Czy opisane we wniosku pożyczki podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

UZASADNIENIE

W dniu 17 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczek na rzecz osoby fizycznej.

Wniosek uzupełniono w dniu 28 grudnia 2011 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni, będąc spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka, Pożyczkodawca), zawarła z osobą fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej i nie będącą Jej wspólnikiem (pożyczkobiorca) na czas określony kilka umów pożyczek na łączną kwotę 1.000.000 zł. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jednakże w tym przypadku nie sporządza faktury VAT. Do przedmiotu działalności Pożyczkodawcy nie należy działalność finansowa, ani żadna forma prowadzenia działalności pośrednictwa finansowego. Pożyczki udzielane są na rzecz osoby posiadającej stałe miejsce zamieszkania w Polsce, zaś środki pieniężne będą znajdować się na terytorium kraju.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisane we wniosku pożyczki podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Spółki, umowy pożyczki nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest podatnikiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (j. t. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują czynności prawnych objętych opodatkowaniem, to w tej materii należy odwołać się do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 94 ze zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przepis art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, iż czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Dla powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych istotne jest zatem to, aby w momencie zawarcia umowy jej przedmiot w postaci środków pieniężnych lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku znajdował się na terenie kraju, a w przypadku gdy znajduje się on za granicą, aby nabywca miał miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i jednocześnie czynność dokonana została na terytorium Polski.

Jeżeli zatem przedmiot umowy pożyczki znajduje się w chwili zawierania umowy w granicach Polski, wówczas umowa taka co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednakże na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
   
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   
   
   
   1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
      
   2. (uchylone),
      
   3. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
      

Ponadto zgodnie z definicją zawartą w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych użyte w tej ustawie określenie ?podatek od towarów i usług" oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka zawarła z osobą fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej i nie będącą Jej wspólnikiem (pożyczkobiorca) na czas określony kilka umów pożyczek na łączną kwotę 1.000.000 zł. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jednakże w tym przypadku nie sporządza faktury VAT. Do przedmiotu działalności Pożyczkodawcy nie należy działalność finansowa, ani żadna forma prowadzenia działalności pośrednictwa finansowego. Pożyczki udzielane są na rzecz osoby posiadającej stałe miejsce zamieszkania w Polsce, zaś środki pieniężne będą znajdować się na terytorium kraju.

W kwestii skutków, jakie opisana czynność wywołuje na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, w interpretacji indywidualnej z dnia 10 stycznia 2012 r. znak: ITPP2/443-1463/11/RS stwierdzono, że czynności udzielania pożyczek w świetle regulacji zawartej w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług, przy czym ? zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 38 przytoczonej ustawy ? korzystać będą ze zwolnienia od podatku, bez względu na przedmiot prowadzonej działalności w PKD.

Jeżeli zatem Wnioskodawczyni z tytułu zawartej transakcji jest zwolniona z podatku VAT, to umowa pożyczki, nie podlega ? co wynika z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ? opodatkowaniu tym podatkiem.

Niemniej jednak, najistotniejszym dla określenia sytuacji Spółki, jako pożyczkodawcy, w zakresie powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest przepis art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który stanowi, iż obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie pożyczki ? na pożyczkobiorcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.