Czy Wnioskodawcy, działającemu w charakterze subagenta przysługuje prawo do zwolnienia świadczonych (...)

Czy Wnioskodawcy, działającemu w charakterze subagenta przysługuje prawo do zwolnienia świadczonych przez niego usług od podatku od towarów i usług (dalej ?VAT?) jako usług pośrednictwa w udzielaniu kredytów, przyjmowaniu depozytów oraz w innych czynnościach bankowych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 7 listopada 2011 r. (data wpływu 9 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT dla świadczonych usług pośrednictwa finansowego ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 9 listopada 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT dla świadczonych usług pośrednictwa finansowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Prowadzi Pani jednoosobowo działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez właściwy organ samorządowy.

W ramach wskazanej działalności świadczy Pani usługi na podstawie umowy subagencyjnej, zgodnie z którą inny podmiot (pośrednik), będący stroną umowy agencyjnej z bankiem, jest uprawniony do podzlecania Pani określonych umową agencyjną czynności.

W ramach umowy subagencyjnej zobowiązana jest Pani do świadczenia usług pośrednictwa w czynnościach bankowych, takich jak udzielanie kredytów, przyjmowanie lokat/depozytów, prowadzenie rachunków. Zgodnie z postanowieniami umowy subagencyjnej, zobowiązuje się Pani w szczególności do:

  1. informowania Klientów, iż pośredniczy w zawieraniu umów lokaty/rachunku/kredytu przez dany bank,
  2. przekazywania potencjalnym klientom banku pełnej i rzetelnej informacji o produktach oferowanych przez bank,
  3. wydawania klientom druków i formularzy banku niezbędnych do złożenia wniosku kredytowego wraz z wykazem dokumentów, które należy do wniosku załączyć,
  4. zapewnienia fachowej pomocy przy wypełnianiu wniosków kredytowych/o założenie lokaty/rachunku,
  5. przyjmowania ww. wniosków i dokumentów wymaganych przez bank w celu udzielenia kredytu/założenia lokaty/ rachunku oraz weryfikowania zgodności kopii składanych przez klientów dokumentów z oryginałami tych dokumentów i potwierdzania kopii dokumentów za zgodność z oryginałem po obejrzeniu oryginału dokumentu,
  6. potwierdzania tożsamości klientów, osób ustanawiających zabezpieczenia spłaty kredytu i ich współmałżonków na podstawie stosownych dokumentów,
  7. dokonywania przeglądu księgi wieczystej nieruchomości, będącej przedmiotem kredytowania oraz sporządzania i przekazywania bankowi notatek służbowych w formie papierowej, wg wzoru przedstawionego przez bank, z podpisem osoby dokonującej przeglądu potwierdzających stan prawny ujawniony w księgach wieczystych,
  8. dokonywania wstępnej weryfikacji pod względem formalno-prawnym wniosków kredytowych i innych dokumentów dostarczonych przez klienta oraz wstępnej oceny zdolności kredytowej klienta,
  9. przekazywania do banku - bezpośrednio lub poprzez Pośrednika - pełnej dokumentacji kredytowej wymaganej przez bank w celu udzielenia i wypłaty kredytu, niezwłocznie po jej skompletowaniu i weryfikacji
  10. uczestniczenia przy podpisywaniu przez klienta umowy kredytu/rachunku/lokaty, aneksów do tych umów, umów stanowiących prawne zabezpieczenie spłaty kredytu oraz aneksów do tych umów wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami,
  11. dokonywania inspekcji nieruchomości będących przedmiotem analizy kredytowej i/lub zabezpieczenia kredytu, potwierdzania zdjęć za zgodność ze stanem faktycznym.


Jak wynika z powyższego wyliczenia, Pani usługi dotyczą czynności faktycznych zmierzających do zawarcia między bankiem a klientem umowy, której przedmiotem są czynności bankowe. Tym samym Pani usługa ma charakter zbliżony do tzw. agencji pośredniczej, w odróżnieniu od tzw. agencji przedstawicielskiej, w ramach której agent/subagent jest umocowany (również lub wyłącznie) do dokonywania czynności prawnych, tj. zawierania z klientami umów w imieniu Banku/zleceniodawcy. W przypadku czynności bankowych ograniczenie roli agenta do pośrednictwa faktycznego wynika z obostrzeń zawartych w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r - Prawo bankowe.

