Czy czynność, w związku z zawartym porozumieniem na remont całości drogi (należyte odbudowanie (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 kwietnia 2012 r. (data wpływu 23 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczenia usług - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 kwietnia 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczenia usług.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 19 września 2007 r. zawarto porozumienie pomiędzy Powiatem a spółką z o. o. W § 1 porozumienia zapisano: w związku z prowadzoną inwestycją polegającą na budowie ? , spółka w trakcie inwestycji będzie wykorzystywała w całej długości drogę powiatową w celu dowozu materiałów budowlanych oraz urządzeń na plac budowy ? ?. Natomiast w § 2 Powiat zobowiązuje się nie wprowadzać ograniczeń w dostępności drogi dla ruchu pojazdów związanych z pracami budowlanymi, w tym również dla ruchu pojazdów nienormatywnych. Postanowienie to nie uchybia obowiązkowi ponoszenia opłat przez Spółkę za przejazdy po drogach publicznych pojazdów nienormatywnych, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. W § 3. zapisano, że:

• ust. 1 - W trakcie prac budowlanych spółka zapewni bieżące remonty umożliwiające korzystanie z drogi przez pojazdy niezwiązane z pracami budowlanymi.
• ust. 2 ? Spółka zobowiązuje się uzgodnić wszelkie bieżące remonty drogi z Powiatem, w szczególności poprzez przedłożenie projektu planowanych prac oraz stosownych technologii, do których Powiat może zgłaszać zastrzeżenia, które spółka ma obowiązek uwzględniać.
• ust. 3. - Powiat nie będzie pobierał opłat z tytułu zajęcia pasa drogowego za bieżące remonty dróg.
• ust. 4 ? Spółka zobowiązuje się zapewnić bezpieczeństwo ruchu na czas remontu dróg, i w tym celu przedłoży Powiatowi, najpóźniej na 14 dni przed planowanym remontem, projektu organizacji ruchu na remontowanych odcinkach drogi, do którego Powiat może wnieść zastrzeżenia, które spółka ma obowiązek uwzględnić.

W § 4 zawarto, że:

• ust. 1 - Po zakończeniu prac budowlanych i po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, spółka zobowiązuje się do zapłaty kwoty ? zł, które zostaną przeznaczone na remont całości drogi, o której mowa w § 1. Jeden egzemplarz projektu budowlanego drogi zostanie przekazany spółce przed przekazaniem kwoty, o której mowa w niniejszym ustępie.
• ust. 2 - Powiat oświadcza, że podejmie starania mające na celu prawidłowe wykorzystanie przekazanych środków oraz należyte odbudowanie drogi, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami.
• ust. 3 - Strony ustalają, że kwota o której mowa w § 4 ust. 4 umowy, w okresie od dnia uzyskania przez spółkę pozwolenia na użytkowanie ? do dnia 30 listopada 2008 r., przy czym w przypadku, gdy spółka uzyskała pozwolenie na użytkowanie ? po 30 listopada 2008 r., kwota zostanie przekazana w okresie 2 miesięcy od dnia poinformowania Powiatu o uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie.
• ust. 4 ? Spółka zobowiązuje się do przekazania Powiatowi kwoty, o której mowa w § 4 ust. 1 Umowy w terminie 14 dni od dnia otrzymania od Powiatu pisemnej informacji, wzywającej spółkę do przekazania środków finansowych. Pisemna informacja powinna być przesłana w okresie, o którym mowa w § 4 ust. 3 Umowy i oświadczenie Powiatu, że została podpisana z Wykonawcą umowa o odbudowę drogi, dane wykonawcy prac, termin rozpoczęcia i przewidywany termin zakończenia prac związanych z odbudową drogi. Ponadto Powiat wskaże w przywołanym piśmie, jaka kwota, po odliczeniu kwoty przekazanej przez spółkę, została przeznaczona na odbudowę drogi.
• ust. 5 - W przypadku, gdyby spółka uchybiła terminowi do przekazania kwoty, o którym mowa w ust. 4, zobowiązana jest zapłacić powiatowi odsetki umowne w wysokości 0,1% za każdy dzień opóźnienia.

W zawartym porozumieniu nie określono formy przekazania środków finansowych.

Następnie zawarto aneks w dniu 29 kwietnia 2009 r. do porozumienia z dnia 19 września 2007 r., w którym dokonano zmiany w § 4 w ten sposób, iż w ust. 1 uściślono termin przekazania kwoty w wysokości ? zł do 15 sierpnia 2009 r., ust. 5 wpisano jako ust. 2, dotychczasowy ust. 2 otrzymał poz. ust. 3 o treści: Powiat oświadcza, że zobowiązuje się wykorzystać przekazane przez spółkę środki finansowe zgodnie z celem porozumienia to jest w celu należytego odbudowania drogi, o której mowa § 1, zgodnie z obowiązującymi w Polsce w tym zakresie przepisami prawa, ust. 4 otrzymał brzmienie: Strony ustalają, że zapłata przez spółkę kwoty, o której mowa w § 4 ust. 1 wyczerpuje wszelkie roszczenia Powiatu związane z korzystaniem przez spółkę z drogi w zakresie, o którym mowa w § 1.

Spółka nie dokonała wpłaty w zakreślonym terminie, w związku z tym zawarto kolejny aneks z dnia 5 października 2009 r. do porozumienia z dnia 19 września 2007 r., w którym dokonano zmiany § 4, gdzie ust. 1 otrzymał brzmienie: Spółka zobowiązuje się, że w terminie do dnia 30 października 2009 r., przekaże na rzecz Powiatu kwotę w wysokości ? złotych netto, powiększonych o podatek od towarów i usług naliczony zgodnie z obowiązującymi przepisami, która to kwota stanowić będzie opłatę za wykorzystanie i zniszczenia drogi, o której mowa w § 1. Zapłata nastąpi na podstawie wystawionej przez Powiat faktury VAT. Pozostałe zapisy nie uległy zmianie.

Realizując zapisy § 1 aneksu zawartego w dniu 5 października 2009 r. do porozumienia Powiat wystawił fakturę VAT z datą wystawienia 14 października 2009 r. i datą sprzedaży 14 października 2009 r. o następującej nazwie usługi ?za wykorzystanie i zniszczenie drogi powiatowej nr ? wynikające z ponadnormatywnych obciążeń?, jednostka czasu: ilość -1,00, jednostka miary: ilość -1, cena: ? zł, wartość bez podatku: ? zł, VAT: stawka - 22%, kwota ? ? zł, wartość z podatkiem: ? zł, wartość do zapłaty ? zł. Faktura wystawiona na nabywcę tj. spółkę została zapłacona w dniu 30 października 2009 r. w kwocie ? zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy czynność, w związku z zawartym porozumieniem na remont całości drogi (należyte odbudowanie drogi), będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług (jako odpłatne świadczenie usług), czy też należy traktować jako opłatę za zniszczenie drogi (tj. odszkodowanie za wyrządzoną szkodę lub utracone korzyści), która nie podlega opodatkowaniu?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z zawartym porozumieniem z dnia 19 września 2007 r. oraz aneksem z dnia 24 kwietnia 2009 r. pomiędzy Powiatem a spółką, spółka zobowiązała się do przekazania kwoty ? zł na remont drogi powiatowej W zawartym porozumieniu nie określono formy przekazania środków, formę przekazania środków określono w aneksie nr 2 z dnia 5 października 2009 r. do porozumienia.

Wnioskodawca powołując treść art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) wskazuje, iż czynności wykonywane przez organy władzy publicznej (oraz urzędy obsługujące te organy) w ramach realizacji swoich zadań są, co do zasady, wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jeśli jednak czynności te wykonywane są na podstawie umów cywilnoprawnych, podlegają opodatkowaniu VAT na ogólnych zasadach. Zawarte porozumienie z dnia 19 września 2007 r. spełnia powyższe przesłanki tzn. jest umową cywilnoprawną i dlatego też obie strony porozumienia doszły do wniosku, że właściwym rozwiązaniem prawnym przy tak nietypowej czynności będzie przyjęcie, iż podlega ona opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak wynika z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Natomiast jak stanowi art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja ?świadczenia usług? ma charakter dopełniający definicję ?dostawy towarów? i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Z treści art. 8 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Słownik języka polskiego definiuje czasownik ?świadczyć? jako ?wykonywać coś na czyjąś rzecz?, ?świadczenie? zaś, to obowiązek wykonywania, przekazania czegoś.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Z pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi, należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.

Z kolei przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie, czy wykonywane świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy usługą i otrzymaną zapłatą. Czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest także określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy określonymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Od wspomnianej zasady ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki. I tak na podstawie art. 15 ust. 6 cyt. ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Ze złożonego wniosku wynika, że na mocy porozumienia zawartego w dniu 19 września 2007 r. pomiędzy Powiatem a spółką, spółka wykorzystywała drogę powiatową w celu dowozu materiałów budowlanych oraz urządzeń na plac budowy, przy czym Powiat zobowiązał się nie wprowadzać żadnych ograniczeń w dostępności tej drogi dla ruchu pojazdów związanych z pracami budowlanymi, w tym również dla pojazdów nienormatywnych. W porozumieniu tym zawarto, że po zakończeniu prac budowlanych i po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, spółka zobowiązała się do zapłaty na rzecz Powiatu określonej kwoty, przy czym na mocy aneksu do porozumienia należność ta uwzględniała VAT w wysokości 22%. Należność ta stanowi opłatę za wykorzystanie i zniszczenie drogi. Powiat zobowiązał się wykorzystać otrzymane od spółki środki finansowe w celu należytego odbudowania drogi. W dniu 14 października 2009 r. Powiat wystawił na rzecz spółki fakturę VAT, przedmiotem której było: ?za wykorzystanie i zniszczenie drogi powiatowej (?)?.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego na tle powołanych przepisów prowadzi do wniosku, iż opisaną czynność należy traktować jako świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 cyt. ustawy. Mamy tu bowiem do czynienia ? w związku z zawartą umową cywilnoprawną (porozumieniem) - ze świadczeniami wzajemnymi, bezpośrednimi i ekwiwalentnymi, polegającymi z jednej strony na udostępnieniu bez ograniczeń drogi, z drugiej zaś strony - na zapłacie określonego wynagrodzenia.

Zatem stwierdzić należy, że przedmiotowa czynność, za którą ustalono wynagrodzeniem, stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 cyt. ustawy. Czynność ta, jako wykonana w 2009 r. podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według podstawowej stawki VAT w wysokości 22%, w oparciu o art. 41 ust. 1 ustawy, gdyż ustawodawca ? zarówno w ustawie, jak i przepisach wykonawczych do tej ustawy - nie przewidział dla takiej czynności preferencyjnej stawki ani zwolnienia od podatku.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska Nr 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.