Nabycie prawa do rekompensaty za mienie pozostawione za granicą.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2011 r. (data wpływu 27 stycznia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 15 marca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania rekompensaty za mienie pozostawione za granicą ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 15 marca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania rekompensaty za mienie pozostawione za granicą.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Rodzicom Wnioskodawcy przysługiwało prawo do rekompensaty za nieruchomości pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej. Na mocy postanowienia sądu z dnia 10 września 1971 r. spadek po zmarłym Antonim R. nabyli żona Weronika oraz troje dzieci, w tym Wnioskodawca, każde po 1/4 części. Natomiast spadek po Weronice R., na podstawie postanowienia sądu z dnia 6 lutego 2002 r. nabyło troje dzieci, w tym Wnioskodawca, każde po 1/3 części. Z kolei spadek po zmarłej siostrze, na podstawie testamentu, zgodnie z postanowieniem sądu z dnia 9 października 2000 r., nabył w całości Wnioskodawca. W wymaganym terminie Wnioskodawca złożył wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty. W dniu 8 kwietnia 2010 r. Wojewoda wydał postanowienie stwierdzające, że Wnioskodawca spełnił ustawowe wymogi, wobec czego przysługuje mu prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej. Jednocześnie Wnioskodawca został wezwany do wskazania formy realizacji prawa do rekompensaty. W związku z faktem, iż jako formę realizacji ww. prawa Wnioskodawca wybrał świadczenie pieniężne, w dniu 24 września 2010 r. Wojewoda wydał decyzję, w której stwierdził, że Wnioskodawcy przysługuje rekompensata w wysokości 117 106 zł 67 gr, co stanowi 2/3 części z przysługujących 20% wartości pozostawionych nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy rekompensata, do której prawo Wnioskodawca uzyskał na podstawie decyzji Wojewody, w przypadku jej wypłaty podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn...
2. Czy w związku z otrzymaniem rekompensaty powstaje obowiązek zgłoszenia tego faktu w urzędzie skarbowym...
3. Czy rekompensata podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na pytania w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 2 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, po spełnieniu określonych wymogów, przysługuje prawo do rekompensaty. Na podstawie art. 3 ust. 2 ww. ustawy, w razie śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego, prawo to przysługuje łącznie wszystkim jego spadkobiercom. Z opisanego stanu faktycznego wynika, że spadkobiercami pozostali Wnioskodawca, dziedziczący w 2/3 części oraz jego brat, dziedziczący 1/3 część spadku. Kwestia ta jest bezsporna, o czym świadczy fakt, że zarówno Wnioskodawca jak i brat w postępowaniu zakończonym wydaniem decyzji przez Wojewodę, traktowani byli jak spadkobiercy. Na podstawie decyzji tej Wnioskodawca nabył prawo do rekompensaty w wysokości 117 106 zł 67 gr. Należy więc uznać, iż Wnioskodawca nabył to prawo na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, nie zaś wprost z ogólnych przepisów o spadkobraniu, wynikających z Kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią powołanego przepisu w przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom. Świadczy to o tym, że ustawodawca przyznał prawo do rekompensaty spadkobiercom osób uprawnionych i uznaje je za część masy spadkowej, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wnioskodawca wskazuje jednocześnie, że na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione jest z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem dziedziczenia.

Ponieważ przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia ?spadek?, przy jego interpretacji odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Stosownie do art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Na spadek składa się więc ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Zgodnie natomiast z § 2 ww. przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, że w stosunku do Wnioskodawcy, jako jednego ze spadkobierców byłych właścicieli nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, właściwy Wojewoda, w wydanym postanowieniu, potwierdził przysługujące Mu prawo do rekompensaty za mienie pozostawione za granicą. Jako sposób realizacji prawa Wnioskodawca wskazał świadczenie pieniężne. W związku z powyższym w decyzji z dnia 24 września 2010 r. Wojewoda stwierdził, iż Wnioskodawcy przysługuje rekompensata, której wysokość określona została na 117 106 zł 67 gr, co stanowi 2/3 części z przysługujących 20% wartości pozostawionych nieruchomości.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 169, poz. 1418 ze zm.) prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi:

• był w dniu 1 września 1939 r. obywatelem polskim, zamieszkiwał w tym dniu na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz opuścił je z przyczyn, o których mowa w art. 1,

• posiada obywatelstwo polskie.

Natomiast art. 3 ust. 2 ww. ustawy stanowi, że w przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli spełniają wymóg określony w art. 2 pkt 2. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo ubiegania się o rekompensatę przez spadkobierców byłych właścicieli nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej jest prawem majątkowym wchodzącym w skład spadku, którego nabycie co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Jednakże zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

W konsekwencji więc, przenosząc powyższe ustalenia na grunt omawianej sprawy, stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca skorzystał jako spadkobierca byłych właścicieli z prawa do rekompensaty na podstawie przepisów ww. ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, to nabycie tego prawa tytułem dziedziczenia stanowi składnik masy spadkowej i podlega podatkowi od spadków i darowizn, jednakże zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 tej ustawy nabycie to zwolnione jest z opodatkowania.

Wskazać także należy, że prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości (mienia) poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej korzysta bezwarunkowo z opisanego zwolnienia wynikającego z ustawy o podatku od spadków i darowizn, w rezultacie czego na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek złożenia zeznania podatkowego w związku z omawianym nabyciem prawa do rekompensaty, gdyż przepisy ustawy nie nakładają takiego obowiązku.

Jednocześnie zauważyć należy, że opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, co wskazano wyżej, podlega jedynie nabycie prawa do rekompensaty za mienie pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo to odróżnić należy od otrzymania samej rekompensaty, czyli, tak jak w opisanym stanie faktycznym, kwoty pieniężnej przyznanej na podstawie decyzji właściwego organu administracji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.