Czy zgodnie z brzmieniem art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej stałe pełnomocnictwo ogólne, skutecznie (...)

UZASADNIENIE

W dniu 19 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej wykładni art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Naczelnik Urzędu Skarbowego wezwał Spółkę do uzupełnienia braków formalnych wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku dochodowego od osób prawnych za okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. poprzez podpisanie wniosku przez osoby uprawnione do reprezentowania Spółki lub złożenie odpowiedniego pełnomocnictwa. Przedmiotowy wniosek został wniesiony przez pełnomocnika Spółki ? powołującego się na ogólne pełnomocnictwo stałe z dnia 10 maja 2006 r. znajdujące się w aktach rejestrowych Spółki.

Na wstępie pisma Naczelnik Urzędu Skarbowego przyznał, że wiadomy jest mu fakt, iż w Urzędzie, w aktach rejestracyjnych Spółki znajduje się odpis pełnomocnictwa z dnia 10 maja 2006 r. udzielonego właścicielom Kancelarii doradcom podatkowym m.in. do reprezentowania Spółki przed organami skarbowymi i podatkowymi w zakresie postępowania podatkowego prowadzonego w związku z działalnością gospodarczą Spółki. W następnej kolejności Organ powołując się na przepis art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 4 grudnia 2007 r. (I SA/Gd 763/07) stwierdził, że takie stałe, ogólne pełnomocnictwo nie może być już uznawane za wystarczające do zainicjowania postępowania przed Urzędem Skarbowym ? pomimo, iż do 2006 r. pełnomocnictwo to było honorowane.

Pełnomocnictwo z dnia 10 maja 2006 r. jest skutecznie udzielonym pełnomocnikom stałym pełnomocnictwem ogólnym, należycie opłaconym i znajdującym się w aktach rejestrowych Spółki w Urzędzie Skarbowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zgodnie z brzmieniem art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej stałe pełnomocnictwo ogólne, skutecznie udzielone i należycie opłacone, upoważniające pełnomocnika m.in. do reprezentowania Spółki przed organami skarbowymi i podatkowymi w zakresie postępowania podatkowego prowadzonego w związku z jej działalnością gospodarczą, jest wystarczające dla pełnomocnika do złożenia w imieniu Spółki wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku dochodowego od osób prawnych, czy też potrzebne jest w tym wypadku odrębne pełnomocnictwo załączone do akt każdej odrębnej sprawy...

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno interpretacja art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej dokonana przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, jak i przytoczenie treści orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku nie daje podstaw do uznania, iż skutecznie udzielone i należycie opłacone pełnomocnictwo ogólne, złożone do akt rejestracyjnych Spółki nie jest dostatecznym umocowaniem do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku dochodowego od osób prawnych. Wskazano, iż rzeczone pełnomocnictwo znajduje się w przedmiotowym Urzędzie. Pomimo faktu, iż jako pełnomocnictwo do reprezentowania Spółki przed organami skarbowymi i podatkowymi w zakresie postępowania podatkowego udzielone zostało poza danym postępowaniem, to wywiera ? zdaniem Wnioskodawcy ? pełne skutki materialnoprawne, co jest faktem bezspornym w doktrynie. Natomiast wykazanie istnienia umocowania w toku konkretnego postępowania jest czynnością jedynie procesową. Z tego względu, w ocenie Spółki, okoliczność powołania się przez pełnomocnika na stałe pełnomocnictwo ogólne należy uznać za jednoznaczne z wykazaniem jego istnienia. Pełnomocnictwo to bowiem znajduje się w aktach Organu i ze swej natury, jak również z racji ekonomiki postępowania służy, pełnomocnikowi do dokonywania rutynowych czynności przed organami administracji publicznej, mających charakter czynności bieżących w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Uzupełniająco, Wnioskodawca podniósł, iż orzeczenia wojewódzkich sądów administracyjnych mają wiążący charakter wyłącznie w sprawach przez nie rozstrzyganych i nie są zdarzeniami prawotwórczymi, natomiast brzmienie przepisu art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej nie zmieniło się i było Organowi znane przed wydaniem wyroku z dnia 4 grudnia 2007 r. Z treści tego artykułu nie wynika wyraźnie ani jednoznacznie ? zdaniem Spółki ? obowiązek każdorazowego dołączania odrębnego pełnomocnictwa do akt konkretnej sprawy. W ocenie Wnioskodawcy, zapewne z tego względu praktyka Urzędu Skarbowego nie różniła się do tej pory od aktualnej praktyki pozostałych urzędów skarbowych w Polsce. Spółka uważa że wydanie wyroku przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w indywidualnej sprawie (której stan faktyczny nie jest tożsamy z rozpatrywaną sytuacją) nie może dawać Urzędowi powodu do stosowania rozwiązań szkodliwych i nie odpowiadających prawu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Kwestia działania pełnomocnika podatnika przed organami podatkowymi została uregulowana w Rozdziale 3 (Strona) Działu IV (Postępowanie podatkowe) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.).

Zgodnie z art. 136 powołanej ustawy, strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu (art. 137 § 2 tej ustawy). Na pełnomocniku ciąży obowiązek dołączenia do akt oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa, przy czym adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy może sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa (art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej).

Jak wynika z powyższych przepisów, strona może działać w sprawie przez pełnomocnika, jednakże niezbędne jest w tym celu złożenie do akt dokumentu stwierdzającego jego umocowanie. Wymogiem formalnym jest pisemne potwierdzenie udzielenia pełnomocnictwa albo poprzez złożenie jego dokumentu, albo poprzez spisanie protokołu na okoliczność jego udzielenia. A zatem, w aktach zawsze powinien znaleźć się sporządzony pisemnie dokument zaświadczający o udzieleniu pełnomocnictwa.

Istotne jest przy tym wyjaśnienie pojęcia ?akt?, które występuje w treści art. 137 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa. Wg ?Popularnego słownika języka polskiego PWN? (Warszawa 2003 r.), akta to zbiór dokumentów urzędowych, prawnych; księgi urzędowe, prawne. Zgodnie natomiast z definicją zawartą w ?Słowniku wyrazów obcych? (PWN, Warszawa 1997 r.), za akta uważa się zbiór dokumentów odnoszących się do jakiejś sprawy, a także zbiór zawierających je ksiąg. Wobec powyższego, za akta sprawy, uważa się dokumenty zebrane w toku konkretnego postępowania, opisane sygnaturą, kwalifikacją prawną i in. Dla każdej sprawy zakłada się odrębne akta. Nie ulega zatem wątpliwości, że zgodnie z art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej pełnomocnik dołącza oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa do akt konkretnej sprawy.

Innymi słowy, aby pełnomocnictwo mogło wywrzeć skutki w postępowaniu, musi zostać uzewnętrznione w trybie określonym w art. 137 Ordynacji podatkowej - złożone do akt danej sprawy. Udzielenie pełnomocnictwa poza postępowaniem będzie miało charakter materialnoprawny, ale wykazanie jego istnienia w toku danego postępowania będzie już czynnością procesową. Organ nie może więc dopuszczać do udziału w danej sprawie osoby, która w tej sprawie nie złoży ważnego pełnomocnictwa.

Obowiązek wykazania umocowania do działania w imieniu strony w danej sprawie ciąży na pełnomocniku. W szczególności, w sytuacji, kiedy pełnomocnik strony składa w jej imieniu wniosek lub inne podanie inicjujące postępowanie podatkowe, jest on obowiązany ? przy dokonywaniu tej pierwszej czynności proceduralnej ? dołączyć stosowne pełnomocnictwo do akt sprawy.

Zakres udzielonego pełnomocnictwa wynika z jego treści. Od konstrukcji udzielonego pełnomocnictwa zależeć będzie, czy w konkretnym postępowaniu podatkowym raz złożone pełnomocnictwo będzie wystarczające do dokonywania w imieniu mocodawcy wszelkich czynności związanych z prowadzeniem danej sprawy, czy też wystąpi konieczność przedstawienia kolejnych pełnomocnictw do czynności mających miejsce w ramach tego samego postępowania, a które to czynności nie wchodziłyby w zakres pełnomocnictwa udzielonego wcześniej.

Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego, powołanie się - przy składaniu wniosku o stwierdzenie nadpłaty - na ogólne pełnomocnictwo stałe z dnia 10 maja 2006 r., znajdujące się w ?dokumentach rejestrowych? Spółki, nie jest wystarczające dla dopełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej. Z przepisu tego wynika bowiem obowiązek dołączenia do akt oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa, z którego wynika prawo do reprezentowania podatnika w postępowaniu w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty. Postępowanie to jest odrębną sprawą prowadzoną przez organ podatkowy.

Jeżeli zatem w dniu 10 maja 2006 r. Spółka umocowała pełnomocnika m.in. do reprezentowania jej przed organami podatkowymi w zakresie wszelkich postępowań podatkowych związanych z jej działalnością gospodarczą, to ? niezależnie od faktu złożenia tego pełnomocnictwa w dokumentach ewidencyjnych Spółki ? pełnomocnik ma obowiązek złożyć uwierzytelniony odpis tego pełnomocnictwa do akt każdej ze spraw, w której działa w imieniu mocodawcy.

Przez akta, o których mowa w art. 137 § 3 Ordynacji podatkowej, nie można bowiem rozumieć ewidencji prowadzonej na podstawie ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.), lecz akta konkretnego postępowania podatkowego albo kontroli podatkowej. Należy podkreślić, że wskazana ustawa nie używa w ogóle pojęcia ?akt?, lecz posługuje się terminem ?dokumentacja związana z nadaniem NIP oraz aktualizowaniem danych zawartych w zgłoszeniach identyfikacyjnych? (art. 13 ust 1 tej ustawy).

Podsumowując, składając wniosek o stwierdzenie nadpłaty, pełnomocnik Wnioskodawcy miał obowiązek dołączenia do akt sprawy oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa. W postępowaniu podatkowym pełnomocnictwo musi być bowiem złożone do akt konkretnej sprawy.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80 - 219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.