Brak opodatkowania czynności sprzedaży lokalu mającego służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, (...)

UZASADNIENIE

W dniu 20 lutego 2013 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 29 marca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności sprzedaży mieszkania.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Jako osoba prywatna w styczniu 2002 r. nabył Pan nieruchomość niezabudowaną, składającą się z działek o nr ? i ? o łącznej powierzchni ? m². W dniu 2 października 2002 r. otrzymał Pan pozwolenie na budowę budynku handlowo-usługowego z częścią mieszkalną. Budowę tę prowadził 10 lat. W dniu 10 kwietnia 2012 r. inwestycja ta została oddana do użytkowania z przeznaczeniem ?na najem prywatnego majątku?. Od zakupu gruntu, jak i wszelkich nakładów na budowę nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, gdyż ?dotyczyły one majątku osobistego i nie miały związku z prowadzoną działalnością gospodarczą?. Inwestycję tę poczynił Pan celem zabezpieczenia finansowego dla siebie i przyszłej rodziny. Z powodu braku środków finansowych zmuszony jest Pan do sprzedaży jednego z pięciu mieszkań.

Nadmienia Pan, że jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą i będącą podatnikiem VAT. Zajmuje się Pan usługami remontowo-budowlanymi i ?nie mają one nic wspólnego z najmem prywatnym i budynkiem wybudowanym na ww. działkach?.

Mieszkanie znajdujące się w budynku handlowo-usługowym, które zamierza Pan sprzedać, przeznaczone było do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Byłoby to pierwsze Pana samodzielne mieszkanie. Do chwili obecnej mieszka Pan z rodzicami. Z uwagi na brak środków finansowych na wykończenie pozostałych czterech mieszkań, zdecydował Pan o sprzedaży przygotowanego dla siebie mieszkania. Uzyskane środki pieniężne przeznaczy Pan na przygotowanie następnego własnego mieszkania i pozostałych trzech, przeznaczonych do wynajmu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy z tytułu incydentalnej sprzedaży mieszkania wraz z częścią gruntu i udziałem w częściach wspólnych budynku należącego do majątku osobistego, stanie się Pan podatnikiem podatku od towarów i usług od tej transakcji?
2. Czy sprzedaż ta będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług?

Pana zdaniem, sprzedaż mieszkania nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Według Pana, incydentalna sprzedaż mieszkania nie spowoduje, że stanie się z tego tytułu podatnikiem VAT. Sama okoliczność, że wykona Pan czynność wymienioną w art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (m. in. odpłatna dostawa towaru), nie jest wystarczającą przesłanką do jej opodatkowania VAT, gdyż musiałby Pan działać w charakterze podatnika.

W Pana ocenie, istotne jest to, że nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży, lecz spożytkowania w celach prywatnych.

Uważa Pan, że przedmiotowa sprzedaż jest typową czynnością mieszczącą się w ramach zarządu majątkiem prywatnym ? niemającą cech działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie o art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W oparciu o przepis art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347/1 ze zm.), ?podatnikiem? jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

?Działalność gospodarcza? obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 tej Dyrektywy, państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji:

1. dostawa budynku lub części budynku oraz związanego z nim gruntu, przed pierwszym zasiedleniem;
2. dostawa terenu budowlanego.

Zatem o prowadzeniu działalności gospodarczej decyduje okoliczność, że w momencie realizacji czynności podatnik miał zamiar wykonywać takie czynności wielokrotnie, a sprzedawane towary zostały nabyte lub wytworzone w celu wykorzystania w działalności gospodarczej. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług ? w kontekście powyższych przepisów ? jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi ona być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podkreślić także należy, iż w kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży od samego początku podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, bądź wytworzenia składników majątku rzeczowego służących do wykorzystywania ich w sposób ciągły, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że w styczniu 2002 r. nabył Pan nieruchomość niezabudowaną, składającą się z działek o nr ? i ? o łącznej powierzchni ? m². W dniu 2 października 2002 r. otrzymał Pan pozwolenie na budowę budynku handlowo-usługowego z częścią mieszkalną, natomiast w dniu 10 kwietnia 2012 r. inwestycja ta została oddana do użytkowania z przeznaczeniem na najem prywatnego majątku. Inwestycję tę poczynił Pan celem zabezpieczenia finansowego dla siebie i przyszłej rodziny. Z powodu braku środków finansowych zmuszony jest Pan do sprzedaży jednego z pięciu mieszkań. Mieszkanie znajdujące się w budynku handlowo-usługowym, które zamierza Pan sprzedać, przeznaczone było do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Byłoby to pierwsze Pana samodzielne mieszkanie.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa w powiązaniu z przedstawionymi we wniosku okolicznościami sprawy stwierdzić należy, że skoro przedmiotem opisanych czynności ma być sprzedaż mieszkania znajdującego się w budynku usługowo-handlowym, które ? jak wskazano ? przeznaczone było do zaspokojenia Pana potrzeb mieszkaniowych, przedmiotowa czynność sprzedaży tego mieszkania nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tym bowiem przypadku nie będzie Pana działał w charakterze podatnika tego podatku w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Ponownie podkreślić należy, że aby planowaną przez Pana w niniejszej sprawie czynność sprzedazy lokalu uznać za działania podejmowane przez podatnika w ramach prowadzonej działalności, już w momencie rozpoczęcia wskazanej we wniosku inwestycji budowy budynku, a następnie w chwili oddawania do użytkowania tego obiektu musiałyby istnieć obiektywne przesłanki wyczerpujące znamiona, iż zaangażował Pan określone środki na realizację inwestycji przeznaczonej wyłącznie na cele wynajmu. Jeżeli w odniesieniu do części prowadzonej inwestycji ? na co wskazują okoliczności sprawy ? istniał również zamiar zaspokojenia celów prywatnych (mieszkalnych) nie może być mowy w tej części o wykonywaniu działalności gospodarczej w charakterze podatnika. Okoliczności tej nie zmienia wiec fakt, że opisane we wniosku mieszkanie znajduje się w budynku handlowo-usługowym przeznaczonym, co do zasady, do wynajmu oraz, że prowadzi Pan ? jako podatnik VAT ? działalność gospodarczą w zakresie wykonywania usług remontowo-budowlanych.

Jednocześnie wskazuje się, iż analiza załączonych do wniosku dokumentów wykracza poza dyspozycję art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, stąd nie były one przedmiotem merytorycznej analizy.

Końcowo zaznacza się, iż niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z budową budynku handlowo-usługowego, albowiem nie było to przedmiotem zapytania ze strony Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.