Jaką stawkę podatku od nieruchomości należy zastosować do opodatkowania budynków koszarowych?

Uzasadnienie

W dniu 5 czerwca 2006 r. do tut. Urzędu wpłynął wniosek Rejonowego Zarządu Infrastruktury w ... o wydanie pisemnej interpretacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego dla potrzeb podatku od nieruchomości, w sprawie prawidłowego klasyfikowania budynków położonych na terenach zamkniętych stanowiących kompleksy wojskowe, w których znajdują się wspólne kwatery stałe będące pomieszczeniami mieszkalnymi przeznaczonymi na zakwaterowanie zbiorowe żołnierzy, o jakich mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 22.06.1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. z 2005 r., Nr 41, poz. 398).
Zarząd ten posiada budynki, które w części wykorzystywane są na wspólne kwatery stałe mające charakter mieszkalny, przeznaczone na zakwaterowanie żołnierzy, obejmujące izby żołnierskie oraz pomieszczenia funkcjonalnie związane z zakwaterowaniem żołnierzy takie jak świetlice, jadalnie, szatnie na odzież i sprzęt żołnierzy, suszarnie odzieży, umywalnie, WC itp. W pozostałej części przedmiotowe budynki przeznaczone są na pomieszczenia biurowo - sztabowe, szkoleniowe oraz magazynowe nie zwiąane bezpośrednio z zakwaterowaniem żołnierzy. W takich budynkach, o różnym przeznaczeniu użytkowym, opisana powyżej powierzchnia mieszkalna przeznaczona na zakwaterowanie stanowi około 50% całkowitej powierzchni użytkowej budynku.

Podatnik stoi na stanowisku, że budynki lub ich części, które są przeznaczone na zakwaterowanie zbiorowe żołnierzy oraz pomieszczenia funkcjonalne z nimi związane, należy traktować jak części budynków mieszkalnych w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, co powoduje zastosowanie preferencyjnych stawek podatkowych jak dla budynków mieszkalnych, określonych w art. 5 ust.

1 pkt 2 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Dodatkowo podatnik podnosi, iż jego stanowisko znajduje uzasadnienie w wykładni dotyczacej pojęcia ?budynek mieszkalny' dokonanej przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 czerwca 2005 r., sygn. akt .../.... Organ podatkowy nie może odnieść się jednak do ww. wyroku, gdyż dotyczy on tylko konkretnej sprawy i nie może stanowić wykładni prawa.

Pismem z dnia 11 lipca 2006 r., Znak: KP.3110-1/23/2006 Burmistrz ... wezwał podatnika do uzupełnienia wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, poprzez dostarczenie jakiejkolwiek dokumentacji architektoniczno - budowlanej na podstawie której organ podatkowy mógłby wydać rzetelną interpretację przepisów podatkowych w indywidualnej sprawie, takich jak: decyzja administracyjna wydana przez właściwy organ architektoniczno - budowlany, która zezwalała na rozpoczęcie i prowadzenie budowybudynków położonych na terenie koszar, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, decyzji o dopuszczeniu budynków do użytkowania itp.

Podatnik nie odpowiedział na ww. wezwanie pomimo wyznaczonego 7-dniowego terminu w związku z czym Burmistrz ... wydał postanowienie z dnia 17 sierpnia 2006 r., Znak: KP.3110-2/12/2006 o pozostawieniu wniosku Rejonowego Zarządu Infrastruktury w ... w sprawie wydania pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego bez rozpatrzenia. Na przedmiotowe postanowienie podatnik wniósł zażalenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w ... podnosząc w uzasadnieniu, iż Rejonowy Zarząd Infrastruktury w ... nie dysponuje decyzjami, o które występował Burmistrz .... oraz zarzucił, iż organ podatkowy uchyla się od oceny prawnej stanowiska podatnika, pod pretekstem nie dostarczenia przez wnioskodawcę żadanych dokumentów, które zdaniem skarżącego, nie są organowi podatkowemu niezbędne do wydania interpretacji.
Należy zatem wskazać, iż organ podatkowy dopiero przy okazji zażalenia podatnika na postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia został poinformowany o tym, iż ten przedstawił stan faktyczny w sposób wyczerpujący, gdyż nie posiada żadnej dokumentacji architektoniczno - budowlanej, która mogłaby przyczynić się do przyjęcia przez organ podatkowy stanowiska innego niż jest ogólnie interpretowane.
Mając na uwadze powyższe, Burmistrz ..., działając na podstawie art. 226 § 1 w związku z art. 239 ustawy Ordynacja podatkowa, wydał postanowienie w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego w oparciu o przedstawiony przez podatnika stan faktyczny.
W art. 1a pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych w wersji obowiązującej po 1 stycznia 2003 r. zawarta jest definicja budynku, zgodnie z którą jest to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Skoro ustawa o podatkach i opłatach lokalnych odnosi się do pojęcia budynku w rozumieniu prawa budowlanego zasadne jest sięgnięcie do treści ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, zgodnie z którą wzniesienie obiektu budowlanego, w tym budynku, co do zasady wymaga uzyskania od właściwego organu architektoniczno - budowlanego pozwolenia na budowę. Zatem z decyzji administracyjnej, jaką jest pozwolenie na budowę będzie wynikała nazwa i rodzaj inwestycji budowlanej oraz kategoria budowanego obiektu. Podkreślić należy, że pojęcie budynku mieszkalnego zdefiniowane jest także w § 3 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U.

Nr 75, poz. 690 ze zm.), gdzie stwierdza się, iż jest nim budynek mieszkalny jedno lub wielorodzinny. Jednakże, co warte podkreślenia, rozporządzenie to obok budynkumieszkalnego wymienia również budynek ?zamieszkania zbiorowego', którym jest budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi, w szczególności hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom wycieczkowy, schronisko młodzieżowe, schronisko, internat, dom studencki, budynek koszarowy, budynek zakwaterowania na terenie zakładu karnego, aresztu śledczego, zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich, a także budynek do stałego pobytu ludzi, w szczególności dom dziecka, dom rencistów i dom zakonny. Zatem według przepisów rozporządzenia, wydanego w celu wykonania ustawy Prawo budowlane, ?budynek zamieszkania zbiorowego' jest innym rodzajem budynku niż ?budynek mieszkalny'.

Pojęcie koszar wojskowych nie funkcjonuje w polskim systemie prawnym. W ujęciu ?słownika języka polskiego' koszary to ogrodzony teren wraz z zespołem budynków, w których kwateruje żołnierze pełniący służbę wojskową. Z kolei w myśl art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej na zakwaterowanie zbiorowe żołnierzy przeznacza się wspólne kwatery stałe będące pomieszczeniami mieszkalnymi w budynkach położonych na terenach zamkniętych. W świetle przywołanej na wstępie definicji budynku i koszar wojskowych, należy stwierdzić, że z pewnością koszary wojskowe rozumiane jako kwatery przeznaczone na pobyt żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskowa kwalifikuje się do kategorii budynków. Kluczowa kwestia pozostającą do rozstrzygnięcia jest zatem ustalenie, czy budynki koszar wojskowych mogą być uznane za budynki mieszkalne w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2000 r. Nr 100, poz. 1086 ze zm.) podstawę wymiaru podatków i świadczeń stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków. W związku z tym, opodatkowanie budynku lub jego części stawką podatku przewidziana dla budynków mieszkalnych jest możliwe, jeżeli w ewidencji gruntów i budynków budynek oznaczony został jako mieszkalny. W przypadku, gdy ewidencja budynków nie jest lub dotychczas nie była prowadzona, podstawowym kryterium zaliczenia danego budynku do odpowiedniej kategorii jest dokumentacja budowlana danego obiektu np. projekt budowlany, pozwolenie na budowę, decyzja o dopuszczeniu budynku do użytkowania itp., w której znajduje się dokonane przez odpowiedni organ precyzyjne określenie rodzaju budynku. Jeżeli z przedmiotowej dokumentacji wynika jednoznacznie kategoria budynku, to za taki powinien go uznać organ podatkowy. Organ podatkowy nie ma bowiem podstaw do podważania prawomocnych decyzji wydawanych przez inne organy, szczególnie w świetle art. 194 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) zgodnie z którym, dokumenty urzędowe sporzadzone w formie określonej przepisami prawa przez powołane do tego organy władzy publicznej stanowia dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone. Natomiast w przypadku, gdy jest to co wynika z dokumentacji, innybudynek niż mieszkalny (np. zamieszkiwania zbiorowego, produkcyjny, magazynowy, użyteczności publicznej itp.) organ podatkowy nie jest uprawniony do traktowania go jako mieszkalnego dla potrzeb opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Powyższe stanowisko zostało wyrażone w Piśmie Dyrektora Departamentu Podatków Lokalnych i Katastru z dnia 27 kwietnia 2005 r. znak: LK-833/PP/05/BM6-605. Zwalnia to organ podatkowy od ustalenia we własnym zakresie z jakiego rodzaju budynkiem mamy do czynienia w sytuacji, gdy podatnik kwestionuje prawidłowość klasyfikacji wynikajacej z decyzji uprawnionego organu. Jeżeli, np. z dokumentacji architektoniczno - budowlanej wynika, że jest to budynek gospodarczy, a podatnik twierdzi, że jest to budynek mieszkalny, to powinien niejasności te wyjaśnić w organie, który wydał dana decyzję.

Mając na uwadze powyższe, może się zatem zdarzyć, że w zależności od zapisów w ewidencji gruntów i budynków oraz dokumentacji architektoniczno - budowlanej, w niektórych jednostkach wojskowych pewne budynki koszarowe, przez które należy rozumieć wszystkie budynki zlokalizowane w obrębie ?koszar', (w tym budynki przeznaczone na zakwaterowanie żołnierzy), będą opodatkowane według stawki preferencyjnej przewidzianej dla budynków mieszkalnych (np. budynki mieszkalne w których mieszkają żołnierze kadry zawodowej wraz z rodzinami), w innych zaś według stawki przewidzianej dla budynków pozostałych. W tym miejscu należy powołać się na Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (Dz. U. z 1999 r., Nr 112, poz. 1317 ze zm.), które wyraźnie wskazuje na możliwość zaistnienia sytuacji o której mowa wyżej. Podobne stanowisko zostało również wyrażone w piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 7 lutego 2002 r., Nr LK-143/LP/02/IP. Rozporządzenie, o którym mowa wyżej kwalifikuje bowiem budynki koszarowe jako inne budynki niemieszkalne, przy czym rodzaj ten nie obejmuje m.in. budynków mieszkalnych na terenie koszar. Dodatkowo w Rozporządzeniu Rady Ministrów z w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych, budynki mieszkalne zostały określone jako obiekty budowlane, których co najmniej połowa (50% i więcej) całkowitej powierzchni użytkowej budynku jest wykorzystywana na cele mieszkalne. Należy wskazać, iż podatnik w złożonym wniosku stwierdził, iż ?w budynkach, o różnym przeznaczeniu użytkowym, powierzchnia mieszkalna stanowi około 50% całkowitej powierzchni użytkowej budynku', co nie jest jednoznaczne dla organu podatkowego.

Burmistrz ... stoi na stanowisku, iż w dokonywanej ocenie określonego budynku nie można opierać się wyłącznie na kryterium funkcjonalnym, na którym opiera się w głównej mierze orzecznictwo sądowo - administracyjne. Również inne kryteria, przede wszystkim dane wynikajace z określonych decyzji administracyjno - budowlanych i ewidencji budynków, powinny być podstawą do ustalenia charakteru budynku. Należy bowiem jeszcze raz podkreślić, że organy podatkowe nie są kompetentne do określenia rodzaju budynków, zwłaszcza, gdy klasyfikacja ta wzbudza wątpliwości podatnika. Nie maja one dostatecznejwiedzy technicznej, aby samodzielnie określić, że dany budynek jest budynkiem mieszkalnym, a nawet gdyby taka wiedzę miały, to nie są organem uprawnionym do dokonywania takiej klasyfikacji. W takiej sytuacji organ podatkowy powinien dotrzeć do dokumentacji budowlanej danego budynku, gdzie znajduje się dokonane przez uprawniony organ precyzyjne określenie rodzaju budynku. W tego typu dokumentacji wyraźnie określony jest rodzaj wznoszonego, czy też oddanego do użytku obiektu. Uregulowane są tam również zasady przekwalifikowania, np. budynku gospodarczego na budynek mieszkalny, co wymaga uzyskania pewnych pozwoleń. Jeżeli w trakcie wszczętego postępowania podatkowego okaże się, że takiej dokumentacji budowlanej nie ma, organ podatkowy powinien wystapić do rzeczoznawcy budowlanego o opinię czy dany obiekt budowlany, w analizowanej sprawie - budynki lub ich części przeznaczone na zakwaterowanie żołnierzy, sa budynkami mieszkalnymi w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.

Zdaniem organu podatkowego sam fakt zamieszkiwania w budynku nie jest jeszcze wystarczającą przesłanką do traktowania go jako mieszkalnego w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a tym samym nie wydaje się zasadne przyjęcie, iż decydującym kryterium przesądzajacym o zastosowaniu preferencyjnej stawki podatkowej może być tylko sam fakt wykorzystywania budynku na cele mieszkaniowe.

Stosowanie jako jedynego kryterium uznawania budynku za mieszkalny, jego wykorzystywania na cele mieszkalne, może prowadzić do zaskakujących rezultatów np. do kwestionowania dotychczasowej praktyki, zgodnie z która opuszczone budynki mieszkalne są opodatkowane jako mieszkalne, chociaż przez wiele lat w nich nikt nie zamieszkuje. Stanowisko takie zostało zaprezentowane przez Leonarda Etela, Mariusza Popławskiego, Sławomira Presnarowicza oraz Rafała Dowgiera w opracowaniu ich autorstwa ?Podatki i opłaty samorzadowe w pytaniach i odpowiedziach', Wydawca Municipium SA, Warszawa 2003 r., str. 112.

Charakter budynków koszar wojskowych, jako pomieszczeń w których przebywają, są ?zakwaterowani' żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową, istotnie różni się od budynków mieszkalnych wykorzystywanych przez osoby fizyczne. Zdaniem organu podatkowego ustawodawca z przyczyn społecznych i gospodarczych wprowadził zróżnicowanie w opodatkowaniu niektórych grup nieruchomości przez niższe stawki. Najniższą stawkę maksymalna przewidział dla budynków mieszkalnych lub ich części, zaspokajających podstawowe potrzeby ludzi (rodzin) w zakresie zamieszkania, znacznie wyższą dla budynków pozostałych lub ich części, jeszcze wyższą dla budynków zajętych na prowadzenie różnorodnej działalności gospodarczej. Zatem wydaje się, że z najniższej preferencyjnej stawki nie powinny korzystać budynki koszar wojskowych, a w tym budynki służące do zakwaterowania żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową, które jedynie w niewielkim zakresie zaspokajają ich potrzeby mieszkaniowe. Żołnierze w trakciezasadniczej służby wojskowej przede wszystkim szkolą się, uczestniczą w różnego rodzaju wykładach czy też ćwiczeniach na poligonach. Pogląd taki, autorstwa Grzegorza Dudara, został wyrażony na łamach miesięcznika Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych z marca 2006 r., str. 10.

Interpretacji udzielono na podstawie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia. Interpretacja niniejsza nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i obowiązuje do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie służy stronie prawo wniesienia zażalenia do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie, w terminie 7 dni od daty doręczenia, za pośrednictwem Burmistrza ....