Jakie wydatki można odliczyć w ramach ulgi na cele rehabilitacyjne?

Katalogiem tych wydatków objęte były również wydatki na budowę domu mieszkalnego - art. 27a ust. 1 pkt. 1, lit. b ustawy z dnia 26.07.1991 r o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. Nr 14, poz.176 z 2000 r ze zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 01.01.2002 r. Na mocy art. 4, ust. 2 ustawy z 21.11.2001 r. o zmianie ustawy a podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509 podatnicy, którzy nabyli przed 01.01.2002 r. prawo do ulgi w podatku z tytułu wydatków na budowę budynku mieszkalnego mogą odliczać od podatku dalsze wydatki na kontynuację tej inwestycji (do 31.12.2004 r.).

Kwestię prawa własności budynków wybudowanych na gruncie zarówno będącym w wieczystym użytkowaniu, jak i na gruncie, w stosunku do którego przysługuje prawo własności, reguluje prawo cywilne.

Zgodnie z art. 48 Kodeksu cywilnego, budowle, budynki i urządzenia, które są trwale z gruntem związane należy uznać za części składowe tych gruntów - zatem budynek wybudowany na cudzym gruncie stanowi własność właściciela, a nie osoby, która go wybudowała.

Nie można mówić o zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych, jeżeli w myśl ww. przepisów podatnik, który wybudował budynek mieszkalny nie jest jego właścicielem.

Z przedłożonego postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia (...) wynika, że Sąd zezwolił Pani Ewie B. na rozporządzanie majątkiem małoletniego syna J. przez wybudowanie domu mieszkalnego na działce stanowiącej jego własność.

W związku z powyższym z tytułu wydatków na budowę budynku mieszkalnego, który jest budowany przez Panią na cudzym gruncie (własność syna) nie będzie przysługiwało wnioskodawczyni prawo do odliczenia ich od podatku w ramach ulgi podatkowej. Przedłożone postanowienie Sądu dotyczy jedynie rozporządzenia majątkiem małoletniego syna, poprzez wybudowanie budynku mieszkalnego na jego gruncie i nie jest to w żadnym wypadku jednoznaczne z prawem do korzystania z ulgi budowlanej przez matkę.

Powyższe stanowisko potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 marca 1997 r sygn. akt SA/Gd 3456/96 zgodnie z którym:
• budynek wybudowany przez podatników na gruncie stanowiącym własność ich córki, stanowi własność córki,
• podatnik, który wybudował budynek na cudzym gruncie i któremu przysługuje roszczenie z art. 231 § 1 k.c. o przeniesienie własności zajętej działki, nie nabywa prawa do ulgi z tytułu poniesienia wydatków na budowę domu.

W celu skorzystania z ulgi związanej z budową budynku mieszkalnego wskazane jest nabycie prawa własności gruntu przez osobę, która zamierza na nim prowadzić inwestycję mieszkaniową, np. w formie darowizny lub w drodze umowy kupna - sprzedaży. Zaznaczyć należy, że również przeniesienie na podatnika w 2002 r. własności gruntu wraz z częścią budynku, na wybudowanie której poniósł nakłady, nie będzie uprawniało do odliczenia wydatków poniesionych na dokończenie budowy domu, gdyż nie nabył on prawa do ulgi przed 1 stycznia 2002 r.

Tymczasem tylko podatnicy, którzy nabyli prawo do odliczenia od podatku wydatków przed wskazaną datą, mają prawo do odliczenia od podatku dalszych wydatków na kontynuację danej inwestycji (powołany na wstępie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 21.11.2001 r.

Tut. Urząd podkreśla, że prawo do ulgi nie przysługuje z tytułu wydatków na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych (obecnych lub przyszłych) dzieci podatnika, a z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie.