Umowa sprzedaży działek rolnych a obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Umowa sprzedaży działek rolnych a obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 20 listopada 2009 r. (data wpływu 23 listopada 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 lutego 2010 r. (data wpływu 12 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

Porady prawne


UZASADNIENIE


W dniu 23 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 9 lutego 2010 r. (data wpływu 12 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zwolnienia z opodatkowania nabycia gospodarstwa rolnego.


W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.


W dniu 6 listopada 2009 r. sporządzona została umowa przeniesienia własności działek gruntu o łącznej powierzchni 10 800 m2. W chwili dokonania czynności grunty te stanowiły gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym, a klasyfikowano je jako łąki (Ł), pastwiska (Ps) i grunty rolne zabudowane (B). W związku z zawartą umową notariusz pobrał 2% podatku od czynności cywilnoprawnych od wartości transakcji, czyli 9 400 zł (wartość działki 470 000 zł). Natomiast w dniu 17 listopada 2009 r. właściwy wójt gminy wymierzył podatek rolny za zakupioną nieruchomość, gdzie podatek naliczono od powierzchni zasobów gruntów rolnych powyżej 1 ha. Dodatkowo podaje Pan, iż jest współwłaścicielem 1,48 ha gruntów rolnych, klasyfikowanych jako grunty rolne III i IV klasy oraz pastwiska IV klasy.


W związku z powyższym zadano następujące pytanie:


Czy w opisanej sytuacji słusznie został pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych przez sporządzającego akt notarialny notariusza...


Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl przepisów podatkowych, zwalnia się od podatku przeniesienie własności nieruchomości lub ich części, znajdujących się na obszarze miast, m.in. w drodze umowy sprzedaży, pod warunkiem, że w chwili dokonania czynności nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne lub utworzą gospodarstwo rolne, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym. Zgodnie z postanowieniami art. 2 ust. 1 w zw. z art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, za gospodarstwo rolne dla celów podatkowych uważa się ?obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha powierzchni przeliczeniowej. Zakupując nieruchomość w dniu 6 listopada 2009 r. Wnioskodawca wszedł w posiadanie gruntów rolnych, o powierzchni przekraczającej 1ha, w związku z czym uważa, iż powinien zostać mu zwrócony niesłusznie pobrany przez notariusza podatek od czynności cywilnoprawnych od zakupionej nieruchomości. Nadto Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wystarczającą przesłanką do tego, aby uznać dany obszar za gospodarstwo rolne, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym, jest posiadanie gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Oznacza to, że za część gospodarstwa rolnego, uznać należy także udział we współwłasności gruntów rolnych. Ustawowa definicja nie wymaga od gospodarstwa rolnego aby stanowiło ono zwarty obszar. Może się ono składać z kilku części położonych zarówno na obszarze gminy, jak i poza jej granicami administracyjnymi. Dodatkowo Wnioskodawca powołał definicję gospodarstwa rolnego wyrażoną w art. 553 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.


Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j Dz. U. z 2007 r. nr 68, poz. 450 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że podatkowi temu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymienione w pkt 1 lit. a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, a przy umowie sprzedaży ciąży on na kupującym (art. 4 pkt 1).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c) podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, a stawka podatku w przypadku umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, wynosi 2% od ceny sprzedaży - art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.

Zgodnie natomiast z ust. 2 ww. przepisu notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Nie zawsze jednak dokonanie czynności wskazanej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych powoduje obowiązek zapłaty podatku. W art. 9 przewidziano bowiem możliwość zwolnienia z opodatkowania niektórych czynności cywilnoprawnych. W myśl pkt 2 powołanego przepisu zwalnia się od podatku przeniesienie własności nieruchomości lub ich części, wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, m.in. w drodze umów sprzedaży, pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne albo utworzą gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy.


Analiza ww. przepisu wskazuje, iż dla skuteczności zwolnienia musi wystąpić jedna z poniższych okoliczności:


  1. przenoszona nieruchomość musi stanowić gospodarstwo rolne, bądź
  2. przenoszona nieruchomość nie musi być gospodarstwem rolnym, jednak w połączeniu z nieruchomością nabywcy (np. wskutek osiągnięcia norm obszarowych) możliwe będzie utworzenie gospodarstwa rolnego, bądź
  3. przenoszona nieruchomość niebędąca gospodarstwem rolnym zostanie włączona do gospodarstwa rolnego nabywcy.


Wobec tego należy podkreślić, że zwolnienie zawarte w art. 9 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter warunkowy, co oznacza, że jedynie spełnienie kryteriów, o których mowa w tym przepisie, daje podstawę do zwolnienia umowy sprzedaży nieruchomości lub ich części z podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast art. 2 ust 1 ustawy stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1 o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki nieposiadającej osobowości prawnej.


Stosownie natomiast do postanowień § 68 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 38, poz. 454) w sprawie ewidencji gruntów i budynków, użytki rolne dzielą się na:


  1. grunty orne,
  2. sady,
  3. łąki trwałe,
  4. pastwiska trwałe,
  5. grunty rolne zabudowane,
  6. grunty pod stawami,
  7. rowy.


Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 6 listopada 2009 r. nabył Pan gruntu rolne, które stanowiły gospodarstwo rolne, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym. W skład nieruchomości wchodziły grunty klasyfikowane jako łąki i pastwiska oraz grunty rolne zabudowane. Powyższe sprawia więc, że spełniony jest warunek do zastosowania zwolnienia określonego w art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Pobrany przez notariusza podatek od czynności cywilnoprawnych, w części w jakiej nie dotyczył wyłączonych spod zakresu zwolnienia, budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, był więc podatkiem nienależnym, w związku z czym może zwrócić się Pan do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty.


Zgodnie bowiem z art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej za nadpłatę uważa się kwotę:


  1. nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;
  2. podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
  3. zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji, o której mowa w art. 30 § 4, określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
  4. zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.


Odnosząc się do powołanej przez Pana w uzasadnieniu własnego stanowiska definicji gospodarstwa rolnego zawartej w Kodeksie cywilnym wskazać należy, iż nie znajduje ona zastosowania w przypadku rozstrzygania o kwalifikacji gruntów dla potrzeb ustalenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Ustawa regulująca zasady opodatkowania tym podatkiem odwołuje się wprost do definicji wyrażonej w ustawie o podatku rolnym, w związku z czym zastosowanie definicji zawartej w innych tekstach prawnych jest niedopuszczalne i nie może mieć wpływu na zakres opodatkowania.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika