Czy Spółka prowadząca działalność w zakresie sprzedaży domów z prefabrykatów wraz z ich montażem (...)

Czy Spółka prowadząca działalność w zakresie sprzedaży domów z prefabrykatów wraz z ich montażem ? w sytuacji, gdy wydanie domu jest traktowane jako wydanie towaru ? powinna rozpoznawać przychód w dacie wydania domu, a kwoty płaconych przez kontrahentów rat stanowią zaliczki na poczet ceny?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 15 września 2009 r. (data wpływu 18 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu powstania przychodów - jest prawidłowe, o ile sprzedaż domu prefabrykowanego wraz z montażem i pracami wykończeniowymi stanowi dostawę towaru, a raty należności z tytułu tej dostawy są uiszczane w okresach sprawozdawczych poprzedzających okres sprawozdawczy, w którym nastąpiło wydanie towaru.


UZASADNIENIE


W dniu 18 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu powstania przychodów z tytułu sprzedaży domów prefabrykowanych wraz z ich montażem.


W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Spółka jest producentem domów prefabrykowanych (tj. montowanych z elementów przygotowanych w fabryce, jak np. ściany, stropy, dach itp.), które sprzedaje zarówno w kraju jak i za granicą, w większości dla odbiorców indywidualnych. W związku ze specyfiką konstrukcji oferowanych domów, ich sprzedaż jest realizowana łącznie z montażem elementów, składających się na dany projekt (dom). Montowane prefabrykaty są wysyłane z fabryki do miejsca, w którym ma nastąpić montaż domu (tam, gdzie będzie posadowiony).

Każdorazowy projekt (sprzedaż domu) jest realizowany na podstawie umowy budowy domu zawieranej z danym nabywcą (na należącym do niego gruncie). W umowie tej Spółka oświadcza, że jest producentem domów prefabrykowanych i zobowiązuje się do wybudowania domu określonego typu oraz do przekazania go nabywcy w standardzie wykończenia określonym w umowie. W umowie jest wskazane, że jej przedmiotem jest wykonanie domu mieszkalnego o określonej powierzchni, zgodnie z projektem budowlanym domu, zakresem robót wymienionych w załączniku do umowy oraz zgodnie ze specyfikacją dotyczącą standardu robót wykończeniowych (umowa zawiera bardzo szczegółowy zakres robót, m.in. łącznie z pomalowaniem ścian, wyłożeniem podłóg terakotą i wykładziną podłogową, zamontowaniem kotła gazowego). Jednocześnie nabywca oświadcza, że jest właścicielem działki budowlanej przeznaczonej pod budowę domu objętego umową.

W zakresie swoich obowiązków Spółka zobowiązuje się w umowie, że wyprodukuje i dostarczy dom oraz zmontuje go na gruncie nabywcy, a także wykona roboty wykończeniowe.


Za wykonanie przedmiotowego domu nabywca jest obowiązany uiścić Spółce ustaloną umownie cenę, przy czym cenę tą nabywca jest zobligowany wpłacić Spółce w trakcie realizacji tego projektu w postaci 4-5 rat (w zależności, czy dana umowa obejmuje posadowienie domu). W zakresie przedmiotowych rat umowa stanowi następująco: ?Cena całkowita wraz z podatkiem VAT jest wymagalna i płatna w ratach:


  • I rata - 10% brutto w terminie 21 dni kalendarzowych od dnia podpisania umowy. I rata jest płatna bez faktury, a fakturę Wykonawca wystawi w ciągu 7 dni kalendarzowych od daty wpływu gotówki na konto Wykonawcy;
  • II rata - 15% brutto w terminie 7 dni roboczych, na podstawie faktury Wykonawcy, za wykonanie posadowienia domu;
  • III rata - 45% brutto w terminie 7 dni roboczych, na podstawie faktury Wykonawcy, za montaż domu i pokrycie dachu;
  • IV rata - 25% brutto w terminie 7 dni roboczych, na podstawie faktury Wykonawcy, za wykonanie instalacji elektrycznych, wodnych i kanalizacyjnych bez podłączeń do sieci oraz bez osprzętu (bez ?białego montażu?);
  • V rata - 5% brutto na podstawie faktury Wykonawcy co najmniej w przeddzień protokolarnego przekazania domu Nabywcy.


W przypadku, gdy Wykonawca nie wykonuje posadowienia domu, II rata nie występuje, a wysokość rat będzie następująca: I rata - 10%, II rata - 55%, III rata - 30%, IV rata - 5%?.


W związku z powyższym zadano następujące pytanie.


Czy, w świetle przyjmowanych przez Spółkę zapisów umownych (wskazanych w stanie faktycznym), mając na uwadze, że przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jest sprzedaż domów z prefabrykatów wraz z ich montażem, a wydanie domu jest traktowane jako wydanie towaru, czy prawidłowym jest rozpoznawanie przychodu podatkowego w dacie wydania domu jako towaru, zaś kwoty płaconych rat należy uznać za zaliczki na poczet ceny za towar, nie skutkujące powstaniem przychodu podatkowego w momencie ich otrzymania...

Zdaniem Wnioskodawcy, dla oceny skutków podatkowych w zakresie rozpoznania przychodu podatkowego w ramach podatku dochodowego od osób prawnych należy wyjaśnić, na czym de facto polega jego świadczenie na rzecz poszczególnych nabywców. W ocenie Spółki realizowane przez nią świadczenia stanowią dostawę towaru w postaci domów, które dla prawidłowej realizacji umowy sprzedaży tego towaru, są ? w miejscu wskazanym przez nabywcę ? montowane z wyprodukowanych przez nią elementów.

Spółka oferuje bowiem określone rodzaje domów, tj. w ramach danej serii są realizowane typowe projekty obejmujące domy parterowe, półtorakondygnacyjne, dwukondygnacyjne itp. Określone odstępstwa w ramach typowego projektu wynikają z indywidualnych zapatrywań nabywcy (szczególnie w zakresie wykończenia), jednakże podstawowa konstrukcja, technika wykonania i standardowo użyte materiały nie ulegają zmianie.

Spółka podkreśla, że umowy łączące ją z nabywcami dotyczą wykonania (dostawy) domu, który jest przez nią montowany z gotowych elementów (prefabrykatów). Strony nie umawiają się na świadczenie robót budowlanych, których efektem będzie wybudowanie domu, lecz na dostarczenie i zmontowanie z gotowych elementów domu, który stanowi pełnowartościowy obiekt mieszkalny (z odpowiednią infrastrukturą wewnętrzną i wykończeniem według życzenia nabywcy). Wnioskodawca wskazuje, że umowa z nabywcą może nie obejmować wykonania przez Spółkę tzw. posadowienia, czyli wykonania fundamentów, gdyż te nabywca wykonuje we własnym zakresie. Dodatkowo zauważa, że z postanowień umowy wynika, że nabywca jest zobowiązany przygotować m.in. plac budowy, ubezpieczyć budowę od pożaru, powodzi czy zniszczenia, dostarczyć pojemnik na odpady budowlane oraz toaletę dla pracowników Wykonawcy i jego podwykonawców. Okoliczności te pokazują dobitnie, zdaniem Spółki, że przedmiotem jej świadczenia jest dostawa domu i jego montaż. Bez fundamentów postawienie domu byłoby niemożliwe. Skoro więc nabywca może sam wykonać fundamenty to nie można zasadnie uznać, że umawia się z Wnioskodawcą na roboty budowlane w zakresie budowy domu (bo wówczas ? budując od podstaw ? Wnioskodawca musiałaby wykonać fundamenty). Spółka dostarcza jedynie przygotowany do montażu produkt (towar).

Jednostka zauważa ponadto, że usługa montażu domu wraz z wykonaniem w nim odpowiednich instalacji wewnętrznych jest jedynie świadczeniem związanym z głównym świadczeniem w postaci dostawy specyficznego towaru, jakim jest dom z prefabrykatów. Na kwestię tę należy spojrzeć analogicznie, jak w przypadku zakupu towaru, np. w postaci łóżka bądź regału, które wymagają montażu. Jeżeli więc w przypadku takich mebli sprzedawca zapewnia także odpowiedni montaż dostarczanych elementów, to nie można twierdzić, że umówił się z nabywcą na realizację usług w postaci wykonania poszczególnych elementów łóżka czy regału, lecz na dostawę określonego towaru, który ? z uwagi na to, że jest dostarczany w częściach ? wymaga specjalnego montażu. Dopiero wówczas, po dokonaniu montażu, łóżko czy regał posiada te właściwości, które decydują o określonej funkcjonalności i kompletności danego towaru (który był przedmiotem umowy sprzedaży). Spólka uważa, że podobnie jest z oferowanymi przez nią domami. Ich dostarczenie, zamontowanie i wykończenie wewnątrz wymaga wykonania określonych prac, jednakże są to świadczenia poboczne, związane z dostawą towaru w postaci kompletnego i funkcjonalnego domu mieszkalnego (przygotowanego do zamieszkania). W tym zakresie prace te są skalkulowane w cenie tego towaru. Jednocześnie specyfika tego towaru, jakim jest dom mieszkalny oraz zakres prac związanych z jego montażem i przygotowaniem do zamieszkania, może implikować uznanie, że Spółka realizuje (świadczy) na rzecz nabywcy roboty (usługi) budowlane. Nie jest to jednak zasadne twierdzenie, gdyż realizowane przez nią prace są nierozerwalnie związane z przygotowaniem dla nabywcy gotowego towaru w postaci domu mieszkalnego, a który inaczej ? bez tych prac ? nie mógłby zostać dla nabywcy przygotowany i wydany mu jako kompletny towar.

Z tego względu, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że jego świadczenie nie stanowi realizacji usług w postaci robót budowlanych. Strony danej umowy nie umawiają się bowiem na określone prace budowlane, lecz na wykonanie i dostawę kompletnego domu mieszkalnego, poprzez dostarczenie jego elementów i ich właściwy montaż w miejscu posadowienia domu. Efektem tych działań jest protokolarne wydanie nabywcy kompletnego domu, gotowego do wykorzystania zgodnie z jego przeznaczeniem.


Odnosząc się do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mających zastosowanie do niniejszego przypadku, Spółka powołuje art. 12 ust. 3 tej ustawy, zgodnie z którym, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Wskazuje również, że w myśl ust. 3a powołanego artykułu, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:


  1. wystawienia faktury albo
  2. uregulowania należności.


Wnioskodawca podnosi, że - jak wskazywał powyżej - w analizowanym przypadku nie realizuje usług na rzecz nabywcy, lecz dostarcza mu konkretny produkt (rzecz) w postaci domu z prefabrykatów. Z tego względu, uważa, że podstawą dla rozpoznania przychodu jest ta część przepisu art. 12 ust. 3a, która mówi o powstaniu przychodu w dniu wydania rzeczy. Jednocześnie, ta część przepisu, która odnosi się do wykonania usługi albo jej częściowego wykonania nie ma w tym przypadku zastosowania, gdyż ? jak wyjaśniano powyżej ? w tym przypadku nie ma miejsca wykonywanie usług.

Spółka jest zobowiązana, na mocy przepisów ustawy o podatku od towarów i usług do wystawienia faktur, dokumentujących dokonanie płatności poszczególnych rat. Z kolei wystawiane na poszczególne raty faktury nie mogą stanowić ? w jej ocenie ? faktur, o których mowa w art. 12 ust. 3a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Są to bowiem ?cząstkowe? faktury, dokumentujące płatności, jakie mają być dokonywane w trakcie całego procesu dostawy domu. Jednocześnie te płatności, ponoszone przed dostawą (i wydaniem) domu, stanowią zaliczki na poczet należnej Spółce ceny za dostawę i montaż domu mieszkalnego. Wnioskodawca podkreśla przy tym, że zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Tak więc, dopóki nie nastąpi dostawa domu dla nabywcy (co potwierdza dopiero jego protokolarny odbiór), dopóty uiszczane przez nabywcę płatności (raty) nie są traktowane jako podstawa do rozpoznania przychodu podatkowego. A zatem, wystawiane na poszczególne raty faktury nie dokumentują ani dostawy (wydania) towaru (są one wystawiane na dom, jako towar, który nie jest jeszcze kompletny), ani też nie dokumentują realizacji usług (bądź ich części), gdyż takie nie są przez Spółkę w tym przypadku wykonywane.

O kwalifikacji wykonywanych czynności nie może również ? zdaniem Jednostki ? przesądzić fakt, że płatność poszczególnych rat jest ustalana w taki sposób, że odnosi się do wykonania jakiegoś etapu prac (np. 45% brutto w terminie 7 dni za montaż domu i pokrycie dachu). Sposób ustalenia terminów płatności oparty jest bowiem na doświadczeniu życiowym i powszechnie stosowanej praktyce. Łatwiej jest odnieść termin płatności do etapu zaawansowania prac niż wskazywać ?sztywne? terminy płatności. Poza tym, nabywcy dużo chętniej płacą część wynagrodzenia (ratę) za pewien zakres (efekt) wykonanych prac, a nie według harmonogramu, który nie jest powiązany z wykonanymi pracami. Jak zaznacza Wnioskodawca, jest to jedynie sposób ustalenia terminów płatności, a nie zapłata za wykonane usługi.

Powyższą konstatację potwierdza ponadto ? w ocenie Spółki ? pojęcie przychodu należnego, o którym mowa w art. 12 ust. 3 i 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z ww. przepisem, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przepis ten, w powiązaniu z regulacją zawartą w ust. 3a, stanowi, że dla celów podatkowych o należnym przychodzie możemy mówić dopiero wówczas, gdy zaistnieje jedna z okoliczności wymienionych w ust. 3a, tj. wydanie rzeczy albo zbycie prawa majątkowego bądź wykonanie usługi albo częściowe wykonanie usługi. Jednocześnie wydanie to ma nastąpić sposób uzgodniony przez strony jako prawidłowa realizacja umowy. Do momentu zaś, gdy te okoliczności nie zaistnieją, wszelkie otrzymane płatności są dla podatnika kwotami nienależnymi i stanowią jedynie zaliczki na poczet przyszłych dostaw towarów (bądź wykonania usług). Jak wskazuje spółka, tak jest także w jej przypadku - uzyskiwane raty nie stanowią przychodu należnego, albowiem na moment ich otrzymania nie doszło jeszcze do wydania rzeczy w postaci domu z prefabrykatów. To wydanie następuje dopiero w momencie podpisania przez strony stosownego protokołu odbioru.

Wnioskodawca wskazuje ponadto, że ? w podobnym do niniejszego przypadku ? Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w dniu 14 lutego 2008 r. wydał wyrok (sygn. akt I SA/Gd 1007/07), w którym wskazano, że dostawa stalowych hal wraz z ich montażem stanowi dostawę towaru (w konsekwencji - dokonane przed montażem hali wpłaty stanowią w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zaliczki na poczet tej dostawy towaru). W wyroku tym stwierdzono m.in.: ?W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że w przypadku, gdy transakcja składa się z zespołu świadczeń i czynności, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich jest ona dokonywana w celu określenia, po pierwsze, czy chodzi o dwa lub więcej świadczenia odrębne, czy też o świadczenie jednolite, a po drugie, czy w tym ostatnim przypadku owo jednolite świadczenie powinno zostać zakwalifikowane jako dostawa towarów czy jako świadczenie usług (zob. wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości: z dnia 21 marca 2007 r. w sprawie C-111/05 Aktiebolaget NN v. Skatteverket, dostępny w bazie LEX pod nr LEX nr 235045; z dnia 2 maja 1996 r. w sprawie C-231/94 Faaborg-Gelting Linien, Rec. str. I-2395, pkt 12-14; z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 CPP, Rec. str. I-973, pkt 28, jak również z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen i OV Bank, Zb. Orz. str. I-9433, pkt 19). W niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, że czynności skarżącej składające się na wykonanie umowy ? polegające na przeniesieniu własności przedmiotu materialnego (hali) oraz jej montażu ? stanowią jednolite świadczenie składające się na jedno zdarzenie gospodarcze. Obie te czynności bowiem są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (...) Nawet jeśli instalacja ta pociąga za sobą pewne komplikacje i konieczność zaangażowania dodatkowych środków, to nie wynika z tego jednak, że świadczenie usług ma charakter dominujący względem dostawy towaru. Prace, które mają być wykonane przez dostawcę, ograniczają się do zamontowania gotowej hali, a ich celem ani skutkiem nie jest zmiana jej charakteru, czy też przystosowanie do specyficznych potrzeb klienta, a umożliwienie klientowi korzystania z gotowej hali. Podzielić należy zatem pogląd strony skarżącej, iż na gruncie przedstawionego przez nią stanu faktycznego realizowane umowy dostawy i montażu hal stalowych stanowią dostawę towarów, a nie świadczenie usług?.

