Czy Spółka, jako nabywca przedsiębiorstwa upadłego, będzie, na podstawie przepisu art. 112 § 1 (...)

21.12.2006

Czy Spółka, jako nabywca przedsiębiorstwa upadłego, będzie, na podstawie przepisu art. 112 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, ponosiła odpowiedzialność całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem, za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą?

Firma w dniu 4 października 2006r. zawarła z syndykiem masy upadłości firmy X S.A. w upadłości przedwstępną umowę sprzedaży, której przedmiotem jest nabycie przedsiębiorstwa upadłego X Spółka Akcyjna w upadłości z siedzibą w Poznaniu, w skład którego wchodzą nieruchomości zabudowane stanowiące zakład produkcyjny oraz ruchomości i prawa ? środki trwałe przypisane zakładowi produkcyjnemu wraz z należnościami, wartościami niematerialnymi i prawnymi, z wyłączeniem wszelkich środków pieniężnych wchodzących w skład masy upadłości, zgromadzonych w kasie bądź na rachunkach bankowych, wszelkich przysługujących upadłej spółce lub masie upadłości wierzytelności i roszczeń, istniejących obecnie oraz mogących powstać w przyszłości, wobec jakichkolwiek osób fizycznych lub prawnych, a także udziałów i akcji w spółkach, w których upadła spółka jest wspólnikiem lub akcjonariuszem. Sprzedaż przedmiotowego przedsiębiorstwa ma nastąpić w trybie przepisów art. 316 w związku z art. 323 Prawa upadłościowego i naprawczego, tj. jako przedsiębiorstwa upadłego w całości, za zgodą Rady Wierzycieli, przez sprzedaż z wolnej ręki. Podmiotem, który stanie do ostatecznej umowy sprzedaży przedsiębiorstwa będzie Wnioskodawca.

W związku z powyższym, Podatnik zwrócił się do tutejszego organu podatkowego z następującym pytaniem:

Zdaniem wnoszącego pytanie, w przypadku nabycia - w sprzedaży z wolnej ręki - przedsiębiorstwa postawionego w stan upadłości, nabywca nie ponosi żadnej odpowiedzialności za zaległe zobowiązania podatkowe i odsetki od tych zobowiązań podatkowych byłego właściciela, gdyż w takim stanie faktycznym przepisy ordynacji podatkowej o odpowiedzialności nabywcy za zaległości podatkowe zbywcy nie mają zastosowania.

Tutejszy organ podatkowy uznaje stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Stosownie do art. 112 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) nabywca:

1) przedsiębiorstwa,

2) zorganizowanej części przedsiębiorstwa,

3) składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą wymienionych w § 2, jeżeli ich wartość jednostkowa w dniu zbycia wynosi co najmniej 15 000 zł

- odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zakres odpowiedzialności nabywcy, zgodnie z § 3 i § 4 art. 112, jest ograniczony do wartości nabytego przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub składników majątku i nie obejmuje należności wymienionych w art. 107 § 2 pkt 1 ww. ustawy, odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz oprocentowania, o którym mowa w art. 107 § 2 pkt 3 tej ustawy, powstałych po dniu nabycia.

Powyższe przepisy stanowią regulację ogólną odnośnie odpowiedzialności nabywcy przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa bądź składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą za zaległości podatkowe zbywcy.

W przypadku nabycia przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa bądź składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą w postępowaniu upadłościowym zastosowanie znajdują przepisy szczególne, a mianowicie przepisy ustawy z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2003r. Nr 60, poz. 535 ze zm.).

Zgodnie z przepisami art. 61, art. 62 i art. 68 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. W skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego, z zastrzeżeniem art. 63-67. Syndyk, nadzorca sądowy albo zarządca ustala skład masy upadłości na podstawie wpisów w księgach upadłego oraz dokumentów bezspornych.

Na mocy przepisów art. 313 ust. 1 ww. ustawy, sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. W myśl ust. 2 cyt. artykułu, sprzedaż nieruchomości powoduje wygaśnięcie praw oraz praw i roszczeń osobistych ujawnionych przez wpis do księgi wieczystej lub nieujawnionych w ten sposób, lecz zgłoszonych sędziemu-komisarzowi w terminie określonym w art. 51 ust. 1 pkt 5. W miejsce prawa, które wygasło, uprawniony nabywa prawo do zaspokojenia wartości wygasłego prawa z ceny uzyskanej ze sprzedaży obciążonej nieruchomości. Skutek ten powstaje z chwilą zawarcia umowy sprzedaży. Podstawą do wykreślenia praw, które wygasły na skutek sprzedaży, jest prawomocny plan podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości obciążonej. W myśl natomiast art. 317 ust. 2, nabywca przedsiębiorstwa upadłego nabywa je w stanie wolnym od obciążeń i nie odpowiada za zobowiązania upadłego. Wszelkie obciążenia na składnikach przedsiębiorstwa wygasają, z wyjątkiem obciążeń wymienionych w art. 313 ust. 3 i 4 - tj. z wyjątkiem określonych w tych przepisach służebności, użytkowania oraz prawa dożywotnika - a zatem nie obejmujących należności podatkowych.

W świetle powyższych przepisów w przypadku sprzedaży nieruchomości, dokonanej w postępowaniu upadłościowym, nieruchomość nabywana jest w stanie wolnym od obciążeń, co oznacza, iż wierzyciel zobowiązań publicznoprawnych nie może dochodzić ich od nabywcy nieruchomości.

Należy zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż w przypadku nabycia w drodze sprzedaży z wolnej ręki przedsiębiorstwa znajdującego się w stanie upadłości nabywca nie ponosi żadnej odpowiedzialności za zaległe zobowiązania podatkowe, jak również za odsetki od tych zobowiązań podatkowych byłego właściciela, bowiem na gruncie przedstawionego stanu faktycznego nie mają zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej o odpowiedzialności nabywcy za zaległości podatkowe zbywcy. Stanowisko takie reprezentowane było również w doktrynie w okresie obowiązywania dekretu z 1934r. Prawa upadłościowego.