Wydatki na rzecz prezesa zarządu w postaci wypłaty honorarium za udział w posiedzeniach zarządu, (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 12 maja 2009 r. (data wpływu 18 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji podatkowej świadczeń na rzecz prezesa zarządu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji podatkowej świadczeń na rzecz prezesa zarządu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2004 r. 100% udziałów Spółki posiadała inna spółka z o.o. W dniu 7 lutego 2004 r. odwołano dwuosobowy zarząd Spółki i powołano w skład tego organu tylko jedną osobę, na stanowisko prezesa zarządu. W dniu 10 maja 2004 r. nadzwyczajne zgromadzenie wspólników podjęło uchwałę o zatwierdzeniu pakietu świadczeń dla prezesa zarządu. Zdecydowano się m.in. ?przyznać prezesowi zarządu, począwszy od maja 2004 r., miesięczne honorarium za członkostwo w posiedzeniach zarządu Spółki w wysokości 6 000 zł brutto? i ?podpisać z prezesem zarządu umowę o pracę na czas nieokreślony, z miesięcznym wynagrodzeniem 12 000 zł brutto, począwszy od maja 2004 r.?. W drugiej uchwale powołano pełnomocnika do zawarcia tej umowy i na tej podstawie zawarto umowę o pracę.

W dniu 17 lutego 2005 r. 100% udziałów w Spółce nabył jej dotychczasowy prezes zarządu. W dniu 25 maja 2005 r. mocą uchwały nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników w skład zarządu powołano drugą osobę, na stanowisko członka zarządu. Następnie, w dniu 31 maja 2005 r. nadzwyczajne zgromadzenie wspólników podjęło uchwałę nr 1, stwierdzającą, że w związku z wygaśnięciem umowy o pracę spowodowanym nabyciem 100% udziałów, postanawia się zawrzeć z osobą prezesa zarządu umowę zlecenia o zarządzanie przedsiębiorstwem na okres od dnia 2 czerwca 2005 r. do dnia 31 marca 2006 r., za wynagrodzeniem miesięcznym 12 000 zł brutto. W uchwale nr 2, na podstawie art. 210 Kodeksu spółek handlowych, powołano pełnomocnika do zawarcia umów między Wnioskodawcą, a członkiem zarządu oraz do reprezentowania Spółki w sporach z członkiem zarządu. Na tej podstawie pełnomocnik zawarł umowę zlecenia z prezesem zarządu o zarządzanie przedsiębiorstwem Spółki.

W dniu 25 czerwca 2005 r. nadzwyczajne zgromadzenie wspólników odwołało drugą osobę ze składu zarządu. Do końca roku prezes zarządu był również 100% udziałowcem Spółki.

W 2005 r. wypłacono prezesowi zarządu wynagrodzenie z trzech tytułów:

1. za pełnienie funkcji członka zarządu na podstawie uchwały z dnia 10 maja 2004 r. (6 000 zł x 12 m-cy),
2. z umowy o pracę za okres od stycznia do maja 2005 r. (12 000 zł x 5 m-cy),
3. z umowy zlecenia za okres od czerwca do grudnia 2005 r. (12 000 zł x 7 m-cy).

Istotnym faktem jest, że Wnioskodawca zajmował i zajmuje się handlem meblami, głównie dla odbiorców zagranicznych i krajowych sieci marketów. Przeciętne zatrudnienie w Spółce w 2005 r. wynosiło 6 osób, poza prezesem zarządu. Żadna z tych osób nie pełniła funkcji kierowniczych związanych z zarządzaniem Jednostką. Prezes zarządu zajmował się pełnieniem funkcji wynikających z umocowania jako członka zarządu oraz bieżącymi sprawami handlowymi: składaniem i przyjmowaniem ofert, przygotowaniem i negocjowaniem umów, kalkulowaniem cen, spotkaniami z kontrahentami, a także kierowaniem zatrudnionymi pracownikami i bieżącym administrowaniem Spółką. Odbywał liczne podróże służbowe do dostawców i odbiorców towarów. Za 2005 r. Spółka osiągnęła przychody w wysokości 31 386 734 zł 30 gr i dochód w wysokości 750 638 zł 34 gr.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w opisanym stanie faktycznym można uznać za koszty uzyskania przychodów wypłaty dokonane na rzecz prezesa zarządu w 2005 r. z tytułu pełnienia funkcji oraz z umowy o pracę i następnie umowy zlecenia...
2. Czy wydatki na wynagrodzenie dla osoby będącej równocześnie jedynym wspólnikiem Spółki z o.o. i prezesem zarządu mogą być uznane za wydatki nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłaty za pełnienie funkcji członka zarządu stanowią koszty uzyskania przychodu, gdyż stanowią koszty funkcjonowania osoby prawnej. Również wynagrodzenie wypłacone z tytułu umowy o pracę i umowy zlecenia jest w oczywisty sposób związane z działalnością Spółki, a sprawowanie przez jedną z osób funkcji kierowniczych stanowi nieodłączny warunek sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Dlatego też wynagrodzenie pobierane przez prezesa zarządu z dwóch wskazanych tytułów, stanowi koszt uzyskania przychodów.

