Dla świadczonych usług znajdzie zastosowanie stawka 23%?

UZASADNIENIE

W dniu 20 grudnia 2011 r. został złożony wniosek uzupełniony w dniu 12 marca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku dla świadczonych usług polegających na przeprowadzaniu okresowej kontroli stanu technicznego elementów budynku.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wykonuje Pan kontrole okresowe roczne i pięcioletnie (art. 62 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane), polegające na sprawdzeniu stanu technicznego ?el.? budynków symbol PKWiU 45, klasa ex1264, PKOB 11 stosując stawkę 8%. Ocenia Pan, jakie elementy budynku należy naprawić, wymienić, określa oznaki zużycia. Wyniki Pana pracy zawarte są (zgodnie z ?rozdziałem 2? kontrola okresowa budynku § 6) w karcie oceny stanu technicznego elementów budynku wyszczególniony zostaje element (z określeniem oznaki zużycia), dokonywana jest weryfikacja poszczególnych części budynku (np. ?schody uszczerbione, balustrady odrapane, stropy, brak uwag, instalacje elektryczne okopcone, brak izolacji?) i formułowane są zalecenia wymiany, naprawy lub ?nic?. W protokole kontroli stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu dokonuje Pan weryfikacji poszczególnych części budynku: opisuje uszkodzenia (odrapane, wybite), orientacyjną ilość robót (np.: pomalować, wymienić okna, poszpachlować, nakazanie wymiany lub naprawa). W opracowaniu brakuje wielkości liczbowych, parametrów, nie bada Pan ilości obwodów elektrycznych wielkości uziemień, przekrojów rur, wytrzymałości ścian, stropów, itp., ponieważ jest to zbędne i wykracza poza weryfikację elementów, których w fazie remontu naprawa i regeneracja nie są potrzebne. Jeżeli remont będzie skomplikowany przed wykonaniem fazy remontu (naprawy zespołów) zaleca Pan przegląd techniczny, opinię techniczną lub ekspertyzę. Na etapie kontroli okresowej nie wykonuje Pan tych prac, ponieważ wykraczają one poza okresową kontrolę budynku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy postępuje Pan prawidłowo?

Cytuje Pan art. 3 pkt 8 ustawy Prawo budowlane, w którym ustawodawca definiuje remont oraz wyjaśnienie pojęcia remont zawartego w ?Wikipedii?, z którego wynika, iż jest to przywrócenie wartości użytkowej (funkcjonalności, sprawności techniczno-ekonomicznej) obiektu (maszyny, urządzenia, budynku). Należy odróżnić remont i naprawę (?remont nieplanowany?), który polega na przywróceniu wartości użytkowej obiektu uszkodzonego. Racjonalna gospodarka remontowa ma za zadanie nie dopuszczać do uszkodzenia obiektu poprzez stosowanie systemu remontów ?planowo-zapobiegawczych?. Można rozróżnić fazy technologiczne remontu, tj. oczyszczenie, demontaż, weryfikacja części, weryfikacja zespołów, naprawa zespołów, regeneracja części. Ta definicja zawarta w art. 3 pkt 8 ustawy Prawo budowlane odróżnia remont od robót, polegających na modernizacji, rozbudowie, nadbudowie czy przebudowie obiektu budowlanego. Wskazuje Pan, iż w budownictwie remonty dzielą się na bieżące, polegające na wykonywaniu okresowych przeglądów i prowadzeniu prac konserwatorsko-profilaktycznych niezbędnych dla utrzymania obiektu (budynku) i jego otoczenia w należytym stanie technicznym. W obecnym stanie prawnym brak jest dokładnych wytycznych co ma wchodzić w skład protokołów i jakie czynności należy wykonać. Po szkoleniu przeprowadzonym w Izbie Budowlanej w kwietniu 2011 r. wykonuje Pan to w sposób odmienny niż inne podmioty zajmujące się tego rodzaju działalnością. Kontrole (przeglądy), które wykonuje Pan są kończone protokołami, które zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (rozdział 3 ?Remont budynku?, § 7) powinny stanowić podstawę do sporządzenia zestawienia robót remontowych budynku ? ?faza remontu naprawa, regeneracja?. Wskazuje Pan, iż wykonuje opisane czynności w ramach prowadzonego w budynku remontu (faza technologiczna weryfikacja części i zespołów). W ustawach nie ma definicji ?składowych części remontu?, w związku z powyższym powołał się Pan na ?Wikipedię? ponieważ definicja z prawa budowlanego odróżnia wyłącznie remont od innych prac budowlanych. W celu określenia zakresu prace remontowych niezbędne jest przeprowadzenie weryfikacji elementów, które mają być remontowane. Pana zdaniem skoro remont w budynkach mieszkalnych jest opodatkowany podatkiem VAT 8% to wykonywane przez Pana okresowe przeglądy, które wchodzą w skład remontu, winny być opodatkowane podatkiem VAT 8%. Ponadto wskazuje Pan, iż ustawodawca w art. 62 pkt 5 ustawy Prawo budowlane określił między innymi, że tylko osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych mogą sprawować kontrolę stanu technicznego (uprawnienia SEP, D grupa 1,3), gdzie jednoznacznie został określony zakres prac. Wskazane osoby nie mają uprawnień do wykonywania pomiarów, badań elektrycznych i gazowych. Uprawnienia te mają osoby posiadające uprawnienia ?SEP, E grupa 1,3?. Informuje Pan, iż wykonywane przeglądy techniczne, opinie techniczne, ekspertyzy techniczne budynków i budowli (mające szerszy zakres niż okresowe sprawdzenie stanu technicznego budynku lub budowli) zawierające w sobie badania, wnioski, obliczenia, rozwiązania alternatywne problemów tam występujących, itp. opodatkowuje Pan w tym przypadku 23% stawką VAT. Wskazuje Pan na trudności w wytłumaczeniu zarządcom nieruchomości na czym polega okresowe sprawdzenie stanu technicznego budynku, którzy chcą ?opisu budynku z czego się składa?, jakie wartości (np. uziemienia) przyjmują poszczególne obwody elektryczne, danych prędkości przepływu powietrza, ustosunkowania się do zagrzybienia ścian, odpadania tynków, oraz żądają opinii. Wytłumaczył Pan, że są to badania, ekspertyzy a nie okresowa kontrola, która jest metodą ?zero, jedynkową - dobrze, źle, wymienić, ważna wymiana, pilna wymiana, natychmiast wymienić?. Porównuje Pan opisane czynności do remontu maszyny (weryfikacja części, podjęcie decyzji), która nadaje się do użytkowania po usunięciu usterek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl przepisu art. 5a ww. ustawy towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów i usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

W myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Według art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Od tej reguły ustawodawca ustanowił pewne wyjątki, tzn. przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, stosuje się ? w myśl ust. 12 wskazanego artykułu ? do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym, zgodnie z ust. 12a tego artykułu, rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale ex 1264 ? wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Według art. 2 pkt 12 ustawy, przez obiekty budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w PKOB w dziale 11.

Zgodnie z art. 41 ust. 12b ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2;
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.

W myśl ust. 12c powołanego artykułu, w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Stosownie do § 7 ust. 1 pkt 2 i 3 i ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.) stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla:

1. robót konserwacyjnych dotyczących budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym;
2. robót konserwacyjnych dotyczących:
1. obiektów budownictwa mieszkaniowego, o których mowa w art. 2 pkt 12 ustawy, lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,
2. lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12
1. w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 2.

Przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części inne niż remont (§ 7 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Jak wynika z ww. art. 2 pkt 12, ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z ww. rozporządzeniem, w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 - mieszkalnych jednorodzinnych, 112 - o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 - zbiorowego zamieszkania.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęć: budowa, remont modernizacja, termomodernizacja oraz przebudowa, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do przepisów prawa budowlanego.

Zgodnie z art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego.

Z kolei zgodnie z pkt 7a tego artykuł przez przebudowę należy rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego.

Natomiast definicję remontu zawarto w pkt 8 tego artykułu. Zgodnie z jego brzmieniem przez remont należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego a nie stanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Modernizacja to ?unowocześnienie i usprawnienie czegoś?- według internetowego słownika języka polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.).

Analiza powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, iż warunkiem zastosowania 8% stawki jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji oraz robót konserwacyjnych budynków. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku.

Zauważa się, iż przy ustaleniu właściwej stawki podatku VAT decydujące znaczenie ma ustalenie, co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów czy świadczy usługę oraz czy czynność wykonywana przez podatnika mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług oraz § 7 ust. 1 pkt 2 i 3 i ust. 2 i 3 rozporządzenia (dostawa, budowa, remont, modernizacja, przebudowa, robót konserwacyjnych obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym).

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje Pan kontrole okresowe roczne i pięcioletnie, polegające na sprawdzeniu stanu technicznego elementów budynków, które są sklasyfikowane w PKOB 11 i w klasie ex 1264. Wskazuje Pan, iż wykonuje opisane czynności w ramach prowadzonych w przedmiotowych budynkach prac remontowych.

Z treści wniosku nie wynika, aby poza świadczeniem usług polegających na przeprowadzaniu kontroli okresowych budynków wykonywał Pan również roboty remontowo-budowlane, a tym samym w opisanym przypadku nie mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym (usługą kompleksową). Zatem przeprowadzana kontrola stanowi usługę odrębną i niezależną od przeprowadzanych na jej podstawie robót remontowo-budowlanych.

Odnosząc zatem wskazane regulacje prawne do opisanego stanu faktycznego stwierdzić należy, że czynności polegające na okresowej rocznej i pięcioletniej kontroli stanu technicznego elementów budynków nie mieszczą się w żadnym z pojęć wymienionych w art. 41 ust 12 ustawy, w tym m. in. w definicji remontu oraz nie są to roboty konserwacyjne, w rozumieniu § 7 rozporządzenia a zatem tego rodzaju czynności, jako odrębne świadczenia, należy opodatkować na podstawie art. 41 ust 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług stawką podstawową, tj. 23%.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w O, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.