Powstanie przychodu z tytułu udziału w imprezie integracyjnej

UZASADNIENIE

W dniu 25 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu z tytułu udziału w imprezie integracyjnej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca rozważa możliwość zorganizowania we wrześniu 2012 r. wyjazdu integracyjnego dla swoich pracowników poza siedzibę spółki. W trakcie wyjazdu pracownicy uczestniczyć będą w zajęciach team buildingowych, których efektem ma być zintegrowanie zespołu pracowniczego spółki, rozwinięcie umiejętności w zakresie pracy zespołowej i budowanie relacji między pracownikami. Celem imprezy jest zdobycie przez pracowników praktycznych umiejętności związanych z pracą zespołową. Integracja ma na celu usprawnienie pracy istniejących już zespołów zadaniowych, zwiększenie motywacji do działania w nowych zespołach, jak też usprawnienie komunikacji wewnętrznej w firmie. Termin wyjazdu planowany jest na piątek rano (dzień roboczy), natomiast powrót w sobotę w godzinach popołudniowych (dzień wolny od pracy). Całość imprezy, w tym koszty zajęć team buildingowych, noclegu, wyżywienia i przejazdu w dwie strony finansowana jest ze środków obrotowych Wnioskodawcy. Udział w imprezie jest nieobowiązkowy, pracownik sam podejmuje decyzję o uczestnictwie.

Wobec powyższego zadano następujące pytania:

1. Czy koszt opisanej imprezy integracyjnej stanowi dla pracowników, którzy biorą w niej udział przychód, będący podstawą do naliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych?
2. Jeśli ww. koszt stanowi dla pracownika przychód, to czy korzysta on ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych

Zdaniem Wnioskodawcy, koszt imprezy integracyjnej nie stanowi przychodu dla pracowników. Organizacja takiego wyjazdu ma na celu zmotywowanie pracowników do wydajniejszej pracy, podtrzymywanie poczucia utożsamiania się z firmą, a w konsekwencji osiąganie lepszych wyników w codziennej pracy. Ponadto niemożliwe jest oszacowanie przychodu przypadającego na jedna osobę, ponieważ nie wszyscy uczestnicy wyjeżdżać będą z jednego miejsca (część pracowników wsiądzie do autokaru w trakcie jazdy), wyżywienie będzie w formie stołu szwedzkiego, niektórzy pracownicy wezmą udział we wszystkich zajęciach team buildingowych, a niektórzy tylko w części. Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy podział zapłaconej ryczałtowo kwoty przez ilość uczestników byłby niesprawiedliwy. Rzeczywisty przychód dla jednych pracowników byłby zawyżony, a dla innych zniżony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Katalog źródeł przychodu został określony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl pkt 1 tego przepisu źródłami przychodu są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 1 tej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, iż w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem dochodów określonych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz dochodów od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Biorąc powyższe pod uwagę do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które pracownik otrzyma w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się więc zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze, jak i wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia ?nieodpłatnego świadczenia?. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za ?nieodpłatne świadczenie? uznać należy świadczenie ?nie wymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne? (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003 r.). Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie, kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu.

Dla celów podatkowych przyjmuje się ? co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie ? że pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Do nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych na rzecz pracownika związanych ze stosunkiem pracy zaliczyć zatem należy również różnego rodzaju spotkania o charakterze imprez integracyjnych, a w zasadzie ich wartość.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy (art. 12 ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 12 ust. 3 ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Z kolei, zgodnie z art. 11 ust. 2 tej ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

W myśl art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Z opisanego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca rozważa możliwość zorganizowania we wrześniu 2012 r. wyjazdu integracyjnego dla swoich pracowników poza siedzibę spółki. W trakcie wyjazdu pracownicy uczestniczyć będą w zajęciach team buildingowych, których efektem ma być zintegrowanie zespołu pracowniczego spółki, rozwinięcie umiejętności w zakresie pracy zespołowej i budowanie relacji między pracownikami. Celem imprezy jest zdobycie przez pracowników praktycznych umiejętności związanych z pracą zespołową. Integracja ma na celu usprawnienie pracy istniejących już zespołów zadaniowych, zwiększenie motywacji do działania w nowych zespołach, jak też usprawnienie komunikacji wewnętrznej w firmie. Termin wyjazdu planowany jest na piątek rano (dzień roboczy), natomiast powrót w sobotę w godzinach popołudniowych (dzień wolny od pracy). Całość imprezy, w tym koszty zajęć team buildingowych, noclegu, wyżywienia i przejazdu w dwie strony finansowana jest ze środków obrotowych Wnioskodawcy. Udział w imprezie jest nieobowiązkowy, pracownik sam podejmuje decyzję o uczestnictwie.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że udział w imprezie integracyjnej sfinansowanej przez pracodawcę stanowić będzie dla pracownika nieodpłatne świadczenie.

W przedmiotowej sprawie istnieje możliwość ustalenia uczestników imprezy oraz kosztów ponoszonych w związku z jej zorganizowaniem, co pozwala na ustalenie wartości świadczenia przypadającego na pracownika uczestniczącego w imprezie.

W rozpatrywanej sprawie pracownik otrzymuje nieodpłatne świadczenie o określonej wartości w związku z uczestnictwem w imprezie integracyjnej, bez względu na to czy i w jakim stopniu skorzysta z posiłków czy oferowanych atrakcji. Okoliczność, że podczas imprezy integracyjnej pracownik np. nie zjadł całego dania, nie zmienia faktu, że je otrzymał i pozostaje bez wpływu na cenę jaką zapłacił pracodawca. Nie ma więc uzasadnienia do rozpatrywania stopnia skonsumowania (wykorzystania) przez pracowników poszczególnych atrakcji w trakcie imprezy integracyjnej. Należy również podkreślić, iż wśród metod ustalania wartości nieodpłatnych świadczeń ustawodawca nie przewidział określenia wartości wykorzystanych świadczeń. Stąd też, jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi zakupione wartość świadczeń ustala się według cen zakupu, a nie na podstawie wykorzystanego świadczenia.

Wartość świadczenia, jaką Wnioskodawca winien doliczyć do przychodu danego pracownika należy więc obliczyć dzieląc całkowity koszt organizacji imprezy przez liczbę pracowników zaproszonych (np. wszystkich, jeżeli impreza była przewidziana dla wszystkich pracowników) lub deklarujących chęć wzięcia udziału w imprezie, a następnie tak ustaloną cenę jednostkową przypisać tylko pracownikom w niej uczestniczącym.

Warto również zwrócić uwagę na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, z dnia 3 czerwca 1998 r., sygn. akt I SA/Ka 1719/96, w którym stwierdzono iż ?ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego.?

Reasumując, udział w imprezie integracyjnej sfinansowanej przez pracodawcę ze środków obrotowych stanowić będzie dla pracownika nieodpłatne świadczenie, którego wartość stanowi przychód ze stosunku pracy.

Ponieważ przedmiotowe świadczenie, nie mieści się w katalogu zwolnień przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również nie jest dochodem, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, zatem obliczoną wartość świadczeń, przypadających na pracownika, a stanowiącą przychód ze stosunku pracy Wnioskodawca jako płatnik powinien doliczyć do wynagrodzenia wypłacanego pracownikowi w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z treścią art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu; ul. Św. Jakuba 20; 87-100 Toruń.