Dodatkowo, Spółka wskazała na tę część uzasadnienia wyroku, w której odwołano się do definicji ?dostawy towarów? w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Jak wskazał Sąd: ?Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia dostawy towarów i usług, kierując się zasadą spójności systemu prawa podatkowego posiłkowo należy odwołać się do definicji tych pojęć zawartych w ustawie o VAT. Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1 cytowanej ustawy). Art. 7 ust. 1 cytowanej ustawy zawiera definicję pojęcia ?dostawy towarów?, przez którą należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel?.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku prawo do rozporządzania jak właściciel jest przenoszone na nabywcę po zakończeniu montażu domu i sporządzeniu protokołu zdawczo-odbiorczego, zaś sama transakcja na gruncie podatku od towarów i usług jest traktowana jako dostawa towarów z montażem. Co ważne, prawidłowość takiej kwalifikacji w zakresie podatku od towarów i usług potwierdził Naczelnik Urzędu Skarbowego, w wydanej dla Spółki (wówczas posługującej się nazwą ?U.?) na podstawie przepisu art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa informacji w sprawie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 2 listopada 2004 r. nr P-1/443/197/ZPJ04.

Mając na względzie powyższą argumentację oraz stanowisko organu podatkowego, dotyczące zasad opodatkowania takiej transakcji na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że przypadku sprzedaży przez Spółkę domów z prefabrykatów wraz z ich montażem, przychód podatkowy powinien być rozpoznawany w dacie wydania domu jako towaru (rzeczy), natomiast płacone przez nabywcę raty należy traktować na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jako zaliczki na poczet ceny za towar, które nie skutkują powstaniem przychodu podatkowego w momencie ich otrzymania.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe, o ile sprzedaż domu prefabrykowanego wraz z montażem i pracami wykończeniowymi stanowi dostawę towaru, a raty należności z tytułu tej dostawy są uiszczane w okresach sprawozdawczych poprzedzających okres sprawozdawczy, w którym nastąpiło wydanie towaru.


Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe, wartość otrzymanych rzeczy i praw, wartość otrzymanych świadczeń i inne definitywne przysporzenia podatnika, powiększające jego aktywa, którymi może on rozporządzać jak własnymi. Co do zasady przychody powstają z momentem ich faktycznego otrzymania.

Wyjątek od tej reguły wprowadza art. 12 ust. 3 powołanej ustawy, w myśl którego, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przepis ten pozwala ujmować dla celów podatkowych przychody, które jeszcze nie zostały otrzymane przez podatnika, ale są mu należne, tj. stanowią przedmiot wymagalnych świadczeń. Możliwość ta dotyczy jednak wyłącznie przychodów związanych z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej.


Na mocy art. 12 ust. 3a tej ustawy, za datę powstania przychodu, o którym mowa w powyższym przepisie, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:


  1. wystawienia faktury albo
  2. uregulowania należności.


Jak wynika z powołanego przepisu, przychód osiągany przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą powstaje w dacie zaistnienia najwcześniejszego z wymienionych zdarzeń:


  • w zależności od przedmiotu tej działalności ? wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi,
  • wystawienia faktury,
  • uregulowania należności przez nabywcę.


Jednocześnie, przepis art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).


Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje przy tym ?okresu sprawozdawczego?. Pojęcie to zostało wyjaśnione na gruncie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 ze zm.). Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, przez okres sprawozdawczy rozumie się okres, za który sporządza się sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych. Mając na względzie powyższe, a także:


  • definicję roku podatkowego, zawartą w art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
  • obowiązek wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, tj. zaliczek miesięcznych w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące bądź zaliczek kwartalnych w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie kwartały (art. 25 ww. ustawy),
  • obowiązek składania urzędom skarbowym zeznania o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym i wpłaty podatku należnego albo różnicy między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku (art. 27 ww. ustawy),


należy stwierdzić, że okresem sprawozdawczym w rozumieniu art. 12 ust. 4 pkt 1 omawianej ustawy podatkowej jest miesiąc - dla potrzeb ustalania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy, kwartał - dla potrzeb ustalania kwartalnych zaliczek na podatek dochodowy, rok podatkowy - dla potrzeb ustalania podatku należnego za rok podatkowy.

Ustalenie, czy należności otrzymane przez podatnika w związku z dostawą towarów lub usług są objęte zakresem zastosowania art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wymaga zatem m.in. zbadania, w jakich okresach sprawozdawczych podatnik otrzymał te należności i wykonał dostawę towarów lub usługi.

W przedstawionym stanie faktycznym, na mocy zawartych umów Wnioskodawca produkuje i dostarcza kontrahentom domy, montuje je na gruncie nabywców oraz wykonuje prace wykończeniowe. Wynagrodzenie należne Spółce z tego tytułu jest płacone w ratach, przy czym pierwsza z nich jest płacona w terminie 21 dni od daty podpisania umowy, a kolejne - po zakończeniu poszczególnych etapów realizacji umowy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą momentu powstania przychodów z tytułu opisanej działalności w przypadku, gdy wydanie domu jest traktowane jako wydanie towaru.

Jak wskazano powyżej, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, otrzymane przez podatnika wpłaty na poczet dostaw towarów, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych nie stanowią przychodów podatkowych. Powinny one zostać rozpoznane jako przychody w momencie dokonania dostawy towaru.

W przedstawionym stanie faktycznym, wpłaty na poczet ceny nabycia domu wraz z montażem i pracami wykończeniowymi, uiszczane przez kontrahentów, nie mają charakteru przychodów podatkowych Wnioskodawcy, o ile otrzymał je w okresach sprawozdawczych poprzedzających okres sprawozdawczy, w którym dokonano dostawy towaru. W takiej sytuacji, kwoty te staną się przychodem Spółki w dacie tej dostawy, tj. w dacie wydania domu na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego podpisywanego przez strony.


Jednocześnie, z treści art. 12 ust. 4 pkt 1 omawianej ustawy wynika, że otrzymane przez podatnika wpłaty na poczet dostaw towarów, które zostaną wykonane w tych samych okresach sprawozdawczych, co dokonanie wpłat, stanowią jego przychody podatkowe (wnioskowanie a contrario). Moment powstania tych przychodów należy określić na podstawie art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak wyjaśniono powyżej, zgodnie z tym przepisem, przychód osiągany przez podatnika w związku z dostawą towarów powstaje w dacie zaistnienia najwcześniejszego z wymienionych zdarzeń:


  • wydania rzeczy,
  • wystawienia faktury,
  • uregulowania należności przez nabywcę.


W analizowanym przypadku, wydanie domu następuje na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego. Co najmniej w przeddzień protokolarnego przekazania domu ? na podstawie faktury wystawionej przez Wnioskodawcę ? nabywca uiszcza ostatnią ratę wynagrodzenia należnego Spółce.


A zatem, w sytuacji, gdy Wnioskodawca otrzymuje wpłaty na poczet ceny nabycia domu wraz z montażem i pracami wykończeniowymi w okresie sprawozdawczym, w którym ma miejsce wydanie towaru, tj. wydanie domu na podstawie stosownego protokołu podpisywanego przez strony, wpłaty te stanowią przychody Wnioskodawcy:


  • w momencie wystawienia faktury, na podstawie której kontrahent dokonuje ostatniej wpłaty przewidzianej umową (o ile jest to faktura końcowa, dokumentująca całość należności z tego tytułu dostawy towaru) albo
  • w przypadku, gdyby ww. faktura nie dokumentowała całości należności z tego tytułu - w dacie dokonania ostatniej wpłaty przez kontrahenta, tj. z momentem uregulowania należności z tytułu dostawy towaru.


Podsumowując, w przedstawionym stanie faktycznym, jeżeli wydanie przez Wnioskodawcę domu zmontowanego z wytworzonych przez niego prefabrykatów i wykończonego w standardzie ustalonym z kontrahentem stanowi wydanie towaru, wpłaty otrzymywane od kontrahenta:


  • w okresach sprawozdawczych poprzedzających okres sprawozdawczy, w którym następuje dostawa towaru ? nie stanowią przychodów Wnioskodawcy do momentu dokonania dostawy towaru, tj. do dnia wydania domu nabywcy na podstawie stosownego protokołu (art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych),
  • w okresie sprawozdawczym, w którym następuje dostawa towaru ? stanowią przychody Wnioskodawcy w momencie określonym zgodnie z art. 12 ust. 3a tej ustawy.


Należy ponadto zastrzec, że ? adekwatnie do zapytania postawionym przez Wnioskodawcę ? niniejsza interpretacja dotyczy momentu powstania przychodów z tytułu opisanej działalności gospodarczej w przypadku, gdy wydanie domu jest traktowane jako wydanie towaru. Z uwagi na przedmiot tego pytania, tutejszy organ nie dokonał ponadto oceny stanowiska Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w części dotyczącej kwestii uznania wyprodukowania i sprzedaży domu wraz z montażem i pracami wykończeniowymi za dostawę towarów. Zagadnienie to nie jest bowiem normowane przepisami o podatku dochodowym od osób prawnych.


Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej datowania.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację ? w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.


Referencje

I SA/Gd 1007/07, wyrok zwykłego składu wojewódzkiego sądu administracyjnego

ITPB3/423-534/09/10-S/MT, interpretacja indywidualna

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika