Oddanie nieruchomości gruntowej w odpłatne użytkowanie jest świadczeniem usług w rozumieniu art. (...)

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat rocznych z tytułu użytkowania nieruchomości na podstawie umowy użytkowania zawartej w formie aktu notarialnego.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Prezydent Miasta oddał w odpłatne użytkowanie, na czas prowadzenia działalności, związkowi zawodowemu nieruchomość gruntową zabudowaną na podstawie umowy użytkowania z dnia 21 listopada 1991 r. Następnie umowę tę rozwiązano (nieruchomość nadal pozostawała we władaniu użytkownika) i zawarto umowę użytkowania nieruchomości gruntowej w formie aktu notarialnego w dniu 11 października 2002 r. z wpisem do księgi wieczystej.

Zarówno w pierwszej umowie, jak i drugiej za użytkowanie nieruchomości gruntowej ustalono opłatę roczną wnoszoną jednorazowo do 31 marca każdego roku (w terminie wnoszenia opłat za użytkowanie wieczyste). Opłata roczna może być aktualizowana w przypadku udokumentowania operatem rzeczoznawcy majątkowego zmiany wartości nieruchomości w drodze pisemnej, bez konieczności zmiany aktu notarialnego przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste gruntów.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług opłatę roczną z tytułu użytkowania nieruchomości gruntowej Urząd uznał jako dostawę gruntu, która nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opłatę roczną z tytułu użytkowania nieruchomości gruntowej traktować należy jako świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, czy jako dostawę towarów w myśl art. 7 ust. 1 tej ustawy...

Zdaniem Wnioskodawcy, z treści art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie wynika jednoznacznie, jak powinna być kwalifikowana opłata za użytkowanie nieruchomości gruntowych. Ponadto czynność ustanowienia odpłatnego użytkowania nieruchomości gruntowej, jako ograniczonego prawa rzeczowego, o którym mowa w art. 252-284 Kodeksu cywilnego nie jest czynnością wymienioną w art. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie podlega opodatkowaniu. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy prawidłowym jest określenie opłaty rocznej z tytułu użytkowania nieruchomości gruntowej jako dostawy gruntu. Ponieważ ustanowienie tego prawa miało miejsce przed dniem 1 maja 2004 r., opłata roczna nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W art. 7 ust. 1 ww. ustawy postanowiono, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Powołany przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pojecie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powołanej ustawy o podatku od towarów i usług. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym wynagrodzeniem.

Użytkowanie jest ograniczonym prawem rzeczowym unormowanym w art. 252-270 Kodeksu cywilnego. Prawo to polega na możności obciążenia rzeczy (ruchomej albo nieruchomości) prawem do jej używania i do pobierania jej pożytków. Jest prawem niezbywalnym i wygasa wskutek niewykonywania go przez określony czas. Zakres użytkowania, wysokość czynszu (opłat) oraz terminy płatności ustalają strony w umowie.

Skoro zatem użytkowanie nie jest zbywalne, nie można uznać, iż oddanie w odpłatne użytkowanie gruntu stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel, nie daje również użytkownikowi uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela.

Ponieważ oddanie nieruchomości gruntowej w odpłatne użytkowanie jest świadczeniem na rzecz innego podmiotu i nie stanowi dostawy towaru zdefiniowanego w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług uznać należy, że jest ono świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem odpłatne oddanie do użytkowania gruntu stanowi świadczenie usług, tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z art. 8 ust. 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej -powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.