Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie i montażu zestawów solarnych na budynku Gminy (...)

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie i montażu zestawów solarnych na budynku Gminy i budynku Gimnazjum, prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego przy zakupie i montażu zestawów solarnych na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, opodatkowania 8% stawką podatku usług instalacji zestawów solarnych, za które zostały wpłacone zaliczki przez mieszkańców będących właścicielami budynków mieszkalnych o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m², na których mają być umieszczone zestawy solarne, opodatkowanie 23% stawką podatku usług instalacji zestawów solarnych, za które zostały wpłacone zaliczki przez mieszkańców będących właścicielami budynków mieszkalnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 300 m², na których mają być umieszczone zestawy solarne oraz moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymanych zaliczek.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko ? przedstawione we wniosku z dnia 12 czerwca 2014 r. (data wpływu 27 czerwca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:


  • braku prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie i montażu zestawów solarnych na budynku Gminy i budynku Gimnazjum ? jest prawidłowe,
  • prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego przy zakupie i montażu zestawów solarnych na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych ? jest prawidłowe,
  • opodatkowania 8% stawką podatku usług instalacji zestawów solarnych, za które zostały wpłacone zaliczki przez mieszkańców będących właścicielami budynków mieszkalnych o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m², na których mają być umieszczone zestawy solarne ? jest prawidłowe,
  • opodatkowania 23% stawką podatku usług instalacji zestawów solarnych, za które zostały wpłacone zaliczki przez mieszkańców będących właścicielami budynków mieszkalnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 300 m², na których mają być umieszczone zestawy solarne ? jest nieprawidłowe,
  • momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymanych zaliczek ? jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 27 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie i montażu zestawów solarnych na budynku Gminy i budynku Gimnazjum, prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego przy zakupie i montażu zestawów solarnych na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, opodatkowania 8% stawką podatku usług instalacji zestawów solarnych, za które zostały wpłacone zaliczki przez mieszkańców będących właścicielami budynków mieszkalnych o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m², na których mają być umieszczone zestawy solarne, opodatkowania 23% stawką podatku usług instalacji zestawów solarnych, za które zostały wpłacone zaliczki przez mieszkańców będących właścicielami budynków mieszkalnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 300 m², na których mają być umieszczone zestawy solarne oraz momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymanych zaliczek.


We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.


Gmina złożyła wniosek o dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007?2013 realizacji projektu pn. ?S.? dotyczącego dostawy i montażu zestawów solarnych na budynkach mieszkalnych, w zakresie działania 5.2 ?Rozwój lokalnej infrastruktury ochrony środowiska?. Program zakłada dostawę i montaż instalacji solarnych na budynkach użyteczności publicznej i budynkach mieszkalnych. Z właścicielami budynków mieszkalnych, na dachach których zostaną zamontowane solary, zawarte są umowy cywilnoprawne. Po zakończeniu prac instalacyjnych, sprzęt i urządzenia wchodzące w skład zestawu solarnego, pozostaną własnością Gminy przez okres trwałości projektu, tj. 5 lat licząc od daty zatwierdzenia końcowego raportu z realizacji projektu. Po upływie ww. okresu, Gmina przeniesie prawo własności zestawu solarnego na rzecz właściciela budynku mieszkalnego, co zostanie uregulowane odrębną umową. Budynki użyteczności publicznej, które objęte są projektem, to budynek Gminy i budynek Gimnazjum. Instalacja solarów na dachach budynków prywatnych będzie przebiegała w następujący sposób. Właściciele budynków, przed rozpoczęciem realizacji projektu, wnieśli wkład własny w wysokości 35% kosztów instalacji, zaś 65% kosztów zostanie pokryte ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007?2013. Wkład wniesiony przez właściciela będzie stanowił wpłaconą zaliczkę na poczet ceny wykupu instalacji, która po 5 latach od zakończenia projektu zostanie przekazana właścicielowi budynku za cenę wkładu własnego. Na okres trwania projektu właściciele użyczają Gminie nieodpłatnie dachy swoich domów. Z czynnością wydania instalacji kolektorów słonecznych mieszkańcom do użytkowania, a później przekazaniem prawa własności, nie będzie wiązał się obowiązek uiszczania dodatkowych płatności na rzecz Gminy. Od wpłaconych zaliczek Gmina odprowadziła podatek należny w wysokości 8% w sytuacjach, kiedy powierzchnia użytkowa budynków mieszkalnych nie przekroczyła 300 m² (art. 41 ust. 12 i art. 146a pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług) i 23 % gdy powierzchnia użytkowa budynku mieszkalnego przekroczyła 300 m² (art. 41 ust. 12b i art. 146a pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług).

Beneficjentem programu jest Gmina, a jego realizacja przewidziana jest na lata 2012?2014. Całkowita wartość projektu wynosi 686.870,26 zł. Źródła finansowania:


  • udział mieszkańców ? 201.966,84 zł;
  • UE? 404.813,14 zł;
  • Gmina ? 80.090,28 zł.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.


  • Czy Gmina będzie mogła odliczyć od podatku należnego pełną kwotę podatku naliczonego z faktur za dostawę i montaż układów solarnych na budynkach mieszkalnych oraz budynku Gminy i Gimnazjum?
  • Czy wpłacone przez mieszkańców zaliczki, jako wkład własny na poczet zakupu i montażu instalacji solarnej na budynkach mieszkalnych o powierzchni poniżej 300 m², podlegają opodatkowaniu 8% stawką podatku, a w przypadku powierzchni przekraczającej 300 m², opodatkowaniu 23% stawką podatku?
  • Kiedy powstaje obowiązek podatkowy od otrzymanych zaliczek?


Zdaniem Wnioskodawcy, instalacja zestawu solarnego na budynku należącym do niego i budynku Gimnazjum nie jest związana ze sprzedażą opodatkowaną, a więc nie odliczy podatku naliczonego w związku z zakupem i montażem urządzeń solarnych na tych budynkach. Natomiast podatek naliczony związany z realizacją projektu podlega odliczeniu w całości od montażu instalacji solarnej na budynkach mieszkalnych. Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wkład własny wniesiony przez właścicieli budynków został przyjęty jako zaliczka na poczet ceny wykupu. W wyniku realizacji projektu nastąpi odpłatne przeniesienie prawa własności zestawów solarnych na rzecz właścicieli budynków po 5 latach, licząc od daty zatwierdzenia końcowego raportu z realizacji projektu. Zgodnie z ?art. 19 ust. 8? ustawy o podatku od towarów i usług, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Gmina rozliczyła podatek należny od otrzymanego od właściciela wkładu własnego w deklaracji składanej za miesiąc, w którym środki te wpłynęły na jej konto. Według Gminy, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego z tytułu zakupu i instalacji urządzeń solarnych montowanych na dachach budynków mieszkalnych, gdyż zakupy te są związane wyłącznie ze sprzedażą opodatkowaną, na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z właścicielami budynków mieszkalnych. Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Poszczególne elementy realizowanej inwestycji zostaną przekazane właścicielom budynków po 5 latach, licząc od daty zatwierdzenia końcowego raportu z realizacji projektu. Gmina przyjęła więc, że ta część inwestycji, związana z montażem instalacji solarnych na budynkach mieszkalnych, będzie związana wyłącznie ze sprzedażą opodatkowaną. W świetle art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy stawka podatku wynosi 7% z zastrzeżeniem ust.

12 i art. 114 ust. 1. Stosownie do treści art. 146a pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%. W myśl art. 41 ust. 12 ustawy, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Stawkę podatku w wysokości 23% Gmina zastosowała do zaliczki, gdzie powierzchnia użytkowa budynku mieszkalnego przekroczyła 300 m². Zgodnie z art. 41 ust. 12b pkt 1 ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m².


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:


  • prawidłowe ? w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie i montażu zestawów solarnych na budynku Gminy i budynku Gimnazjum,
  • prawidłowe ? w zakresie prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego przy zakupie i montażu zestawów solarnych na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych,
  • prawidłowe ? w zakresie opodatkowania 8% stawką podatku usług instalacji zestawów solarnych, za które zostały wpłacone zaliczki przez mieszkańców będących właścicielami budynków mieszkalnych o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m², na których mają być umieszczone zestawy solarne,
  • nieprawidłowe ? w zakresie opodatkowania 23% stawką podatku usług instalacji zestawów solarnych, za które zostały wpłacone zaliczki przez mieszkańców będących właścicielami budynków mieszkalnych o powierzchni użytkowej przekraczającej 300 m², na których mają być umieszczone zestawy solarne,
  • prawidłowe ? w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymanych zaliczek.


W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.


Stosownie do ust. 2 pkt 1 tego artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:


  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.


Z treści powołanego art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezsporny związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada, wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest podstawowym i fundamentalnym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. Z orzecznictwa TSUE wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. Trybunał zwracał uwagę, że właśnie zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku. System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

Każde zatem nabycie towarów i usług, przeznaczonych do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, bez względu na to, jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie jego dokonania za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Istotna jest intencja nabycia, jeśli dany towar/usługa ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas ? po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług wymogów formalnych ? odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy (art. 88 cyt. ustawy) lub aktów wykonawczych.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji pojęcia ?zamiar? wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje, jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności. Zatem, jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek, są (mają być) wykorzystywane w całości do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl ust. 2 ww. artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższych przepisów art. 15 ustawy wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez ?podatników? w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z przywołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn.

są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Na podstawie przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują zadania w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy). W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 tej ustawy).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ? w myśl art. 7 ust.1 ww. ustawy ? rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.


W świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:


  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.


Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ww. ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Obowiązek podatkowy ? w myśl art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług ? powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7?11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Według ust. 5 pkt 3 lit. a tego artykułu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury w przypadkach, o których mowa w art. 106b ust. 1, z tytułu świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych.

Na podstawie ust. 8 cyt. artykułu, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Jak wynika z treści obowiązującego do dnia 31 grudnia 2013 r. art. 19 ww. ustawy:


  • obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2−21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1 (ust. 1),
  • obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług budowlanych lub budowlano-montażowych (ust. 13 pkt 2 lit. d),
  • jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części (ust. 11).


Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2?12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i ust. 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział stawki preferencyjne oraz zwolnienie od podatku.

W świetle art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Stosowanie jednak do treści art. 146a pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

W myśl art. 41 ust. 12 ustawy, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.


Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. z 2014 r., poz. 712), za przedsięwzięcia termomodernizacyjne uznaje się przedsięwzięcia, których przedmiotem jest:


  1. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych,
  2. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,
  3. wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków wymienionych w lit. a,
  4. całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.


W myśl art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r., poz. 1409, z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o:


  • robotach budowlanych ? należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego (pkt 7 tego artykułu),
  • przebudowie ? należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; (?) (pkt 7a ww. artykułu).


Na podstawie art. 41 ust. 12a ustawy o podatku od towarów i usług, przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 ? wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

W świetle art. 2 pkt 12 ustawy, obiekty budownictwa mieszkaniowego to budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

Ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z ww. rozporządzeniem, w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne. Dział ten obejmuje grupy budynków: 111 ? mieszkalnych jednorodzinnych, 112 ? o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, 113 ? zbiorowego zamieszkania.

Zgodnie z art. 41 ust. 12b ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:


  1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²,
  2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².


W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy).

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do zastosowania 8% stawki podatku występuje wówczas, gdy usługa dotyczy obiektu budownictwa mieszkaniowego, przy założeniu, że usługa ta jest wykonywana w ramach czynności określonych w art. 41 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług (z zastrzeżeniem ust. 12b i ust. 12c tego artykułu).

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że ? wbrew twierdzeniom zawartym we wniosku − Gmina nie dokona na rzecz mieszkańców dostawy towarów (zestawów solarnych), ale wykona na ich rzecz usługi termomodernizacji budynków mieszkalnych. Usługi te ? zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług ? będą podlegały opodatkowaniu. Wykonanie przez Gminę usług nastąpi po upływie okresu trwałości projektu, tj. minimum 5 lat, licząc od dnia ostatecznego rozliczenia końcowego wniosku o płatność. Z powyższego wynika więc, że kwoty uiszczone przez mieszkańców na poczet wykonania ww. usług stanowią całość zapłaty, w związku z otrzymaniem których po stronie Gminy powstał obowiązek podatkowy na podstawie art. 19a ust. 8 tej ustawy, tj. z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.

Skoro ww. usługi ? jak wynika z treści wniosku ? dotyczyć będą m.in. obiektów objętych społecznym programem mieszkaniowym, o których mowa w art. 41 ust. 12a z zastrzeżeniem ust. 12b ustawy, tj. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 300 m², opodatkowane będą 8% stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy.

Natomiast te usługi, które będą dotyczyły obiektów niezaliczanych ? na podstawie art. 41 ust. 12b ustawy − do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym (tj. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²), będą opodatkowane 23% stawką podatku, stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy, jednakże ? wbrew zaprezentowanemu stanowisku ? nie w stosunku do całej powierzchni użytkowej tego obiektu, a jedynie tej części, która przekracza limit 300 m², co wynika z art. 41 ust. 12c ustawy o podatku od towarów i usług. Do części powierzchni użytkowej tych budynków, która nie przekracza 300 m², przy instalacji zestawów solarnych Gmina będzie mogła zastosować stawkę podatku w wysokości 8%.

W związku z tym, że przedmiotowe usługi będą podlegały opodatkowaniu i nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i wykonane prace, pod warunkiem niezaistnienia okoliczności określonych w art. 88 ustawy, ograniczających to prawo. Natomiast w przypadku zestawów solarnych instalowanych na budynku Gminy oraz budynku Gimnazjum, prawo do odliczenia podatku nie będzie przysługiwało, gdyż nie będzie związku poniesionych wydatków z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację − w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika