Czy udział pracownika w spotkaniu stanowić będzie dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu (...)

30.12.2014

Czy udział pracownika w spotkaniu stanowić będzie dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji czy Spółka, będąc płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do zatrudnionych pracowników powinna doliczyć do przychodu pracowników osiąganych z tytułu umowy o pracę przychody związane z możliwością wzięcia udziału w planowanych spotkaniach?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 8 września 2014 r. (data wpływu 19 września 2014 r.) uzupełnionym pismem w dniu 24 grudnia 2014 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 września 2014 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony pismem w dniu 24 grudnia 2014 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy będącego Spółką jest działalność handlowa w branży rolniczej. W związku ze swoją działalnością gospodarczą Spółka zamierza organizować, zarówno w siedzibie jak i poza swoją siedzibą, spotkania dla swoich pracowników, które mogą przyjąć postać:

szkolenia składającego się tylko z części merytorycznej,
szkolenia składającego się zarówno z części merytorycznej oraz części integracyjnej,
imprez o charakterze integracyjnym.

Zasadniczym celem przedmiotowych spotkań będzie podnoszenie kwalifikacji pracowników Spółki, a także zwiększenie poziomu integracji i motywacji pracowników oraz podnoszenie efektywności pracy zespołów, a przez to wzrost przychodów osiąganych przez Spółkę.

Organizowane spotkania mają być również elementem strategii skutecznego zarządzania personelem. Spółka chciałaby, aby pracownicy pracowali u niej jak najdłużej, byli lojalni i wierni, gdyż częsta wymiana personelu nie sprzyja rozwojowi firmy i destabilizuje jej bieżące funkcjonowanie. Organizowane spotkania mają być dodatkowym bodźcem motywującym pracowników do dalszej pracy oraz mają dawać poczucie zadowolenia z pracy w Spółce. W związku z organizowanymi spotkaniami Spółka będzie ponosić wydatki związane przykładowo z: wynajmem pomieszczeń, transportem, ubezpieczeniem, zakwaterowaniem, wyżywieniem, przygotowaniem materiałów szkoleniowych i częścią integracyjną (organizacja konkursów i zajęć przewidzianych programem).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy udział pracownika w spotkaniu, które może przyjąć postać:

szkolenia składającego się tylko z części merytorycznej,
szkolenia składającego się zarówno z części merytorycznej oraz części integracyjnej,
imprezy o charakterze integracyjnym

stanowić będzie dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji czy Spółka, będąc płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do zatrudnionych pracowników powinna doliczyć do przychodu pracowników osiąganych z tytułu umowy o pracę przychody związane z możliwością wzięcia udziału w planowanych spotkaniach?

Zdaniem Spółki, udział pracowników w organizowanych spotkaniach nie stanowi dla nich przychodu ze stosunku pracy.

Z treści art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż przychodami z szeroko rozumianego stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń pieniężnych w naturze, bądź ich ekwiwalenty - bez względu na źródło finansowania tych świadczeń i wypłat. W efekcie przychodem ze stosunku pracy nie jest jedynie wynagrodzenie za pracę, ale także inne przysporzenia majątkowe takie jak nieodpłatne świadczenia, czy też świadczenia częściowo odpłatne.

Mimo bardzo szerokiego ujęcia przychodów ze stosunku pracy, nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika bez ustalonej za nie zapłaty jest świadczeniem podlegającym podatkowi dochodowemu. W obecnych relacjach pracowniczych pracodawcy oferują pracownikom całą gamę świadczeń, które leżą niejako wpół drogi między gratyfikacją, przyznaną pracownikowi jako element wynagrodzenia za pracę, która jest objęta podatkiem dochodowym, a wymaganymi przez odpowiednie przepisy świadczeniami ze strony pracodawcy, które służą stworzeniu odpowiednich warunków pracy i które są zwolnione z tego podatku, np. świadczenia z zakresu BHP art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy. Podobnie zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że spotkania oraz wyjazdy szkoleniowe mają dla pracownika charakter ściśle służbowy i są obowiązkowe wobec czego wzięcie w nich udziału nie powoduje dla pracownika powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

W sytuacji, gdy spotkanie szkoleniowe (część merytoryczna) połączone jest z częścią integracyjną lub spotkanie ma postać imprezy wyłącznie o charakterze integracyjnym jednakowo wartość świadczeń otrzymanych przez pracownika nie powoduje powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia. Co więcej udziału pracownika w imprezie integracyjnej nie można w ogóle uznać za nieodpłatne świadczenie podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Powyższe znajduje potwierdzenie w wyroku Trybunału Konstytucyjnego wydanym w dniu 8 lipca 2014 r. sygn. akt K7/13, w którym Trybunał Konstytucyjny dokładnie określił warunki, jakie muszą spełniać świadczenia, aby mogły zostać uznane za nieodpłatne świadczenia podlegające opodatkowaniu. W konsekwencji, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Trybunał Konstytucyjny podał również w ustnym uzasadnieniu przykłady świadczeń podlegających opodatkowaniu i takich, które opodatkowaniu nie powinny podlegać. Za typowy przykład świadczenia niepodlegającego opodatkowaniu uznał Trybunał Konstytucyjny imprezę integracyjną (Trybunał Konstytucyjny wskazał, że takie świadczenie nie może być nazwane przysporzeniem, bowiem trudno zakładać, że gdyby pracownik otrzymał to świadczenie w pieniądzu wykorzystałby je właśnie na taki cel).

Analizując powyższe przesłanki w kontekście przedstawionego stanu faktycznego, Spółka uważa, że udział pracownika w spotkaniu, które może przyjąć postać:

szkolenia składającego się tylko z części merytorycznej,
szkolenia składającego się zarówno z części merytorycznej oraz części integracyjnej,
imprezy o charakterze integracyjnym

nie będzie stanowić dla pracownika przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, co spowoduje, że Spółka nie ma obowiązku identyfikowania przychodu dla pracowników biorących udział w wymienionych spotkaniach i nie ma obowiązku pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Art. 11 ust. 1 w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2014 r., stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Art. 11 ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r., stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 , art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot ?w szczególności? oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy (art. 12 ust. 2 ustawy).

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b (art. 12 ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2014 r., wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 2 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r. wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania

Na podstawie ust. 2a tego artykułu wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,
jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ww. ustawy).

W myśl przepisów art. 31 ww. ustawy, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej ?zakładami pracy?, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z treści wniosku wynika, iż w związku ze swoją działalnością gospodarczą Spółka zamierza organizować, zarówno w siedzibie jak i poza swoją siedzibą, spotkania dla swoich pracowników, które mogą przyjąć postać:

szkolenia składającego się tylko z części merytorycznej,
szkolenia składającego się zarówno z części merytorycznej oraz części integracyjnej,
imprez o charakterze integracyjnym.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnić należy, że dokonując oceny czy udział pracownika w przedstawionych we wniosku przedsięwzięciach prowadzi do powstania u niego przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy kierować się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym stwierdzono, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W wyroku tym wskazano również, iż w odniesieniu do imprez integracyjnych i szkoleń nie jest spełnione obiektywne kryterium wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego. Nawet gdy pracownik uczestniczy dobrowolnie w imprezie integracyjnej czy szkoleniu, po jego stronie nie pojawia się korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, udział w spotkaniu (wyjeździe) integracyjnym czy szkoleniu zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż ? pomijając w tym miejscu kryterium uniknięcia wydatku ? nie ma podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że organizowane przez Wnioskodawcę szkolenia składające się wyłącznie z części merytorycznej, szkolenia składające się z części merytorycznej i integracyjnej, oraz imprezy integracyjne nie spełniają kryterium wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści). Niezależnie bowiem od tego czy pracownik dobrowolnie uczestniczy w takiej imprezie nie pojawia się u niego korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby Wnioskodawca nie zorganizował szkoleń i imprez wskazanych we wniosku, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu. Udział w szkoleniach i imprezach zaoferowanych przez Wnioskodawcę nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika także z tego powodu, że brak jest podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

W konsekwencji zatem, udział pracowników we wskazanych we wniosku spotkaniach nie stanowi dla nich przychodu ze stosunku pracy, w związku z czym Spółka nie będzie zobowiązana z tego tytułu do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z przepisami art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.