Czy sprzedaż 100% udziałów w spółce z o.o. nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów (...)

Czy sprzedaż 100% udziałów w spółce z o.o. nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2011 r. (data wpływu 7 lutego 2012 r.), uzupełnionym w dniu 2 maja 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia udziałów w spółce kapitałowej ? jest prawidłowe.

Porady prawne


UZASADNIENIE


W dniu 7 lutego 2012 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 2 maja 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia udziałów w spółce kapitałowej.


W przedmiotowym wniosku i uzupełnieniu do niego przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.


Spółdzielnia prowadzi działalność mieszaną, w tym hotelarstwo i gastronomię prowadząc jedną księgowość. W 2001 r. Spółdzielnia zawiązała spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, obejmując jako jedyny wspólnik 100 % udziałów. Spółdzielnia objęła 6.181 udziałów po 500 zł każdy i pokryła je wkładem niepieniężnym ? aportem, stając się jedynym wspólnikiem posiadającym 100% udziałów. Aport oszacowany został przez biegłego. Reprezentantem wspólnika jest zarząd Spółdzielni. Spółka z o.o. jest odrębnym podmiotem prawnym posiadający własny Zarząd a Radę Nadzorczą stanowi 5 członków Spółdzielni, wybranych przez Walne Zgromadzenie Spółdzielni. Udziały Spółdzielnia pokryła wkładem niepieniężnym ? aportem w postaci 1/2 udziału w prawie użytkowania wieczystego we własności budynków, budowli i urządzeń hotelu oraz udziału wynoszącego 1/2 własności nieruchomości gruntowej. Wyposażenie hotelu Spółka z o.o. wykupiła a pozostałą 1/2 część udziału dzierżawi od Spółdzielni odpłatnie. Wraz z uruchomieniem Spółki z o.o. zatrudniono w niej pracujących tam członków Spółdzielni (członkowie wystąpili do Spółdzielni o urlopy bezpłatne). Obecnie Spółdzielnia zamierza sprzedać 100% ww. udziałów w spółce z o.o.


W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie, sprecyzowane ostatecznie w uzupełnieniu do wniosku.


Czy sprzedaż 100% udziałów w spółce z o.o. nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?


Zdaniem Wnioskodawcy, doprecyzowanym w uzupełnieniu do wniosku z dnia 2 maja 2012 r., sprzedaż 100% udziałów w spółce z o.o., jako transakcja incydentalna, nie wypełnia znamion działalności gospodarczej, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powołując się na treść przepisów art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług Spółdzielnia wskazuje, iż nie każda czynność dokonana przez podmiot będący podatnikiem, będzie podlegać opodatkowaniu. Zdaniem Spółdzielni, planowanej sprzedaży 100% udziałów w spółce z o.o. przez podmiot, który nie trudni się działalnością, polegającą na pośrednictwie finansowym, nie należy traktować jako działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Jak wskazuje Spółdzielnia, sprzedaż posiadanych udziałów nie będzie wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wobec czego nie będzie stanowić czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Spółdzielni, za faktem, iż sprzedaż udziałów w spółce nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług przemawia również to, iż transakcja ta nie jest czynnością wymienioną w art. 5 ust. 1 ustaw o podatku od towarów i usług, ponieważ nie spełnia definicji towaru ? art. 2 pkt 6, ani usługi ? art. 8 ust 1.

Spółdzielnia wskazuje ponadto, iż nie ingeruje w zarządzanie wspomnianej Spółki tylko sprawuje funkcje kontrolne i zatwierdzające zgodnie z Kodeksem spółek handlowych. Sprzedaż udziałów będzie czynnością sporadyczną i nie można traktować jej jako wykorzystanie majątku do uzyskiwania z niego dochodu w sposób częstotliwy.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.


Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami ? w świetle art. 2 pkt 6 ustawy ? są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust.1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).


Natomiast przez świadczenie usług, stosownie do treści art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:


  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.


Odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu wtedy, gdy są dokonywane przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy ? opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy ? czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w ust. 2 ww. artykułu ? obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, iż pojęcie działalności gospodarczej ma charakter podmiotowy, odnosi się bowiem do podmiotów prowadzących tę działalność. Zatem, nie każda czynność dokonana przez podmiot będący podatnikiem, będzie podlegać opodatkowaniu. Status bycia podatnikiem podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. A więc, w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzą transakcje dotyczące nabywania i zbywania udziałów w przedsiębiorstwach, to czynność samej ich sprzedaży nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym, nie podlega opodatkowaniu.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność, polegającą na posiadaniu zbywaniu akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE wnika, że samo posiadanie czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika (np.

w wyrokach w sprawach: C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95). W wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro (EDM), Trybunał uznał, że ?zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskania z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe, polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej?. Stanowisko to zostało podtrzymane w orzeczeniu z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz, gdzie Trybunał odwołał się do swego utrwalonego już orzecznictwa, że samo nabycie lub dzierżenie akcji nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu VI Dyrektywy. Samo nabycie wkładów finansowych w innych przedsiębiorstwach nie stanowi wykorzystywania dobra w celach zarobkowych w sposób ciągły, jako że ewentualna dywidenda, stanowiąca pożytek tego wkładu, wynika z prawa własności, a nie jest świadczeniem wzajemnym z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej w rozumienie Dyrektywy.

Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że fakt posiadania i zbywania akcji czy udziałów należy połączyć z wykonywaniem działalności w określonych okolicznościach, a mianowicie gdy posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada, sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej, posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.

Nie będzie zatem miało charakteru działalności gospodarczej zbycie udziałów w sytuacji, gdy zbywający udziały w zarządzaniu spółką uczestniczy, lecz nie posiada portfela udziału spółek i ich nie kontroluje, nie prowadzi działalności zarobkowej w oparciu o te udziały, nie wykonuje w ramach działalności gospodarczej różnego rodzaju usług na rzecz tych spółek, których udziały posiada.

Również w Polsce, pod wpływem orzecznictwa TSUE, przyjęło się, że sprzedaż akcji czy udziałów może zostać uznana za usługę finansową. Istotne znaczenie ma fakt, czy podatnik nabył udziały w celu sprawowania uprawnień właścicielskich, czy upatruje jedynie korzyści finansowe i nabywa udziały w celach spekulacyjnych (licząc na wzrost ich wartości). W tym drugim przypadku, jeżeli dojdzie do sprzedaży takich udziałów, mamy do czynienia z usługami pośrednictwa finansowego.

W sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi to czynność samego nabycia lub sprzedaży akcji, czy udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia, czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób częstotliwy.

Ze złożonego wniosku wynika, iż w 2001 r. Spółdzielnia zawiązała Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością obejmując jako jedyny wspólnik 100 % udziałów. Spółdzielnia wskazała, iż nie ingeruje w zarządzanie wspomnianej Spółki, tylko sprawuje funkcje kontrolne i zatwierdzające zgodnie z Kodeksem spółek handlowych. Spółdzielnia zamierza sprzedać 100% ww. udziałów w spółce z o.o. Będzie to czynność incydentalna.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy w odniesieniu do powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, iż w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez Spółdzielnię działalności gospodarczej nie wchodzą transakcje dotyczące nabywania i zbywania udziałów w przedsiębiorstwach, a Spółdzielnia jak wskazano we wniosku nie ingeruje w zarządzanie Spółką z o.o., to w tym konkretnym przypadku, czynność samej sprzedaży udziałów nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika