Prawo do odliczenia podatku związanego z realizacją projektu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 grudnia 2010 r. (data wpływu 8 grudnia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 23 lutego 2011 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją programu pn. ?S.? - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 grudnia 2010 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 23 lutego 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją programu pn. ?S.?.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Instytut jest Partnerem Wiodącym w projekcie ?S.?. Zadaniem projektu jest przygotowanie informacji o innowacyjnych formach użytkowania przestrzeni morskiej, ze szczególnym uwzględnieniem działalności przyjaznej środowisku naturalnemu. Projekt współfinansowany jest w ramach programu Europejska Współpraca Terytorialna. Funkcja Partnera Wiodącego, którą Instytut pełni po raz pierwszy, polega na koordynacji działań poszczególnych partnerów, pochodzących z różnych krajów Regionu Morza Bałtyckiego (RMB). W trakcie realizacji tego projektu zostanie wdrożona procedura zarządzania projektami, która będzie wykorzystywana przy wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Wypracowany w trakcie projektu model zarządzania będzie wykorzystywany przy realizacji zleceń komercyjnych, podnosząc efektywność wykonywanych zadań i ich opłacalność.

Oprócz zarządzania w ramach ww. projektu Instytut wykona zadania polegające na:

• opracowaniu kompendium bieżących i przyszłych form korzystania z zasobów Morza Bałtyckiego (spis) z analizą stanu rozwoju i wdrażania w obszarze RMB - z informacją na temat kraju, wykorzystanymi zasobami, potencjalnymi obszarami zastosowań,
• analizie środowiskowych i społeczno - ekonomicznych oddziaływań poszczególnych form korzystania z zasobów Morza Bałtyckiego,
• analizie ram prawnych obowiązujących w Polsce i opracowaniu rekomendacji dotyczących zalecanych zmian w prawie,
• opracowaniu dokumentu pn. ?Mapa drogowa RMB', zawierającego zalecenia wspierające promowanie i aktywne wdrażanie nowych form wykorzystywania zasobów Morza Bałtyckiego,
• opracowaniu dokumentu pn. ?Mapa drogowa dla rozwoju polskich regionów przybrzeżnych', zawierającego zalecenia wspierające promowanie i aktywne wdrażanie nowych form wykorzystywania zasobów Morza Bałtyckiego w Polsce.

Realizacja powyższych zadań pozwoli na uzyskanie następujących korzyści, które przyczynią się do poszerzenia kwalifikacji pracowników, a co za tym idzie, poszerzenia oferty Instytutu poprzez:

• uzyskanie unikalnej na skalę krajową (a nawet międzynarodową wziąwszy pod uwagę geograficzny zasięg projektu: RMB) wiedzy o potencjale poszczególnych nowych form wykorzystywania zasobów morskich, włączając w to technologię oraz możliwości efektywnego łączenia różnych form,
• nową i ujednoliconą (w RMB) metodykę oceny oddziaływań dla poszczególnych form wykorzystywania zasobów morskich,
• bezpośrednie kontakty z potencjalnymi przyszłymi kontrahentami.

Poprzez działania realizowane w ramach ww. projektu Instytut będzie mógł poszerzyć swoją ofertę działań komercyjnych, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Instytut świadczył będzie usługi dla firm zainteresowanych pozyskiwaniem energii z zasobów morskich (falowanie, wiatr, organizmy morskie, biomasa, biopaliwo). Przy realizacji tych zleceń wykorzystywać będzie wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie realizacji projektu. Wydatki poniesione w ramach projektu zmniejszą ponoszone koszty i ryzyko niepowodzenia w trakcie wykonywania przyszłych zleceń związanych z zakresem prac objętych projektami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Instytutowi przysługuje prawo do pomniejszania podatku należnego o podatek naliczony związany z nabyciem towarów i usług wykorzystywanych do realizacji ww. programu, na podstawie art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje prawo do pomniejszania podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych do realizacji programu ?S.?.

Instytut wskazał, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z samej konstrukcji tego podatku, jako podatku od wartości dodanej.

Zapewnia neutralność tego podatku dla podatników podatku od towarów i usług, przy jednoczesnym faktycznym opodatkowaniu konsumpcji. Ma zapewniać, że podatek płacony przez podatnika podatku od towarów i usług przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych w działalności opodatkowanej nie będzie stanowił dla niego faktycznego kosztu (obciążenia finansowego). Stąd też możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest jego fundamentalnym i podstawowym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług, jako podatku od wartości dodanej. Takie rozumienie prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bardzo istotną wytyczną przy wykładni dyrektyw VAT w orzecznictwie ETS. Instytut wskazał, że w wielu orzeczeniach interpretowano regulacje dyrektyw VAT (co wpływało na rozumienie przepisów krajowych) w taki sposób, aby osiągnięta była neutralność podatku dla podatników.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołał orzeczenie z dnia 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 Belgische Staat v. Ghent Coal Terminal NV). Wskazał, że w innych orzeczeniach podkreślano, że zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku.

Instytut podkreślił, że prawo do odliczenia związane jest z nabyciem statusu podatnika i nabywaniem towarów i usług w tym charakterze (tzn. dla celów prowadzenia działalności gospodarczej), niezależnie od tego, czy faktycznie towary i usługi zostały wykorzystane do działalności opodatkowanej (orzeczenie z dnia 14 lutego 1985 r. w sprawie 268/83 D. A. Rompelman and E. A. Rompelman-Van Deelen v. Minister van Financiën). Z kolei w sprawie 50/87 (orzeczenie z dnia 21 września 1988 r., Commission of the European Communities v. French Republic) podkreślono konieczność ustalenia jednolitego zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego we wszystkich państwach członkowskich. Wszelkie ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego mogą być wprowadzane w państwach członkowskich wyłącznie na mocy wyraźnych regulacji wynikających z przepisów prawa wspólnotowego.

Wskazał, że z orzecznictwa Trybunału konsekwentnie wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. Instytut podniósł, że jak stwierdzono w uzasadnieniu orzeczenia w połączonych sprawach C-177/99 oraz C-181/99 (orzeczenie z dnia 19 września 2000 r., Ampafrance SA v. Directeur des services fiscaux de Maine-et-Loire oraz Sanofi Synthelabo v. Directeur des sen/ices fiscaux du Val-de-Marne), istnieje ugruntowana linia orzecznictwa Trybunału (ang. settled case-law), zgodnie z którą prawo do odliczenia podatku jest integralną częścią schematu (systemu) VAT i zasadniczo nie może być ograniczane. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Dalej podkreślono ? podobnie jak w orzeczeniu w przywołanej już sprawie C-50/87 ? że jakiekolwiek ograniczenia prawa do odliczenia wpływające na poziom obciążenia podatku od towarów i usług muszą być stosowane w podobny sposób we wszystkich państwach członkowskich. Tak więc wszelkie odstępstwa (od tego prawa) są dozwolone wyłącznie w przypadkach wyraźnie przewidzianych w Dyrektywie. Instytut wskazał, że podobną myśl przedstawia WSA w Olsztynie w wyroku z dnia 7 listopada 2007 r. sygn. akt I SA/Ol 486/07, LEX nr 310605.

Stwierdził, że na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług (wykonującego czynności opodatkowane). Tylko bowiem podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Wskazał, że chodzi o podatnika w tym rozumieniu, jakie przyjęte jest w Dyrektywie, t.j. o podatnika, o którym mowa w art. 15 ustawy. Status podatnika (wyjąwszy wyjątkowy przypadek związany z wewnątrzwspólnotową dostawą nowych środków transportu) związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej. Podniósł, że z orzecznictwa ETS wynika, iż nawet w sytuacji, gdy nie doszło do rozpoczęcia działalności, a co więcej, nawet gdy jest jasne, że na skutek pewnych, niezależnych od podatnika okoliczności, nie dojdzie do rozpoczęcia tej działalności, same wydatki inwestycyjne związane z jej uruchomieniem należy uznać za działalność gospodarczą, z czym wiąże się prawo do odliczenia podatku naliczonego. Instytut stwierdził, że w sprawie C-400/98 (orzeczenie z dnia 8 czerwca 2000 r., Finanzamt Goslar v. Brigitte Breitsohl) wskazano, iż prawo do odliczenia podatku płaconego w związku z transakcjami podjętymi z zamiarem realizacji planowanej działalności gospodarczej istniało nadal, nawet gdy organy podatkowe od pierwszego rozliczenia podatku były wiadome, że działalność gospodarcza, która miała prowadzić do transakcji opodatkowanych, nie została podjęta.

Podniósł, że z orzecznictwa ETS wynika zatem, że prawo do odliczenia podatku naliczonego bez ograniczenia dotyczy także zakupów inwestycyjnych podejmowanych przed rozpoczęciem działalności, nawet jeśli ostatecznie okazało się, że sama działalność nie została podjęta. Wskazał, że z takim stanowiskiem można się było spotkać w orzecznictwie sądów administracyjnych - zob. np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 lipca 2007 r. (III SA/Wa 135/07). Takie pojmowanie prawa do odliczenia podatku naliczonego, jako fundamentalnego uprawnienia podatnika wypływającego z samej istoty i konstrukcji podatku, musi kształtować kierunek wykładni polskiej ustawy o podatku od towarów i usług. Respektowanie prawa do odliczenia podatku naliczonego powinno stać się bowiem jedną z kierunkowych dyrektyw wykładni przepisów ustawy. Interpretacja przy zastosowaniu takiej formuły pozwala na zachowanie zgodności z podstawową cechą podatku od towarów i usług, jaką jest jego absolutna neutralność dla podatników tego podatku. Dla prawa do odliczenia nie ma także znaczenia źródło finansowania wydatków na nabycie towarów i usług w tym podatku naliczonego. Także pokrycie tych wydatków (podatku naliczonego) nie z własnych środków podatnika nie pozbawia go prawa do odliczenia podatku.

W związku z powyższym Instytut uważa, że przysługuje prawo do pomniejszania podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych do realizacji programu ?S.'.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu, podatnikowi o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje pod warunkiem spełnienia zarówno przesłanek pozytywnych, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Podkreślenia wymaga, że przepisy ustawy nie wiążą prawa do odliczenia podatku ze źródłem pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na zakup towarów i usług, przy nabyciu których podatek został naliczony.

A zatem dla ustalenia prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego podstawowe znaczenie ma związek dokonanych zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, natomiast bez znaczenia pozostaje źródło pochodzenia środków finansowych na pokrycie ww. wydatków. Jednak przy ustalaniu tego prawa należy mieć na uwadze ograniczenie wynikające z art. 88 ustawy.

Należy również zaznaczyć, iż możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest podstawowym i fundamentalnym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego wyrażającą się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Zatem, jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek, są (mają być) wykorzystywane w całości do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości podatku.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz treść powołanych przepisów należy stwierdzić, że Instytutowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją ww. projektu, o ile nabyte towary i usługi wykorzystane zostaną wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych i nie zajdą okoliczności wyłączające to prawo, wynikające z art. 88 ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.