Sprzedaż (zbycie, przelew) wierzytelności. sygn: ITPP1/443-438/09/KM

UZASADNIENIE

W dniu 11 maja 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży własnych i obcych wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca - osoba prawna posiadająca w przedmiocie działalności m.in. pośrednictwo finansowe pozostałe (PKD 65.2) korzystające ze zwolnienia od podatku VAT zgodnie z zał. nr 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług jako ?usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU 65.23.10)? w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonuje m.in. obrotu wierzytelnościami w następującym zakresie:

1. dokonuje zakupu tzw. obcych wierzytelności innych podmiotów gospodarczych, a następnie ich sprzedaży na podstawie umów sprzedaży wierzytelności bądź umów przelewu wierzytelności, które w treści mówią o cenie sprzedaży wierzytelności;
2. dokonuje przelewu wierzytelności własnych na podstawie umów, których treść mówi o zapłacie zobowiązań Wnioskodawcy wobec dostawców, wierzytelnościami od odbiorców;
3. dokonuje sprzedaży wierzytelności własnych na podstawie umów sprzedaży wierzytelności bądź umów przelewu wierzytelności, które w treści mówią o cenie sprzedaży wierzytelności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy obrót wierzytelnościami zarówno obcymi jak i własnymi stanowiącymi sprzedaż, jak również przelew wierzytelności własnych określonych w ww. pkt 2 podlega przepisom ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług jako sprzedaż zwolniona, zgodnie z załącznikiem nr 4 do ustawy należąca do ?usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKWiU 65.23.10)? i jest wykazywana w deklaracji VAT-7, jako sprzedaż ze stawką zwolnioną...

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. usługi obrotu wierzytelnościami rozumiane, jako sprzedaż wierzytelności uprzednio zakupionych w celu odsprzedaży, należy kwalifikować, jako odpłatne usług finansowe i zaliczyć do ?usług pośrednictwa finansowego pozostałych, gdzie indziej niesklasyfikowanych? (PKWiU 65.23.10), które korzystają ze zwolnienia od podatku, zgodnie z zał. nr 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
2. usługa przelewu wierzytelności własnych, których treść mówi o zapłacie zobowiązań wobec dostawców, wierzytelnościami od Jej odbiorców, nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ stanowi sposób zapłaty, regulowania wzajemnych należności i zobowiązań powstałych w wyniku operacji gospodarczych realizowanych przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą.
3. usługi sprzedaży wierzytelności własnych rozumianych jako prawa majątkowe, które powstały zarówno w wyniku nie uiszczenia należności przez kontrahenta z tytułu dostaw robót i usług, jak również należności z innych tytułów np. umowy pożyczki, nie podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Jednocześnie w ust. 3 tego artykułu ustawodawca wskazuje, że usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego.

Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej ich sprzedaży, mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego ? sklasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w sekcji J (65-67). W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Natomiast przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności, które zgodnie z art. 510 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 96 ze zm.) następuje na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Uwzględniając powyższe, jak również przywołane przepisy prawa stwierdzić należy, że czynności polegające na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć - na potrzeby podatku od towarów i usług - pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

W świetle art. 99 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

A zatem odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku stwierdzić należy, iż czynność polegająca na sprzedaży (przelewie) przez Spółkę wierzytelności własnych lub obcych (tj. uprzednio zakupionych) na rzecz innego podmiotu gospodarczego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tej sytuacji podmiotem świadczącym usługę, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem jest nabywca wierzytelności. W przypadku bowiem zbycia (w jakiejkolwiek formie) przez Spółkę wierzytelności, usługę świadczy kolejny nabywca, a jej beneficjentem jest Spółka. Sprzedaż (cesja) wierzytelności nie jest świadczeniem usług przez ich zbywcę, a zatem nie powstaje u niego z tego tytułu obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług. Czynność ta pozostaje dla Spółki poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym brak jest podstaw, aby kwota przysporzenia pieniężnego wynikająca z ww. transakcji miała swoje odzwierciedlenie w deklaracji właściwej dla podatku od towarów i usług składanej przez Spółkę.

Należy jednak podkreślić, że choć sprzedaż wierzytelności bez względu na ich pochodzenie nie jest dla Spółki czynnością podlegającą opodatkowaniu, to bez wątpienia taką czynnością jest ich nabycie. Skoro więc Spółka, dokonując w pewnym zakresie obrotu wierzytelnościami, nabywa je w celu późniejszej odsprzedaży, to z momentem wejścia w prawa wierzyciela i uwolnienia poprzedniego wierzyciela od ciężaru ich dochodzenia, staje się podmiotem, który wykonał usługę na rzecz zbywcy. Tym samym kwota obrotu i należnego podatku wynikające z tytułu jej świadczenia, winny być wykazane we właściwych pozycjach składanej deklaracji VAT-7.

Zatem, mimo uznania stanowiska Spółki za nieprawidłowe, należy uznać za słuszną jego część dotyczącą wyłączenia spod działania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie sprzedaży (przelewu) wierzytelności własnych, a także regulowania zobowiązań Wnioskodawcy jego wierzytelnościami, jako szczególnej formy zapłaty.

Z uwagi na fakt, że stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest Spółka, zaznacza się, iż niniejsza interpretacja nie ma mocy wiążącej dla nabywców zbywanych przez nią wierzytelności, którzy chcąc uzyskać interpretację indywidualną winni wystąpić z odrębnymi wnioskami o ich udzielenie. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania do tych podmiotów.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Referencje

IPPP3-443-849/10-2/JF, interpretacja indywidualna