Czy jako kurator sądowy ustanowiony dla osoby nieobecnej Podatnik ma obowiązek składania w jej imieniu (...)

W złożonym wniosku Pan ... podaje, iż prowadzi działalność gospodarczą w zakresie Firma ?...' wykonującą głównie usługi wyceny nieruchomości, a od 01.07.2006 r. pełni funkcję kuratora ustanowionego przez Sąd dla nieobecnych właścicieli nieruchomości położonej w Krakowie, przejmując zarządzenie nieruchomością od Zarządu Budynków Komunalnych w Krakowie.

Zarządzanie i administrowanie tą nieruchomością zostało powierzone Firmie ?...', natomiast Pan ... zachował prawo do kierowania i kontroli zarządzania.

Dla rozliczania przychodów i wydatków związanych z nieruchomością został założony rachunek bankowy, na który wpływają opłaty z tytułu najmu lokali znajdujących się w budynku.

Pan ... we wniosku zajął stanowisko, iż jako kurator sądowy ustanowiony dla osoby nieobecnej nie ma obowiązku składania w jej imieniu zeznań podatkowych, a rozliczenie podatków nastąpi w momencie ustanowienia przez Sąd spadkobierców nieobecnych właścicieli.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków-Krowodrza wydał postanowienie z dnia 29.08.2006r. Nr PB I-1/415-75/2006 uznając, iż stanowisko podatnika dotyczące obowiązku składania zeznań o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym przez kuratora sądowego ustanowionego dla osoby nieobecnej nie jest prawidłowe.

Zdaniem organu I-szej instancji kuratora dla nieobecnych ustanawia się dla osób żyjących a jedynie nie znanych z miejsca pobytu i jedynie wtedy rozliczenie przez kuratora ich podatków jest możliwe. Kurator sądowy obejmuje z mocy prawa majątek osoby nieobecnej (zarządzanie nim) nie staje się jego właścicielem, w związku z czym nie może się zarejestrować we własnym imieniu jako podmiot rozliczający dochody z tytułu najmu nieruchomości, jak również nie może dokonywać we własnym imieniu rozliczeń w związku z obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, jaki ciąży na nieobecnym podatniku. Osoba nieobecna pozbawiona jest wyłącznie możliwości sprawowania zarządu majątkiem ale nie traci prawa własności tego majątku. Obowiązek zapłaty podatku dochodowego od dochodów uzyskiwanych z majątku właściciela nieruchomości obciąża tego właściciela i nie może obciążać innego podmiotu.

Organ I-szej instancji podnosił w uzasadnieniu, że kurator sądowy jest obciążony obowiązkami związanymi z dokonaniem obliczenia i uiszczenia podatku osoby nieobecnej i działa wyłącznie w imieniu i na rachunek tej osoby.

Natomiast w przypadku istnienia lub pojawienia się informacji o śmierci właściciela nieruchomości, kurator sądowy powinien zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego i zaprzestać odprowadzania podatków w imieniu osoby zmarłej. Do czasu ustalenia spadkobierców i nabycia przez nich praw do spadku, powstający dochód z nieruchomości powinien być deponowany w depozycie sądowym. Po ustaleniu spadkobierców, to oni staną się podatnikami odprowadzającymi podatki związane z dochodem z nieruchomości.

Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie po zapoznaniu się ze stanem faktycznym w sprawie zważył co następuje:

Instytucja zarządcy nieruchomości wyznaczonego przez sąd uregulowana jest w art. 931 do art. 941 ustawy z dnia 171istopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.).

Jak wynika z art. 935 § 1 k.p.c. zadaniem zarządcy nieruchomości jest wykonywanie czynności potrzebnych do prowadzenia prawidłowej gospodarki nieruchomości w ramach zwykłego zarządu. Zarządca ma również prawo pobierać wszelkie pożytki z nieruchomości i spieniężać je.

Na podstawie zaś art. 940 k.p.c. z dochodów z nieruchomości zarządca pokrywa m.in. koszty egzekucji wraz ze swoim wynagrodzeniem oraz zwrot własnych wydatków, bieżące należności pracowników zatrudnionych w nieruchomości należących do dłużnika, bieżące należności podatkowe z nieruchomości, zobowiązania związane z wykonywaniem zarządu i inne.

Nadwyżkę dochodów po pokryciu wydatków wymienionych w art. 940 k.p.c. za czas od dnia przej ścia nieruchomości na nabywcę zarządca składa do depozytu sądowego - co z kolei wynika z art. 941 k.p.c.

Zgodnie z art. 7 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. Nr 8, poz. 60 z 2005 r. ze zm.) podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 261ipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. Nr 14, poz. 176 z 2000 r. ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Jak wynika z art. 10 ust. 1 pkt 6 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów są najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze.

Z powyższego zatem wynika, iż kurator sądowy działa w imieniu i na rzecz właściciela nieruchomości z polecenia Sądu. Nie oznacza to jednak, że przejmuje on funkcje podatnika w zakresie czynności wykonywanych na rzecz właściciela. Podatnikiem podatku powstałego wskutek przeprowadzonych przez kuratora sądowego, w imieniu i na rzecz właściciela transakcji, w dalszym ciągu jest właściciel nieruchomości.

Reasumując, kurator sądowy nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu najmu/dzierżawy nieruchomości, a obowiązek podatkowy spoczywa na właścicielu nieruchomości w powołanym zakresie.

Zatem obowiązek podatkowy z tytułu usług najmu/dzierżawy nieruchomości spoczywa na właścicielu nieruchomości i to właściciel powinien przychody uzyskiwane z tego źródła wykazywać w deklaracjach i wpłacać zaliczkę na podatek dochodowy, a następnie wykazać w zeznaniu rocznym.

W związku z powyższym orzeczono jak na wstępie.

Powyższa interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej.

Zmiana lub uchylenie postanowienia wywiera skutek począwszy od rozliczenia podatku za miesiąc następujący po miesiącu, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi, a gdy zmiana lub uchylenie postanowienia dotyczy podatków rozliczanych za rok podatkowy - począwszy od rozliczenia podatku za rok następujący po roku, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi.

Na decyzję niniejszą służy prawo wniesienia odwołania do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie w terminie 14 dni od daty jej doręczenia.