W ocenie Spółki, w opisanej sytuacji nie znajduje zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż nie występują jednostronne świadczenia na rzecz udziałowca. Jedyny udziałowiec pełnił funkcję prezesa zarządu i mógł pobierać wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji, a ponadto świadczył usługi zarządzania, za które również otrzymywał wynagrodzenie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2005 r., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a osiąganiem przychodów przez podatnika. Kosztem uzyskania przychodów są przy tym zarówno wydatki, które bezpośrednio przekładają się na uzyskiwanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia.

Warunkiem uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodów, jest zatem łączne spełnienie następujących przesłanek:

• został poniesiony przez podatnika,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez niego działalnością,
• jego poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów,
• nie został wyłączony z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Co więcej, dla możliwości uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu, konieczne jest jego właściwie udokumentowanie. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie reguluje sposobu prawidłowego dokumentowania kosztów. Mocą art. 9 ust. 1 nakłada ona jednak na podatników obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy (?), przy czym odrębnymi przepisami dotyczącymi prowadzenia ewidencji rachunkowej są przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.).

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca w 2005 r. poniósł wydatki w postaci wypłaty następujących świadczeń na rzecz prezesa zarządu:

1. honorarium za udział w posiedzeniach zarządu za okres od stycznia do grudnia 2005 r., ustanowionego mocą uchwały nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników,
2. wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę za okres od stycznia do maja 2005 r.,
3. wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia za okres od czerwca do grudnia 2005 r.

Jak wskazuje Spółka, zakres obowiązków wynikających z umowy o pracę, a następnie umowy zlecenia, nie pokrywał się z zakresem obowiązków wynikających z pełnienia funkcji prezesa zarządu.

Wydatki stanowiące wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji w organie zarządzającym spółki kapitałowej są ponoszone w związku z funkcjonowaniem tej osoby prawnej i prowadzeniem przez nią działalności gospodarczej. Co do zasady można je zatem uznać za ponoszone w celu osiągnięcia przychodów.

Podobnie, koszty wynagrodzeń dla osób zarządzających (kierujących) Spółką, na podstawie umowy o pracę albo umowy zlecenia, spełniają przesłankę celowości, wynikającą z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z uwagi na fakt, że w analizowanym przypadku przez część roku 2005 prezes zarządu był jednocześnie jedynym udziałowcem Spółki, ocena prawna przedmiotowych wydatków wymaga odniesienia się do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni nie będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.

W dyspozycji cytowanego przepisu mieszczą się sytuacje, gdy spółka kapitałowa wykonuje świadczenie na rzecz swojego wspólnika, nie otrzymując w zamian żadnego świadczenia wzajemnego. Nie znajdzie on natomiast zastosowania w przypadku, gdy świadczenia wypłacane na rzecz udziałowca stanowią jego wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji w organie zarządzającym spółki, której jest wspólnikiem bądź też wynagrodzenie z tytułu zawartej z nią, skutecznej umowy o pracę lub umowy zlecenia. Świadczeniom tym odpowiada wówczas wykonywanie przez tą osobę fizyczną określonych czynności na rzecz spółki, co wyklucza możliwość uznania ich za mające charakter jednostronny. Oznacza to, że przedmiotowe wydatki nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 38 omawianej ustawy.

Podsumowując, w analizowanym stanie faktycznym, poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na rzecz prezesa zarządu w postaci wypłaty honorarium za udział w posiedzeniach zarządu, dokonanej na podstawie skutecznej uchwały nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników oraz wypłaty wynagrodzeń z tytułu prawnie skutecznych: umowy o pracę i umowy zlecenia, stanowią koszty uzyskania przychodów.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.