W wykonaniu powyższych usług nie świadczy Pani doradztwa na rzecz banku czy pośrednika, z którym łączy ją umowa sub-agencyjna. Element doradztwa nie występuje również, co do zasady, w relacjach z klientami (kredytobiorcami itp.); jest im natomiast przekazywana, jako jeden z elementów świadczenia, sprofilowana informacja (handlowa) na temat wybranych produktów banku, stosownie do sygnalizowanych przez klientów potrzeb i oczekiwań.

W ramach określonych powyższej usług wynagrodzenie prowizyjne na Pani rzecz jest, co do zasady, uzależnione (zarówno jeżeli chodzi o uzyskanie prawa do niego, jak i jego wysokość) od zawarcia przez pozyskanego przez Panią klienta umowy z bankiem, której przedmiotem są produkty oferowane przez bank.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawcy, działającemu w charakterze subagenta przysługuje prawo do zwolnienia świadczonych przez niego usług od podatku od towarów i usług (dalej ?VAT?) jako usług pośrednictwa w udzielaniu kredytów, przyjmowaniu depozytów oraz w innych czynnościach bankowych?

Pani zdaniem, w opisanym stanie faktycznym przysługuje prawo do zwolnienia od VAT usług świadczonych w charakterze sub-agenta. Usługi te stanowią bowiem usługi pośrednictwa w udzielaniu kredytów, przyjmowaniu depozytów oraz w innych czynnościach bankowych, które są zwolnione od VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i nast. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, którego treść przytacza Pani w zajętym stanowisku w sprawie.

Uważa Pani, że na podstawie dalszych punktów art. 43 ust. 1, zwolnione od podatku są również:

  1. usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę,
  2. usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.


Uzasadniając prezentowany pogląd wskazuje Pani, po pierwsze, że z przytoczonych przepisów ustawy o VAT wynika zwolnienie od podatku nie tylko względem usług stricte bankowych/finansowych (jak: udzielanie kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz zarządzanie nimi, udzielanie poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji oraz zarządzanie nimi, czy przyjmowanie depozytów środków pieniężnych, prowadzenie rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcje płatnicze, przekazy i transfery pieniężne etc., dalej jako: ?usługi podstawowe?), ale także usługi pośrednictwa do tych usług. Przy tym, co warto podkreślić, żaden przepis ustawy o VAT, ani też aktu do niej wykonawczego, nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem ?pośrednictwa? użytego we wskazanych przepisach. W szczególności nie wskazuje, że chodzi tu o pośrednictwo obejmujące umocowanie do działania w imieniu jednej ze stron stosunku prawnego, na podstawie którego świadczona jest usługa podstawowa, np. w przypadku kredytu do działania w imieniu kredytodawcy albo kredytobiorcy. Jakkolwiek więc tego rodzaju pośrednictwo niewątpliwie mieści się w zakresie zastosowania omawianych przepisów, to jednak ? według Pani - go nie wyczerpuje.

W Pani przekonaniu, pojęcie ?pośrednictwo? zostało użyte w rozpatrywanych przepisach ustawy o VAT w znaczeniu szerokim i obejmuje także świadczenie usług, które wyczerpują się w czynnościach faktycznych, zmierzających lub sprzyjających zawarciu umowy na świadczenie usług podstawowych. A więc usług, których istotę można określić jako kojarzenie stron umowy. Oczekiwanym następstwem podejmowanych przez takiego pośrednika starań jest doprowadzenie do spotkania się stron i podpisania - już bez jego bezpośredniego udziału - umowy na dany produkt bankowy/finansowy. W tym celu pośrednik z reguły uprawniony jest m.in.:

  • zainteresować potencjalnego klienta ofertą usług bankowych/finansowych danej instytucji finansowej (tu: banku) poprzez podejmowanie stosownych działań informacyjnych i marketingowych,
  • zapoznać klienta ze szczegółami tej oferty w zakresie usług budzących jego zainteresowanie,
  • zaproponować klientowi konkretne produkty/rozwiązania z oferty banku, zgodne z jego potrzebami,
  • przekazać informacje nt. warunków, jakie klient powinien spełnić, aby móc skorzystać z wybranego produktu bankowego,
  • wspierać klienta w wypełnianiu ww. warunków, w szczególności formalnych, oraz dokonywać wstępnej oceny spełnienia tych warunków przez klienta,
  • informować klienta o sposobach kontaktu z instytucją finansową lub bezpośrednio aranżować takie spotkania,
  • sporządzać oraz przekazywać zleceniodawcy stosowną dokumentację dotyczącą relacji z klientem.


Takie rozumienie ?pośrednictwa? bliskie jest pojęciu agencji w ujęciu cywilistycznym. Zgodnie z art. 758 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Jak z powyższego wynika, istotą działalności agenta jest stałe pośredniczenie przy zawieraniu umów. Nie jest przy tym wymagane, aby agent zawierał również umowy w imieniu zleceniodawcy. Co więcej, zgodnie z ugruntowanym poglądem doktryny (por. ?Kodeks cywilny - Komentarz. Tom II? pod red. K. Pietrzykowskiego, wyd. C.H. Beck, Warszawa 2005), to w tym pierwszym przypadku mamy do czynienia z pośrednictwem sensu stricte (agencja pośredniczą), gdy w wariancie drugim z przedstawicielstwem agenta działającego w charakterze pełnomocnika. Wskazuje się (ibidem), że usługi agenta w ramach pośrednictwa sprowadzają się do wykonywania czynności faktycznych, które tworzą zachowanie określane mianem ?pośredniczenie? obejmujące np.: wyszukiwanie osób, z którymi można zawierać umowy danego rodzaju, ułatwianie spotkań z takimi osobami, nakłanianie do skorzystania z oferty, przekazywanie prospektów, informowanie o warunkach umów, doręczanie ofert itp.

Z tego punktu widzenia zawierane przez Wnioskodawcę umowy na świadczenie usług w charakterze subagenta, w Pani ocenie, niewątpliwie spełniają przesłanki tak rozumianego pośrednictwa. Ich podstawowym i bezpośrednim celem jest bowiem stworzenie warunków do kontaktu klienta z bankiem i zawarcia przez niego umowy na świadczenie usługi podstawowej (np. kredytu), zwolnionej od VAT.

Po drugie, w Pani przekonaniu, nie ma znaczenia, czy swoje usługi świadczy bezpośrednio na rzecz instytucji finansowej (banku), czy też jako subagent - analogicznie jak w przypadku pierwszej kwestii przepisy ustawy o VAT nie zawierają tu żadnych dodatkowych wskazań ani ograniczeń. Należy więc zauważyć, że w obu sytuacjach działałaby Pani w charakterze pośrednika, a istota, zakres i cel jego czynności byłby ten sam - doprowadzenie do skojarzenia stron i - w dalszej kolejności - zawarcia przez bank umowy z klientem na świadczenie usług podstawowych. Od tego też w obu przypadkach jest uzależnione jego wynagrodzenie w formie prowizji. Jednocześnie, na co także warto wskazać, z punktu widzenia klienta jest bez znaczenia, czy Wnioskodawca występuje jako agent, czy też subagent. W obu jest bowiem identyfikowany przez klienta jako podmiot faktycznie działający na rzecz banku. A zatem sens ekonomiczny jest ten sam.

Powołuje Pani orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które w pełni potwierdza jej tezy. W szczególności, z uwagi na podobieństwo stanu faktycznego, na wyrok z dnia 4 sierpnia 2007 r. (sygn. C-453/05) w sprawie Volker Ludwig. W wyroku tym Trybunał wypowiedział się w sprawie wykładni art. 13 B lit d) pkt 1 VI Dyrektywy VAT, którego odpowiednikiem jest obecnie art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, a w szczególności zawartego w nim pojęcia ?pośrednictwo w sprawach kredytów? (obecnie w Dyrektywie ?pośrednictwo kredytowe?). TSUE przeanalizował w nim z punktu widzenia opodatkowania VAT sytuację podmiotu wykonującego na podstawie umowy agencyjnej samodzielną działalność doradcy majątkowego (pośrednika) na rzecz spółki oferującej osobom prywatnym, za pośrednictwem ww. subagenta, różne produkty finansowe, których ogólne warunki spółka ta ustaliła wcześniej z instytucjami finansowymi. W wyroku tym TSUE stwierdził m.in.:

  • pojęcie ?pośrednictwa? zawarte w art. 13 część B lit. d) pkt 1-5 VI Dyrektywy nie jest zdefiniowane przez tę dyrektywę. Trybunał orzekł już jednak w kontekście pkt 5 tego przepisu, że pojęcie to obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy (zob. podobnie wyrok z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C -235/00 CSC Financial Services, pkt 39). Natomiast nie ma miejsca działalność polegająca na pośrednictwie, jeśli jedna ze stron umowy zleca podwykonawcy część czynności faktycznych związanych z umową (podobnie ww. wyrok w sprawie CSC Financial Services, pkt 40);
  • należy stwierdzić, że czynności zwolnione z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 1 VI Dyrektywy definiuje się ze względu na charakter świadczonych usług, a nie osobę je świadczącą lub ich odbiorcę;
  • działalność pośrednictwa stanowi działalność, polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy;
  • w konsekwencji zastosowanie zwolnienia przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 1 szóstej dyrektywy nie może zależeć od istnienia stosunku umownego między podmiotem świadczącym usługi pośrednictwa kredytowego a jedną ze stron umowy kredytowej, lecz powinno być badane w świetle samego charakteru wykonanego świadczenia i jego celu, które zostały wskazane w punkcie pierwszym powyżej;
  • w konsekwencji art. 13 część B lit. d) pkt 1 szóstej dyrektywy nie stoi na przeszkodzie temu, aby podobnie jak w okolicznościach sprawy przed sądem krajowym na usługę pośrednictwa kredytowego składały się dwa świadczenia, jedno wykonywane przez agenta głównego, to jest DVAG, w ramach negocjacji z instytucjami kredytowymi oraz drugie wykonywane przez subagenta, to jest skarżącego przed sądem krajowym, działającego w charakterze doradcy majątkowego w ramach negocjacji z kredytobiorcami.


W rezultacie Trybunał orzekł, że okoliczność, że podatnik nie jest związany umownie z żadną ze stron umowy kredytowej, do której zawarcia się przyczynił oraz że nie kontaktuje się bezpośrednio z jedną z tych stron, nie stanowi przeszkody do tego, aby świadczył on usługę pośrednictwa kredytowego, zwolnioną zgodnie z art. 13 część B lit. d) pkt 1 VI Dyrektywy 77/388.

W konsekwencji TSUE po raz kolejny (por. też wyrok w sprawie C-2/95) opowiedział się za szerokim interpretowaniem pojęcia ?pośrednictwo? dla potrzeb zwolnienia z VAT usług pośrednictwa finansowego. Ustalając, czy określone usługi podlegają opodatkowaniu VAT, czy też są zeń zwolnione, należy zatem brać pod uwagę również faktycznie wykonywane w ramach określonej usługi funkcje.

Końcowo, zwraca Pani uwagę, iż prezentowane podejście koresponduje ze stanowiskiem Narodowego Banku Polskiego wyrażonym w piśmie z dnia 21 grudnia 2004 roku (nr NB-BPN-l-022-70/04 - Rekomendowane kierunki interpretacyjne przepisów ustawy-Prawo bankowe dotyczące outsourcingu).

Definiując pojęcie pośrednictwa finansowego objętego zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Prawo bankowe, Narodowy Bank Polski uznał, iż pośrednictwo finansowe występuje nie tylko, w przypadku, gdy pośrednik upoważniony jest do zawarcia w imieniu mocodawcy umowy (czynności prawnej), ale również, gdy zleceniobiorca dokonuje jedynie czynności faktycznych związanych z pośrednictwem w sprzedaży produktu finansowego:

?W przypadku czynności faktycznych, których wykonywanie zostało powierzone przedsiębiorcy w ramach pośrednictwa, uzasadniony jest pogląd, zgodnie z którym za tego rodzaju czynności należałoby uznawać jedynie czynności faktyczne pozostające w bezpośrednim związku z działalnością bankową, tzn. takie, które:

  1. można uznać za czynności cząstkowe (składowe) czynności wskazanych w art. 5 i 6 ust. 1 Prawa bankowego, lub
  2. bez których podjęcia, ze względu na istotę lub charakter czynności bankowej lub czynności z art. 6 ust. 1 prawa bankowego (z którymi są one związane), nie jest możliwe należyte wykonanie umowy, mającej za przedmiot dokonanie czynności wymienionych w art. 5 i art. 6 ust. 1 przywołanej ustawy.


Stosując powyższe kryteria należałoby więc np. stwierdzić, że z czynnościami faktycznymi związanymi z wykonywaniem czynności bankowej udzielania kredytu mamy do czynienia dopiero od momentu konkretyzacji potencjalnego klienta banku?.

Nie można też nie zauważyć, iż taki charakter Pani usług - zgodnie z zasadami metodycznymi Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług - oddaje również dotychczasowa ich klasyfikacja statystyczna w ramach PKWiU 1997 oraz PKWiU 2004, na gruncie których były one zaliczane do usług pomocniczych związanych z pośrednictwem finansowym, pozostałych, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 67.13.10), a w ramach tej kategorii (na gruncie PKWiU 1997) do usług pośrednictwa między stronami zaangażowanymi w udzielanie i przyjmowanie kredytów (PKWiU 67.13.10-00.10). W rezultacie nie budziło wątpliwości, iż jako takie podlegają zwolnieniu od podatku na podstawie odnośnych przepisów ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r.

Jednocześnie, na poparcie swojego stanowiska, przywołuje Pani interpretację indywidualną z dnia 24 czerwca 2011 r. o sygnaturze IPPP2/443-328/11-3/MM.

W powołanej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym przedstawione czynności faktycznie wykonywane w ramach umowy agencyjnej, jak i subagencyjnej podlegają zwolnieniu z VAT.

Mając powyższe na uwadze jest Pani zdania, że świadczone usługi stanowią usługi pośrednictwa w udzielaniu kredytów oraz w innych czynnościach finansowych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 i nast. ustawy o VAT i jako takie korzystają ze zwolnienia od VAT na podstawie tych przepisów. Okoliczność, że usługi te świadczy Pani występując w roli subagenta (dalszego pośrednika), nie ma z tego punktu widzenia znaczenia, w związku z czym wnosi Pani jak w pytaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:


  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.


Stosownie do art. 5a tej ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 omawianej ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, według art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 39 tej ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

W oparciu o przepis art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).


Natomiast, zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:


  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
  2. usług doradztwa;
  3. usług w zakresie leasingu.


Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego sprawy wynika, iż w ramach działalności gospodarczej świadczy Pani usługi na podstawie umowy subagencyjnej, zgodnie z którą inny podmiot (pośrednik), będący stroną umowy agencyjnej z bankiem, jest uprawniony do podzlecania Pani określonych umową agencyjną czynności. W ramach tej umowy subagencyjnej zobowiązana jest Pani do świadczenia usług pośrednictwa w czynnościach bankowych, takich jak udzielanie kredytów, przyjmowanie lokat/depozytów, prowadzenie rachunków. Zgodnie z postanowieniami umowy subagencyjnej, zobowiązuje się Pani w szczególności do:

  1. informowania klientów, iż pośredniczy w zawieraniu umów lokaty/rachunku/kredytu przez dany bank,
  2. przekazywania potencjalnym klientom banku pełnej i rzetelnej informacji o produktach oferowanych przez bank,
  3. wydawania klientom druków i formularzy banku niezbędnych do złożenia wniosku kredytowego wraz z wykazem dokumentów, które należy do wniosku załączyć,
  4. zapewnienia fachowej pomocy przy wypełnianiu wniosków kredytowych/o założenie lokaty/rachunku,
  5. przyjmowania ww. wniosków i dokumentów wymaganych przez bank w celu udzielenia kredytu/założenia lokaty/ rachunku oraz weryfikowania zgodności kopii składanych przez klientów dokumentów z oryginałami tych dokumentów i potwierdzania kopii dokumentów za zgodność z oryginałem po obejrzeniu oryginału dokumentu,
  6. potwierdzania tożsamości klientów, osób ustanawiających zabezpieczenia spłaty kredytu i ich współmałżonków na podstawie stosownych dokumentów,
  7. dokonywania przeglądu księgi wieczystej nieruchomości, będącej przedmiotem kredytowania oraz sporządzania i przekazywania bankowi notatek służbowych w formie papierowej, wg wzoru przedstawionego przez bank, z podpisem osoby dokonującej przeglądu potwierdzających stan prawny ujawniony w księgach wieczystych,
  8. dokonywania wstępnej weryfikacji pod względem formalno-prawnym wniosków kredytowych i innych dokumentów dostarczonych przez klienta oraz wstępnej oceny zdolności kredytowej klienta,
  9. przekazywania do banku - bezpośrednio lub poprzez Pośrednika - pełnej dokumentacji kredytowej wymaganej przez bank w celu udzielenia i wypłaty kredytu, niezwłocznie po jej skompletowaniu i weryfikacji
  10. uczestniczenia przy podpisywaniu przez klienta umowy kredytu/rachunku/lokaty, aneksów do tych umów, umów stanowiących prawne zabezpieczenie spłaty kredytu oraz aneksów do tych umów wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami,
  11. dokonywania inspekcji nieruchomości będących przedmiotem analizy kredytowej i/lub zabezpieczenia kredytu, potwierdzania zdjęć za zgodność ze stanem faktycznym.


Pani usługi dotyczą czynności faktycznych zmierzających do zawarcia między bankiem a klientem umowy, której przedmiotem są czynności bankowe. W wykonaniu powyższych usług nie świadczy Pani doradztwa na rzecz banku czy pośrednika, z którym łączy ją umowa sub-agencyjna. Element doradztwa nie występuje również, co do zasady, w relacjach z klientami (kredytobiorcami itp.); jest im natomiast przekazywana, jako jeden z elementów świadczenia, sprofilowana informacja (handlowa) na temat wybranych produktów banku, stosownie do sygnalizowanych przez klientów potrzeb i oczekiwań.

W ramach określonych powyższej usług wynagrodzenie prowizyjne na Pani rzecz jest, co do zasady, uzależnione (zarówno jeżeli chodzi o uzyskanie prawa do niego, jak i jego wysokość) od zawarcia przez pozyskanego przez Panią klienta umowy z bankiem, której przedmiotem są produkty oferowane przez bank.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny, a także obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. organ podatkowy stwierdza, iż stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe. Kluczową rolę w rozwiązaniu wskazanego we wniosku problemu odgrywają przepisy art. 43 ust. 1 pkt 38 - 40 ustawy o podatku od towarów i usług. Z przepisów tych wynika, iż zwalnia się od podatku usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, usługi pośrednictwa w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych, usługi pośrednictwa w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli. W ocenie tut. organu Wnioskodawca wykonuje czynności pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych, bowiem wykonywanie różnego rodzaju czynności faktycznych, zmierzające do zawarcia umowy między bankiem a klientem banku, w tym dotarcie do klienta zainteresowanego oferowanym przez bank produktem bankowym, weryfikację, czy klient ten spełnia określane przez bank wymagania, przedstawienie klientowi procedur i warunków finansowych obowiązujących w banku dotyczących oferowanego produktu, przekazanie danych klienta bankowi, itp., stanowią usługę, która w sposób nierozerwalny wiąże się z usługą główną świadczoną przez bank. Czynności te mają na celu kwalifikację klienta pod kątem zawarcia przez niego konkretnej umowy z bankiem na określony produkt przez ten bank oferowany. Zawarcie umowy przez klienta z bankiem poprzedzane jest wyborem odpowiedniej oferty. Zaproponowanie klientowi odpowiedniego produktu uzależnione jest przede wszystkim od zbadania jego indywidualnych potrzeb oraz kondycji finansowej. Znajomość podstawowych informacji na temat konsumenta usługi oferowanej przez bank, jest więc elementem niezbędnym do zawarcia w przyszłości określonej umowy z bankiem. Z tego też względu, czynności opisane powyżej są niezbędne, w celu doprowadzenia do zawarcia przez klienta odpowiednich umów z bankiem.

Przy czym, zdaniem tut. organu, bez znaczenia jest fakt, iż ww. czynności Wnioskodawca wykonuje jako subagent (na podstawie umowy zawartej z pośrednikiem), bowiem zakres wykonywanych czynności i ich klasyfikacja świadczy o tym, że mamy do czynienia ze świadczeniem usług pośrednictwa finansowego, której celem jest pozyskanie jak największej ilości klientów na rzecz banku.

Wskazać ponadto należy, iż w przedmiotowej sprawie przepis art. 43 ust. 15 ustawy o VAT nie będzie miał zastosowania, bowiem jak wskazał Wnioskodawca we wniosku, nie wykonuje żadnych usług doradczych na rzecz banku, czy pośrednika, z którym łączy go umowa subagencyjna, a ponadto element doradztwa nie występuje, co do zasady w relacjach z klientami.

Konkludując, biorąc pod uwagę powyższe oraz treść powołanych przepisów należy stwierdzić, że skoro ? jak wynika z treści złożonego wniosku - przedmiotowe usługi są usługami pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych (np. udzielania kredytów, przyjmowania lokat/depozytów, prowadzenia rachunków bankowych itp.) Wnioskodawca działając jako subagent ma prawo stosować do tych usług zwolnienie od podatku przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 38-40 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tak przedstawionym stanie faktycznym należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika