Jakie są zasady oblicznia przez płatnika (w swietle obowiązujących przepisów) podatku od wynagrodzeń (...)

Jakie są zasady oblicznia przez płatnika (w swietle obowiązujących przepisów) podatku od wynagrodzeń z tytułu pomocy prawnej z urzędu - adwokata ?

DECYZJA

Na podstawie art. 14b § 2 i § 5 pkt 1 oraz art. 207 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 11 sierpnia 2005 r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Puławach z dnia 22 lipca 2005 r., znak: US.I.415/14/05 w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego:

  • zmieniam w/w postanowienie w sposób przedstawiony w uzasadnieniu.

Uzasadnienie

W dniu 9.05.2005 r. do Urzędu Skarbowego w Puławach wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego. Z przedstawionego w podaniu stanu faktycznego wynika, iż prowadzi Pan kancelarię adwokacką i na zlecenie sądów świadczy usługi pomocy prawnej z urzędu. Sądy zlecające wykonywanie tych czynności potrącają, od zasądzonej z tego tytułu, prawomocnym orzeczeniem kwoty wynagrodzenia - zawierającego należny i odprowadzony podatek od towarów i usług - zryczałtowane koszty uzyskania przychodu w wysokości 20% zasądzonej kwoty, a następnie od pozostałej kwoty potrącana jest zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 19%. Pana zdaniem naliczanie podatku od pełnej kwoty zasądzonego wynagrodzenia, w tym także od podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe, gdyż w świetle obowiązujących aktualnie przepisów podatek dochodowy od wynagrodzenia z tytułu pomocy prawnej z urzędu powinien być naliczany i odprowadzany:

  1. przez sąd jako płatnika, ale od kwoty netto zasądzonego wynagrodzenia, tj. po potrąceniu należnego podatku VAT, albo
  2. na zasadach ogólnych, tj. w ramach dochodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności gospodarczej, bez pośrednictwa płatnika.

Postanowieniem z dnia 22.07.2005 r., znak: US.I.415/14/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Puławach udzielił interpretacji, zgodnie z którą stanowisko zaprezentowane we wniosku z dnia 9.05.2005 r. uznane zostało za niewłaściwe.

Na powyższe postanowienie złożył Pan w terminie zażalenie, w którym wnosi o jego zmianę i wskazanie prawidłowego sposobu naliczania przez płatnika podatku dochodowego od wynagrodzeń z tytułu pomocy prawnej. W uzasadnieniu wskazuje Pan, iż zgodnie z interpretacją organu pierwszej instancji podatek dochodowy naliczany jest także od naliczonego i odprowadzonego podatku od towarów i usług, co nie jest zgodne z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz art. 41 ust. 1, w związku z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Organ odwoławczy po zapoznaniu się z zaskarżonym postanowieniem oraz zarzutami sformułowanymi w zażaleniu zwraca uwagę na następujące okoliczności faktyczne i prawne, mające znaczenie w rozpatrywanej sprawie.

Jak stanowi art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.) jednym ze źródeł przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Zgodnie z art. 13 pkt 6 w/w ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10 i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej. Przychody tego rodzaju, jak zastrzeżono w art. 5a pkt 6 powołanej ustawy nie mogą być zaliczane do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Dlatego też należności uzyskiwane przez adwokatów lub radców prawnych z tytułu świadczenia obrony z urzędu stanowią przychód z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu cyt. art. 13 pkt 6 w/w ustawy.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Obowiązki płatników reguluje z kolei art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności osobom określonym w art. 3 ust. 1 z tytułu działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 4 - 9 oraz art. 18, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 19% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz pomniejszonej o składki potrącone przez płatnika w danym miesiącu na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b) w/w ustawy.

W świetle przedstawionych powyżej unormowań należy stwierdzić, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzją - tak jak to ma miejsce w przypadku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (por. art. 14 ust. 1 ustawy) - sposobu ustalania wysokości przychodu z działalności wykonywanej osobiście, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Definicja wynikająca z cyt. powyżej art. 11 ust. 1 w/w ustawy nie wyklucza jednocześnie pomniejszania takiego przychodu o należny podatek od towarów i usług. Zgodnie natomiast z art. 155 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z póź. zm.) w przypadkach nieuregulowanych w odrębnych przepisach, do przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług oraz zwróconej różnicy podatku od towarów i usług. Biorąc pod uwagę dyrektywy systemowe, które opierają się na założeniu, że poszczególne normy prawne stanowią składnik spójnego systemu prawnego należy uznać, że w sytuacji, gdy podmiot, który jest podatnikiem podatku od towarów i usług, osiąga przychody z działalności wykonywanej osobiście niestanowiącej pozarolniczej działalności gospodarczej, powinien obliczać kwotę przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym bez uwzględnienia należnego podatku od towarów i usług, czyli w sposób analogiczny, jak w przypadku przychodów osiąganych z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Nadmienić trzeba, iż przyjęcie odmiennego założenia, czyli ustalanie kwoty przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych bez pomniejszania o należny podatek od towarów i usług byłoby naruszeniem - obok wskazanych powyżej przepisów podatkowych - również zasady demokratycznego państwa prawa (wyrażonej w art. 2 Konstytucji RP). Uwzględnienie kwoty podatku od towarów i usług w podstawie opodatkowania podatkiem dochodowym byłoby bowiem de facto ?płaceniem podatku od podatku?, czego zarówno ze wspomnianą wyżej zasadą, jak i regułami wykładni systemowej nie da się pogodzić.

Reasumując, Sąd dokonując wypłat należności z tytułu świadczenia usług pomocy prawnej z urzędu jest obowiązany - jako płatnik - pobierać zaliczki na podatek dochodowy, przy czym podstawą ich naliczania ? zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? jest przychód netto wynikający z faktury VAT, wystawionej przez adwokata lub radcę prawnego.

Nadmieniam, iż adwokaci i radcy prawni wykonujący na zlecenie Sądu w/w czynności są obowiązani rozliczać podatek VAT na zasadach ogólnych, nie korzystają jednak ze zwolnienia podmiotowego przewidzianego w art. 113 ust. 1 w/w ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie bowiem z art. 113 ust. 13 pkt 2 tejże ustawy zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9 nie stosuje się m.in. do podatników świadczących usługi prawnicze. Podatnicy ci powinni zatem wystawiać faktury VAT zawierające dane umożliwiające płatnikowi prawidłowe obliczenie wysokości kosztów uzyskania przychodów oraz należnej zaliczki na podatek.

Z przedstawionych powyżej powodów interpretacja udzielona przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Puławach postanowieniem z dnia 22.07.2005 r. nie znajduje odzwierciedlenia w przepisach prawa podatkowego, a w szczególności art. 11 ust. 1 i art. 13 pkt 6 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 155 powołanej wyżej ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14b § 5 pkt 1 Ordynacji podatkowej organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia lub uchyla postanowienie w sprawie udzielenia interpretacji, jeżeli uzna, że zażalenie wniesione przez podatnika zasługuje na uwzględnienie. Sytuacja taka ma miejsce w przedmiotowej sprawie.

Mając powyższe na uwadze orzeczono, jak na wstępie.

Decyzja niniejsza jest ostateczna w administracyjnym toku instancji, a w przypadku jej niezgodności z prawem służy Panu prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie w terminie 30 dni od daty doręczenia.

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach, za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika