Czy od umowy pożyczki powinien być zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych, jeżeli przedmiotem (...)

UZASADNIENIE

W dniu 20 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni zawarła umowę pożyczki ze spółką 'R.' S.A. (dalej: pożyczkodawca, spółka-pożyczkodawca). Od umowy tej nie został zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych. Natomiast z tytułu ustanowienia hipoteki kaucyjnej celem zabezpieczenia pożyczki pobrano ww. podatek w kwocie 19 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od umowy pożyczki powinien być zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych, jeżeli przedmiotem działalności pożyczkodawcy są usługi pośrednictwa finansowego, co zostało uwzględnione w Krajowym Rejestrze Sądowym...

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne są zwolnione z podatku, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tych czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Spółka-pożyczkodawca jest płatnikiem podatku VAT, a w zakresie jej statutowej działalności znajdują się usługi pozostałego pośrednictwa finansowego, zakwalifikowane do grupy PKD 64.19, obejmujące udzielanie pożyczek, (zgodnie z odpisem KRS).

Usługi pośrednictwa finansowego są usługami, które ustawa o VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 określa w załączniku nr 4 do ustawy (poza wyjątkami opisanymi w podpunktach 1-9) jako usługi zwolnione z podatku VAT. Przy czym usługi te są klasyfikowane w kategorii 65-67 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. W PKD z 2004 roku pośrednictwo finansowe prowadzone przez podmioty inne niż banki znajduje się w grupie 65.12.B. W związku z powyższym, skoro usługa udzielania pożyczek jest wymieniona w klasyfikacjach statystycznych jako usługa pośrednictwa finansowego i nie mieści się w zakresie wyłączenia ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w załączniku Nr 4 do ustawy o VAT, będzie ona korzystała w całości ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Przedmiot działalności pożyczkodawcy wymieniony w odpisie z KRS opisuje usługi pośrednictwa finansowego nr PKD 64.19.Z, zgodnie z klasyfikacją statystyczną obowiązującą od 2007 roku. Zakres działalności objęty numerem 64.19.Z jest tożsamy z zakresem objętym numerem PKD 65.12.B. Dlatego usługi świadczenia pożyczek przez spółkę-pożyczkodawcę są zwolnione z VAT na podstawie powołanych wyżej przepisów ustawy o VAT.

W konsekwencji udzielenie pożyczki Wnioskodawczyni podlega ustawie o VAT i na mocy tej ustawy jest usługą zwolnioną z VAT. Zatem zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa tej pożyczki jest zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (j.t. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) umowa pożyczki pieniędzy.

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują czynności prawnych objętych opodatkowaniem, to w tej materii należy odwołać się do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 94 ze zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przepis art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, iż czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Dla powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych istotne jest zatem to, aby w momencie zawarcia umowy jej przedmiot w postaci środków pieniężnych lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku znajdował się na terenie kraju, a w przypadku gdy znajduje się on za granicą, aby nabywca miał miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i jednocześnie czynność dokonana została na terytorium Polski.

Jeżeli zatem przedmiot umowy pożyczki znajduje się w chwili zawierania umowy w granicach Polski, wówczas umowa taka co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednakże na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 21 kwietnia 2010 r., nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:



1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
2. umowy spółki i jej zmiany,
3. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych użyte w tej ustawie określenie ?podatek od towarów i usług' oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Analizując stan faktyczny trzeba mieć na względzie fakt, że w myśl art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych o wyłączeniu umowy pożyczki spod działania przepisów tej ustawy nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna z nich z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.

W kwestii skutków, jakie opisana czynność wywołuje na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, w interpretacji indywidualnej znak: ITPP1/443-50/10/BJ stwierdzono, że o ile usługa udzielenia pożyczki na rzecz Wnioskodawczyni została przyporządkowana do grupowania PKWiU ex 65-67 (usługi pośrednictwa finansowego), to stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 cytowanej ustawy, przy czym korzysta ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy jako usługa wymieniona w poz. 3 załącznika nr 4 do tej ustawy.

Jeżeli zatem spółka-pożyczkodawca z tytułu zawartej transakcji jest zwolniona z podatku VAT, to umowa pożyczki, nie podlega ? co wynika z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ? opodatkowaniu tym podatkiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Referencje

ITPP1/443-50/10/BJ, interpretacja indywidualna