1. Czy ? jako podmiot dokonujący sprzedaży ewidencjonowanej za pomocą drukarki fiskalnej? Wnioskodawca (...)

1. Czy ? jako podmiot dokonujący sprzedaży ewidencjonowanej za pomocą drukarki fiskalnej? Wnioskodawca będzie zobowiązany do umieszczania numeru NIP kontrahenta na każdym paragonie, na którym klient zażąda takiego numeru? 2. Czy też obowiązek umieszczenia numeru NIP na paragonie jest ograniczony tylko do tych przypadków, w których dopuszczalne jest wystawienie faktury uproszczonej, a więc Wnioskodawca może odmówić umieszczenia numeru NIP na paragonach dokumentujących sprzedaż o wartości brutto powyżej 450 zł lub 100 euro, lub na paragonie, który dotyczy sprzedaży dokonanej dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej? 3. Czy też w każdym przypadku Wnioskodawca może odmówić umieszczenia na paragonie numeru NIP klienta i wystawić mu pełną fakturę VAT, ponieważ przepisy dotyczące zasad wystawiania faktur VAT dają Wnioskodawcy prawo do wyboru, czy chce wystawić fakturę uproszczoną, czy pełną?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 7 sierpnia 2013 r. (data wpływu 12 sierpnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie umieszczania numeru NIP na paragonie i sposobu dokumentowania dokonywanych transakcji ? jest nieprawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 12 sierpnia 2013 r. został złożony wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie umieszczania numeru NIP na paragonie i sposobu dokumentowania dokonywanych transakcji.


W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.


Wnioskodawca - Spółka komandytowa jest firmą handlową. Prowadzi sprzedaż głównie na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz w niewielkim zakresie na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Firma dokumentuje obrót fakturami VAT wystawianymi zgodnie z wymogami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. W przypadku sprzedaży prowadzonej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej sprzedaż jest ewidencjonowana za pomocą drukarek fiskalnych, a następnie wystawiane są faktury do których kopii dopinany jest oryginał paragonu. Klient natomiast otrzymuje oryginał faktury VAT.

Czasami dochodzi do sytuacji, gdy na drukarce fiskalnej zostanie zaewidencjonowana sprzedaż dokonana na rzecz podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Wynika to bądź z faktu, że klient zbyt późno zgłosi handlowcowi fakt, że dokonuje zakupu jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, bądź z faktu, że handlowiec nie dokona zmiany oznaczeń systemowych kontrahenta z osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej na podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Zawsze w takich przypadkach po wydrukowaniu paragonu dochodzi do wystawienia faktury VAT z danymi podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Do kopii faktury dopinany jest oryginał paragonu, a kontrahent otrzymuje oryginał faktury. Postępowanie takie nie jest sprzeczne z postanowieniami ustawy o podatku od towarów i usług, co potwierdzały także organy podatkowe w swoich interpretacjach (np. Izba Skarbowa w Warszawie w piśmie z dnia 12 lutego 2009 r. nr IPPP2/443-1846/08-2/PW).

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z dnia 18 grudnia 2012 r.) wprowadziło pewne zmiany w zakresie wystawiania faktur VAT które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.

Wśród tych zmian wyróżnić można postanowienia § 5 ust. 4 pkt 6 zmienianego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, w którym wprowadzono możliwość wystawiania w określonych przypadkach tzw. faktur uproszczonych. Uproszczenie polega na tym, że faktury te mogą zawierać znacznie mniej elementów obowiązkowych w porównaniu z dotychczasową zawartością pełnej faktury VAT.

W rozporządzeniu ograniczono jednak możliwość stosowania faktur uproszczonych do transakcji, których wartość należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo 100 euro, jeżeli kwota ta jest określona w euro. Ponadto wyłączono możliwość wystawiania faktur uproszczonych między innymi w stosunku do nabywców będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej.

Z treści § 5 ust. 4 pkt 6 ww. rozporządzenia wynika wprost, że możliwość wystawienia faktury uproszczonej jest prawem podatnika, a nie jego obowiązkiem. Zatem podatnik może sam zdecydować, czy skorzysta z możliwości udokumentowania danej sprzedaży, spełniającej kryteria do wystawienia faktury uproszczonej, fakturą uproszczoną czy pełną.

Wnioskodawca na ten moment nie skorzystał z możliwości wystawiania faktur uproszczonych, ponieważ wiązałoby się to z koniecznością dokonania zmian programistycznych, które nie oznaczałyby, w jego przypadku, ułatwienia czy uproszczenia w dokumentowaniu transakcji.

W marcu 2013 r. zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących. W § 8 ust. 1 pkt 17 tego rozporządzenia wprowadzono zapis, że paragon fiskalny na żądanie nabywcy powinien zawierać numer identyfikacji podatkowej nabywcy. Przepis ten wszedł w życie w dniu 1 kwietnia 2013 r., jednak na mocy przepisów przejściowych podatnicy mają czas na wdrożenie tego wymogu do końca września 2013 r. Przepis jest bardzo lakoniczny i nie wyjaśnia, czy obowiązek umieszczenie numeru NIP na paragonie dotyczy bezwzględnie każdego przypadku, w którym nabywca zgłosi takie żądanie, czy też jest ograniczony do określonych transakcji. Jedynie w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia możemy przeczytać, że regulacja ta ma umożliwić podatnikom wystawienie za pomocą kasy paragonu, który pełniłby rolę tzw. faktury uproszczonej (w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo 100 euro).


W związku z powyższym zadano następujące pytania:


  1. Czy ? jako podmiot dokonujący sprzedaży ewidencjonowanej za pomocą drukarki fiskalnej? Wnioskodawca będzie zobowiązany do umieszczania numeru NIP kontrahenta na każdym paragonie, na którym klient zażąda takiego numeru?
  2. Czy też obowiązek umieszczenia numeru NIP na paragonie jest ograniczony tylko do tych przypadków, w których dopuszczalne jest wystawienie faktury uproszczonej, a więc Wnioskodawca może odmówić umieszczenia numeru NIP na paragonach dokumentujących sprzedaż o wartości brutto powyżej 450 zł lub 100 euro, lub na paragonie, który dotyczy sprzedaży dokonanej dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej?
  3. Czy też w każdym przypadku Wnioskodawca może odmówić umieszczenia na paragonie numeru NIP klienta i wystawić mu pełną fakturę VAT, ponieważ przepisy dotyczące zasad wystawiania faktur VAT dają Wnioskodawcy prawo do wyboru, czy chce wystawić fakturę uproszczoną, czy pełną?


Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek umieszczania numeru NIP na paragonie na żądanie nabywcy nie może dotyczyć wszystkich przypadków, a jedynie tych, w których dopuszczalne jest wystawienie faktury uproszczonej. Zatem, jako sprzedawca, Wnioskodawca może odmówić żądaniu klienta umieszczenia numeru NIP na paragonie, np. w sytuacji, gdy wartość paragonu przekracza 450 zł brutto.

Ponadto zdaniem Wnioskodawcy, żądanie klienta umieszczenia NIP-u na paragonie należy potraktować jako żądanie wystawienia faktury, które nie obliguje sprzedawcy do wystawienia faktury uproszczonej w formie paragonu fiskalnego z numerem NIP, ale daje mu możliwość wyboru, czy chce skorzystać z tej formy uproszczenia, czy też woli wystawić pełną fakturę VAT. Zatem Wnioskodawca uważa, że w takim przypadku nie jest błędem wystawienie nabywcy pełnej faktury VAT zamiast paragonu z jego numerem NIP.


Uzasadnienie stanowiska.

Podstawą wykładni prawa podatkowego jest wykładnia językowa, która powinna być gwarancją bezpieczeństwa prawnego obywateli. Jest ona punktem wyjścia w procesie ustalania treści normy prawnej i jednocześnie zakreśla jej granice nie pozwalając na rozstrzygnięcia sprzeczne z brzmieniem językowym danego przepisu. Jednakże w wielu przypadkach, gdy wykładnia językowa nie dostarcza jednoznacznych rezultatów, wymaga modyfikacji poprzez uwzględnienie wykładni systemowej, celowościowej lub np. funkcjonalnej.

Zapis § 8 ust. 1 pkt 17 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. 2013, poz. 363) brzmi: ?Paragon fiskalny zawiera co najmniej (?) numer identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) - na żądanie nabywcy?.

Czytając literalnie ten przepis wnioskujemy, że w każdym przypadku zgłoszenia przez nabywcę żądania umieszczenia na paragonie jego numeru NIP, sprzedawca powinien uwzględnić to żądanie i wydać kontrahentowi paragon z NIP-em.

Ograniczenie się jednak w tym przypadku wyłącznie do wykładni językowej może doprowadzić, już chociażby ze względu na lakoniczność tego przepisu, do powstania obowiązków niemożliwych do zrealizowania. Jako przykład można podać sytuację, w której nabywca zgłosi żądanie umieszczenia numeru NIP na paragonie już po jego wydrukowaniu. Przywołany powyżej przepis w żadnym miejscu nie zastrzega, że żądanie nabywcy musi być zgłoszone przed wydrukowaniem paragonu. Czy zatem w takiej sytuacji sprzedawca ma obowiązek uczynić zadość temu żądaniu i w jaki sposób ma to zrobić?

Oczywiście spełnienie w takim przypadku tego warunku jest niemożliwe i nikt logicznie myślący nie zgodzi się z taką interpretacją. Każdy przyzna, że zachodzi tutaj konieczność modyfikacji efektów wykładni językowej o wykładnię funkcjonalną i logiczną.

Ten prosty przykład jest tylko wstępem do wykazania, że mimo że w prawie podatkowym bardzo ważna jest pewność, jaką daje językowe rozumienie przepisów, to jednak w sytuacji, gdy prowadzi to do sprzeczności i absurdów musimy sięgnąć do szerszych metod wykładni, które pozwolą nam usunąć kolizję poszczególnych norm prawnych.

Możliwość przełamania znaczenia wykładni językowej dopuszcza nawet Sąd Najwyższy, który w wyroku z 20 czerwca 1995 r. o sygn. akt III ARN 22/95 stwierdził, że ?priorytet wykładni językowej można byłoby zaakceptować jedynie w warunkach dużej spójności systemu prawa i dyscypliny legislacyjnej ustawodawcy. Polski system prawa tych warunków nie spełnia, przez co wykładnia językowa dawać musi wyniki niepewne. Musi w związku z tym być wspierana wykładnią systemową i funkcjonalną?. Podobnie także wypowiedział się SN w wyroku z dnia 8 stycznia 1993 r. (III ARN 84/92): ?Wykładnia gramatyczno-językowa jest tylko jednym ze sposobów wykładni, a wnioski z niej płynące mogą być mylące i prowadzić do rezultatów merytorycznie błędnych, niezgodnych z intencjami ustawodawcy, a czasami do rezultatów niesprawiedliwych i krzywdzących. Dlatego też musi być ona uzupełniona wnioskami płynącymi z zastosowania innych rodzajów wykładni: historycznej, systemowej, funkcjonalnej, logicznej, a wreszcie ? jeśli nie przede wszystkim ? celowościowej.

Odchodząc od prostych przykładów Wnioskodawca uważa, że wykładnia językowa § 8 ust. 1 pkt 17 rozporządzenia prowadzi do sprzeczności normy prawnej wynikającej z tego przepisu z normami wynikającymi z przepisów określających zasady wystawiana faktur VAT określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług Zatem konieczne jest sięgnięcie do wykładni celowościowej, funkcjonalnej i systemowej.

Cel wprowadzenia wymogu umieszczania na paragonie fiskalnym numeru NIP nabywcy został wyjaśniony w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia i wynika z niego wyraźnie, że Ministrowi Finansów chodziło o to, aby paragon ten mógł pełnić rolę faktury uproszczonej i podatnik, od którego kontrahent zażąda takiej faktury mógł wypełnić ten obowiązek poprzez prostą czynność dopisania do paragonu numeru NIP nabywcy, a nie konieczność osobnego wystawiania faktury.

Zatem skoro paragon z numerem NIP nabywcy ma pełnić rolę faktury uproszczonej, to musi spełniać wymagania przewidziane dla takiej faktury określone w ww. rozporządzeniu. W przeciwnym razie bowiem § 8 ust. 1 pkt 17 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących nie spełni swojej funkcji i celu, w jakim został ustanowiony. Będą natomiast generowane dokumenty, które nie będą pełniły żadnej roli podatkowej.

W rozporządzeniu w sprawie m.in. wystawiania faktur jest wyraźnie określone, że sprzedawca może wystawić fakturę uproszczoną tylko w przypadku transakcji które spełniają określone warunki. Nie można zatem uznać za prawidłową interpretację, która prowadzi do wniosku, że sprzedawca ma obowiązek w każdym przypadku zgłoszenia żądania przez nabywcę umieszczenia na paragonie swojego numeru NIP wydać mu taki paragon. Sprzedawca naruszałby w takim przypadku przepisy określające zasady wystawiania faktur i narażał się na sankcje karne z tytułu wadliwie wystawionych faktur.

Ponadto należałoby się wówczas zastanowić nad doktryną racjonalności ustawodawcy, skoro nakazywałby on wystawianie dokumentów, które nie mają żadnego znaczenia dla rozliczania danego podatku.

Uwzględniając zatem wykładnię funkcjonalną i celowościową należy przyjąć, że obowiązek umieszczenia numeru NIP na paragonie dotyczy tylko tych transakcji, które spełniają warunki do wystawienia faktury uproszczonej określone w § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zatem sprzedawca nie naruszając istniejącego obowiązku prawnego będzie miał możliwość po 1 października 2013 r. odmówić umieszczenia na paragonie fiskalnym numeru NIP nabywcy w przypadku każdej transakcji niespełniającej warunków dotyczących wystawiania tzw. faktur uproszczonych.

Co więcej, wykładnia systemowa prowadzi do wniosku, że sprzedawca w każdym przypadku w którym nie chce wystawiać faktury uproszczonej może odmówić nabywcy umieszczenia na paragonie numeru NIP i wystawić mu fakturę pełną. Wniosek taki wynika z faktu, że w systemie prawnym nie mogą funkcjonować dwie sprzeczne ze sobą normy prawne.

Skoro bowiem Minister Finansów w akcie prawnym regulującym zasady wystawiania faktur VAT daje podatnikowi możliwość wystawiania faktur uproszczonych, pozostawiając mu swobodę wyboru, czy chce z tej opcji skorzystać, czy też nie i celem tej regulacji jest wprowadzenie uproszczeń w sposobie dokumentowania transakcji i ułatwień mających służyć podatnikowi, to nie można jednocześnie uznawać za słuszną interpretację innego przepisu, który narusza te normy i wprowadza dla tego samego podatnika obowiązek wystawienia takiej faktury uproszczonej niezależnie od jego woli.

Oczywiście prawodawca ma możliwość kształtowania prawa w dowolny sposób zgodny z zasadami stanowienia prawa i mógł wprowadzić regulację z których wynikałoby, że wprawdzie co do zasady podatnik może dokonać wyboru, czy chce wystawić fakturę VAT pełną czy uproszczoną, ale w przypadku transakcji zaewidencjonowanych na kasie rejestrującej takiej swobody już nie ma i musi wystawić fakturę uproszczoną, jeżeli tego żąda jego klient. Jednakże musiałoby to nastąpić w drodze przepisu szczególnego do ogólnych zasad wystawiania faktur VAT, co w tym przypadku nie ma miejsca bowiem przepisy dotyczące kas rejestrujących regulują inną materię prawną i są wydane na podstawie innych upoważnień ustawowych, które nie obejmują uprawnienia do zmian w zasadach wystawiania faktur VAT.

Skoro zatem mamy dwie normy prawne, z których jedna mówi ? to sprzedawca decyduje o tym, czy wystawia fakturę uproszczoną, czy pełną i druga, która mówi ? to nabywca może decydować o tym, czy sprzedawca ma wystawić fakturę uproszczoną, to mamy tutaj do czynienia ze sprzecznością norm, którą należy usunąć przez uznanie, że przepisy dotyczące drukarek fiskalnych nie mogą modyfikować zasad wystawiania faktur, ponieważ nie zawierają takiego upoważnienia.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, żądanie nabywcy umieszczenia na paragonie swojego numeru NIP należy potraktować jako żądanie wystawienia faktury i to do sprzedawcy należy decyzja, czy spełni on zadość żądaniu nabywcy wykorzystując możliwość umieszczenia na paragonie numeru NIP, czy wystawi osobną fakturę VAT. Interpretacja taka jest zgodna z systemowymi zasadami podatku VAT i nie narusza niczyich uprawnień, ponieważ dla nabywcy nie ma znaczenia to, czy otrzyma on fakturę uproszczoną czy pełną, a sprzedawca sam decyduje o tym czy wybiera prostszą formę wystawienia faktury, czy woli tradycyjną pełną fakturę.

Podsumowując, Wnioskodawca uważa, że stanowisko przedstawione powyżej jest słuszne i w pełni uzasadnione.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.


W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Natomiast według art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Zgodnie z art. 2 pkt 22 cyt. ustawy przez pojęcie sprzedaży należy rozumieć zarówno odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Z powyższych przepisów zatem wynika, iż warunkiem powstania obowiązku ewidencjonowania danego zdarzenia (sprzedaży) przy zastosowaniu kasy rejestrującej jest powstanie obrotu.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.


Szczegółowe zasady dotyczące stosowania kas rejestrujących zostały określone w art. 111 ust. 3a pkt 1 i 8 ustawy o VAT, zgodnie, z którym podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani:


  • dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać oryginał wydrukowanego dokumentu nabywcy,
  • dokonywać wydruku emitowanych przez kasę rejestrującą dokumentów i ich kopii na nośniku papierowym.


Stosownie do art. 111 ust. 6b ustawy producenci krajowi i podmioty dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kas rejestrujących w celu wprowadzenia ich na terytorium kraju do obrotu są obowiązani do uzyskania dla danego typu kas rejestrujących, służących do prowadzenia ewidencji, o której mowa w ust. 1, potwierdzenia Prezesa Głównego Urzędu Miar, że kasy te spełniają funkcje wymienione w ust. 6a oraz kryteria i warunki techniczne, którym muszą odpowiadać.

Zgodnie z delegacją ustawową zawartą w art. 111 ust. 7a pkt 1 cyt. ustawy ? Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym o zastosowaniu specjalnym dla specyficznego rodzaju działalności, oraz warunki używania kas przez podatników, uwzględniając potrzebę właściwego ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących przez podatników, o których mowa w ust. 1, oraz potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas przez tych podatników, jak również zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku.

Stosownie do zapisów obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2013 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14.03.2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r. poz. 363) przez paragon fiskalny rozumie się wydrukowany dla nabywcy przez kasę w momencie sprzedaży dokument fiskalny z dokonanej sprzedaży (§ 2 pkt 12).


Zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia paragon fiskalny zawiera co najmniej:


  1. imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a dla sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych - adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika;
  2. numer identyfikacji podatkowej podatnika (NIP);
  3. numer kolejny wydruku;
  4. datę oraz godzinę i minutę sprzedaży;
  5. oznaczenie ?PARAGON FISKALNY?;
  6. nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację;
  7. cenę jednostkową towaru lub usługi;
  8. ilość i wartość sumaryczną sprzedaży danego towaru lub usługi z oznaczeniem literowym przypisanej stawki podatku;
  9. wartość rabatów lub narzutów, o ile występują;
  10. wartość sprzedaży brutto i kwoty podatku według poszczególnych stawek podatku po uwzględnieniu rabatów lub narzutów;
  11. wartość sprzedaży zwolnionej od podatku;
  12. łączną kwotę podatku;
  13. łączną kwotę sprzedaży brutto;
  14. oznaczenie waluty, w której rejestrowana jest sprzedaż, przynajmniej przy łącznej kwocie sprzedaży brutto;
  15. kolejny numer paragonu fiskalnego;
  16. numer kasy i oznaczenie kasjera - przy więcej niż jednym stanowisku kasowym;
  17. numer identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) - na żądanie nabywcy;
  18. logo fiskalne i numer unikatowy kasy.


Na podstawie § 35 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r., podatnicy użytkujący kasy, które zostały nabyte w okresie ważności:


  1. decyzji ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanej na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania,
  2. potwierdzenia, o którym mowa w art. 111 ust. 6b ustawy, wydanego po dniu 1 września 2011 r.


  • mogą je nadal stosować do prowadzenia ewidencji po upływie tego okresu, pod warunkiem że kasy te zapewniają prawidłowość rozliczeń podatnika.


Zgodnie natomiast z § 36 powołanego rozporządzenia, podatnicy użytkujący kasy, o których mowa w § 35 oraz art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy ? Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), nieposiadające możliwości technicznych spełnienia wymagań określonych w rozdziale 2 oraz § 9 tego rozporządzenia) stosują te przepisy odpowiednio.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Stosownie do postanowień art. 106 ust. 4 ustawy podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

W myśl art. 106 ust. 8 pkt 1 ustawy, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia określi szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane, które powinny zawierać, oraz sposób i okres ich przechowywania.

Na podstawie dyspozycji powyższego przepisu Minister Finansów wydał w dniu 28 marca 2011 r. rozporządzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011r. Nr 68 poz. 360 ze zm.).

Stosownie do § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia fakturę wystawia zarejestrowany podatnik VAT czynny.


Zgodnie z § 5 ust. 1 cyt. rozporządzenia, faktura powinna zawierać:


  1. datę jej wystawienia;
  2. kolejny numer, nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
  3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
  4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11 lit. a;
  5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11 lit. b;
  6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży;
  7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
  8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
  9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
  10. kwoty wszelkich rabatów, w tym za wcześniejsze otrzymanie należności, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
  11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
  12. stawkę podatku;
  13. sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
  14. kwotę podatku, od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
  15. kwotę należności ogółem.


W myśl § 5 ust. 4 pkt 6 rozporządzenia, faktura może nie zawierać w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo 100 euro, jeżeli kwota ta określona jest w euro - danych określonych w ust. 1 pkt 3 dotyczących nabywcy i danych określonych w ust. 1 pkt 8, 9 i 11-14, pod warunkiem że zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku.

Przepisu ust. 4 pkt 6 nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w art. 106 ust. 4 ustawy, sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz w przypadku, o którym mowa w § 26a pkt 2 lit. a (§ 5 ust. 5 rozporządzenia).


Przywołany wyżej § 5 ust. 4 pkt 6 rozporządzenia, wprowadza szczególny rodzaj faktur wystawianych w sytuacji, gdy kwota należności ogółem nie przekracza 450 zł lub 100 EURO, które w praktyce określane są mianem faktur uproszczonych. Z treści powołanego przepisu wynika, iż tzw. faktura uproszczona jest fakturą, która może nie zawierać pewnych danych takich jak:


  • danych nabywcy (nazwa albo imiona i nazwiska oraz adres);
  • miary i ilości dostarczonych towarów lub zakresu wykonywanych usług;
  • ceny jednostkowej towaru lub usługi netto;
  • wartości dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcja, bez kwoty podatku (wartość netto sprzedaży);
  • stawki podatku;
  • sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnienia;
  • kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku, pod warunkiem, że zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku.


Regulacje dotyczące tzw. faktur uproszczonych pozwalają zatem na pominięcie co najwyżej powyższych danych. Nie muszą być pominięte wszystkie z nich, można pominąć tylko niektóre. Konieczne jest natomiast aby na fakturze tzw. uproszczonej znajdowały się informacje, które pozwolą określić dla poszczególnych stawek podatku kwoty podatku, zatem z faktury winna jednak wynikać kwota podatku. Należy podkreślić, iż wystawienie tzw. faktury uproszczonej nie będzie możliwe w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, oraz wystawienia przez polskiego podatnika faktury dla wykonywanych rzez niego dostaw towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem świadczenia jest terytorium innego państwa członkowskiego, zaś osobą zobowiązaną do zapłaty podatku jest nabywca towaru lub usługobiorca.

Ponadto wystawienie faktury uproszczonej ma charakter fakultatywny i nie jest obowiązkowe, nawet jeśli kwota należności nie przekracza określonej w przepisie kwoty.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jest firmą handlową i prowadzi sprzedaż głównie na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz w niewielkim zakresie na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Firma dokumentuje obrót fakturami VAT wystawianymi zgodnie z wymogami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r.

W przypadku sprzedaży prowadzonej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej sprzedaż jest ewidencjonowana za pomocą drukarek fiskalnych a następnie wystawiane są faktury, do których kopii dopinany jest oryginał paragonu. Klient natomiast otrzymuje od Spółki oryginał faktury VAT. Czasami na drukarce fiskalnej zostanie zaewidencjonowana sprzedaż dokonana na rzecz podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Wynika to z faktu, że klient zbyt późno zgłosi handlowcowi fakt, że dokonuje zakupu jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, lub handlowiec nie dokona zmiany oznaczeń systemowych kontrahenta na podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Zawsze w takich przypadkach po wydrukowaniu paragonu dochodzi do wystawienia faktury VAT z danymi podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Do kopii faktury dopinany jest oryginał paragonu, a kontrahent otrzymuje oryginał faktury.

Wnioskodawca na ten moment nie skorzystał z możliwości wystawiania faktur uproszczonych, ponieważ wiązałoby się to z koniecznością dokonania zmian programistycznych, które nie oznaczałyby, w tym przypadku, ułatwienia czy uproszczenia w dokumentowaniu transakcji.

W kontekście przedstawionego opisu sprawy Wnioskodawca ma wątpliwości czy zamiast paragonów z numerem NIP kontrahenta i faktur uproszczonych może wystawiać faktury, o których mowa w § 5 ust. 1 rozporządzenia z dnia 28 marca 2011 r.

Wprowadzony przepis w § 8 ust. 1 pkt 17 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. zawierający zapis, że na żądanie nabywcy paragon winien zawierać numer NIP nabywcy, nie wymienia żadnych uwarunkowań, w jakich sytuacjach sprzedawca winien zrealizować żądanie nabywcy.

Jak twierdzi Wnioskodawca, upoważnienie wynikające z art. 111 ust. 7a pkt 1 ustawy nie uprawnia do uregulowania w drodze rozporządzenia kwestii dotyczących wystawiania faktur, jak również wystawiania tzw. faktur uproszczonych, które to zagadnienia obejmują przepisy rozporządzenia z dn. 28 marca 2011 r. wydane na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8. Jednakże powyższe nie oznacza, że ustawodawca w regulacji § 8 ust. 1 pkt 17 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. zawarł unormowania dotyczące wystawiania faktur uproszczonych. W żadnym miejscu tego przepisu nie znajduje się sformułowanie, że reguluje on zasady wystawiania faktur uproszczonych. Przepis ten zawiera jedynie dyspozycję, że na żądanie klienta paragon ma zawierać numer NIP nabywcy. Jest to warunek obligatoryjny i jego spełnienie nie jest uzależnione od podjęcia decyzji przez dokonującego sprzedaży. Należy także zwrócić uwagę, iż przepis ten nie zawiera żadnego ograniczenia kwotowego, tym samym więc klient nabywający towar/usługę niezależnie od wartości zakupu może zażądać umieszczenia numeru NIP na paragonie, a sprzedający ma obowiązek to żądanie spełnić. Wobec tego nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, iż rozpatrywany przepis dotyczący wystawiania paragonów z numerem NIP nabywcy ma zastąpić fakturę uproszczoną, o której mowa w § 5 ust. 4 pkt 6 rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur, skutkiem czego w ocenie Strony pozostawione jest do Jej wyboru, czy umieści NIP nabywcy na paragonie czy też nie. Użycie sformułowania w uzasadnieniu projektu rozporządzenia z dnia 14 marca 2013 r., że umieszczenie na paragonie numeru NIP nabywcy ma umożliwić podatnikom wystawienie za pomocą kasy paragonu, który spełniałby rolę tzw. faktury uproszczonej, nie oznacza, że przepis odnośnie wystawiania faktur uproszczonych został ujęty w przepisach tego rozporządzenia. Tym samym więc nie można stwierdzić, że przy wydawaniu rozporządzenia z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących przekroczono uprawnienie ustawowe zawarte w przepisie art. 111 ust. 7a pkt 1 ustawy.

Należy także wskazać, że przepisy dotyczące wystawiania faktur uproszczonych zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. dają dokonującemu sprzedaży możliwość wyboru wystawienia klientowi takiej faktury /z uwzględnieniem ograniczenia kwotowego 450 zł lub 100 euro/, zatem jeśli Strona nie chce /nie ma możliwości technicznych/ wystawiać faktur uproszczonych, to nie jest do tego zobowiązana.

Tut. organ wskazuje ponadto, że na mocy ww. przepisu § 35 rozporządzenia z dnia 14 marca 2013 r. Wnioskodawca może używać do ewidencjonowania obrotu dotychczas stosowane kasy, nawet jeśli ich parametry techniczne nie pozwalają na spełnienie wymogów nałożonych przepisami tego rozporządzenia. Warunkiem ich stosowania jest to, aby zostały nabyte w okresie ważności decyzji ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanej na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. lub potwierdzenia, o którym mowa w art. 111 ust. 6b ustawy, wydanego po dniu 1 września 2011 r., oraz że kasy te zapewniają prawidłowość rozliczeń podatnika.

Ponadto z § 36 powołanego rozporządzenia, podatnicy użytkujący kasy, o których mowa w § 35 oraz art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy ? Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), nieposiadające możliwości technicznych spełnienia wymagań określonych w rozdziale 2 (rozdział ten obejmuje m.in. § 8, czyli przepis stanowiący o obowiązku umieszczania na paragonie numer identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) - na żądanie nabywcy) oraz § 9 tego rozporządzenia stosują te przepisy odpowiednio.

Tym samym więc Wnioskodawca użytkując kasy/drukarki fiskalne nabyte przed wejściem w życie rozporządzenia z dnia 14 marca 2013 r. do czasu ich wymiany nie będzie miał możliwości umieszczania na paragonie numeru NIP nabywcy, nawet jeżeli nabywca tego zażąda.


W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika