Czy zaprzestanie pobierania wynagrodzenia z tytułu udzielonych gwarancji (poręczeń) spółkom z grupy (...)

UZASADNIENIE

W dniu 25 stycznia 2010 r. wpłynął wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia przez Spółkę przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w związku z udzieleniem bez wynagrodzenia, poręczeń (gwarancji) na kredyty bankowe oraz kontrakty stoczniowe.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca wskazał, że podstawowym przedmiotem jego działalności jest wynajem środków transportu wodnego. Spółka stoi na czele grupy kapitałowej, w skład której wchodzi szereg spółek córek i spółek, w których udziałowcami są spółki córki. W ostatnich latach udzielono spółkom z grupy, mającym siedzibę za granicą, gwarancji na kredyty bankowe oraz kontrakty stoczniowe.

Zaciągnięte zobowiązania spółek zależnych związane są z programem inwestycyjnym dotyczącym budowy nowych statków. Udzielając poręczenia (gwarancji) kontraktu stoczniowego na zakup statku Jednostka zobowiązała się względem sprzedającego (stoczni) do przejęcia zobowiązań (zapłaty kolejnych płatności za nowobudowany statek) w przypadku nie wywiązania się przez kupującego ze zobowiązań wynikających z kontraktu zakupu statku. Poręczenie to wygaśnie w chwili zapłaty ostatniej płatności. Każdy kontrakt zawiera terminy płatności poszczególnych transz, które są zależne od stopnia zaawansowania procesu budowy statku.

Na podstawie podpisanych umów z tymi spółkami Wnioskodawca pobiera z tytułu udzielonych poręczeń wynagrodzenie. Spółka zamierza zaprzestać pobierania tego wynagrodzenia. Jest to spowodowane faktem, że udzielając poręczeń nie angażuje swoich aktywów oraz nie ponosi kosztów z tym związanych. Jednocześnie ryzyko związane z udzielonymi gwarancjami (poręczeniami) jest w dużym stopniu ograniczone ze względu na posiadanie wszelkich informacji o spółkach powiązanych oraz ze względu na posiadanie bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad tymi spółkami.

Ponadto w przypadku dokonania przez Jednostkę płatności na rzecz stoczni z tytułu poręczenia (gwarancji), w przypadku braku dokonania takowej płatności przez spółkę zależną, Jednostka otrzymuje dwojaką korzyść, a mianowicie uprawnienie do żądania od spółki zależnej zwrotu zapłaconej z tytułu poręczenia (gwarancji) na rzecz stoczni kwoty tzw. regres i jednocześnie własność statku, przypadającą spółce zależnej od Spółki co zwiększa wartość majątku Jednostki (wyższa wartość udziałów spółki zależnej z uwagi na posiadany majątek w postaci wybudowanego statku).

Dodatkowo Spółka ma możliwość zaspokojenia się z wybudowanego dla spółki zależnej statku, bądź też jego sprzedaż i zaspokojenie się z ceny uzyskanej ze sprzedaży. Opisane działania są o tyle proste i dające pewność łatwego, i bez kosztowego odzyskania kwot, gdyż jak wspomniano wcześniej, Spółka kontroluje spółki, którym udziela poręczeń (gwarancji), zaś oczywistą korzyścią dla niej z wybudowania i uzyskania przez spółkę zależną tytułu własności do statku będzie, jak to już wskazano, zwiększenie wartości majątku Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy zaprzestanie pobierania wynagrodzenia z tytułu udzielonych gwarancji (poręczeń) spółkom z grupy kapitałowej:

1. nie spowoduje powstania przychodu podatkowego w postaci nieodpłatnych świadczeń na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dla podmiotu udzielającego bezpłatnego poręczenia (gwarancji), czyli dla Spółki;
2. spowoduje, iż transakcja będzie dokonana zgodnie z zasadą tzw. ceny rynkowej wyrażonej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych;
3. spowoduje, iż transakcja będzie dokonana zgodnie z tzw. zasadą kompensaty wyrażoną w § 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych (Dz. U. Nr 160, poz. 1268)...

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie pierwsze.

Wniosek Spółki w zakresie pytania drugiego i trzeciego zostanie rozpatrzony odrębnymi pismami.

W ocenie Wnioskodawcy udzielenie przez niego poręczenia kredytu nie będzie powodować żadnych skutków podatkowych na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem Spółka nie będzie otrzymywać z tego tytułu żadnych korzyści.

Udzielanie przez Spółkę spółkom z grupy kapitałowej bezpłatnych poręczeń (gwarancji) nie spowoduje powstania przychodu podatkowego w postaci nieodpłatnych świadczeń na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dla podmiotu udzielającego bezpłatne poręczenia, czyli dla Spółki.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodem jest wartość nieodpłatnych świadczeń. Dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy.

Spółka zamierzając nieodpłatnie udzielać gwarancji innym podmiotom wchodzącym w skład grupy kapitałowej, nie będzie otrzymywać żadnego przysporzenia co najwyżej będzie zobowiązana do realizacji zobowiązania będącego przedmiotem gwarancji (poręczenia) na rzecz podmiotu trzeciego.

Należy podkreślić, iż Spółka w wyniku udzielania niedpłatnych poręczeń (gwarancji) nie będzie uzyskiwać z tytułu tych transakcji żadnych korzyści; nie będzie też ponosić żadnych negatywnych konsekwencji udzielenia poręczenia (do momentu ewentualnej realizacji poręczenia). Spółka, jako udzielająca poręczenia (gwarancji) nie będzie musiała angażować dodatkowych aktywów w związku z udzieleniem poręczenia (gwarancji). W takiej sytuacji nie istnieją przesłanki, które powodowałyby ustalenie przychodu do opodatkowania po stronie udzielającej poręczenia (gwarancji) Spółki.

W przedstawionym stanie, Spółka udzielając poręczenia (gwarancji) faktycznie dokonuje świadczenia na rzecz podmiotu otrzymującego (ewentualnego wierzyciela) jedynie w momencie realizacji poręczenia (gwarancji). W przeciwnym razie, jeśli spółka udzielająca poręczenia nie podejmie działań związanych z realizacją poręczenia (gwarancji), to oznacza, że nie wiąże się to z nieodpłatnym świadczeniem na rzecz spółek otrzymujących poręczenie (gwarancję).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) nie zawiera definicji przychodu, precyzując, poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w art. 12 ust. 1?3 i ust. 4b, rodzaje przychodów, a także enumeratywnie wylicza, jakiego rodzaju wpływy pieniężne podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów (ust. 4 art. 12).

Z istoty podatku dochodowego od osób prawnych wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem ? jako źródłem dochodu ? jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

I choć ustawa o podatku dochodowym jednak nie precyzuje co należy rozumieć przez ?nieodpłatne świadczenie?, ograniczając się do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych, i częściowo odpłatnych świadczeń, to jednak dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Spółka należąca do grupy kapitałowej, nieodpłatnie, bez wynagrodzenia w jakiejkolwiek formie (nie otrzyma z tego tytułu żadnych korzyści), udzieli poręczeń bądź gwarancji innym podmiotom wchodzącym w skład tej grupy kapitałowej.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że nieodpłatne udzielenie przez Spółkę ww. zabezpieczeń na rzecz podmiotu należącego do jego grupy kapitałowej nie spowoduje skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób prawnych - nie powstanie przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.