Czy sprzedając w latach 2008 i 2009 działki, Wnioskodawca miał obowiązek odprowadzić podatek od (...)

UZASADNIENIE

W dniu 18 stycznia 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

W dniu 14 czerwca 1996 roku nabył Pan wraz z żoną od osoby fizycznej nieruchomość rolną o pow. 27,21 ha (działka nr 177/1), celem prowadzenia gospodarstwa rolnego. Z treści zaświadczenia Wójta Gminy z dnia 31 maja 1996 r. wynikało, że działka 177/1 zgodnie z planem przestrzennego zagospodarowania gminy przeznaczona była do użytkowania rolniczego i w takim celu nieruchomość została zakupiona. Nieruchomość nie była nabyta w celu sprzedaży. Nadmienił Pan, iż całe gospodarstwo rolne ma powierzchnię ok. 170 ha. Grunty te zostały wpisane do księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy jako działka 177/1 i na zasadzie wspólności ustawowej należą do Pana i jego żony. W 2006 roku część zakupionych gruntów rolnych (tj. część działki 177/1) została podzielona na 45 działek rolnych (działki od nr 177/2 do 177/46). Nieruchomości te zgodnie z planem przestrzennego zagospodarowania Rady Gminy z dnia 25 maja 2006 r. przeznaczone zostały pod zabudowę mieszkalną z dopuszczeniem usług nieuciążliwych. W 2007 roku dokonał Pan sprzedaży 29 działek, opodatkowując przedmiotowe transakcje podatkiem od towarów i usług. W 2008 roku sprzedał Pan kolejne dwie działki, a w 2009 roku ? kolejną ? transakcje te nie zostały objęte VAT. Obecnie podzielił Pan następną część działki nr 177/1 na 111 działek rolnych z prawem do zabudowy, które ma zamiar w roku 2010 i w dalszych latach sprzedawać. Zauważył Pan, iż w chwili sprzedaży wszystkie działki były nadal działkami rolnymi, za które opłacał Pan podatek rolny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedając w latach 2008 i 2009 działki, miał Pan obowiązek odprowadzić podatek od towarów i usług... Czy sprzedając kolejne działki w 2010 roku i w latach następnych, będzie Pan miał obowiązek zarejestrować się jako podatnik VAT i zbycie działek opodatkować podatkiem od towarów i usług...

Pana zdaniem, w chwili sprzedaży wszystkie działki są i były działkami rolnymi, od których opłacał Pan podatek rolny. Jesteście wraz z żoną rolnikami indywidualnymi, nie będąc podatnikami podatku od towarów i usług i w związku z tym nie jest Pan obowiązany do odprowadzania VAT, przy sprzedaży działek. Grunty te zostały bowiem nabyte 11 lat temu w celach rolnych, a nie z zamiarem ich sprzedaży. Zaznaczył Pan, iż sprzedaży gruntów nie można uznać za działalność gospodarczą, ponieważ nie miał Pan zamiaru tej czynności wykonywać wielokrotnie, a tylko zbywać zakupiony grunt nabywcom w miarę ich potrzeb.

W świetle powyższego sprzedaż działek, które stanowiły osobisty majątek osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, które zostały nabyte i były wykorzystywane w działalności rolniczej, nie mieści się w pojęciu działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Jest to w Pana ocenie obrót nieprofesjonalny, tym samym nie podlega on opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie jest bowiem działalnością handlową, a zatem i gospodarczą w rozumieniu powołanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży. Sprzedaż ? nawet kilkukrotna ? przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą oraz nie były nabyte w celu ich odsprzedaży, nie ma charakteru handlowego podlegającego opodatkowaniu.

Na potwierdzenie powyższego zacytował Pan fragment uzasadnienia wyroku ETS w sprawie C-291/92 pomiędzy Dieter Armbrecht a Finanzamt Ulzen.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy, w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zmianami) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Przez dostawę rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ? art. 7 ust. 1 ww. ustawy.

Z kolei towar jest definiowany w art. 2 pkt 6 cytowanej ustawy następująco: rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z przytoczonych przepisów wynika więc, że grunty są towarami w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast sprzedaż gruntu stanowi dostawę towarów i jako taka podlega opodatkowaniu.

Na mocy art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych ? wspólny system podatku od wartości dodanej ? ujednolicona podstawa wymiaru podatku (od 1 stycznia 2007 r. art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej) działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy (art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347) państwa członkowskie mogą również uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie zawiera transakcje związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 (art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE) w szczególności (?) dostawę działek budowlanych. Przez działkę budowlaną rozumie się każdą działkę nieuzbrojoną lub uzbrojoną, uznaną za budowlaną przez państwa członkowskie. Opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 VI Dyrektywy (art. 2 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE), dostawa towarów lub usług świadczona na terytorium kraju przez podatnika, który jako taki występuje.

Prawo wspólnotowe wskazuje zatem, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem i działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie majątku rzeczowego i wartości niematerialnych w celu uzyskiwania z tego tytułu dochodu (art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy).

Pojęcia ?podatnik? i ?działalność gospodarcza?, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy. Podatnikami - wg zapisu art. 15 ust. 1 - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez działalność rolniczą w myśl art. 2 pkt 15 ustawy rozumie się, produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin ?in vitro?, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11), a także świadczenie usług rolniczych.

Analiza treści art. 15 ustawy wskazuje, że działalność prowadzona przez rolników mieści się w pojęciu działalności gospodarczej, która oprócz czynności typowych dla tej kategorii podmiotów obejmuje także sprzedaż gruntów.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, że w 1996 roku nabył Pan wraz z żoną nieruchomość rolną z przeznaczeniem jej do prowadzenia działalności rolniczej. Zakupione działki gruntu wykorzystywał Pan w działalności rolniczej, w związku z tym opłacał Pan podatek rolny. W 2006 roku część zakupionych gruntów zostało podzielonych na 45 działek. Zgodnie z obowiązującym planem przestrzennego zagospodarowania grunty te zostały przeznaczone pod zabudowę mieszkalną z dopuszczeniem usług nieuciążliwych. 29 działek zostało sprzedanych w 2007 roku. W związku z przedmiotowymi transakcjami naliczył Pan podatek od towarów i usług. Kolejne działki, sprzedane w 2008 i 2009 roku nie zostały objęte VAT. Obecnie podzielił Pan kolejną część areału rolnego na 111 działek rolnych z prawem do zabudowy i zamierza je zbywać w 2010 roku i w latach następnych.

Istotnym elementem w aspekcie opodatkowania powyższej czynności jest fakt, że przedmiotowy grunt został zakupiony przez Pana dla celów prowadzonego gospodarstwa rolnego. Rolnik w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą). Nie można zatem zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, iż sprzedaż przedmiotowych nieruchomości dokonywana będzie poza prowadzoną działalnością gospodarczą.

Ponadto zaznaczyć należy, że od momentu nabycia przedmiotowej nieruchomości nie przyświecał Panu cel związany z zaspokojeniem potrzeb osobistych. Nieruchomość ta została bowiem zakupiona z zamiarem przeznaczenia jej do działalności rolniczej i tak była wykorzystywana. W złożonym wniosku nie wskazano, aby nieruchomość, którą po dokonaniu podziału na mniejsze działki przeznaczone pod zabudowę, sprzedawał Pan i zamierza nadal sprzedawać, miały służyć do zaspokajania osobistych potrzeb (np. poprzez celowe dokonanie podziału nieruchomości wyłącznie na własne potrzeby).

W tym miejscu wskazać należy, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia przedsiębiorstwo, dlatego zasadnym wydaje się przyjęcie uregulowań zawartych w innych aktach prawnych. Przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny jest zorganizowanym zespołem składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. W przepisach Kodeksu cywilnego gospodarstwo rolne zostało zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa w art. 55³, jednak można przyjąć, że spełnia ono określone w Kodeksie cywilnym wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa. Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania prawne oraz fakt, że działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług obejmuje wszelką działalność, w tym wykonywaną przez rolników, można przyjąć, iż gospodarstwo rolne (pomimo jego odrębnego zdefiniowania w ustawie o podatku od towarów i usług), stanowi podobną do przedsiębiorstwa jednostkę organizacyjną, w ramach której prowadzona jest działalność gospodarcza.

Zatem sprzedaż części gruntu wykorzystywanego wcześniej w działalności rolniczej winna być traktowana, jako sprzedaż części zakładu produkcyjnego. Należy bowiem stwierdzić, że opisane grunty w żadnym momencie nie służyły celom osobistym, i w tym celu też nie zostały nabyte.

Biorąc pod uwagę powyższe należy zauważyć, że dokonany zakup nieruchomości z zamiarem wykorzystania jej w celu prowadzenia gospodarstwa rolnego, a następnie przekształconej w działki przeznaczone pod zabudowę, jest czynnością nadającą Panu status podatnika w tym zakresie.

W efekcie zarówno dokonaną, jak i planowaną przez Pana dostawę przedmiotowych działek przeznaczonych pod zabudowę należy uznać za działalność gospodarczą, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a sprzedaż gruntów należy traktować jako dostawę towaru, która w oparciu o regulację zawartą w art. 5 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, iż dokonując oraz planując wielokrotną dostawę gruntów, będzie Pan działał w tym zakresie jako podatnik podatku od towarów i usług, w rozumieniu cytowanego art. 15 ustawy.

Od podatku od towarów i usług ? w odniesieniu do gruntów ? zwolniona jest jedynie dostawa terenów niezabudowanych innych niż budowlane oraz przeznaczonych pod zabudowę (art. 43 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy). Dokonywana, jak i planowana sprzedaż gruntu rolniczego przekształconego na działki przeznaczone pod zabudowę, nie może zatem korzystać z tego zwolnienia, tym samym jest czynnością podlegającą opodatkowaniu 22% stawką podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Krajowe Biuro Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.