Czy podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychody uzyskane w 2003 r. oraz w miesiącu styczniu 2004 r. z odpłatnego zbycia udziałów na rzecz spółki w celu ich umorzenia?
Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 4 w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2003 r. ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 roku Nr 14, poz. 176 ze zm.) za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania jest tytuł prawny w postaci udziałów (akcji) stanowiących kapitał osób prawnych, (...). W myśl art. 24 ust. 5 pkt 2 ww. ustawy dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji). Jednocześnie art. 21 ust. 1 pkt 50 lit b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowił, że wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, są przychody otrzymane w związku z umorzeniem udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną ? w części stanowiącej koszt nabycia, a jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny ? do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny. Stosownie do postanowień art. 30 ust. 1 pkt 1a cytowanej wyżej ustawy, dochodów (przychodów) uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 44 ust. 8 pkt 3, nie łączy się z dochodami z innych źródeł i pobiera się od nich podatek w formie ryczałtu w wysokości 15 % uzyskanego przychodu. Art. 30 ust. 3 cytowanej wyżej ustawy stanowi, że zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1a winien zostać pobrany bez pomniejszenia przychodu o koszty uzyskania. Zgodnie z art. 41 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne będące przedsiębiorcami oraz osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej obowiązane były pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonanych wypłat lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułu dochodów (przychodów), o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1 - 4 z zastrzeżeniem ust. 4c. Natomiast w przypadku gdy odpłatne zbycie udziałów na rzecz spółki w celu ich umorzenia nastąpiło po 1 stycznia 2004 roku, dochód uzyskany z tego tytułu przez udziałowca będącego osobą fizyczną, także winien zostać zaliczony do przychodów z kapitałów pieniężnych z tytułu udziału w zyskach osób prawnych w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4, w związku z art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z ww. artykułem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną (...). Natomiast w myśl art. 24 ust. 5 pkt 2 ww. ustawy dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji). Jednocześnie art. 21 ust. 1 pkt 50 lit b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, są przychody otrzymane w związku z umorzeniem udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną, w tym także z odpłatnym zbyciem udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu ich umorzenia w części stanowiącej koszt nabycia, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18, a jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny ? do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny. Stosownie do postanowień zawartych w art. 30a ust. 1 pkt 4 cytowanej wyżej ustawy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dochodów (przychodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a. Ponadto zgodnie z treścią art. 30 a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym przychodów (dochodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 tej ustawy i w myśl przepisów art. 30a) ust. 6 zryczałtowany podatek dochodowy od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się bez pomniejszenia przychodu o koszty uzyskania. Zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, są obowiązane jako płatnicy pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułu dochodów (przychodów), o których mowa w wyżej cytowanym art. 30a ust. 1 pkt 4, tj. z dochodu (przychodu) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem ust. 5. W świetle powyższego dochód uzyskany przez udziałowca, który jest osobą fizyczną i zbył swoje udziały spółce w celu ich umorzenia, będzie podlegał opodatkowaniu według wyżej wskazanych zasad.
