Stawka podatku mająca zastosowanie do transakcji zbycia prawa wieczystego użytkowania działki gruntu (...)

UZASADNIENIE

W dniu 26 października 2009 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 17 grudnia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku mającej zastosowanie do transakcji zbycia prawa wieczystego użytkowania działki gruntu wydzielonej pod drogę publiczną na rzecz Gminy oraz ustalenia podstawy opodatkowania tej czynności.

W przedmiotowym wniosku, oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia Mieszkaniowa jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. W związku z uprawomocnieniem się decyzji Burmistrza Miasta i Gminy z dnia 22 maja 2007 r. zatwierdzającej podział nieruchomości, działka gruntu nr 311/10 o powierzchni 0,0865 ha, stanowiąca drogę publiczną dojazdową, z mocy prawa przeszła na własność Gminy. Grunt był nieuzbrojony, niezabudowany (droga gruntowa). Spółdzielnia Mieszkaniowa, jako dotychczasowy użytkownik wieczysty ww. nieruchomości, otrzymała od Gminy odszkodowanie w kwocie 14.000 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w związku z odpłatnym (za odszkodowaniem), ale z mocy prawa - na podstawie art. 98 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarcze nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 ze zm.) - przejściem własności nieruchomości na Gminę, ma zastosowanie art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług...
2. Czy kwota ustalonego w wyniku negocjacji odszkodowania jest kwotą netto...

Zdaniem Wnioskodawcy, nieruchomość przeszła na własność Gminy z mocy prawa, na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, za odszkodowaniem. W niniejszej sprawie mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegającym opodatkowaniu ? na mocy art. 41 ust. 1 ustawy ? stawką podatku w wysokości 22%, a wypłacone przez Gminę odszkodowanie jest kwotą netto (bez podatku).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Za towary, w świetle art. 2 pkt 6 ww. ustawy, uznaje się rzeczy ruchome jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W art. 7 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy postanowiono, iż przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie. Natomiast pkt 7 tego przepisu stanowi, iż dostawą towarów jest także zbycie prawa, o którym mowa między innymi w pkt 6, tj. prawa użytkowania wieczystego gruntów.

Jeśli przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel następuje za odszkodowaniem, to wówczas stanowi ono odpłatną dostawę towarów i ze względu na przedmiot - czynność taka jest objęta opodatkowaniem. Zatem, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

W świetle cytowanych wyżej przepisów, w sytuacji przedstawionej we wniosku, ma miejsce dostawa towarów (działki gruntu), w zamian za odszkodowanie, a zatem czynność, do której wprost odnosi się art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W tym przypadku, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za zbycie (rozwiązanie umowy) prawa wieczystego użytkowania gruntu.

Wskazać należy, iż opodatkowanie ma miejsce jedynie wtedy, gdy czynność ta zostanie wykonana przez podatnika podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na jej cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z brzmieniem art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W ust. 4 ww. artykułu wskazano, iż podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawowa stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. z 2004 r. Dz. U. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne.

Za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości (art. 98 ust. 3 cyt. ustawy).

Ze stanu faktycznego zaprezentowanego we wniosku wynika, że przysługujące Spółdzielni Mieszkaniowej prawo użytkowania wieczystego niezabudowanej działki gruntu, wydzielonej pod drogę publiczną dojazdową, wygasło na mocy art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, z dniem uprawomocnienia się decyzji Burmistrza Miasta i Gminy, zatwierdzającej podział nieruchomości. W związku z powyższym Wnioskodawca otrzymał ? stosownie do zapisu art. 98 ust. 3 ww. ustawy - odszkodowanie w wysokości 14.000 zł, która to kwota została uzgodniona w wyniku negocjacji.

Zatem w przedstawionej sytuacji ma miejsce dostawa towarów (prawa wieczystego użytkowania), w zamian za odszkodowanie ustalone w określonej kwocie. Z mocy prawa nastąpiło wygaśnięcie prawa użytkowania wieczystego działek gruntu przez Spółdzielnię Mieszkaniową, a przysługujące Jej z tego tytułu odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia, czyniąc tego rodzaju dostawę odpłatną.

Biorąc pod uwagę treść powołanych wyżej przepisów oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, iż opisana transakcja dostawy prawa użytkowania wieczystego gruntu niezabudowanego za odszkodowaniem, dokonana przez Spółdzielnię, będącą podatnikiem podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych wg 22% stawki podatku.

Zgodnie z powołanym przepisem art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawa opodatkowania obejmuje kwotę należną z tytułu sprzedaży pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Odnosząc powyższe do sytuacji opisanej we wniosku stwierdzić należy, że jeżeli odszkodowanie jest jedynym wynagrodzeniem z tytułu zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu, to stanowi ono kwotę należną, zawierającą podatek od towarów i usług. W związku z tym, iż we własnym stanowisku wskazano, że kwota odszkodowania jest kwotą netto, stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Podkreślenia wymaga fakt, że tylko sprzedawca jest w stanie określić, co dokładnie jest wkalkulowane w kwotę należną od nabywcy. Podstawa opodatkowania wynikać powinna wyłącznie z umowy zawartej pomiędzy kontrahentami. Dodatkowo należy zauważyć, że organy podatkowe nie mają prawa ingerować w treść zawieranych umów i przyjęty w nich sposób rozliczeń pomiędzy kontrahentami, chyba że postanowienia umów naruszają przepisy podatkowe, co może być stwierdzone jedynie w trakcie przeprowadzonego przez organ pierwszej instancji postępowania podatkowego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.