą się na wózku przy pomocy osób drugich, wymagającą stałej, długotrwałej opieki i pomocy innych osób. Z uwagi na stan zdrowia Pana i Pana żony nie byliście Państwo w stanie zabezpieczyć matce całodobowej opieki przez co zmuszeni zostaliście do skorzystania odpłatnie z usług placówki, która tę opiekę będzie sprawować. W dniu 30 czerwca 2006 r. zawarliście Państwo umowę z Firmą ?R?, z której § 3 wynika, iż za całkowitą opiekę Firma uważa: pełne wyżywienie, całodobowe zakwaterowanie, pełne usługi pralnicze, stałą opiekę pielęgniarską, podstawową opiekę lekarską. Informuje Pan również, iż w latach 2006?2007 firma świadczyła przedmiotowe usługi pod nazwą ?R? a w 2008 r. jako ?Dom Pomocy Społecznej?. Jednocześnie wskazuje Pan, iż dochód matki za lata 2006?2008 nie przekroczył obowiązującego limitu 9.120 zł, na przykład w 2008 r. wynosił 7.935,66 zł.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że placówka, w której przebywa Pana matka, zajmuje się zapewnieniem całodobowej opieki, zaspokajaniem potrzeb w zakresie zamieszkania, wyżywienia, niezbędnych usług medycznych, działania te mają na celu zapewnienie opieki w stopniu umożliwiającym godne życie osobom tam przebywającym.

Z postanowień zawartej umowy dotyczących odpłatności nie wynika jednak wprost, że opłaty które Pan ponosi są odpłatnością za świadczone usługi opiekuńcze lecz, że jest to koszt pobytu Pana matki w tej placówce w związku ze sprawowaną nad nią tam opieką. W konsekwencji opłaty za pobyt Pana matki w przedmiotowej placówce związane z koniecznością sprawowania nad nią opieki z powodu wieku i choroby nie stanowią wydatków określonych w art. 26 ust. 7a pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto analiza stanu faktycznego w kontekście przedstawionych uregulowań prawnych wskazuje, że placówka, w której przebywała Pana matka nie jest zakładem tego typu, które zostały wymienione przez ustawodawcę w art. 26 ust. 7a pkt 6 tej ustawy. Zakres świadczonych zgodnie z zawartą umową usług wskazuje, że działania te nie służą leczeniu, rehabilitacji, przywracaniu sprawności fizycznej i psychicznej jak w przypadku zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego czy zakładu rehabilitacji leczniczej bądź zakładu opiekuńczo-leczniczego, ale mają na celu zapewnienie opieki osobom tam przebywającym.

Reasumując stwierdzić należy, iż brak jest możliwości do dokonania odliczenia od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków za pobyt Pana matki w placówce zapewniającej jej opiekę, a co za tym idzie, brak jest podstaw prawnych do sporządzenia korekt zeznań za lata 2006?2007 i uwzględnienia w nich ww. odliczeń.

Dodatkowo należy wskazać, iż wszelkie ulgi i zwolnienia od podatku jako odstępstwo od zasady sprawiedliwości podatkowej przejawiającej się w powszechności oraz równości opodatkowania mają charakter wyjątkowy. Z tego też względu stosowanie ulg i zwolnień przedmiotowych nie może być dokonywane w drodze wykładni rozszerzającej.

Końcowo należy dodać, iż dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji.


Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).


Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika