Zakres zaliczenia do przychodów członków Zarządu, Rady Nadzorczej oraz prokurenta opłaconych przez (...)

Zakres zaliczenia do przychodów członków Zarządu, Rady Nadzorczej oraz prokurenta opłaconych przez Wnioskodawcę składek z tytułu ubezpieczenia OC.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 stycznia 2011 r. (data wpływu 24 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do przychodów członków Zarządu, Rady Nadzorczej oraz prokurenta opłaconych przez Wnioskodawcę składek z tytułu ubezpieczenia OC - jest nieprawidłowe.

Porady prawne


UZASADNIENIE


W dniu 24 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do przychodów członków Zarządu i Rady Nadzorczej oraz prokurenta opłaconych przez Wnioskodawcę składek z tytułu ubezpieczenia OC.


We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.


Spółka działa na podstawie przepisów Kodeksu Spółek Handlowych. Działalność Spółki ma charakter usługowy. Organami Spółki są: Zarząd - jednoosobowy; Rada Nadzorcza w składzie pięciu osób. Natomiast prokurent pełni funkcję z-cy dyrektora ds. produkcji i jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Członkowie organów działają in gremium oraz indywidualnie przez swoich członków. Z tytułu realizacji swoich zadań ponoszą odpowiedzialność, w tym odpowiedzialność cywilną za szkody, jakie mogą powstać w wyniku podejmowanych przez nich decyzji. Mając to na uwadze, w celu zabezpieczenia swoich interesów, Spółka rozważa możliwość podpisania z towarzystwem ubezpieczeniowym umowy ubezpieczenia działalności organów Spółki oraz członków organów. Ubezpieczenie obejmowałoby łącznie wszystkie organy Spółki i łącznie wszystkich członków organów Spółki bez określania ich personalnie, a wysokość składki nie będzie uzależniona od ilości członków wchodzących w skład organów ani od zmian w składzie członkowskim (kwota składki określona ryczałtowo w odniesieniu do wysokości przyjętych sum gwarancyjnych, na jedno i na wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe w okresie ubezpieczenia; składka opłacana byłaby za cały rok z góry, ze środków własnych Spółki). Oznacza to, że ochrona ubezpieczeniowa nie będzie dotyczyła konkretnego członka organów Spółki, lecz dowolnej osoby powołanej do organu. Treść projektu proponowanej do podpisu umowy ubezpieczenia jest zgodna z art. 808 k.c., który określa , że ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek, a ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie. Umowa ubezpieczenia na cudzy rachunek (art. 822 k.c.) występuje wówczas, gdy ubezpieczający ubezpiecza cudzy interes majątkowy, ale działa przy tym we własnym imieniu , co powoduje, że kto inny jest ubezpieczającym, a kto inny osobą w której interesie majątkowym zawiera się ubezpieczenie.


W związku z powyższym zadano następujące pytanie:


Czy w sytuacji opisanej we wniosku, w przypadku podpisania przez Spółkę z towarzystwem ubezpieczeniowym umowy ubezpieczenia członków Zarządu i Rady Nadzorczej oraz prokurenta opłacona składka będzie przychodem do opodatkowania u członków tych organów i prokurenta, oraz czy na Spółce będzie ciążył obowiązek płatnika...


Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji, gdyby Spółka podpisała z towarzystwem ubezpieczeniowym umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków Zarządu, Rady Nadzorczej, prokurenta z tytułu dokonywanych przez nich czynności w związku z powołaniem ich do organów Spółki i jako ubezpieczonego wskazano by każdą z osób wchodzących w skład organu Spółki (zarówno aktualnie wchodzącą w skład tego organu jak też każdą potencjalną w przyszłości w okresie ubezpieczenia) jednak bez imiennego ich wymieniania , to składka ubezpieczeniowa opłacona przez Spółkę, ustalona w sposób zryczałtowany, nie stanowiłaby w żadnej swojej części przychodu członków wchodzących w skład tych organów ze względu na niemożność przypisania jej w odpowiedniej części do konkretnej, wskazanej z imienia i nazwiska osoby, a na Spółce nie ciążyłby obowiązek płatnika.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.


Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych pojęcie ?nieodpłatne świadczenie? obejmuje nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby, ale również wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (uchwała NSA z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02).


W myśl art. 11 ust. 2a ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:


  1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
  2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
  3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
  4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.


Zgodnie z art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

W myśl art. 808 § 1 zdanie pierwsze powołanej ustawy Kodeks cywilny ? ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Natomiast stosownie do zapisu art. 822 § 1 tejże ustawy, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Z treści tego przepisu wynika, że umowa ubezpieczenia nie musi koniecznie dotyczyć osoby ubezpieczającej. Osoba ta może zawrzeć umowę, której przedmiotem ubezpieczenia będzie odpowiedzialność za szkody spowodowane przez inną osobę (np. członka zarządu, Rady Nadzorczej, prokurenta). Sytuacja, w której składka opłacana jest przez inną osobę niż ta, w której interesie majątkowym zawierana jest umowa powoduje powstanie przychodu u osoby, na rzecz której zawierana jest umowa. Jest ona bowiem odstępstwem od ogólnej zasady pokrywania kosztów ubezpieczenia przez podmiot, którego interesów umowa dotyczy.

Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 13 pkt 7 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że organami Spółki są: Zarząd - jednoosobowy; Rada Nadzorcza w składzie pięciu osób. Prokurent pełni funkcję z-cy dyrektora ds. produkcji i jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Spółka w celu zabezpieczenia swoich interesów, rozważa możliwość podpisania z towarzystwem ubezpieczeniowym umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków Zarządu, Rady Nadzorczej, prokurenta z tytułu dokonywanych przez nich czynności w związku z powołaniem ich do organów Spółki i jako ubezpieczonego wskaże każdą z osób wchodzących w skład organu Spółki (zarówno aktualnie wchodzącą w skład tego organu jak też każdą potencjalną w przyszłości w okresie ubezpieczenia) jednak bez imiennego ich wymieniania.

Zatem mając powyższe na uwadze skład organów stanowiących Spółki oraz osoba pełniąca funkcję prokurenta są możliwe do ustalenia w dniu zapłacenia składki, co stanowi okoliczność umożliwiającą przypisanie przychodu z tego tytułu konkretnej osobie.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej, oraz prokurent, których Spółka jako ubezpieczający zamierza objąć ochroną ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej, uzyskują korzyść majątkową z tego tytułu, ponieważ nie są zobowiązani do zapłaty składki ubezpieczeniowej na własne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnoprawnej. To Spółka pokrywa za nich koszt tego ubezpieczenia, a więc ponosi ciężar ekonomiczny ww. wydatków.

W takiej sytuacji niewątpliwie więc korzyścią majątkową dla ww. osób jest zyskanie ochrony płynącej z umowy ubezpieczeniowej przy jednoczesnym nie ponoszeniu wydatków na uzyskanie tej ochrony.

Nie ma przy tym znaczenia wskazana okoliczność, że w umowie ubezpieczenia członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej oraz prokurent nie są wymienieni z nazwiska, gdyż krąg osób objętych ubezpieczeniem na dzień zapłaty składki ubezpieczeniowej będzie znany?Wnioskodawca dysponuje wiedzą dotyczącą danych osób, którzy zostaną objęci ochroną ubezpieczeniową.

Spółka może wskazać każdą osobę, która jest objęta tym ubezpieczeniem, a także okres, w którym korzysta z ochrony ubezpieczeniowej. Uwzględniając następnie koszt ubezpieczenia oraz okres tego ubezpieczenia można ustalić wysokość przychodu uzyskanego przez daną osobę. Wobec powyższego fakt, że umowa jest zawarta czy też dokonywanie opłat odbywa się w wersji bezimiennej (bez identyfikacji kosztu ubezpieczenia przypadającego na danego podatnika) nie stanowi trwałej przeszkody w ustaleniu wysokości przychodu przypadającego na konkretną osobę w przypadku gdy krąg ubezpieczonych oraz ich dane osobowe są niewątpliwie w posiadaniu Spółki.

Opłacenie składki w części przypadającej na poszczególnych członków Zarządu i Rady Nadzorczej oraz prokurenta stanowi u tych osób przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wartość tego nieodpłatnego świadczenia ustala się zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 2 tej ustawy, w wysokości wartości składki, którą opłaciła Spółka.

Reasumując, skoro Spółka jest stroną umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w której ubezpieczonymi są m.in. członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki, to opłacana przez Spółkę składka stanowić będzie w dacie zapłaty przychód dla tych osób, z tytułu wykonywanej funkcji, w rozumieniu art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnośnie natomiast prokurenta, który jest zatrudniony przez Spółkę na podstawie umowy o pracę, uzyskaną przez Niego korzyść w postaci opłaconych przez Spółkę składek na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej będzie należało zakwalifikować do przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ww. ustawy. Zatem Spółka będzie zobowiązana do naliczenia i pobrania należnych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika